Στην Εύα Οικονομάκη
Την αισιοδοξία της ότι το 2021 θα είναι μία καλύτερη χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό εκφράζει σε συνέντευξή της στο tourismtoday η Βίκυ Λοΐζου, γενική γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης, θέτοντας ψηλά στις προτεραιότητες του υπουργείου Τουρισμού την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος που θα μπορεί να οδηγήσει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και την προσέλκυση επισκεπτών που θα δαπανούν περισσότερα. Μάλιστα, προαναγγέλλει την υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων για τον τομέα του τουρισμού, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν απευθείας από το υπουργείο Τουρισμού και τονίζει ότι σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα σχεδιάζονται ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των τουριστικών επιχειρήσεων, όπως η εποχικότητα στα έσοδα τους ή ο κατακερματισμός του κλάδου.
- Το 2020 ήταν ομολογουμένως μία από τις χειρότερες χρονιές του ελληνικού τουρισμού. Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη φετινή τουριστική σεζόν; Πού έχετε βάλει τον πήχη ως υπουργείο Τουρισμού; Τι εκτιμάτε ότι θα κρίνει την πορεία της φετινής τουριστικής σεζόν;
Το 2020 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για όλο τον πλανήτη. Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες η Ελλάδα κατάφερε να ανοίξει για τον τουρισμό και να ενισχύσει την εικόνα της ως ένας ασφαλής προορισμός. Η εμπειρία μας από την περασμένη χρονιά μας δίνει τις κατευθύνσεις, έτσι ώστε να προσαρμόσουμε τους κανόνες και τα επόμενα βήματα για το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού το 2021. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα είναι μια καλύτερη χρονιά φέτος και δουλεύουμε συστηματικά ώστε να το εξασφαλίσουμε. Προφανώς η πορεία της πανδημίας είναι καθοριστικός παράγοντας, η πρόοδος, ωστόσο, των εμβολιασμών εντός και εκτός Ελλάδας μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για λιγότερους περιορισμούς στα ταξίδια και περισσότερους επισκέπτες για τη χώρα μας.
Το πιστοποιητικό εμβολιασμού
- Προ ημερών βρεθήκατε στη Μαδρίτη για τη Σύνοδο του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού και μαζί με τον υπουργό Τουρισμού αναδείξατε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού για το πιστοποιητικό εμβολιασμού, καθώς και τη σημασία υιοθέτησης κοινών πρωτοκόλλων για το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού το 2021. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις προς αυτή την κατεύθυνση;
Οι κοινοί κανόνες είναι σίγουρα πολύ σημαντικοί για να διευκολύνουμε το άνοιγμα και να αποφύγουμε οριζόντιους περιορισμούς και αυτό αναδεικνύουμε με τον υπουργό σε όλα τα διεθνή φόρα. Είναι πραγματικά ενθαρρυντικό ότι η πρόταση του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη για το πιστοποιητικό εμβολιασμού έχει ολοένα και περισσότερους συμμάχους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνεται μια δουλειά σε επίπεδο τεχνικής επιτροπής, ώστε να δημιουργηθεί ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού για υγειονομικούς λόγους, αλλά είναι το πρώτο βήμα. Το επόμενο θα είναι το πιστοποιητικό αυτό να χρησιμεύσει για να διευκολύνει τις μετακινήσεις, το βήμα αυτό δεν έχει ακόμα συμφωνηθεί, αλλά το ευχόμαστε. Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα προχωράει και σε διμερείς συμφωνίες, όπως με το Ισραήλ και άλλες χώρες, ώστε όσοι έχουν εμβολιαστεί να μπορούν να ταξιδέψουν με μεγαλύτερη ευκολία. Αυτό δε θα σημαίνει βέβαια ότι όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί δε θα μπορούν να ταξιδέψουν. Θα υπάρχει πάντα η επιλογή των αρνητικών τεστ COVID. Ο συνδυασμός του εμβολίου και η δυνατότητα διεξαγωγής περισσότερων τεστ θα μας δώσει τη δυνατότητα να πετύχουμε το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού για το 2021.
