Του Χάρη Ντιγριντάκη
Ένα βήμα πριν την έναρξη των εργασιών κατασκευής βρίσκεται πλέον ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης (ΒΟΑΚ), ένα μέγα project του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που αναμένεται να αλλάξει άρδην την εικόνα της Μεγαλονήσου.
Η Κρήτη, όπως αποτυπώνουν τα στοιχεία, αποτελεί την περιοχή που καταγράφει «μαύρα» ρεκόρ τροχαίων.
Είναι ενδεικτικό ότι, λίγο πάνω από το ένα τέταρτο των τροχαίων ατυχημάτων στην Κρήτη είναι θανατηφόρα (27,94%) τη στιγμή που ο μέσος όρος στην Ελλάδα είναι 6,8% και στο σύνολο της Αττικής, όπου διαμένει πάνω από το μισό του πληθυσμού της χώρας, είναι 3,43%.
Η συμβολή του ΒΟΑΚ στην αναστροφή αυτής της θλιβερής πραγματικότητας θα είναι καθοριστική καθώς εκτιμάται ότι θα επιφέρει αισθητή μείωση των θανατηφόρων τροχαίων και των σοβαρών τραυματισμών.
Ειδικότερα, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των οδικών ατυχημάτων αναμένεται σχεδόν να διπλασιαστεί και από το 4% που είναι την τελευταία 10ετία θα ανέβει στο 7%.
Μία ακόμα σημαντική πτυχή της κατασκευής του ΒΟΑΚ είναι η οικονομική. Αναμφισβήτητα το σημαντικότερο είναι η απασχόληση, τομέας όπου θα τονωθεί ιδιαίτερα ήδη από τη φάση της κατασκευής αλλά και μετέπειτα, αφού ολοκληρωθεί το έργο και για χρονικό ορίζοντα έως 30 έτη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, οι νέες θέσεις εργασίας που θα προκύψουν και μάλιστα σε ένα ευρύ φάσμα της οικονομίας αναμένεται να φτάσουν έμμεσα ή άμεσα ακόμα και τις 130.000 και σίγουρα θα είναι πάνω από 90.000.
Όπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου οι εκτιμήσεις αυτές θεωρούνται βάσιμες αν αναλογιστεί κανείς ότι οι επενδύσεις στις κατασκευές έχουν μεγάλο πολλαπλασιαστή, καθώς δεν αφορούν μόνο το έργο αλλά διαχέονται σε τοπικό και υπερτοπικό επίπεδο.
Ο ΒΟΑΚ θα συνδέει τις κύριες πύλες εισόδου και εξόδου του νησιού και ουσιαστικά αποτελεί την καρδιά της Κρήτης καθώς γύρω από την οδική αρτηρία συγκεντρώνεται περίπου το 80% της τουριστικής κίνησης.
Έρχονται μπουλντόζες
Όμως το πόσο κοντά βρίσκεται η έναρξη της κατασκευής, είναι ένα ερώτημα που πάντα «καίει» τις τοπικές κοινωνίες, ιδιαίτερα για έργα τόσο μεγάλα και από χρόνια πολυπόθητα.
Όπως έχει ανακοινωθεί ο ΒΟΑΚ θα κατασκευαστεί και θα ολοκληρωθεί τμηματικά. Αρχικά τα ανατολικά τμήματα (Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος) και θα ακολουθήσει η παραχώρηση Κίσσαμος – Ηράκλειο.
Μέσα στο 2022 υπογράφονται οι συμβάσεις με τους αναδόχους και στήνονται τα πρώτα εργοτάξια στα τμήματα:
- «Χερσόνησος-Νεάπολη» μήκους 22,5 χλμ., προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ.
Το έργο υλοποιείται μέσω ΣΔΙΤ, το οποίο χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. - «Νεάπολη-Αγ. Νικόλαος» μήκους 14 χλμ., προϋπολογισμού 186 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για Δημόσιο Έργο, το οποίο χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Μειοδότης στο του ΣΔΙΤ του ΒΟΑΚ Χερσόνησος-Νεάπολη είναι η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ- ΙΝΤΡΑΚΑΤ-ΑΚΤΩΡ.
