Εξαιρετικά σημαντική στην τουριστική ανάπτυξη του Νομού Χανίων είναι η συμβολή του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς.
Σύμφωνα με νέα έρευνα, που μόλις ολοκληρώθηκε, μεγάλο ποσοστό επισκεπτών επιλέγει τα Χανιά, αντί για άλλους τουριστικούς προορισμούς, λόγω της ύπαρξης του Δρυμού.
Επομένως, προκύπτει ότι η ανάδειξη και προστασία του Εθνικού Δρυμού και η στήριξη του Φορέα Διαχείρισης πρέπει να αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας για τους τοπικούς φορείς.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Μ.Α.Ι.Χ.) σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων – Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης και τη Διεύθυνση Δασών Χανίων.
Το 2015 συγκεντρώθηκαν από εθελοντές του Φορέα Διαχείρισης πρωτογενή δεδομένα από δείγμα 1.100 επισκεπτών μέσα στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς μέσω προσωπικών συνεντεύξεων. Μετά το κλείσιμο της σεζόν έγινε στο Μ.Α.Ι.Χ. επεξεργασία των απαντήσεων, κωδικοποίηση και ανάλυση.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το 2015 ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς ήταν ανοιχτός από την 1η Μαΐου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Τον επισκέφθηκαν 134.451 άτομα, αριθμός μειωμένος κατά 9,2% σε σχέση με τους επισκέπτες του 2014.
Όπως όμως εξηγούν οι ερευνητές, «η μείωση αυτή μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται σημαντική. Τα αίτιά της όμως δεν εντοπίζονται σε πτώση της δημοφιλίας του Εθνικού Δρυμού. Τη σεζόν του 2015, λόγω των άσχημων καιρικών φαινομένων, ο Δρυμός παρέμεινε ανοιχτός 161 ημέρες από τη βόρεια είσοδο του Ξυλόσκαλου και 163 ημέρες από τη νότια είσοδο της Αγ. Ρουμέλης, διάρκεια αισθητά μικρότερη από τις 187 και 205 ημέρες αντίστοιχα για το 2014. Ο μέσος όρος επισκεπτών ανά ημέρα για τη σεζόν του 2015 παρουσιάζεται σημαντικά αυξημένος, αγγίζοντας τα 824,85 άτομα σε σχέση με τα 722,61 άτομα το 2014. Αυτό δείχνει ότι παρά τη μειωμένη διάρκεια της σεζόν, το ενδιαφέρον των τουριστών να επισκεφτούν τη Σαμαριά παραμένει αμείωτο, αν όχι αυξημένο. Ο πιο δημοφιλής μήνας ήταν ο Αύγουστος με 30.902 επισκέπτες ακολουθούμενος από τον Ιούλη με 27.953 και τον Ιούνη με 21.815».
ΚΥΡΙΩΣ ΝΕΟΙ
Σύμφωνα με τους ίδιους, «η κατανομή των επισκεπτών σε σχέση με το φύλο είναι ομοιόμορφη με 47,9% να είναι άντρες και 52,1% να είναι γυναίκες. Είναι κυρίως νέοι σε ηλικία, αφού με διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό (55,4%) είναι ηλικίας μέχρι 35 ετών με 25,6% να είναι μεταξύ 36 και 50 ετών και 16,7% να είναι μεταξύ 51 και 65 ετών. Το επίπεδο εκπαίδευσής τους είναι γενικά υψηλό με 37,4% να είναι απόφοιτοι ανώτερης ή ανώτατης σχολής και 29,1% να διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών ή διδακτορικό. Το 38,1% των επισκεπτών διαθέτουν ετήσιο εισόδημα 35.000 € και πάνω. Η πιο δημοφιλής διάρκεια διαμονής στα Χανιά των επισκεπτών της Σαμαριάς είναι μεγαλύτερη της μιας εβδομάδας με ποσοστό 40,9%, ακολουθούμενη από τη διάρκεια μιας εβδομάδας που επιλέγει το 36,1%».