Προγράμματα για τη στήριξη των επιχειρήσεων
- Οι τουριστικές επιχειρήσεις είναι αναμφισβήτητα από εκείνες που έχουν πληγεί περισσότερο εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης. Ποια άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία σχεδιάζετε για τη στήριξή τους; Θα υπάρξουν ad hoc προγράμματα για τον τουρισμό;
Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση έχει δείξει ότι η στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που έχουν πληγεί από την πανδημία είναι προτεραιότητα. Ο τουριστικός κλάδος είναι από τους κλάδους που έχουν πληγεί περισσότερο και είναι σημαντικό να τον κρατήσουμε ζωντανό γιατί μέσω του τουρισμού θα έρθει και η ανάπτυξη για όλη την οικονομία την επόμενη μέρα. Είμαστε σε στενή συνεργασία με τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης για τον σχεδιασμό των απαραίτητων μέτρων και την εξασφάλιση της απαραίτητης ρευστότητας. Ήδη είμαστε στην Επιστρεπτέα 6 και έρχεται και η 7. Σχεδιάζεται πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών, ειδικά για τις επιχειρήσεις που έχουν υποστεί ζημιές. Ενώ έρχεται και πρόγραμμα Γέφυρα για τα δάνεια των επιχειρήσεων και βεβαίως θα συμπεριλαμβάνονται και οι τουριστικές επιχειρήσεις. Είμαστε επίσης σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα για να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε μαζί ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των τουριστικών επιχειρήσεων, όπως η εποχικότητα στα έσοδα τους ή ο κατακερματισμός του κλάδου.
- Αυτή την περίοδο, αν δεν κάνω λάθος, διαμορφώνετε και το νέο ΕΣΠΑ. Θα υπάρξουν και δράσεις αμιγώς προσανατολισμένες στον τουρισμό;
Το νέο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2021-2027 είναι στην τελική φάση έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει θέσει τις στρατηγικές προτεραιότητές του μέσα στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η τουριστική βιομηχανία. Ακολουθεί η φάση της εξειδίκευσης των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, είτε των τομεακών είτε των περιφερειακών και είμαστε σε συνεργασία τόσο με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων όσο και με τις Περιφέρειες προκειμένου να συμπεριληφθούν δράσεις που αφορούν στον τουρισμό, τις τουριστικές επιχειρήσεις αλλά και τους εργαζόμενους στον κλάδο. Οι προτεραιότητες μας είναι η βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού με την προώθηση ολοκληρωμένων χωρικών παρεμβάσεων και την ενθάρρυνση πράσινων επενδύσεων, η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και ιδιαίτερα η αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών, και βέβαια η έμφαση στη δημιουργία αναβαθμισμένου τουριστικού προϊόντος που θα μπορεί να οδηγήσει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και την προσέλκυση επισκεπτών που θα δαπανούν περισσότερα.
- Πού θα κατευθυνθούν οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης για τον τομέα του τουρισμού; Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την αξιοποίηση αυτών των πόρων;
Τα 32 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορέσουν να βοηθήσουν να γίνουν επενδύσεις τα αμέσως επόμενα χρόνια και να δοθεί ώθηση στην οικονομία της χώρας. Ο τουρισμός θα μπορέσει να επωφεληθεί τόσο από οριζόντια προγράμματα όσο και από πιο στοχευμένα προγράμματα. Οριζόντια προγράμματα που σχεδιάζονται, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις από το υπουργείο Ανάπτυξης, το πρόγραμμα ψηφιακών δεξιοτήτων από το υπουργείο Εργασίας ή οι πράσινες επενδύσεις από το υπουργείο Περιβάλλοντος θα συμπεριλαμβάνουν και τον τουριστικό κλάδο. Όπως επίσης και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός των επιχειρήσεων που σχεδιάζει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αλλά και οι επενδύσεις σε υποδομές που θα γίνουν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα ωφελήσουν τον κλάδο.
