του Χάρη Ντιγριντάκη
Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκονται οι επιτελείς της κυβέρνησης αναφορικά με την πορεία 2 κρίσιμων αποκρατικοποιήσεων που αποτελούν και πρόκριμα για την ολοκλήρωση της γ/ αξιολόγησης.
Είναι κοινός τόπος ότι η αποκρατικοποίηση από το ΤΑΙΠΕΔ της Εγνατίας Οδού κινδυνεύει να παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες, ενώ -μολονότι δεν είναι εύκολα διακριτό προς ώρας- μεγαλύτερο αγκάθι με απρόβλεπτες διαστάσεις ενδέχεται να αποδειχθεί η αποκρατικοποίηση από το Ταμείο του ΔΕΣΦΑ.
Τελικά, δύο -από τα 6 αρχικά- είναι τα επενδυτικά σχήματα που πληρούν απαρέγκλιτα (αυστηροί όροι που πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί υπαγορεύθηκαν απο τις Βρυξέλλες) τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή τους στην επόμενη φάση του διαγωνισμού του ΔΕΣΦΑ.
Ειδικότερα τους τυπικούς όρους του διαγωνισμού πληρούν : α) η ευρωπαϊκή κοινοπραξία των εταιριών : Snam S.p.A. (επικεφαλής του σχήματος από την Ιταλία)-Enagas International S.L.U. (Ισπανία)-FLUXYS S.A. (Βέλγιο)-N.V. Nederlandse Gasunie (Ολλανδία) και β) η ισπανική Regasificadora del Noroeste S.A (Reganosa). H δεύτερη εδρεύει στην αυτόνομη κοινότητα της Γαλικίας, είναι διαχειριστής φυσικού αερίου που εφοδιάζει ολόκληρη τη βορειοδυτική ισπανική περιοχή λειτουργώντας 130 χλμ. εθνικού δικτύου, ενώ διαθέτει και τερματικό σταθμό LNG στο Mugardos.
Οι κακές γλώσσες σημειώνουν ότι η ισπανική εταιρεία απλά είναι λαγός της πρώτης κοινοπραξίας -κάτι που θα φανεί την ώρα των προσφορών- δεδομένου ότι τα μεγέθη διαφέρουν σημαντικά.
Υπογραμμίζεται ότι οι δύο προαναφερόμενοι μνηστήρες που πέρασαν στην επόμενη φάση του διαγωνισμού για το 66% του ΔΕΣΦΑ, είναι διαχειριστές φυσικού αερίου και λειτουργούν υπό πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό, κάτι που ορίζεται στο κείμενο της εκδήλωσης ενδιαφέροντος του ΤΑΙΠΕΔ.
Επιπλέον τόσο οι εταιρίες της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας όσο και η Regasificadora είναι επίσης μέλος των Ευρωπαίων Διαχειριστών Μεταφοράς Δικτύου Φυσικού Αερίου (ENTSO-G).
Όμως κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν ότι η ευρωπαϊκή κοινοπραξία δεν πρόκειται εύκολα να ανεβάσει τον «πήχη της προσφοράς» πάνω από τα 250 εκατ. ευρώ για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ, εξέλιξη που αν επαληθευθεί θα δημιουργήσει μείζον πολιτικό θέμα.
Και τούτο διότι ακυρώθηκε – όπως ακούγεται μετά από γνωστές πιέσεις των Ευρωπαίων παικτών της αγοράς ενέργειας- ο πρότερος διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ στον οποίο είχαν πλειοδοτήσει οι Αζέροι της SOCAR, με ένα τίμημα που προσέγγιζε τα 410 εκατ. ευρώ, ενώ η εγγυητική τους για το εν λόγω ποσό ήταν σε ισχύ μέχρι τον Φεβρουάριο του 2017, λίγο πριν ακυρωθεί ο προηγούμενος διαγωνισμός!
Πρόκειται για ζήτημα που αναντίρρητα γεννά μείζον πολιτικό θέμα αν η προσφορά του μεγάλου φαβορί, δεν προσεγγίζει το τίμημα των Αζέρων.
Ακόμη ένας υποψήφιος
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι κυβερνητικοί κύκλοι επιχείρησαν –ορθώς για αυτούς που ξέρουν και με γνώμονα το εθνικό συμφέρον- να «βάλουν» και ένα ακόμη υποψήφιο της αρχικής 6άδας του διαγωνισμού στο «παιχνίδι», ούτως ώστε να υπάρξουν προοπτικές ανόδου του τελικού τιμήματος, όμως οι Σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ φαίνεται να απέρριψαν τις κυβερνητικές «νουθεσίες».
