Καταφέρνει να κλέψει τις εντυπώσεις από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα την αντικρύσει κάποιος. Η πανέμορφη Λέσβος με τα πολλά νερά, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τους φημισμένους ελαιώνες, το γλυκό μεσογειακό κλίμα, τις ιαματικές πηγές, το μοναδικό απολιθωμένο δάσος της, τους γοητευτικούς παραδοσιακούς οικισμούς και τα εξαιρετικά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής (ελαιοτριβεία, σαπωνοποιεία, βυρσοδεψία) ξέρει πώς να μαγνητίζει το ενδιαφέρον κάθε ταξιδιώτη.
Είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας, μετά την Κρήτη και την Εύβοια και απέχει μερικά μίλια από τις νοτιοδυτικές ακτές της Τουρκίας. Βρίσκεται σχεδόν στην είσοδο του κόλπου του Αδραμυτίου, βόρεια της Χίου και ανήκει στον Νομό Λέσβου, που περιλαμβάνει, ακόμα, τη Λήμνο και τον Άγιο Ευστράτιο. Φημισμένα προϊόντα της είναι το ούζο και το λάδι.
Η ιστορία
Στα προϊστορικά χρόνια την ονόμαζαν Λασία, για την πλούσια και δασώδη βλάστησή της. Επίσης, την ονόμαζαν Ιμερτή (λαχταριστή), Πελασγία, Αιολίδα και Μακαρία. Το όνομα Λέσβος το πήρε από τον μυθικό ήρωα Λέσβο, που έφτασε εδώ μαζί με Λαπίθες από τη Θεσσαλία και παντρεύτηκε την κόρη του οικιστή Μάκαρα, τη Μήθυμνα.
Στα προϊστορικά χρόνια υπήρξε σημαντικό κέντρο του πολιτισμού του βορειοανατολικού Αιγαίου, ενώ γνώρισε μεγάλη οικονομική, εμπορική και πνευματική ακμή κατά την αρχαϊκή εποχή.
Από εδώ κατάγονταν οι περίφημοι ποιητές της αρχαιότητας, Σαπφώ και Αλκαίος. Στην επανάσταση του 1821 αναδείχθηκαν πολλοί Λέσβιοι Φιλικοί και αγωνιστές. Η Λέσβος απελευθερώθηκε το 1912 με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922) και τη συμφωνία για ανταλλαγή πληθυσμών, στο νησί εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες από τα μικρασιατικά παράλια.
Η προσφορά της Λέσβου στις τέχνες και στα γράμματα υπήρξε ανεκτίμητη. Εδώ γεννήθηκαν εξέχουσες προσωπικότητες, όπως ο Αρίωνας, ο Τέρπανδος, ο Θεόφραστος, ο Πιττακός ο Μυτιληναίος, ο Θεόφιλος, ο Ηλίας Βενέζης, ο Στρατής Μυριβήλης και ο εικαστικός Στρατής Ελευθεριάδης, ενώ από τη Λέσβο ήταν οι ρίζες του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Η Μυτιλήνη συνδέεται ακτοπλοϊκά με το λιμάνι του Πειραιά και αεροπορικά με το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος της Αθήνας.
Ένα μοναδικό μνημείο της φύσης
Απολιθωμένοι κορμοί, διάσπαρτοι σε μια έκταση 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων η οποία περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός και Άντισσα στη δυτική Λέσβο, μαρτυρούν με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο την «κοσμογονία» που σημάδεψε τη γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Έντονες ηφαιστειακές εκρήξεις είχαν ως αποτέλεσμα την εκτόξευση τεράστιας ποσότητας στάχτης, που σε σύντομο διάστημα κάλυψε την περιοχή, όπου σήμερα βρίσκεται το Απολιθωμένο Δάσος.
Οι διεργασίες της φύσης οδήγησαν στην αντικατάσταση, μόριο προς μόριο, της οργανικής φυσικής ουσίας των δέντρων. Η αντικατάσταση έγινε τόσο τέλεια, ώστε τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των κορμών (ο εξωτερικός φλοιός, οι ετήσιοι δακτύλιοι) αλλά και ρίζες, καρποί, φύλλα -προφυλαγμένα μέσα στα ηφαιστειακά πετρώματα- να διατηρούνται μέχρι σήμερα σε άριστη κατάσταση.
Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την τεράστια επιστημονική αξία του Απολιθωμένου Δάσους, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί από το Ελληνικό Κράτος ως «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» και έχει ανακηρυχτεί ως κορυφαίο Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο για την περίοδο 2011-2014.
Το «δάσος της σιωπής»
Καμία περιγραφή δεν μπορεί να αποτυπώσει το μεγαλείο και τη σπάνια ομορφιά του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, ενός από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση στον κόσμο. Εκατοντάδες κορμοί από κωνοφόρα και άλλα δέντρα, χρώματα λαμπερά, σε όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου, του κίτρινου, του πράσινου και του μαύρου, γιγαντιαία ριζικά συστήματα σε πλήρη ανάπτυξη… συγκροτούν ένα σύνολο μοναδικό, αιώνιο μνημείο της παντοδύναμης φύσης.
Οι κύριες απολιθωματοφόρες θέσεις έχουν περιφραχθεί και έχουν δημιουργηθεί όλες οι κατάλληλες υποδομές για την εύκολη περιήγησή σας στα τέσσερα πάρκα: στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους (μοναδικό μνημείο σε παγκόσμιο επίπεδο), στο Πάρκο Σιγρίου, στο Πάρκο Πλάκας και στο Πάρκο στο νησάκι Νισιώπη.
Επίσης, ένα δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, που συνδέει τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος (απολιθωματοφόρες θέσεις, ηφαιστιακές δομές), θα σας δώσει την ευκαιρία να ανακαλύψετε όλους τους θησαυρούς του Απολιθωμένου Δάσους. Εξάλλου, στη δυτική Λέσβο υπάρχουν δυο αξιόλογες περιηγητικές διαδρομές -γνωστές ως «τα Μονοπάτια της Λάβας»- που ξεκινούν από την Καλλονή και διατρέχουν το Γεωπάρκο σε όλη του την έκταση, κατά μήκος του οδικού δικτύου.
Το Μουσείο του Απολιθωμένου Δάσους
Το φημισμένο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στο Σίγρι αποτελεί από μόνο του λόγο επίσκεψης στο νησί. Ενταγμένο από το 2004 στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων από το 2000, αναδεικνύει στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του τα πολύτιμα ευρήματα του Απολιθωμένου Δάσους. Μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, παρουσιάσεις multimedia και ειδικές εκδηλώσεις αποκαλύπτουν όλη τη γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου.