Σημειώνεται ότι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει ενισχύσει σημαντικά το χαρτοφυλάκιο έργων της στην περιοχή μετά το αεροδρόμιο Καστελίου. Υπογραμμίζεται ότι φάκελος της προσφοράς βρίσκεται σε αξιολόγηση.
Επίσης μειοδότης στον διαγωνισμό για το πρώτο τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης αναδείχθηκε, η Ακτωρ. Και εδώ ο φάκελος βρίσκεται υπό αξιολόγηση.
Πρόκειται για τμήμα του ΒΟΑΚ (Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος), το οποίο θα εκτελεστεί ως δημόσιο έργο, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Την ίδια ώρα, σε ό, τι αφορά το μεγαλύτερο τμήμα του ΒΟΑΚ, Χανιά – Ηράκλειο, μήκους 157 χλμ. επίκειται η περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Εν τω μεταξύ, οι μελέτες για τη χάραξη στο τμήμα Κίσσαμος – Χανιά του ΒΟΑΚ θα συνεχιστούν μέχρι τις 7 Ιουνίου του 2022
Το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά, μήκους περίπου 48 χλμ, είναι η τελευταία προσθήκη στον υπό υλοποίηση αυτοκινητόδρομο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης. Μετά την ολοκλήρωση των μελετών θα αποφασιστεί η τύχη της υλοποίησης του, δηλαδή αν το έργο εισχωρήσει ως τμήμα της παραχώρησης στο τμήμα Χανιά – Χερσόνησος ή θα υλοποιηθεί με μελλοντική χρηματοδότηση ως αυτοτελές τμήμα.
Υπενθυμίζεται ότι με έτερη απόφαση του υπουργείου Υποδομών ανατέθηκε στο γραφείο Δοξιάδη η εκπόνηση προωθημένης αναγνωριστικής μελέτης οδοποιίας και στη συνέχεια προμελέτης οδοποιίας για το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης.
Αναλυτικά ο συνολικού μήκους 294 χλμ. αυτοκινητόδρομος με προϋπολογισμό άνω των 2 δις ευρώ, θα ενώνει το νησί από την Κίσσαμο ως τη Σητεία.
Σχολιάζοντας τις πρόσφατες εξελίξεις αναφορικά με τον ΒΟΑΚ ο Υφυπουργός Υποδομών κ. Γιώργος Καραγιάννης χαρακτήρισε τον Βόρειο Οδικό Άξονα της Κρήτης ζωτικής σημασίας για το νησί καθώς «συνδέει τις μεγάλες κρίσιμες συγκοινωνιακές υποδομές όπως λιμάνια και αεροδρόμια, εξυπηρετεί την πλειονότητα των τουριστικών υποδομών που φιλοξενούν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, χρησιμοποιείται από τη πλειονότητα των χρηστών επιβατικών αυτοκινήτων και ευρύτερα των κατοίκων της Κρήτης».
Όπως προσθέτει πρόκειται για: «έργο που για δεκαετίες φάνταζε αδύνατο να υλοποιηθεί, ενώ όχι μόνο θα έχει εργοτάξια έως το τέλος του έτους, αλλά σύντομα η Κρήτη θα διαθέτει έναν τεράστιο σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που θα δώσει ώθηση στην οικονομία και τις προοπτικές της» σημείωσε και καταλήγοντας υποστήριξε ότι: «Πλέον ξέρουμε με σιγουριά ότι αυτή η μέρα θα έρθει. Και δεν θα αργήσει. Και θα έρθει με σκληρή δουλειά.
Με τη στήριξη του ίδιου του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, που από τη πρώτη στιγμή ήταν δίπλα μας στην προσπάθεια που κάνουμε στο Υπουργείο Υποδομών με τον Κώστα Καραμανλή».