Το μήλον της έριδος που τελικά δεν πέρασε στην επόμενη φάση είναι η αυστραλιανή Macquarie Infrastructure and Real Assets (Europe) Limited, η οποία είναι πλήρως ελεγχόμενη θυγατρική της Macquarie Group Limited.
Eίναι από τους μεγαλύτερους διαχειριστές επενδύσεων σε υποδομές και ”ελέγχει” παγκοσμίως ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και δίκτυα μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Η Macquarie μέσω των κεφαλαίων της κατέχει ελέγχουσα συμμετοχή στη Societa Gasdotti Italia (SGI), η οποία είναι Ιταλός διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου ENTSO-G που λειτουργεί υπό το μοντέλο πλήρους ανεξάρτητης ιδιοκτησίας, ενώ έχει επενδύσεις και στην Eustream A.S. (Σλοβακία) και την Open Grid Europe GmbH.
Υπενθυμίζεται ότι τα μερίδια της 1ης κοινοπραξίας που διέβη τον Ρουβίκωνα της πρώτης φάσης του διαγωνισμού είναι τα εξής : η Snam ελέγχει το 50% της κοινοπραξίας, από 16,7% έχουν οι Enagas και FLUXYS και 16,6% η Nederlandse Gasunie.
Μάλιστα οι τρεις πρώτες εταιρίες συμμετέχουν και στην κοινοπραξία του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου TAP.
Ζήτημα φαίνεται να υπήρξε και με τη γαλλο-ρουμανική κοινοπραξία η οποία δεν πέρασε στην τελική φάση παρά τις όποιες πιέσεις της πλευράς Μακρόν.
Πρόκειται για την GRTgaz και τη ρουμανική Transgaz, η οποία είναι και η επικεφαλής του σχήματος.
ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ
Την ίδια ώρα που αναμένονται εν χορδαίς και οργάνω -μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου- οι υπογραφές για την επέκταση της σύμβασης του ελληνικού δημοσίου με τον ΔΑΑ για 20 έτη, στον αέρα βρίσκεται ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, καθώς στην ουσία έχουν παγώσει οι διαδικασίες για τους νέους σταθμούς διοδίων.
Ούτως ή άλλως, το αυστηρό χρονοδιάγραμμα κατασκευής και λειτουργίας των τελευταίων, όπως προβλεπόταν σε πρόσφατη υπουργική απόφαση, ήταν αδύνατον να τηρηθεί.
Ακόμα και οι σταθμοί διοδίων που έχουν κατασκευαστεί και συγκεκριμένα οι μετωπικοί σταθμοί Παμβώτιδας, Μέστης, Ιεροπηγής και Ευζώνων, δεν λειτούργησαν στις 31 Αυγούστου όπως προέβλεπε η υπουργική απόφαση.
Οι καθυστερήσεις αποδίδονται και στο γεγονός πως στο υπουργείο προωθούν ένα ενιαίο τεχνολογικό σύστημα, με κοινό πομποδέκτη για όλες τις παραχωρήσεις οδικών αξόνων, ώστε να εφαρμοστούν τα αναλογικά διόδια, δηλαδή η χρέωση με βάση την απόσταση που διανύει ο οδηγός.
Πάντως κύκλοι του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων υποστηρίζουν πως το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ από τις 2/5/2017 έχει εγκρίνει την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Εγνατίας Οδού και Τριών Καθέτων Οδικών Αξόνων υπό την προϋπόθεση προηγούμενης επίλυσης του νομικού ζητήματος για το εύρος εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4413/2016.
Ωστόσο, ο νόμος 4413/2016 περί ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων παραχώρησης ανατρέπει όλο τον σχεδιασμό του ΤΑΙΠΕΔ, καθώς διατάξεις του έρχονται καταρχήν σε αντίθεση με τον ιδρυτικό νόμο και τον καταστατικό σκοπό του Ταμείου.
Μέσα από τη διαδικασία της όσμωσης φαίνεται έστω και τη τελευταία στιγμή πως αναζητούνται λύσεις όμως όλα δείχνουν πως την όποια λύση θα τη δώσει πάλι η τρόικά.
