“Έχουμε τουρισμό που σκοτώνει το συγκριτικό του πλεονέκτημα”

Θέλουμε Τουριστικό Επιμελητήριο, ναι στο υπουργείο Τουρισμού υπό προϋποθέσεις, απαραίτητη η ενδυνάμωση του ρόλου του ΕΟΤ.

Του Χάρη Ντιγριντάκη

Ιδεολόγος και χωρίς ιδεοληψίες ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στον τουρισμό «ανοίγει τα χαρτιά του» αναπτύσσοντας την πολιτική του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον τουρισμό, θέσεις που μέχρι πρότινος αποτελούσαν επτασφράγιστο μυστικό. Ο κ. Κριτσωτάκης μιλώντας στο tourismtoday.gr δείχνει ότι δεν διέπεται από περιβαλλοντικές υστερίες, θεωρώντας ότι ο τουρισμός μπορεί να δώσει ώθηση στην περιφερειακό ιστό της χώρας, καυτηριάζοντας παράλληλα τη μαύρη εργασία και τη χρησιμοποίηση «μαθητευόμενων» κάνοντας λόγο για ιδιότυπη ΕΟΖ. Οι παρακαταθήκες που πηγάζουν από την εκλογική του περιφέρεια το Ηράκλειο, ναυαρχίδα του τουρισμού στην Κρήτη, τον έχουν οδηγήσει να γνωρίζει από κοντά τις στρεβλώσεις της αγοράς. Δεν έχει ταμπού με την τουριστική κατοικία που όπως επισημαίνει πρέπει να αναπτυχθεί όχι ως συνέχεια ενός ξενοδοχείου αλλά ως αναγέννηση εγκαταλειμμένων χωριών δίδοντας εισόδημα σε νέες περιοχές όλο το χρόνο, λέει ναι υπό προϋποθέσεις σε υπουργείο Τουρισμού, μιλά για την ίδρυση Τουριστικού Επιμελητηρίου και ζητά την ενδυνάμωση του ρόλου του ΕΟΤ.

Θεωρείτε τον τουρισμό ως βιομηχανία;

Δεν είναι βιομηχανία ο τουρισμός παρότι μπορεί να αποφέρει στην οικονομία πολύ περισσότερα αλλά υπό προϋποθέσεις. Ο τουρισμός έχει ιδιαιτερότητες. Αν δεν αναδειχθούν θα έχουμε ένα τουρισμό που σκοτώνει το συγκριτικό του πλεονέκτημα, στην Ελλάδα μη στηριζόμενος στους πυλώνες που θα μπορούσε. Στηριζόμαστε μόνο στο μοντέλο ήλιος και θάλασσα και όχι σε σημεία που αναδεικνύουν τη διαφορετικότητα μας ως προορισμό. Το κριτήριο μας δεν είναι οι αφίξεις με τις οποίες πανηγυρίζουν, αλλά το επίπεδο των τουριστών. Απαραίτητη η ποιότητα και η κοινωνική απόδοση στον κλάδο που μπορεί μα κερδίζει από τη διαφορετικότητα του.

Κατάγεστε από αμιγώς τουριστική περιοχή. Ποιες οι ενέργειες σας για τη μαύρη εργασία ;

Με έχουν κατηγορήσει ότι έχω κάνει υπερβολές σε αυτόν το τομέα. Το θέμα της μαύρης και αδήλωτης εργασίας αλλά και εν γένει μιας στρεβλής κατάστασης που παρατηρείται στα εργασιακά του τουρισμού μας απασχολεί ιδιαίτερα. Ο τουρισμός στην Ελλάδα τείνει να γίνει μια ΕΟΖ δηλαδή μια ειδική οικονομική ζώνη με εργαζόμενους των 300 ευρώ. Βλέπετε ότι δεν υπάρχουν μόνο οι μειώσεις των μισθών και οι καταργήσεις θεσμοθετημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων. Επικρατεί μια απαράδεκτη κατάσταση όσον αφορά τη χρήση αλλοδαπών «μαθητευόμενων». Όταν είχα καταγγείλει ότι υπάρχουν τέτοια φαινόμενα στον τότε υπουργό Εργασίας Ανδρέα Λοβέρδο αρχικά αρνήθηκε την ύπαρξη του φαινόμενου. Αμέσως όμως αποδείχθηκε ότι ξένοι με το μανδύα του «μαθητευομένου» και αμοιβές 300 ευρώ το μήνα σε 12ωρη βάση κατακλύζουν τα ξενοδοχεία. Τότε το υπουργείο υποσχέθηκε να λάβει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα επιτρέποντας στο 17% του προσωπικού να είναι αλλοδαποί. Όμως σήμερα το ποσοστό πλησιάζει το 50% του συνόλου των εργαζομένων σε αρκετά ξενοδοχεία. Υπάρχουν επιχειρήσεις που το κάνουν συνέχεια εκμεταλλευόμενες και τη διάλυση των ελεγκτικών μηχανισμών και υπηρεσιών. Δεν τους εμποδίζει τίποτα.

