του Χάρη Ντιγριντάκη
Στην πυροδότηση όπλου που έχει ως στόχο την εξολόθρευση του σκοπέλου της γραφειοκρατίας προχώρησε η κυβέρνηση. Στην κατεύθυνση αυτή, σε βραχίονα επιτάχυνσης δημοσίων έργων στρατηγικής σημασίας στις υποδομές αστικής ανάπλασης και υγείας, στις υπηρεσίες πολιτισμού και τουρισμού και όπου αλλού του ζητηθεί μετατρέπεται το ΤΑΙΠΕΔ. Κινητήριος μοχλός και κύριο όπλο για την επίτευξη αυτού του σκοπού θα αποτελέσει η μονάδα Project Preparation Facility.
Το λεγόμενο PPF υπό τον εντεταλμένο σύμβουλο του Ταμείου κ. Παναγιώτη Σταμπουλίδη -σε ανεξάρτητο ρόλο από τις ομάδες που “τρέχουν” τις ιδιωτικοποιήσεις- αναλαμβάνει την ωρίμανση Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας που έχουν ενταχθεί στο «Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας» του ν.4799/2021 (Α’ 78), τη διενέργεια των σχετικών διαγωνιστικών διαδικασιών και την παρακολούθηση της εκτέλεσης των έργων που ανατίθενται στο πλαίσιο αυτών.
Οσονούπω αναμένεται η συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Στρατηγικών Συμβάσεων για να εγκρίνει και να επικυρώσει τα έργα που θα έρθουν για ωρίμανση και επιτάχυνση στο PPF. Κατά πληροφορίες σε πρώτη φάση θα ανατεθούν στο ΤΑΙΠΕΔ για ωρίμανση έργα ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, η Κυβερνητική Επιτροπή αναμένεται να εγκρίνει άμεσα τα πρώτα έργα, προϋπολογισμού έως 800 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για έργα των υπουργείων Ανάπτυξης, Υγείας, Περιβάλλοντος, Δικαιοσύνης, Τουρισμού κ.τ.λ. Με αυτούς τους φορείς το PPF θα υπογράψει σύμβαση και θα καταστεί διαχειριστής. Ενδεικτικά, στη λίστα των έργων που προορίζονται στη Μονάδα του ΤΑΙΠΕΔ για ωρίμαση και τα οποία χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, περιλαμβάνονται:
- σχεδόν το σύνολο των έργων του Υπουργείου Ανάπτυξης που έχουν υπαχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης
- νοσοκομεία
- ΟΑΚΑ (Ανακαίνιση ΟΑΚΑ και διεύρυνση εμπορικών του χρήσεων δαπάνης 43 εκατ.).
- Αθηναϊκή Ριβιέρα (πεζόδρομος και ποδηλατόδρομος). Ακολουθούν στρατηγικές αστικές αναπλάσεις, π.χ. Ελαιώνας, Βοτανικός, νότιο παραλιακό μέτωπο Αττικής, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και αλλού (475 εκατ.).
- Νέο Πρωτοδικείο Αθηνών (θα κατασκευαστεί πίσω από τον Άρειο Πάγο και θα υπηρετήσει την ψηφιακή ανάπλαση).
- 35 Σταθμοί Πυροπροστασίας σε δρυμούς ενταγμένο στο Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης (224 εκατ.).
Επίσης, αναμένεται να ενταχθούν στο PPF και άλλα έργα που είναι μεν στρατηγικής σημασίας, αλλά δεν χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά θα υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ, όπως η ανάπλαση της περιοχής που είναι σήμερα οι φυλακές Κορυδαλού κ.ά.
