Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατών (ECF) δημοσίευσε την έκδοση του 2022 της έκθεσης «Η κατάσταση των εθνικών στρατηγικών ποδηλασίας», παρέχοντας έτσι μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της κατάστασης των εθνικών στρατηγικών ποδηλασίας σε 44 ευρωπαϊκές χώρες.
Η ανάλυσή μας δείχνει ότι οι εθνικές στρατηγικές ποδηλασίας αυξάνονται σε εξέχουσα θέση, αλλά ότι υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τον πολιτικό στόχο που θέτει το πανευρωπαϊκό γενικό σχέδιο για την προώθηση της ποδηλασίας ότι κάθε χώρα πρέπει να αναπτύξει και να εφαρμόσει ένα εθνικό ποδηλατική στρατηγική έως το 2030. Το Master Plan εγκρίθηκε τον Μάιο του 2021 και ισχύει για 54 χώρες. Η Ελλάδα θα πρέπει σύντομα να χαράξει Εθνική Στρατηγική για το ποδήλατο, μιας και πλέον οι Ευρωπαίοι τουρίστες, που είναι και οι κατεξοχήν αγορές μας, θα έχουν το ποδήλατο ως ένα πολύ βασικό μέσο μεταφοράς τους.
Οι βασικές νέες εξελίξεις στην έκθεση, σε σύγκριση με την έκδοση του 2021, περιλαμβάνουν:
Η Ιταλία υιοθετεί την πρώτη εθνική στρατηγική ποδηλασίας.
Η Αγγλία δημοσιεύει τη Δεύτερη Επενδυτική Στρατηγική Ποδηλασίας και Περπάτημα.
Η Γαλλία δημοσιεύει ένα νέο Σχέδιο Ποδηλασίας και Ενεργής Κινητικότητας 2022-2027.
Η Τσεχική Δημοκρατία υιοθετεί μια ιδέα για την αστική και ενεργή κινητικότητα 2021-2030.
Το Λουξεμβούργο υιοθετεί ένα νέο Εθνικό σχέδιο κινητικότητας 2035 με ειδική ενότητα για την ποδηλασία.
Συμπεριλαμβανομένων των νέων στρατηγικών που εγκρίθηκαν το 2022, 20 χώρες έχουν πλέον κάποια στιγμή υιοθετήσει μια εθνική στρατηγική ποδηλασίας ή παρόμοιο έγγραφο πολιτικής, εκ των οποίων 14 ισχύουν αυτή τη στιγμή, ενώ έξι έχουν λήξει και ως εκ τούτου χρήζουν ενημέρωσης. Από τις υπόλοιπες 24 χώρες που αναλύονται στην έκθεση, οι οκτώ βρίσκονται επί του παρόντος στη διαδικασία ανάπτυξης μιας εθνικής στρατηγικής για το ποδήλατο για πρώτη φορά, και βρίσκονται κυρίως στην περιοχή του Δούναβη. Μεγάλα κενά εξακολουθούν να υπάρχουν σε ορισμένες περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, στα Βαλκάνια, καθώς και στον Καύκασο.
Σημαντικά ευρήματα:
Η έκθεση είναι η πρώτη που εξετάζει με συστηματικό τρόπο τα επίπεδα δαπανών των κεντρικών κυβερνήσεων, αποκαλύπτοντας έτσι μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών. Σύμφωνα με την ανάλυσή μας, η βόρεια περιοχή του Βελγίου, η Φλάνδρα, φαίνεται να ήταν ο κορυφαίος επενδυτής στις υποδομές ποδηλασίας το 2022, επενδύοντας περίπου 45 ευρώ κατά κεφαλήν, ακολουθούμενη από τη δεύτερη Ιρλανδία (περίπου 35 ευρώ) και τη Νορβηγία (20 ευρώ). Η Φλάνδρα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα σε ολόκληρο το οδικό της δίκτυο και επομένως μπορεί να συγκριθεί κάπως με τον ρόλο του εθνικού επιπέδου σε άλλες χώρες.
Ετησίως, οι περιφερειακές αρχές της Φλάνδρας επενδύουν περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ στην ποδηλασία. Επιπλέον, το υποπεριφερειακό επίπεδο (οι πέντε φλαμανδικές επαρχίες), καθώς και το τοπικό επίπεδο, αναλαμβάνουν επίσης σημαντικές επενδύσεις. Σύμφωνα με τον Fietsberaad Vlaanderen, οι πόλεις και οι πόλεις επενδύουν κατά μέσο όρο 15-20 ευρώ κατά κεφαλήν ετησίως στην ποδηλασία, τρεις φορές περισσότερο από ό,τι πριν από πέντε χρόνια. Η Φλάνδρα απορροφά επίσης το μεγαλύτερο μέρος της επένδυσης 411 εκατομμυρίων ευρώ που προορίζεται για την ποδηλασία ως μέρος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του Βελγίου.
Οι πολιτικές για το κλίμα και την ενέργεια γίνονται ολοένα και περισσότερο ο κύριος μοχλός αλλαγής σε κάθε οικονομικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των χερσαίων μεταφορών. Η επέκταση του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ στις μεταφορές είναι η πιο πρόσφατη απόδειξη. Ενώ το ποδήλατο είναι ο κατ’ εξοχήν τρόπος μεταφοράς με την καλύτερη απόδοση ως προς το κλίμα και την ενέργεια, εξακολουθεί να μην έχει κερδίσει την προσοχή που του αξίζει σε διάφορες πολιτικές για το κλίμα και την ενέργεια. Ως εκ τούτου, το ECF τονίζει έντονα την ανάγκη να ληφθεί πλήρως υπόψη το δυναμικό της ποδηλασίας και να συμπεριληφθούν συστηματικά μέτρα για τον κύκλο τόσο στις Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές του ΟΗΕ όσο και στα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα της ΕΕ. Τα τελευταία είναι προς αναθεώρηση το 2023.
Τα ευρήματα αυτής της έκθεσης θα αποτελέσουν ένα σημείο αναφοράς βάσει του οποίου το ECF σκοπεύει να συνεχίσει να δημοσιεύει ετήσιες επικαιροποιημένες εκθέσεις για την παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά στην ανάπτυξη και την εφαρμογή εθνικών στρατηγικών ποδηλασίας στην Ευρώπη έως το 2030.