Ποιες οι 5 κύριες θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την ανέλιξη του κλάδου ;

Πρώτο θέμα να μην υπάρχουν μνημονιακές πολιτικές που αποτελούν εχθρό της ανάπτυξης της οικονομίας άρα και του τουρισμού είτε στην Ελλάδα είτε στην Ευρώπη. Έτσι πεθαίνει και ο εσωτερικός τουρισμός στη χώρα. Χαλάσαμε εργαλεία που είχαμε όπως η Εργατικής Εστία.

Δεύτερο θέμα είναι τα εργασιακά. Ένας κακοπληρωμένος και ανασφαλής εργαζόμενος δεν μπορεί να αποδώσει προσφέροντας ποιοτικές υπηρεσίες.

Απαιτείται ορθολογική ανάπτυξη που να έχει αντανάκλαση στην κοινωνία. Στόχος δεν πρέπει να είναι το κέρδος αλλά και κοινωνική απόδοση με τροφοδότηση της τοπικής κοινωνίας.

Τρίτον. Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και αύξηση του ποσοστού του ποιοτικού τουρισμού σε σχέση με τον μαζικό. Έχουν αποτύχει και στα δυο ως χώρα. Σήμερα έχει μειωθεί η σεζόν σε σημείο ρεκόρ, ενώ έχει αυξηθεί δραματικά το λεγόμενο AllInclusive. Αυτό αποδεικνύει την αποτυχία τους.

Ναι αλλά αν το ζητά η αγορά τι μπορεί να κάνει ο ξενοδόχος ;

Αυτό είναι το θέμα, δεν έχουμε δική μας πολιτική για τον τουρισμό. Τέταρτον λοιπόν ότι δεν υπάρχει Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο με αποτέλεσμα να «αλωνίζουν» οι 2 μεγάλοι Tour Operators. Πρέπει να γίνουν σοβαρές παρεμβάσεις. Εδώ είναι το ζητούμενο και δουλεύουμε στο σχέδιο που θα φέρει ριζοσπαστικοποίηση, ανανέωση και νέο μοντέλο ανάπτυξης μέσω των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Όπως έχει παραδεχθεί και η σημερινή υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και ο κ. Σαμαράς προεκλογικά, δεν υπάρχει εθνική πολιτική, εξέλιξη όμως που όμως δεν υπάρχει μέχρι σήμερα. Το 5ο σημείο είναι το περιβάλλον. Η Ελλάδα πρέπει να το προστατέψει.

Τι προτείνετε για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδους αλλά και την άνοδο της ποιότητας ;

Δεν υπάρχει κάποια μαγική λύση. Οφείλουμε να έχουμε πολιτική απόφαση με συστράτευση των υπουργείων Οικονομίας, Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Εξωτερικών για ανάπτυξη εσωτερικού τουρισμού και ειδικές μορφές τουρισμού. Να αξιοποιήσουμε τις ιδιαιτερότητες και δυνατότητες που έχουμε ως χώρα, με κίνητρα για την προσέλκυση τουριστών και νέα προϊόντα. Μεταξύ άλλων, τη θάλασσα, τα βουνά μας και τα νησιά μας με καλές οδικές και ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Να γίνουν προγράμματα και για τους αγρότες και για τη νεολαία για εσωτερικό τουρισμό.

Πιστεύετε ότι η κρουαζιέρα μπορεί να γίνει αιχμή του δόρατος ανάπτυξης τουρισμού ;

H κρουαζιέρα μπορεί να βοηθήσει επικουρικά τον τουρισμό δίδοντας πνοή σε ορισμένες πόλεις. Αυτό όμως δεν είναι το φάρμακο. Δεν αναπτύσσεις τον τουρισμό με την κρουαζιέρα, την οποία την σχεδιάζουν οι ξένοι και προγραμματίζουν οι ξένοι. Από όσο γνωρίζουμε δεν υπάρχει ούτε σε αυτόν τον κλάδο σχεδιασμός. Πρέπει να υπάρχει και εδώ σχεδιασμός ενταγμένος ως υποσύνολο στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο.

