Σε πρότυπο εξυγιασμένης ΔΕΚΟ τείνει να εξελιχθεί ο όμιλος των εταιρειών των Αστικών Συγκοινωνιών της Αθήνας. Σε βραχύ χρονικό διάστημα οι εταιρείες του ΟΑΣΑ τείνουν να εμφανίσουν brake even στα αποτελέσματα τους, δείχνοντας ουσιαστικά το δρόμο για το πως μια επιχείρηση κοινής ωφέλειας μπορεί να αποφέρει κέρδη ή αν μη τι άλλο να μην τη συντηρεί ο Έλληνας φορολογούμενος.

Η από το 2010 εφαρμογή του προγράμματος σταθερότητας και ανάπτυξης με κύριο στόχο την αύξηση των εσόδων, μέσω της αναθεώρησης της τιμολογιακής πολιτικής και της λειτουργίας του νέου Σώματος Ελεγκτών Κομίστρου, αλλά και τον αυστηρό έλεγχο των δαπανών λειτουργίας, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των λειτουργικών εσόδων το 11μηνο του τρέχοντος έτους κατά 11.3%, συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο φθάνοντας τα 420 εκατ. ευρώ, τη μείωση των δαπανών λειτουργίας κατά 22.1% αγγίζοντας τα 480 εκατ. ευρώ, και τη συρρίκνωση του ελλείμματος λειτουργίας κατά 74.9%, σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα το οποίο ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ περίπου.

Σημειώνεται ότι στα έσοδα λειτουργίας, δεν έχουν συμπεριληφθεί οι οφειλές τρίτων προς τις εταιρείες του Ομίλου ΟΑΣΑ, οι οποίες για το έτος 2011 ανέρχονται στα 61.6 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το λειτουργικό έλλειμμα στο τέλος του έτους αναμένεται να διευρυνθεί κατά 20 εκατ. ευρώ περίπου λόγω συνταξιοδοτήσεων του προσωπικού.

Κορωνίδα στο πρόγραμμα εξυγίανσης είναι η ΟΑΣΑ Α.Ε. που συντονίζει τις άλλες δυο εταιρείες (ΣΤΑ.ΣΥ, Ο.ΣΥ) η οποία πέτυχε βελτίωση των οικονομικών της μεγεθών κατά 350%, ενώ μαύρο πρόβατο αποτελεί η «Οδικές Συγκοινωνίες Α.Ε.» (Ο.ΣΥ όπου σε αυτήν έχουν συγχωνευθεί τα μπλε λεωφορεία και τα τρόλεϊ, δηλαδή οι πάλαι ποτέ ΕΘΕΛ και ο ΗΛΠΑΠ) που οι ζημίες της θα αγγίξουν για φέτος το ποσό των 100 εκατ. ευρώ περίπου, εξ αιτίας των ζημιογόνων μπλε λεωφορείων. Η επιχορήγηση και οι εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου έφθασαν στη φετινή χρήση τα 159,7 εκατ. ευρώ, έναντι 344,4 εκατ. ευρώ το 2010 και 479 το 2009. Επισημαίνεται ότι ο όμιλος ΟΑΣΑ αντλεί τη συγκεκριμένη επιχορήγηση από το κράτος προκειμένου να διατηρεί το κόμιστρο των εισιτηρίων σε χαμηλό επίπεδο για κοινωνικούς λόγους. Το υψηλότερο όγκο της επιχορήγησης παίρνει η ΟΣΥ (μπλε λεωφορεία, τρόλεϊ), ενώ η ΣΤΑ.ΣΥ (μετρό, ηλεκτρικός σιδηρόδρομος, τραμ) λαμβάνει μόνο 28 εκατ. ευρώ για το 2011.

Το μεγάλο αγκάθι για τον ΟΑΣΑ είναι οι οφειλές τρίτων οι οποίες όπως επισημάνθηκε παραπάνω ανέρχονται συνολικά στο ποσό των 61,6 εκατ. ευρώ. Αυτές επιμερίζονται σε χρέη 23,4 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Εθνικής Παιδείας, 23 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Απασχόλησης, 12,7 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Υγείας (στο ίδιο υπουργείο έχουν τιμολογηθεί παλιές οφειλές ύψους 25,3 εκατ. ευρώ οι οποίες δεν έχουν εισπραχθεί), 705 χιλ. από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και 815 χιλ από το υπουργείο Άμυνας.

Και ιδιώτες

Τέλος, παράθυρο για την είσοδο ιδιωτών στις Αστικές Συγκοινωνίες της πρωτεύουσας διανοίγουν τα κενά που δημιουργούνται στο συγκοινωνιακό έργο της ευρύτερης περιφέρειας των Αθηνών από το καθεστώς της εργασιακής εφεδρείας (αν τελικώς δεν υπάρξει εξαίρεση για τον ΟΑΣΑ) και των μετατάξεων των εργαζομένων, τη συρρίκνωση του έργου της Ο.ΣΥ (κυρίως στα μπλε λεωφορεία) και τη διαφαινόμενη χρεοκοπία των διαδημοτικών συγκοινωνιών. Η απομείωση του έργου της «Οδικές Συγκοινωνίες Α. Ε.» και όπως αναφέρθηκε οι υψηλές ζημίες της, κυοφορούν σκέψεις τόσο σε στελέχη της τρόικας αλλά και στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για την είσοδο ιδιωτών στα πρότυπα του Λονδίνου, του Παρισιού με τη RTP και πρόσφατα της Πορτογαλίας όπου μέρος των δημόσιων συγκοινωνιών έχει αναληφθεί από ιδιώτες.

Χάρης Ντιγριντάκης