Του ΧΑΡΗ ΝΤΙΓΡΙΝΤΑΚΗ
Τη δυναμική του ελληνικού τουρισμού αλλά και τα ισχνά οικονομικά αποτελέσματα των ελληνικών ξενοδοχείων παρά την αύξηση των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού καταδεικνύει η μελέτη για τον κλάδο των ξενοδοχείων της εταιρείας Infobank Ηellastat (IBHS) που παρουσιάζει αποκλειστικά το tourismtoday.gr.
Σύμφωνα με τη χρηματοοικονομική ανάλυση όπου καταγράφονται οι ισολογισμοί αντιπροσωπευτικού δείγματος 570 ξενοδοχείων 4, 5 και 6 αστέρων, το 60% εξ αυτών εμφάνισαν προ φόρων κέρδη το 2016 ή μείωσαν τα ΚΠΦ του 2015, ενώ αντιθέτως το 34% κατάφεραν να αυξήσουν τα κέρδη τους.
Επίσης τα συνολικά Κέρδη προ Τόκων Φόρων και Αποσβέσεων αυξήθηκαν κατά 5,6%, ενώ τα προ φόρων κέρδη κατέγραψαν άνοδο 11,2%, γεγονός που οφείλεται αποκλειστικά στην εμφάνιση υψηλών λειτουργικών εσόδων € 36 εκατ. από την Τ.Ε.ΜΕΣ. Α.Ε.(COSTA NAVARINO).
Μάλιστα, με την εξαίρεση της τελευταίας από το δείγμα, προκύπτει υποχώρηση των ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ κατά 4% και 24% αντίστοιχα, καθώς τα αποτελέσματα των περισσότερων επιχειρήσεων επιδεινώθηκαν λόγω κυρίως της υψηλής φορολόγησης και της απορρόφησης μέρους του επιπλέον κόστους.
Παράλληλα ο Κύκλος Εργασιών του δείγματος 570 ξενοδοχειακών επιχειρήσεων που διαθέτουν μονάδες 3, 4 και 5 αστέρων αυξήθηκε κατά 4,8%.
Σύμφωνα με τη μελέτη για τον κλάδο των ξενοδοχείων που εκπονήθηκε από τον Economic Research & Sectorial Studies Analyst, Αλέξη Νικολαίδη για λογαριασμό της IBHS το 2017 ο ελληνικός τουρισμός συνέχισε την ανοδική του πορεία σε όρους αφίξεων, ενώ τα έσοδα επανήλθαν σε θετικό πρόσημο, με θετικές παραμέτρους να αποτελούν οι ανταγωνιστικές τιμές, αλλά και τα προβλήματα ασφάλειας σε ανταγωνιστικούς μεσογειακούς προορισμούς.
Άλλωστε στo ποσό των 14,6 δις. ευρώ αναρριχήθηκαν οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2017 εμφανίζοντας αύξηση κατά 10,5% σε σύγκριση με το 2016 σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 13,8% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα € 9,843 δισ., και στην αύξηση κατά 5,6% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα € 4,327 δισ.
Πιέσεις από τη Φορολογία
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη ο ξενοδοχειακός κλάδος από το 2016 δέχεται πιέσεις από την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ στις υπηρεσίες διαμονής και εστίασης, στα πλαίσια του νέου προγράμματος αναχρηματοδότησης της χώρας.
«Έτσι, ο ΦΠΑ στη διαμονή στις 1.10.2015 αυξήθηκε από 6% στο 13%, ενώ στην εστίαση από το 13% στο 23% και στη συνέχεια (από 1.6.2016) σε 24%. Επίσης, καταργήθηκαν σε δύο φάσεις οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές στα νησιά του Αιγαίου (εκτός αυτών της άγονης γραμμής).
Σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, η κατάργηση αυτή δεν απέφερε δημοσιονομικό όφελος, ενώ οι συνθήκες θα επιδεινωθούν σε ενδεχόμενη επέκταση της κατάργησης και στα υπόλοιπα 32 νησιά.
Ωστόσο, ο κλάδος θα πληγεί περισσότερο από 1.1.2018 λόγω της επιβολής τέλους διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία άνω των δυο αστεριών και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια άνω των δυο κλειδιών, το οποίο θα προκαλέσει επιβάρυνση 6%», υποστηρίζει η μελέτη.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες μισθώνουν παράτυπα τις κατοικίες τους σε αλλοδαπούς τουρίστες, αποκομίζοντας έτσι σημαντικά έσοδα και στερώντας από τις ξενοδοχειακές μονάδες μεγαλύτερα ποσοστά πληρότητας.
Παράλληλα στον φορολογικό ορυμαγδό που έχει δεχθεί ο κλάδο της ξενοδοχίας πέραν του τέλους διανυκτέρευσης καταγράφεται και ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις μισθώσεις κατοικιών, προκάλεσαν την υποχώρηση των αποτελεσμάτων στην πλειονότητα των επιχειρήσεων τόσο για το 2016 όσο και για το 2017.
Οι πληρότητες
Τέλος, οι πληρότητες των ελληνικών ξενοδοχείων το 2017 διατηρήθηκαν σε υψηλά ποσοστά, καταγράφοντας περαιτέρω βελτίωση, γεγονός που συνοδεύτηκε από άνοδο και στα έσοδα ανά δωμάτιο.