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ
Όπως προέκυψε, «οι επισκέπτες έρχονται κατά κύριο λόγο από χώρες τις Κεντρικής Ευρώπης σε ποσοστό 41,7% και από μεσογειακές χώρες σε ποσοστό 29,3%. Οι Σκανδιναβικές χώρες και οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εμφάνισαν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά 8,8% και 11,1% αντίστοιχα. Το πακέτο διαμονής που επιλέγουν κατά κύριο λόγο είναι απλό δωμάτιο σε ποσοστό 43,5%. Δωμάτιο με πρωινό επέλεξε το 19,7%, πακέτο half board το 15,8%, ενώ πακέτο all inclusive επέλεξε το 21% των επισκεπτών του Εθνικού Δρυμού. Πέντε στους δέκα επισκέπτες του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς επέλεξαν να αγοράσουν κάποιο πακέτο ημερήσιας εκδρομής από τουριστικό πρακτορείο, το οποίο περιλαμβάνει τη μετάβασή τους από τα Χανιά στο Ξυλόσκαλο και την επιστροφή τους στα Χανιά μετά το πέρας της πεζοπορίας τους. Ένα 29,9% επέλεξε για την ίδια διαδρομή να χρησιμοποιήσει υπεραστικό λεωφορείο του ΚΤΕΛ».
ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΗΡΘΑΝ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών ήταν και για το 2015 επισκέπτες πρώτης φοράς σε ποσοστό 82,4%. Ένα 81,1% του συνόλου ήξερε για την ύπαρξη του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς πριν την επίσκεψή του στην Κρήτη.
ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Σημαντικότερη πηγή πληροφοριών για το φαράγγι της Σαμαριάς ήταν το Διαδίκτυο όπως και φίλοι και συγγενείς των επισκεπτών που στο παρελθόν είχαν βρεθεί στην περιοχή.
ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΛΟΓΩ ΔΡΥΜΟΥ
Ακόμα, όπως σημειώνεται στην έρευνα, «σε ερώτηση σχετικά με το πόσο σημαντικός παράγοντας ήταν η ύπαρξη του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς στην επιλογή τους να επισκεφτούν τα Χανιά, ένα αθροιστικό 31,9% των επισκεπτών δήλωσαν ότι επηρεάστηκαν πάρα πολύ ή καθοριστικά. Το ποσοστό αυτών των επισκεπτών είναι σημαντικό, αφού αποτελεί ένδειξη για τον αριθμό των τουριστών που προσελκύει το φαράγγι στα Χανιά και που, αν αυτό δεν υπήρχε, πιθανότατα θα επέλεγαν άλλο προορισμό. Αν στο παραπάνω ποσοστό προστεθεί και το 24,8% των επισκεπτών που δήλωσε ότι επηρεάστηκε “αρκετά” από την ύπαρξη της Σαμαριάς δίνεται η εικόνα για άλλη μια φορά ότι ο Εθνικός Δρυμός έχει και σημαντική οικονομική αξία για τον Νομό Χανίων πέρα από την περιβαλλοντική».
«ΚΑΝΟΝΙΚΟ» ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ
Ακόμα, οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι «οκτώ στους δέκα επισκέπτες και φέτος αξιολογούν το εισιτήριο της Σαμαριάς ως “κανονικό”. Λιγότερο ευχαριστημένοι με την τιμή του εισιτηρίου φαίνονται οι επισκέπτες που έρχονται από μεσογειακές χώρες, αφού σημαντικά υψηλότερο ποσοστό αυτών που αγγίζει το 28% τη θεωρεί υψηλή σε σχέση με το 7,3% για τις σκανδιναβικές χώρες, το 9% για τις ανατολικές χώρες, το 8,7% για τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και το 6% για τις λοιπές χώρες.
Στην ερώτηση σχετικά με την πρόθεσή τους να καταβάλουν υψηλότερο αντίτιμο για να επισκεφτούν τον Εθνικό Δρυμό, σε συντριπτική πλειοψηφία και το 2015 απάντησαν ότι θα ήταν διατεθειμένοι να καταβάλουν τουλάχιστον 2 € παραπάνω από τα 5 € που είναι ισχύον εισιτήριο σε ποσοστό 83,2%.