Ποια η άποψη σας για την τουριστική κατοικία ;

Στην Ελλάδα αναπτύχθηκε άναρχα γεγονός που δεν βοηθά την ανάπτυξη του τουρισμού, αλλά μόνο την αύξηση των εσόδων κατασκευαστών-επιχειρηματιών. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες αν σχεδιαστεί με ένα διαφορετικό τρόπο. Θα σας πω για παράδειγμα ότι σε περιοχές της Κρήτης που βρίσκονται σε κορεσμένους προορισμούς όπως τα Μάλια και η Χερσόνησος υπάρχουν όχι σε μεγάλη απόσταση χωριά με θαυμάσια πετρόκτιστα σπίτια που θα μπορούσαν να είναι άμεσα εκμεταλλεύσιμα για τουριστική κατοικία και άλλου είδους αξιοποίηση. Πρέπει να δοθεί η ευκαιρία να γίνουν επιχειρηματίες οι ίδιοι οι κάτοικοι αυτών των χωριών τα οποία θα πάρουν και ζωή και διαφορετικό χρώμα μέσω αγροτουρισμού και εσωτερικού τουρισμού. Πρέπει να αναπτυχθεί ο αγροτουρισμός για τον οποίο δεν υπάρχει ουσιαστικά νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Τι πιστεύετε για τις σύνθετες τουριστικές επενδύσεις ;

Υπάρχει ο φόβος της καταστροφής του περιβάλλοντος. Δεν μπορεί να είναι προέκταση του ξενοδοχείου η τουριστική κατοικία. Εμείς θέλουμε να αναπτυχθούν εναλλακτικές προτάσεις μέσα από αυτές τις επενδύσεις και να γεννηθούν προορισμοί. Υπάρχουν περιοχές που δεν έχουν καθόλου τουρισμό όπως η Ήπειρος.
Μείζον ζήτημα να γίνει μελέτη για τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών και πόσο μπορούν να αναπτυχθούν. Μια υπεραναπτυγμένη περιοχή θα καταστραφεί αν επιβαρυνθεί έτι περαιτέρω. Θέλουμε το μέτρον το Αρχαιοελληνικό.

Τι πρέπει να γίνει με τον ΕΟΤ ;

Τον ΕΟΤ τον έχουν φέρει σε χαμηλό επίπεδο. Τον κάνουν να είναι ένα θερμοκήπιο σκανδάλων. Σε αυτό την ευθύνη έχουν οι πολιτικές ηγεσίες και τα διοικητικά συμβούλια που διορίζουν και όχι οι υπάλληλοι. Δεν πρέπει να βλέπουμε τον τουρισμό ως οικονομικό μέγεθος αλλά ως κοινωνικό γεγονός με ένα ΕΟΤ που να βοηθά σε αυτή την κατεύθυνση. Ο ΕΟΤ διαθέτει δυναμικό που αν καθοδηγηθεί σωστά θα συμβάλλει αποτελεσματικά ενταγμένος σε μια εθνική στρατηγική και όχι σε μεμονωμένες ατομικές ενέργειες. Πρόκειται για χρήσιμο εργαλείο με ιστορία και εμπειρία πολύτιμη που δεν έχει αξιοποιηθεί.

Ποια φαινόμενα θα χαρακτηρίζατε ως ανορθολογικά και στρεβλής ανάπτυξης στον τουριστικό κλάδο ;

Είναι λάθος να μην εκφράζεται στους φορείς η εργασία στον τουρισμό. Οφείλει να συμμετέχει ως κομβικός παράγοντας αναβάθμισης του κλάδου. Επίσης θεωρώ λάθος να μην υπάρχει Τουριστικό Επιμελητήριο και να υπάρχει μόνο Ξενοδοχειακό. Η ξενοδοχία δεν είναι το άπαν στον τουρισμό.

Θεωρείτε ως απαραίτητη την ύπαρξη ενός υπουργείου Τουρισμού ;

Ναι σε ένα υπουργείο Τουρισμού με αρμοδιότητες και ειδικό βάρος. Όχι όπως είναι σήμερα όπου για κομβικά θέματα του κλάδου αποφασίζουν άλλοι. Ο τουρισμός είναι ανάπτυξη, οικονομία και περιβάλλον και οφείλει να έχει τις αρμοδιότητες που του αναλογούν.