Πέρα από τα οριζόντια προγράμματα, όμως, έχουμε σχεδιάσει και προγράμματα που αφορούν σε συγκεκριμένα projects αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος και θα χρηματοδοτηθούν κατευθείαν από το υπουργείο Τουρισμού. Πρόκειται για προτάσεις που δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμα και οι οποίες αναφέρονται στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και σε επενδύσεις που συνδέονται με τον γαστρονομικό, τον ιαματικό, τον ορεινό τουρισμό και άλλες μορφές τουρισμού. Επίσης, έχουμε σχεδιάσει ένα μεγάλο project που θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις στους τουριστικούς λιμένες και τις μαρίνες, ώστε να γίνουν πιο πράσινες, πιο προσβάσιμες και με ψηφιακές υπηρεσίες.
Αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος
- Έχετε επιφορτιστεί με την αξιοποίηση των μαρίνων; Ποια είναι η στρατηγική που ακολουθεί το υπουργείο στη συγκεκριμένη κατεύθυνση; Πότε θα αρχίσει η αξιοποίησή τους;
Οι τουριστικοί λιμένες συνολικά και ειδικότερα οι μαρίνες είναι μία από τις προτεραιότητες που έχω θέσει και προσωπικά στο υπουργείο. Είναι πραγματικά κρίμα να έχουμε έναν πλούτο που μένει αναξιοποίητος στην Ελλάδα. Έχουμε ξεκινήσει ήδη και καταρτίζουμε μια Εθνική Στρατηγική για την Ανάπτυξη των Τουριστικών Λιμένων, η οποία περιλαμβάνει τόσο την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου χωροθέτησης, παραχώρησης και αδειοδότησης τους, όσο και ένα νέο σύστημα διαχείρισης των τουριστικών λιμένων που θα μπορέσει να οδηγήσει σε αναβαθμισμένες υπηρεσίες στον χώρο του θαλάσσιου τουρισμού. Οι αλλαγές που σχεδιάζουμε θα μπορέσουν να προσελκύσουν επενδύσεις και επισκέπτες. Πρόκειται για μια συνολική προσέγγιση και για την ολοκλήρωσή της είμαστε σε συνεργασία τόσο με ιδιωτικούς φορείς όσο και με τα συναρμόδια υπουργεία.
- Πώς βλέπετε την επόμενη ημέρα για τον ελληνικό τουρισμό; Ποιες ενέργειες θα μπορούσαν να γίνουν για την περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος;
Είμαι φύσει αισιόδοξη και θεωρώ ότι ο τουριστικός κλάδος μπορεί πραγματικά να βοηθήσει στην συνολική ανάπτυξη της χώρας. Υπάρχουν πάρα πολλά περιθώρια ανάπτυξης του ίδιου του τουριστικού τομέα. Είναι προτεραιότητά μας η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, και αυτή τη στιγμή καταρτίζουμε στρατηγική βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης σε βάθος δεκαετίας, όπου επιμέρους και πιο βραχυπρόθεσμες στρατηγικές, προφανώς θα ενταχθούν σε αυτό το συνολικό σχέδιο.
Προτεραιότητά μας είναι η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος με την ενσωμάτωση των ιδιαιτεροτήτων και των διαφόρων πτυχών της Ελλάδας, τον πολιτισμό, τη γαστρονομία, τη φύση, τους ανθρώπους, που εν τέλει συνθέτουν μια πιο πλούσια και πιο αυθεντική εμπειρία για τον επισκέπτη. Αυτό ουσιαστικά προσπαθούμε να κάνουμε, να εκμεταλλευτούμε αυτή την επώδυνη «παύση» εργασιών που επέβαλε ο κορωνοϊός και να μετασχηματίσουμε τον τουριστικό τομέα σε πραγματικό πρωταγωνιστή της ελληνικής οικονομίας, ώστε να λειτουργήσει ως όχημα για τη συνολική ανάπτυξη της χώρας μέσω και της σύνδεσης με τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση, ενισχύοντας εξαγωγές και τη συνολική οικονομική δραστηριότητα. Αυτό το όραμα υπηρετούμε με τον μετασχηματισμό και του υπουργείου Τουρισμού σε ένα πραγματικά παραγωγικό υπουργείο, το οποίο θα μπορεί να στηρίξει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του τουριστικού κλάδου.