Σημαντικά ποσοστά επισκεπτών δήλωσαν ότι θα ήταν διατεθειμένοι να καταβάλουν και 5 € ή 10 € παραπάνω από το σημερινό αντίτιμο προκειμένου να επισκεφτούν τη Σαμαριά σε ποσοστά 32,7% και 16,1% αντίστοιχα. Το ποσοστό των επισκεπτών που δε θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν μεγαλύτερο εισιτήριο έχει μειωθεί από 22,1% το 2014 σε 16,8% το 2015. Τα προαναφερθέντα μας δείχνουν πως αξιολογούν οι επισκέπτες την ωφέλεια που απολαμβάνουν από τον χώρο και θα ήταν διατεθειμένοι να επωμιστούν το ανάλογο αυξημένο κόστος γι’ αυτό. Και εδώ οι επισκέπτες από τις μεσογειακές χώρες φαίνονται λιγότερο διατεθειμένοι να καταβάλουν υψηλότερο αντίτιμο για να επισκεφτούν τον Δρυμό, αφού το 31,9% δήλωσε ότι δε θα τον επισκεπτόταν αν η τιμή του εισιτηρίου ήταν υψηλότερη, σε σχέση με το 8,3% για τις σκανδιναβικές χώρες, το 14% για τις ανατολικές χώρες, το 9,7% για τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και το 12,9% για τις λοιπές χώρες.
Στην αξιολόγηση του αντίτιμου του εισιτηρίου του καραβιού από την Αγ. Ρουμέλη οι επισκέπτες είναι μοιρασμένοι με 51% να τη θεωρούν κανονική και 47% να τη θεωρούν υψηλή. Μόλις 2% την αξιολόγησαν ως χαμηλή. Για άλλη μια φορά παρατηρείται μεγάλη διαφοροποίηση κυρίως στους επισκέπτες από τις μεσογειακές χώρες, αφού το 71,1% αυτών θεωρεί το εισιτήριο του καραβιού ακριβό σε σχέση με το 24% των Σκανδιναβών, το 43,7% των επισκεπτών από ανατολικές χώρες, το 40,1% των επισκεπτών από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και το 31,3% των επισκεπτών από λοιπές χώρες».
Επίσης, «το 79,9% των επισκεπτών δηλώνουν ότι θεωρούν τη σήμανση κατά μήκος της διαδρομής επαρκή, ενώ σε ποσοστό 91,7% αισθάνονται ασφαλείς κατά τη διάρκεια της παραμονής τους μέσα στο φαράγγι.
Όπως και τις προηγούμενες σεζόν, οι επισκέπτες το 2015 κατά κύριο λόγο δεν σκοπεύουν να διανυκτερεύσουν στην περιοχή μετά την έξοδό τους από τον Εθνικό Δρυμό, αφού μόνο το 19,4% απάντησε θετικά στη σχετική ερώτηση, πράγμα όχι πολύ ενθαρρυντικό για τα ξενοδοχειακά καταλύματα της Αγιάς Ρουμέλης κυρίως. Αντίθετα μόνο το 19,2% απάντησε ότι δεν σκοπεύει να γευματίσει σε κάποια ταβέρνα της περιοχής μετά το τέλος της πεζοπορίας του, στοιχείο πολύ θετικό για τις τοπικές επιχειρήσεις εστίασης.
Το 77,3% των επισκεπτών δήλωσε ότι χρειάστηκε να πληρώσει για μεταφορικά κόστη, ενώ 61,2% απάντησαν ότι ξόδεψαν χρήματα για την αγορά νερού και σνακ τα οποία έφεραν μαζί τους κατά τη διάβαση του φαραγγιού. Το ποσοστό των επισκεπτών που δήλωσαν ότι ξόδεψαν χρήματα σε καταστήματα των Χανίων για αγορά ορειβατικού εξοπλισμού για την επίσκεψή τους στη Σαμαριά ήταν 10,6%».
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ
Οι επισκέπτες «σε γενικές γραμμές φαίνονται αρκετά ευχαριστημένοι από την εμπειρία τους στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς. Αυτό φαίνεται χαρακτηριστικά από τις απαντήσεις τους στην ερώτηση σχετικά με την πρόθεσή τους να προτείνουν σε φίλους και συγγενείς να επισκεφτούν και αυτοί την περιοχή. Το 63,7% δήλωσε ότι θα πρότεινε σε όλους τους να έρθουν και αυτοί στη Σαμαριά, ενώ το 36% θα το πρότεινε σε φίλους και συγγενείς οι οποίοι είναι λάτρεις της φύσης. Αρνητικά σε αυτήν την ερώτηση απάντησε μόνο το 0,3% των επισκεπτών. Θετικό και ενδεικτικό της ελκυστικότητας της περιοχής είναι επίσης το γεγονός ότι το 21% των επισκεπτών δήλωσε ότι θα επιθυμούσε να προσφέρει εθελοντική εργασία διαμένοντας μέσα στον Δρυμό σε περίπτωση που υπήρχε αυτή η δυνατότητα όπως και το γεγονός ότι ένας στους τρεις των επισκεπτών ενδιαφέρεται να γνωρίσει και άλλα ορειβατικά μονοπάτια στην ευρύτερη περιοχή».