Στο σύνολο της χώρας, το μέσο έσοδο ανά δωμάτιο –βάσει έρευνας του ΙΤΕΠ- αυξήθηκε κατά 11,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ο εν λόγω δείκτης σημείωσε άνοδο 8,7% στην Αθήνα, 9,2% στη Θεσσαλονίκη και 8,3% στα resorts.
Πάντως, η ονομαστική αύξηση του ακαθάριστου μέσου εσόδου δεν συνοδεύεται από ενίσχυση του αντίστοιχου καθαρού εσόδου, λόγω της σημαντικής επιβάρυνσης από άμεσους και έμμεσους φόρους.
«Οι επιδόσεις του εγχώριου τουρισμού τα τελευταία χρόνια έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον εγχώριων και διεθνών επενδυτικών σχημάτων, τα οποία προτίθενται να αγοράσουν ή να κατασκευάσουν νέες εγκαταστάσεις, υπογραμμίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος της IBHS Nίκος Γκουζέλος σχολιάζοντας τη μελέτη.
Επίσης, γνωστές αλυσίδες διαχείρισης έχουν ήδη αρχίσει να εισέρχονται στην ελληνική αγορά μέσω της ανάληψης του management πολυτελών μονάδων.
Το γεγονός αυτό θα επηρεάσει θετικά την πορεία των εισπράξεων, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα άμεση πρόσβαση στις διεθνείς αγορές και αναμένεται να ενταθεί την επόμενη τριετία».
Εκτιμήσεις για το 2018
Όπως σημειώνει η μελέτη της IBHS το 2018 αναμένεται να καταγραφεί νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο αφίξεων και εισπράξεων, καθώς οι προκρατήσεις από τους tour operators είναι ήδη αυξημένες σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% κατά μέσο όρο (η περίοδος του early booking, το οποίο φτάνει μέχρι και το 25%, ολοκληρώνεται συνήθως το Μάρτιο).
Παράλληλα, οι κρατήσεις προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων στα τέλη του 2017 εμφάνιζαν άνοδο 4% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, με τα πτητικά προγράμματα να ενισχύονται περαιτέρω με νέες απευθείας συνδέσεις από αεροδρόμια του εξωτερικού προς ελληνικούς προορισμούς.
«Πάντως, η πορεία του εγχώριου κλάδου το 2018 θα εξαρτηθεί εν μέρει από το βαθμό ανάκαμψης της Τουρκίας και της Αιγύπτου, εξέλιξη η οποία θα εντείνει τον ανταγωνισμό, επηρεάζοντας κυρίως τα έσοδα (ήδη το 2017 ο αριθμός των διεθνών αφίξεων στην Τουρκία αυξήθηκε κατά 28% μετά τη μεγάλη υποχώρηση του 2016, ενώ η αύξηση στην Αίγυπτο ανήλθε στο 54%), επισημαίνεται.
Μάλιστα, την τρέχουσα περίοδο παρατηρείται ότι όσο οι εν λόγω χώρες ανακάμπτουν, τόσο οι Έλληνες ξενοδόχοι αυξάνουν το ποσοστό των προκρατήσεων.
Επίσης, σε κάποιους δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς επισημαίνεται τάση μείωσης των τιμών από μεγάλα ξενοδοχεία, τακτική που παρασύρει προς τα κάτω και τις υπόλοιπες μονάδες, προκειμένου να μην χαθούν μερίδια αγοράς» τονίζεται στην έρευνα προσθέτοντας ότι «αναφορικά με τις κύριες χώρες προορισμού, ανοδικές τάσεις επισημαίνονται στις προκρατήσεις από Ηνωμένο Βασίλειο, παρά το πρόσφατο Brexit, ενώ και στη Γερμανία φαίνεται να διατηρείται το θετικό momentum.
Ικανοποιητική εικόνα επικρατεί και στις ΗΠΑ, γεγονός που αναδεικνύει και τη σημασία της απευθείας σύνδεσης Αθήνας – Νέας Υόρκης από πέρυσι.
Επιπλέον, αυξημένο ενδιαφέρον καταγράφεται από Ισπανία και Ρωσία, ενώ οι προκρατήσεις από την Ολλανδία είναι αυξημένες πάνω από 20%.»
Καταλήγοντας η μελέτη σημειώνει:
«Η αυξημένη τουριστική κίνηση θα συνοδευτεί από είσοδο νέων διεθνών αλυσίδων στην ελληνική αγορά και το γενικότερο ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων επενδυτών.
Στα πλαίσια αυτά, με αρκετό ενδιαφέρον αναμένονται οι πλειστηριασμοί ξενοδοχειακών συγκροτημάτων που θα πραγματοποιηθούν από τις τράπεζες εντός του έτους.
Ωστόσο, αρνητικές παραμέτρους θα εξακολουθήσουν να αποτελούν η υπερβολική φορολογία και ο αθέμιτος ανταγωνισμός που δέχονται τα ξενοδοχεία από τις πλατφόρμες τουριστικών μισθώσεων, με συνέπεια την υπονόμευση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου».
