Σύνταξη: tourismtoday.gr
Οι Καταλανοί πραγματοποίησαν μεγάλη διαδήλωση κατά του υπερτουρισμού στον πεζόδρομο Λας Ράμπλας στη Βαρκελώνη, αγαπημένο σημείο συνάντησης για ντόπιους αλλά και επισκέπτες.
Με συνθήματα όπως «Η Βαρκελώνη δεν πωλείται» και «Αρκετά, ας βάλουμε όρια στον τουρισμό», περίπου 3.000 άτομα διαδήλωσαν, απαιτώντας από το κράτος να βάλει φρένο στην εισροή τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα κάθε χρόνο.
Κάποιοι χρησιμοποίησαν και νεροπίστολα εναντίον τουριστών που έτρωγαν σε εστιατόρια, ενώ άλλοι φώναζαν μπροστά σε ξενοδοχεία «Οι τουρίστες να πάνε σπίτι τους».
Η Βαρκελώνη, παλεύει τα τελευταία χρόνια με το overtourism. Ένας από τους πιο όμορφους προορισμούς στην Ευρώπη πριν από δύο δεκαετίες, έχει γίνει πλέον ένα τουριστικό θεματικό πάρκο και έχει χάσει τον χαρακτήρα που τον έκανε τόσο δημοφιλή.
Την La Rambla -τον πιο διάσημο δρόμο της Βαρκελώνης- αποφεύγουν οι κάτοικοι εδώ και πολύ καιρό, αφού είναι σχεδόν αδιάβατος για εννέα μήνες το χρόνο από τουρίστες.
Πάνω από 150 οργανώσεις και κοινωνικά κινήματα βγήκαν στους δρόμους της Βαρκελώνης ζητώντας μείωση του αριθμού του αριθμού των τουριστών στην πόλη σύμφωνα με ένα βιώσιμο μοντέλο.
Ωστόσο, η απαγόρευση στις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις στη Βαρκελώνη από το 2028 έχει προκαλέσει και άλλες αντιδράσεις. Πολλοί την επικρίνουν και επικαλούνται ανεπιθύμητες συνέπειες.
Φέρνουν μάλιστα ως πράδειγμα τη Νέα Υόρκη, όπου οι αυστηροί περιορισμοί που ισχύουν από το περασμένο φθινόπωρο, αύξησαν τις μέσες ημερήσιες τιμές στα ξενοδοχεία.
Η ρύθμιση οδήγησε σε μειωμένη προσφορά, ωθώντας τα ξενοδοχεία να αυξήσουν τις τιμές τους, σύμφωνα με την CoStar.
Η άνοδος πιστώνεται εν μέρει στην απαγόρευση ενοικίασης καταλυμάτων για λιγότερο από 30 ημέρες, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Σεπτέμβριο.
Τον Οκτώβριο του 2023, το μέσο κόστος διανυκτέρευσης για ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Νέα Υόρκη ήταν 359,6 δολάρια στο +10% από το προηγούμενο έτος.
Μέχρι στιγμής, οι μεγάλες πλατφόρμες του κλάδου (Airbnb, Vrbo, Booking.com, HomeToGo) τηρούν σιγή ιχθύος και δεν έχουν πάρει θέση για την κίνηση της πρωτεύουσας της Καταλονίας.
Στο «στόχαστρο» της ΕΕ η απαγόρευση βραχυχρόνιων ενοικιάσεων
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση Εξοχικών Κατοικιών (EHHA) ελέγχεται από την Κομισιόν κατά πόσο είναι νόμιμο το μέτρο, το οποίο «όχι μόνο δεν θα λύσει το πρόβλημα της στέγασης, αλλά θα βλάψει τους κατοίκους της πόλης που ζουν από την τουριστική βιομηχανία», όπως αναφέρει σε ανακοίνωση της.
Η EHHA χαρακτηρίζει την πρόταση «ακραία» επισημαίνοντας πως «δεν θα έχει καμία επίδραση στην στεγαστική κρίση, καθώς περίπου το 1% των κατοικιών (10.101) στη Βαρκελώνη είναι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις». Τονίζει επίσης ότι η απαγόρευση ενδέχεται να παραβιάζει τους ευρωπαϊκούς νόμους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ενημερώσει τις αρχές στην Ισπανία πως οι περιορισμοί «δεν είναι κατάλληλοι για την καταπολέμηση της έλλειψης στέγης και είναι δυσανάλογοι με αυτόν τον στόχο» και ότι «φαίνεται ότι παραβιάζουν την Οδηγία Υπηρεσιών της ΕΕ».
Η EHHA είπε ότι η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη και θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάληψη νομικών μέτρων από την ΕΕ κατά της Ισπανίας.
«Η Βαρκελώνη πυροβολείται στα πόδια»
Πέρα από την EHHA υπάρχουν και άλλοι που δεν βλέπουν την απόφαση ως θεραπεία για τα στεγαστικά δεινά που αντιμετωπίζει η Βαρκελώνη.
Ο Ivar Yuste, συνεργάτης του PHG Hotels and Resorts χαρακτηρίζει την κίνηση ως επιζήμια για το μέλλον όσον αφορά στον τουρισμό και υπογραμμίζει ότι η πόλη ουσιαστικά «πυροβολείται στα πόδια».
Προβλέπει ότι οι μέσες ημερήσιες τιμές των ξενοδοχείων θα ξεφύγουν από τον έλεγχο και ότι οι τουρίστες θα σταματήσουν να έρχονται στην ισπανική πόλη.
«Το μέλλον του τουρισμού για τη Βαρκελώνη δεν είναι λαμπρό, τόνισε. ‘Ηδη η απαγόρευση νέων ξενοδοχείων διογκώνει τις τιμές και οδηγεί τη ζήτηση στα διαμερίσματα.
