Διεθνείς αλυσίδες ξενοδοχείων: Από ένα ένδοξο παρελθόν σε ένα αβέβαιο μέλλον στην Ελλάδα

Μια προβληματική τουριστική περίοδος θεωρείται και μια ευκαιρία για ανασυγκρότηση των πωλήσεων ιδιαίτερα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Στο παρελθόν η ένταξη ξενοδοχειακών επιχειρήσεων σε αλυσίδες ξενοδοχείων θεωρείτο μια απαραίτητη ενέργεια των ιδιοκτησιών τους για να εξασφαλίσουν ‘σίγουρες’ κρατήσεις και με καλές τιμές.    

Τι ίσχυσε στο πρόσφατο παρελθόν και τι ισχύει σήμερα σε μια προβληματική τουριστική περίοδο; Ποια είναι τα οφέλη για τα ξενοδοχεία – μέλη;
Στο πρόσφατο παρελθόν τόσο οι διεθνείς ξενοδοχειακές αλυσίδες, όσο και οι αλυσίδες ξενοδοχειακού marketing είχαν κάνει έντονη την παρουσία τους στην χώρα μας. Ιδιαίτερα την περίοδο λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και μέχρι το 2007-8 υπήρχαν συνεχείς ανακοινώσεις για εντάξεις ξενοδοχείων σε πολλά και διάσημα ονόματα όπως η Starwood, τα Leading Hotels of the World, κλπ. Σήμερα όμως η εικόνα είναι σαφώς διαφορετική και οι αιτίες μπορούν να έχουν ‘ονοματεπώνυμο’…

Τα οφέλη είναι πολλά και έχουν να κάνουν από την ‘τοποθέτηση’- positioning του ξενοδοχείου. Συγκεκριμένα, ο τύπος του ξενοδοχείου (πόλης, παραθερισμού), ο ανταγωνισμός του και η ανταγωνιστικότητά του, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (ιστορία, ξενοδοχειακή υποδομή, ειδική υποδομή, κλπ), η τιμολογιακή πολιτική που θέλει να εφαρμόσει, κλπ.

Οι διεθνείς αλυσίδες και οι εταιρείες ξενοδοχειακού marketing, είχαν από την πλευρά τους να προσφέρουν (με ένα διόλου ευκαταφρόνητο κόστος) στα υπό ένταξη ξενοδοχεία, την αναγνωρισημότητα που αυτά θα αποκτήσουν, την αξιοποίηση του συστήματος κρατήσεών τους (που την εποχή εκείνη ήταν σίγουρα πιο προηγμένο από εκείνο των ξενοδοχείων), την πρόσβαση των ξενοδοχείων στο πελατολόγιο των αλυσίδων που θα μπορούσε να εξασφαλίσει υψηλό ρυθμό κρατήσεων και το βασικότερο με πολύ ‘υγιείς’ τιμές που σημαίνει στην γλώσσα των ξενοδοχείων ‘όχι σκοτωμένες’ που αφήνουν περιθώριο κέρδους.

Σήμερα αποδεικνύεται ότι κατά μέσο όρο δεν είναι και τόσο αποδοτική η συνεργασία αυτή στην χώρα μας και αρκετά ξενοδοχειακά συγκροτήματα βρίσκονται στην διαδικασία απεμπλοκής από συμβόλαια και συνεργασίες με διεθνείς αλυσίδες λόγω μη επίτευξης των επιθυμητών αποτελεσμάτων. Στην εικόνα αυτή πρέπει να τονισθεί ότι και οι δύο πλευρές έχουν τα επιχειρήματά τους, αλλά το τελικό αποτέλεσμα συνήθως βαρύνει την πλευρά των ξενοδόχων.   

Τι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην απόφαση για ένταξη ενός ξενοδοχείου σε μια διεθνή ή εγχώρια αλυσίδα ξενοδοχείων και πόσο μπορούν να επηρεασθούν οι κρατήσεις.  

Η απόφαση για δημιουργία ενός ξενοδοχείου και ειδικά πολυτελούς από την πλευρά του ιδιοκτήτη – ξενοδόχου ενώ είναι αρκετά  πολύπλοκη, συνήθως λαμβανόταν με συγκυριακά κριτήρια (θεωρητική ικανότητα στην διαχείριση της ξενοδοχειακής επιχείρησης, συγκυριακή αξιοποίηση ζήτησης του τουριστικού προορισμού που θα εγκατασταθεί το ξενοδοχείο, οι διάφορες μορφές επιδοτήσεων, κλπ). Το συμπέρασμα αυτό είναι σίγουρα γενικό, αλλά επιβεβαιώνεται από την κατάσταση που έχει περιέλθει η Ελληνική ξενοδοχία όταν ένα στα τρία ξενοδοχεία είναι διαθέσιμο για πώληση κάτω από την αξία του. Φυσικά τα βαθύτερα αίτια είναι πολλά και όχι της παρούσης. Στεκόμαστε στο σημείο αυτό σε ένα κρίσιμο σημείο απόφασης από την πλευρά του ιδιοκτήτη – ξενοδόχου για το πώς και ποια αλυσίδα ξενοδοχείων θα επιλέξει για να διασφαλίσει υψηλό ρυθμό κρατήσεων, εσόδων και κατά συνέπεια ανάπτυξης. Τα κριτήρια αυτά είναι:

