Του Χάρη Ντιγριντάκη

Περιδεή τα διεθνή Φέουδα του τουρισμού, προσπαθούν αυτή την περίοδο να προβλέψουν τα μηνύματα του τουριστικού 2024 σε μια εκρηκτική περίοδο λόγω των δραματικών γεγονότων που επισυμβαίνουν στο Ισραήλ και την Γάζα.

Τα μηνύματα που έρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο για την προσεχή τουριστική σεζόν, λίγες μόνο ώρες πριν ανοίξει η αυλαία της World Travel Market, της Διεθνούς Τουριστικής Εκθεσης του Λονδίνου, που παραδοσιακά αποτελεί βαρόμετρο για την πορεία της βρετανικής αγοράς, μίας από τις δύο βασικές πηγές εισερχόμενου τουρισμού για την Ελλάδα, είναι αμφίσημα.

Παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον και τις γεωπολιτικές εξελίξεις, οι Βρετανοί διατηρούν στη λίστα με τις προτεραιότητές τους τα ταξίδια, περιορίζοντας άλλες δαπάνες και, μάλιστα, σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα Abta Holiday Habits 2023 της Ένωσης Βρετανών Τουριστικών Πρακτόρων (Association of British Travel Agents – ABTA), όλο και περισσότεροι Βρετανοί επιλέγουν να αποδράσουν εκτός της παραδοσιακής καλοκαιρινής περιόδου, καθώς αναζητούν «value for money» διακοπές.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ο ρυθμός των προκρατήσεων κινείται ανοδικά σε σχέση με πέρυσι, γεγονός που αποδίδεται στην υψηλότερη ζήτηση για διακοπές στην Ελλάδα που καταγράφουν οι tour operators. «Τα πρώτα σημάδια από τη βρετανική αγορά είναι θετικά για την ώρα. Η εικόνα όπως διαμορφώνεται είναι θετική, καθώς καταγράφουμε υψηλότερη ζήτηση και περισσότερες προκρατήσεις», αναφέρουν πηγές του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ).

Μάλιστα, όπως τονίζουν η βρετανική αγορά φαίνεται ότι ανακτά τους παλαιότερους ρυθμούς της, με τους Βρετανούς να επιλέγουν να προγραμματίσουν τις διακοπές τους από νωρίς και όχι να περιμένουν τις προσφορές της τελευταίας στιγμής (last minute bookings), τάση που ενισχύθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Στην κατεύθυνση αυτή, οι ισχυροί tour operators που δραστηριοποιούνται στη βρετανική αγορά έχουν προσθέσει πάνω από 3 εκατ. διαθέσιμες αεροπορικές θέσεις από διαφορετικά αεροδρόμια του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι ανασταλτικοί παράγοντες

Όπως προαναφέρθηκε ανασταλτικά στην πρόθεση των Βρετανών να προγραμματίσουν διακοπές λειτουργούν την ίδια στιγμή οι πόλεμοι που μαίνονται στην Ουκρανία και στο Ισραήλ, καθώς και η αύξηση του κόστους των ταξιδιών και δη των οργανωμένων τουριστικών πακέτων.

«Δεν υπάρχει ευκρινής εικόνα μέχρι στιγμής για την πορεία της βρετανικής αγοράς το 2024 σε ό,τι αφορά την Ελλάδα. Δύο παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση προς την Ελλάδα είναι αφενός η αύξηση των τιμών συγκριτικά με πέρυσι και η αναντιστοιχία που παρατηρείται σε σχέση με την ποιότητα (value for money) και αφετέρου η γεωπολιτική αστάθεια της ευρύτερης λεκάνης της ανατολικής Μεσογείου και η εγγύτητα της Ελλάδας στην εμπόλεμη περιοχή της Μέσης Ανατολής», τονίζει ο Νοέλ Ιωσηφίδης, τέως πρόεδρος της ABTA.

Μάλιστα, όπως επισημαίνουν πηγές με γνώση της αγοράς, οι τιμές στα νησιά των Κυκλάδων καταγράφουν αύξηση 30% σε σχέση με φέτος, γεγονός που αποτρέπει αρκετούς ταξιδιώτες από την επιλογή συγκεκριμένων προορισμών.

Αντίστοιχα, όπως τονίζουν, στην Πελοπόννησο η αύξηση των τιμών δεν υπερβαίνει το 3%, κάτι που δρα θετικά στην προσέλκυση ταξιδιωτών. Οι ίδιες πηγές, δε, αναφέρουν ότι η αύξηση των τιμών έχει καταστήσει την Ελλάδα πιο ακριβή σε σχέση με την Ισπανία και την Πορτογαλία, δύο προορισμούς που βρίσκονται και σε μικρότερη απόσταση από τη Βρετανία. «Το κόστος των αεροπορικών εισιτηρίων και κατά συνέπεια των πακέτων που διατίθενται για την Ελλάδα είναι κατά 30%-40% πιο ακριβά απ’ ό,τι στην Ισπανία», επισημαίνουν.

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία αναρριχάται στις προτιμήσεις των Βρετανών ταξιδιωτών, οι οποίοι, αναζητώντας φθηνότερους προορισμούς, λόγω του περιορισμένου προϋπολογισμού τους, στρέφονται στη γειτονική μας χώρα.