Αν τώρα απαγορευτούν και οι ενοικιάσεις κατοικιών, θα χαθεί εντελώς ο έλεγχος. Δεν μπορώ να σκεφτώ κανένα θετικό αποτέλεσμα από αυτήν την κατάσταση.
Η προσφορά ξενοδοχείου θα είναι απολύτως ανεπαρκής για να ικανοποιήσει τη ζήτηση. Εάν το δημοτικό συμβούλιο έχει τα μέσα να επιβάλει την απαγόρευση -που αμφιβάλλω ότι τα έχει- αυτή η κίνηση θα βλάψει σημαντικά την κύρια πηγή εσόδων της πόλης».
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε και ο Jamie Lane, επικεφαλής οικονομολόγος και ανώτερος αντιπρόεδρος αναλύσεων στο AirDNA, επισημαίνοντας πως τα δεδομένα δείχνουν τα αρνητικά αποτελέσματα στη Νέα Υόρκη και σε άλλες μεγάλες πόλεις.
«Όταν δεν υπάρχει αρκετή προσφορά για την ποσότητα της ζήτησης, αυτό σημαίνει ότι οι τιμές ανεβαίνουν, είπε ο Jamie Lane.
Ως αποτέλεσμα, θα δούμε λιγότερους τουρίστες στη Βαρκελώνη».
Η αγορά με βραχυχρόνιες ενοικιάσεις στη Βαρκελώνη αυτή τη στιγμή
Οπως αποκαλύπτει η Mabrian η αγορά βραχυχρόνιων ενοικιάσεων είναι δυνητικά 63% μεγαλύτερη από ό,τι αναφέρουν οι αρχές της πόλης με 15.800 μονάδες να είναι καταχωρημένες μόνο στην Airbnb.
Αυτός ο αριθμός είναι περίπου 56.700 κλίνες, που αντιστοιχούν στα δύο τρίτα της δυναμικής ξενοδοχείων, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τουρισμού της Βαρκελώνης. Και αυτός ο αριθμός δεν περιλαμβάνει ακίνητα που αναφέρονται σε πλατφόρμες εκτός της Airbnb.
«Το να ξεκαθαρίσουμε τα δεδομένα είναι ζωτικής σημασίας για τη χάραξη πολιτικής, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου μία στις τέσσερις μονάδες στη Βαρκελώνη δεν υπολογίζεται στην υποχρεωτική άδεια για τουριστικές ενοικιάσεις», δήλωσε ο Carlos Cendra, επικεφαλής μάρκετινγκ και επικοινωνίας στη Mabrian.
Είπε επίσης ότι τα στοιχεία του AirDNA ανεβάζουν τον συνολικό αριθμό καταχωρίσεων στην Airbnb και τη Vrbo στη Βαρκελώνη σε περίπου 17.500.
Αν και στην περίπτωση της Airbnb ορισμένες αφορούν ιδιωτικά δωμάτια «δεν είναι 100% σαφές» εάν αυτά εξαιρούνται από την νέα απαγόρευση.
Επίσης, δεν έχει ξεκαθαρίαει αν υπάρχουν και άλλες εξαιρέσεις αδειοδότησης, όπως για μακροπρόθεσμες ενοικιάσεις διαμερισμάτων (για 30+ ημέρες).
Ο Ivar Yuste προβλέπει ότι ορισμένοι οικοδεσπότες και όσοι διαχειρίζονται βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις στη Βαρκελώνη θα συνεχίσουν να το κάνουν χωρίς άδεια.
Θα χρησιμοποιούν για παράδειγμα ανεπίσημα κανάλια όπως πλατφόρμες social media ή θα επικοινωνούν απευθείας με ταξιδιώτες, ιδιαίτερα με τους επαναλαμβανόμενους.
Πόλεις ανά τον κόσμο παλεύουν για την «χρυσή τομή»
Εν τω μεταξύ, πολλές πόλεις ανά τον κόσμο παλεύουν να βρουν την «χρυσή τομή». Να ισορροπήσουν ανάμεσα στο να επιτρέπεται στους κατοίκους να συνεχίσουν να φιλοξενούν επισκέπτες και στην διασφάλιση ότι αυτό δεν επηρεάζει τη μακροπρόθεσμη αγορά κατοικίας.
Τον Φεβρουάριο η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε νέους κανόνες ενοικίασης καταλυμάτων σχετικά με τον τρόπο κοινής χρήσης και συλλογής δεδομένων, με στόχο να δημιουργηθεί μια «διαφανής και υπεύθυνη οικονομία πλατφόρμας στην ΕΕ».
Ο Javier Delgado, διευθύνων σύμβουλος και διευθύνων σύμβουλος για την EMEA της Mirai, εκτιμά πως η έλλειψη κανονισμών έχει συμβάλει στην τεράστια άνοδο νέων ακινήτων ως βραχυχρόνιες μισθώσεις. Ωστόσο, δεν πιστεύει ότι μια συνολική απαγόρευση παρόμοια με αυτή της Βαρκελώνης είναι η κατάλληλη απάντηση.
Οπως εξηγεί «μια συνολική απαγόρευση δεν φαίνεται να είναι λογική, καθώς υπάρχει μια σημαντική αγορά που χρειάζεται και επιλέγει αυτό το είδος καταλύματος.
Μια ιδανική λύση θα ήταν μια ευρωπαϊκή ρύθμιση που θα διασφαλίζει τη δικαιοσύνη και τη βιωσιμότητα.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό είναι εύκολο να το πεις και δύσκολο να το κάνεις».