1.    Αξιολόγηση της θέσης και της ανταγωνιστικότητας του ξενοδοχείου.
2.    Εξέταση των δυνατοτήτων που έχει στην ανάπτυξη των κρατήσεων/πωλήσεων της αλυσίδας ξενοδοχείων/marketing.
3.    Ειδική μελέτη για την εκχώρηση του management του ξενοδοχείου (φήμη και εμπειρία της αλυσίδας στον τύπο του ξενοδοχείου, στον προορισμό).
4.    Ανάλυση του συμβολαίου συνεργασίας που στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι υπέρ των αλυσίδων ξενοδοχείων.
5.    Μελέτη των τουριστικών αγορών που απευθύνεται το ξενοδοχείο και τα αποτελέσματα των διεθνών αλυσίδων στις εν λόγω αγορές.    

Οι κρατήσεις του ενταγμένου ξενοδοχείου μπορούν να ενισχυθούν μόνο υπό προϋποθέσεις, όπως:

•    Αν το ξενοδοχείο δεν έχει δικό του ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικών κρατήσεων.
•    Αν δεν υπάρχει πρόσβαση του ξενοδοχείου σε ειδικές αγορές (π.χ. Αμερικανική, Ρώσικη, Κινέζικη, κλπ).
•    Αν δεν υπάρχει πρόσβαση σε τουριστικούς τομείς που μπορεί να εξυπηρετήσει το ξενοδοχειακό συγκρότημα (συνεδριακή αγορά, κρουαζιέρα, εκθέσεις, κοινωνικά γεγονότα, κλπ).
•    Αν επιτευχθούν οι συνέργιες μεταξύ του ξενοδοχειακού συγκροτήματος και της αλυσίδας στα θέματα προβολής, ηλεκτρονικών κρατήσεων, δημοσίων σχέσεων, κλπ.

Ποια είναι η διεθνής πρακτική στα θέματα ένταξης σε διεθνείς αλυσίδες και ποιο αναμένεται να είναι το μέλλον των διεθνών αυτών αλυσίδων;

Η διεθνής τουριστική αγορά έχει να δώσει πολλά και πετυχημένα παραδείγματα λειτουργίας αλυσίδων ξενοδοχείων και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ όπου λειτουργούν όλες σχεδόν οι αλυσίδες ξενοδοχείων. Αυτό συμβαίνει γιατί στις ΗΠΑ και στην τουριστική βιομηχανία είναι σαφώς διακριτός  ο ρόλος του ιδιοκτήτη του ακινήτου, του developer και του διαχειριστή του ξενοδοχείου.

Οι διάσημες και γνωστές αλυσίδες ξενοδοχείων από τις συμβατικές μέχρι τις πολυτελείς (Marriott, Hilton, Starwood, Hyatt, Radisson, Four Seasons, Ritz Carlton, κλπ), έχουν να επιδείξουν πολύ καλά οικονομικά αποτελέσματα αλλά και βαθμό ικανοποίησης των πελατών τους κατά μέσο όρο. Ειδικά όταν ο τουριστικός ή ο επιχειρηματικός προορισμός είναι αναπτυγμένος ή αναπτυσσόμενος τότε οι αλυσίδες αυτές κινούνται με μεγάλη αποτελεσματικότητα γιατί οι κρατήσεις που διαχειρίζονται μέσα από τα ηλεκτρονικά συστήματα κρατήσεων και της τιμολογιακής πολιτικής που εφαρμόζουν.

Σήμερα λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν εμφανισθεί σημάδια επενδυτικής στασιμότητας από την πλευρά των διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων με μια ταυτόχρονη στροφή στις αναπτυσσόμενες τουριστικές αγορές και οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία, τα κράτη του Κόλπου, κλπ. Αξιοσημείωτη είναι και η κινητικότητα των διεθνών αυτών αλυσίδων ξενοδοχείων που προβαίνουν και σε επιθετικές κινήσεις σε γεωγραφικές περιοχές που πριν από λίγο καιρό αποτελούσαν εμπόλεμες ζώνες όπως το Ιράκ, η Λιβύη, περιοχές στην Ινδία κοντά στο Πακιστάν. Αυτό αποτελεί πάγια πολιτική των διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων να κάνουν άμεσα την εμφάνισή τους σε ‘προβληματικές’ περιοχές του πλανήτη για να αξιοποιήσουν καταρχάς το επιχειρηματικό κλίμα ακόμη και το τουριστικό όπου φυσικά μπορεί να υπάρξει.

Χρήστος Νικολαΐδης