Στο παιχνίδι μπαίνουν και νέοι προορισμοί της Βαλκανικής χερσονήσου, όπως η Αλβανία και η Βουλγαρία, οι οποίοι χάρη στο χαμηλό κόστος φαίνεται ότι αποκτούν το δικό τους κοινό.

Πλήγμα για την Ελλάδα αναμένεται να αποτελέσει, πάντως, το λουκέτο που βάζει η εταιρεία James Villas, η οποία δραστηριοποιείτο και στη χώρα μας προσφέροντας εκατοντάδες πολυτελείς κατοικίες προς μίσθωση.

Η έρευνα της ABTA

Τα ευρήματα της έκθεσης ABTA Holiday Habits 2023 έδειξαν ότι οι κρατήσεις και η εμπιστοσύνη των Βρετανών στα ταξίδια παραμένουν ισχυρές παρά τις προκλήσεις του περιβάλλοντος.

Ενδεικτικά, το 84% των ερωτηθέντων δήλωσε πως πήγε διακοπές τον τελευταίο χρόνο, με το 52% να δηλώνει πως ταξίδεψε στο εξωτερικό. Από αυτούς που ταξίδεψαν στο εξωτερικό, το 61% πήγε σε οργανωμένες διακοπές.

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι το στοιχείο που καταδεικνύει ότι η έντονη διάθεση για ταξίδια φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο, με το 64% να δηλώνει ότι σκοπεύει να κάνει ένα ταξίδι στο εξωτερικό.

To 72% των ταξιδιωτών θεωρεί ότι το αυξανόμενο κόστος ζωής θα επηρεάσει τα ταξιδιωτικά του σχέδια το 2024 και στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζει να αναζητήσει τρόπους προκειμένου να περιορίσει το κόστος, το 22% θα κάνει λιγότερες διακοπές, το 21% θα κάνει κράτηση σε φθηνότερα καταλύματα, ενώ, τέλος, το 17% θα δαπανήσει μικρότερο ποσό για φαγητό κατά τη διάρκεια των διακοπών του.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ABTA, ένας αυξημένος αριθμός ταξιδιωτών σχεδιάζει να κάνει τις διακοπές του την άνοιξη και το φθινόπωρο, ενισχύοντας την τάση για ταξίδια όλο το χρόνο, με τον Μάιο και τον Ιούνιο να προβλέπεται ότι θα είναι οι πιο δημοφιλείς μήνες για διακοπές στο εξωτερικό το 2024.

Σημαντικό κριτήριο για τον προγραμματισμό των διακοπών των Βρετανών είναι το κόστος. Μάλιστα, όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες κάνουν κράτηση για πακέτο διακοπών μέσω ταξιδιωτικού πράκτορα, καθώς πιστεύει ότι αυτό θα διασφαλίσει το «value for money», την αντιστοιχία ποιότητας – τιμής.

Το 61% που πραγματοποίησε ταξίδι στο εξωτερικό τον περασμένο χρόνο επέλεξε τις οργανωμένες διακοπές, αναφέροντας την τιμή ως βασικό κριτήριο. Το ποσοστό εκείνων που ανέφεραν ότι έκλεισαν ταξιδιωτικό πακέτο επειδή ήταν η καλύτερη επιλογή όσον αφορά στην τιμή αυξήθηκε στο 42% σε σύγκριση με 34% πέρυσι.

Στην ίδια λογική, το 33% δήλωσε ότι έκλεισε πακέτο επειδή ήθελε διακοπές all inclusive, έναντι 28% τον προηγούμενο χρόνο. Από το 35% που έκανε κράτηση για διακοπές στο εξωτερικό με έναν επαγγελματία ταξιδιού τους τελευταίους 12 μήνες, εκείνοι που ανέφεραν τα χρήματα ως κριτήριο γι’ αυτή την επιλογή αυξήθηκαν σημαντικά, στο 38% από 26% πέρυσι.

Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 34% των ταξιδιωτών, προκειμένου να μη χάσει τις διακοπές του, προτίθεται να περιορίσει άλλες δαπάνες, όπως το φαγητό σε κάποιο εστιατόριο (57%), τις δραστηριότητες αναψυχής και τις αγορές ρούχων (46%) και τέλος τις αγορές παπουτσιών και αξεσουάρ (42%). Η πλειονότητα, δηλαδή το 51%, σχεδιάζει να ξοδέψει το ίδιο χρηματικό ποσό για τις διακοπές φέτος όπως τους τελευταίους 12 μήνες, και μόλις το 28% να σχεδιάζει να ξοδέψει περισσότερα.

Η σημασία της βρετανικής αγοράς

Η βρετανική αγορά είναι υψηλής σημασίας για τον ελληνικό τουρισμό. Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, το 2023 η βρετανική αγορά έχει ξεπεράσει τη γερμανική ως προς τα έσοδα, αφήνοντάς τη στη δεύτερη θέση.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο της Τράπεζας της Ελλάδος, το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου στην Ελλάδα ταξίδεψαν πάνω από 3,01 εκατ. Βρετανοί, δαπανώντας 2,36 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, τη χώρα μας το οκτάμηνο επισκέφθηκαν 3,07 εκατ. Γερμανοί, με τις αντίστοιχες ταξιδιωτικές εισπράξεις να διαμορφώνονται σε 2,34 δισ. ευρώ.