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Ως προς τα συμπεράσματα, οι ερευνητές τονίζουν μεταξύ άλλων:
«Για άλλη μια φορά επίσης φάνηκε ότι σημαντικό ποσοστό των επισκεπτών της Σαμαριάς επέλεξε να έρθει στα Χανιά έναντι άλλων ανταγωνιστικών προορισμών, λόγω της ύπαρξης του Δρυμού. Αυτό σημαίνει ότι ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς δε θα πρέπει να θεωρείται ως κάτι δεδομένο που απλά υπάρχει στον Νομό Χανίων, αλλά θα πρέπει να δίνεται η απαραίτητη σημασία τόσο από τις αρχές όσο και από την κοινωνία τόσο για την καλύτερη διατήρηση και προστασία του, όσο και για την καλύτερη τουριστική αξιοποίησή του προς όφελος της τοπικής οικονομίας».
Επιπλέον, οι ερευνητές κατέληξαν σε προτάσεις και όπως επισημαίνουν:
• «Σημαντική ενέργεια που θα συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση της Σαμαριάς είναι η πραγματοποίηση μελέτης φέρουσας ικανότητας του τοπίου. Επειδή ο Δρυμός αποτελεί ειδικά προστατευόμενη περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους πρέπει να αναγνωριστούν τα όρια των επισκεπτών που μπορεί να υποστηρίξει και να τεθούν εφόσον απαιτείται προκειμένου να αποφευχθεί η δυσανάλογα υψηλή καταπόνηση του τοπίου εξαιτίας τυχόν υπερβολικά υψηλής επισκεψιμότητας».
• «Σημαντικά οφέλη για την τοπική οικονομία μπορεί να προσφέρει η επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν στο πλαίσιο που το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, πράγμα που μπορεί να αυξήσει τον συνολικό αριθμό επισκεπτών χωρίς να αυξήσει παράλληλα την ημερήσια καταπόνηση του τοπίου, αλλά κυρίως η προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερου εισοδήματος, οι οποίοι θα είναι διατεθειμένοι και να μείνουν στην ευρύτερη περιοχή του φαραγγιού αντί να επιλέγουν όπως συμβαίνει μέχρι τώρα μια μονοήμερη επίσκεψη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τόσο και με καλύτερη τουριστική προώθηση, με ένταξή της σε πακέτα που προωθούνται από τουριστικά πρακτορεία με μια τουλάχιστον διανυκτέρευση στην περιοχή σε συνδυασμό με την επίσκεψη στη Σαμαριά, αλλά και με τη διερεύνηση της δυνατότητας εφαρμογής ειδικών τιμολογιακών πολιτικών σε ξενοδοχεία και εστιατόρια για τους επισκέπτες του Δρυμού».
• «Πολλαπλασιαστικά οφέλη μπορούν να υπάρξουν και μέσω της προώθησης των τοπικών προϊόντων τόσο άμεσα με την αγορά τους από τους επισκέπτες όσο και έμμεσα με τη χρήση τους ως πρώτες ύλες από τις τοπικές επιχειρήσεις».
• Εφόσον ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς «ανεξαρτητοποιηθεί και καταστεί αυτοχρηματοδοτούμενος και σε περίπτωση που τα έσοδα από το τρέχον εισιτήριο δεν επαρκούν για τη λειτουργία του μπορεί να υιοθετηθεί μια μικρή αύξηση του έως 2 €, η οποία είναι αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών, ενώ παράλληλα μπορούν να εφαρμοστούν και ειδικά μειωμένα εισιτήρια για ειδικές κοινωνικές ομάδες».
Πηγή: Χανιώτικα Νέα