Λίαν προσφάτως από το βήμα του συνεδρίου ακινήτων, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού της Κυβέρνησης κ Θάνασης Κοντογεώργης, σκιαγράφησε τα βήματα που θα ακολουθηθούν τονίζοντας ότι βρίσκεται στην εκκίνηση ένα σημαντικό project για την κοινωνική κατοικία των νέων οικογενειών, με τη διαδικασία ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα) και ήδη εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού στην Προεδρία της Κυβέρνησης προανήγγειλε ότι εντός των επόμενων εβδομάδων θα ανακοινωθεί «ένα πρόγραμμα αξιοποίησης δημόσιας γης ή ακινήτων, με σκοπό την εξυπηρέτηση της κοινωνικής στέγης», όχι μόνο σε Αθήνα και μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και στην περιφέρεια. Επίσης, έδειξε ως τρεις παράγοντες για την εξέλιξη της Δημόσιας Περιουσίας: Έναν δημόσιο τομέα που να ανταποκρίνεται στις κρίσεις, μια χώρα με ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα, καθώς και την οικονομική ανάπτυξη σε συνδυασμό με την κοινωνική συνοχή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το τρίπτυχο «μεταρρυθμίσεις, δημοσιονομική σύνεση και ανάπτυξη άνω του 6%» αναμένεται να οδηγήσει σύντομα σε θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό της αξιοποίησης των ακινήτων του Δημοσίου, ενώ πρόσθεσε ότι έχουν εξασφαλιστεί 6 δισ. ευρώ για το κράτος πρόνοιας.
Επίσης, ο υπουργός Επικρατείας κ. Ακης Σκέρτσος έκανε αναφορά στο μεγάλο σχέδιο για την μετεγκατάσταση υπουργείων στο ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ για το οποίο το 2022 θα γίνει η προκήρυξη του ΣΔΙΤ, θα ακολουθήσει το masterplan, οι αναγκαίες απαλλοτριώσεις και θα υλοποιηθεί 5ετες πλάνο μετεγκατάστασης της ΕΑΣ σε άλλα κτίρια και αντίστοιχα των υπουργείων στην ΕΑΣ. «Έχουμε αυτή τη στιγμή σε 19 υπουργεία 191 κτίρια τα οποία 50 είναι ιδιόκτητα. Περίπου 60 εκατ. ευρώ πληρώνει το δημόσιο σε ενοίκια και κοινόχρηστα ετησίως». Τα 9 από τα 19 υπουργεία (που θα μεταφερθούν στην ΠΥΡΚΑΛ) στεγάζονται σε 127 κτίρια καταλαμβάνουν επιφάνεια περίπου 350.000 τετραγωνικών μέτρων κι ενδεικτικά, το υπουργείο Ανάπτυξης είναι σε 37 κτίρια και το ΥΠΟΙΚ σε 17 κτίρια.
PPF: Ωρίμανση έργων στρατηγικής σημασίας
Το ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί η μονάδα του PPF εγκαταστάθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ. Όπως σημειώνουν κυβερνητικοί κύκλοι θα αξιοποιηθεί η εμπειρία του Ταμείου από τις ιδιωτικοποιήσεις στον νέο του ρόλο, για την στελέχωση και λειτουργία της ομάδας και της υπηρεσίας που θα προσφέρει για την αποτελεσματική ωρίμανση των στρατηγικών σημασίας έργων.
Και τούτο διότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει:
- τεχνογνωσία στην ωρίμανση περιουσιακών στοιχείων, καθώς και στην ολοκλήρωση διαγωνιστικών διαδικασιών υπό διαφορετικές μορφές αξιοποίησης περιουσιακών στοιχείων (Ελληνικό, λιμάνια, μαρίνες, αυτοκινητοδρόμους, ακίνητα).
- ευελιξία για ταχύτητα στην πρόσληψη συμβούλων
- τεχνογνωσία στην πολεοδομική ωρίμανση και στην απόδοση επενδυτικής ταυτότητας των δημοσίων ακινήτων του χαρτοφυλακίου του και είναι ο μόνος φορέας που έχει εκπονήσει ΕΣΧΑΔΑ (τα οποία έχουν ήδη εγκριθεί με αντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα) καθώς επίσης και το ΣΟΑ για το έργο του Ελληνικού.
- εξοικείωση με τις διαδικασίες του Δημοσίου, καθώς ενεργεί και ως «αρχή σχεδιασμού» (ακίνητα, μαρίνες, Ελληνικό, λιμάνια).
- υλοποιήσει καινοτόμες πρωτοβουλίες για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης (π.χ. ψηφιακό εργαλείο αξιολόγησης της επίδοσης σε θέματα ESG).
Όπως συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές, με την ανάθεση του PPF ως φορέα ωρίμανσης, επιτυγχάνεται επιτάχυνση των έργων και αποφόρτιση των υπουργείων, υποστηρίζοντας έτσι τις διοικητικές τους δομές, με την στενή παρακολούθηση, συντονισμό και διασφάλιση της απόδοσης των συμβούλων.
Μείωση γραφειοκρατίας
Τούτων δοθέντων μέσω της εν λόγω μεταρρύθμισης το ΤΑΙΠΕΔ δεν θα ιδιωτικοποιεί πλέον μόνο αλλά γίνεται ένα εργαλείο ταχύτητας και μείωσης της γραφειοκρατίας δεδομένου ότι η ύπαρξη του είναι αναγκαία για ταχεία απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, ώστε να γίνουν μοχλός και πολλαπλασιαστής επενδύσεων και ανάπτυξης
Ο παράπλευρος στόχος του εδράζεται στην ωρίμανση συμβάσεων στρατηγικής σημασίας είτε του Ταμείου Ανάκαμψης είτε άλλων προγραμμάτων με χρηματοδότηση από εθνικά, κοινοτικά ή διεθνή κεφάλαια. Σε αυτή την πορεία το PPF αναλαμβάνει να «τρέξει» μόνο έργα που έχουν χαρακτηρισθεί στρατηγικής σημασίας, ανεξαρτήτως της ένταξής τους ή όχι στο Ταμείο Ανάκαμψης, και εγγυάται την ταχεία ωρίμαση τους, ώστε να γίνει αποδοτικότερος ο σχεδιασμός, η εκτέλεση και εν τέλει η ολοκλήρωσή τους. Παράλληλα το PPF συνδράμει κάθε φορέα του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα (Υπουργεία, ΟΤΑ, Περιφέρειες, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ κτλ.) στην προετοιμασία και υλοποίηση έργων, λειτουργώντας ως μηχανισμός ωρίμανσης για τον αποδοτικότερο σχεδιασμό και εκτέλεσή τους.
Ταυτόχρονα το PPF έχει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που μπορούν να «λύσουν» τα χέρια και να αποσυμφορήσουν τα υπουργεία και τους δημόσιους οργανισμούς. Διαθέτει τεχνογνωσία στην ωρίμανση περιουσιακών στοιχείων, ευελιξία για ταχύτητα στην πρόσληψη συμβούλων, εξοικείωση με τις διαδικασίες του δημοσίου και είναι σε θέση να υποστηρίξει τις διοικητικές τους δομές, με την στενή παρακολούθηση, συντονισμό και διασφάλιση της απόδοσης των συμβούλων.
Ωστόσο, ποιο ακριβώς θα είναι το εύρος της δράσης του PPF εξαρτάται από το τι θα ζητήσει ο κάθε φορέας, υπουργείο και αναθέτουσα αρχή. Μάλιστα, εκτός από την μελέτη ή την προμελέτη, αναλαμβάνει τα τεύχη δημοπράτησης αλλά και να κάνει το ίδιο τους διαγωνισμούς για λογαριασμό των φορέων και των υπουργείων.
Σημειώνεται, τέλος, ότι το ΤΑΙΠΕΔ γίνεται διαχειριστής των όποιων έργων του ανατεθούν, δηλαδή λειτουργεί ως project manager και όχι ιδιοκτήτης των έργων.
