Το ναυάγιο του «Βρετανικού», ενός από τα μεγαλύτερα υπερωκεάνια, αδελφού πλοίου του θρυλικού «Τιτανικού», που βυθίστηκε στο στενό της Κέας στις 21η Νοεμβρίου του 1916, μεταφέροντας χιλιάδες τραυματίες ως πλωτό νοσοκομείο επιταγμένο από το Βρετανικό Ναυαρχείο στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, συνεχίζει να προκαλεί το ενδιαφέρον ανθρώπων και ομάδων που με δικά τους μέσα, τεχνολογικά εξελιγμένα και πανάκριβα, ζητούν να το επισκεφθούν.
«Κάθε χρόνο έχουμε πολλά αιτήματα ανθρώπων υψηλού οικονομικού επιπέδου να κατέβουν με βαθυσκάφη και να το δουν», μας είπε η προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αγγελική Σίμωση. Είναι δεύτερη χρονιά που μια ομάδα από τη Μάλτα, η «U GROUP MALTA LMD», ζήτησε και έλαβε άδεια κινηματογράφησης στο συγκεκριμένο ναυάγιο, υπό την εποπτεία βεβαίως της καταδυόμενης αρχιτέκτονα – μηχανικού Αικατερίνης Ταγωνίδου.
Η υποβρύχια κινηματογράφηση, που διήρκεσε δέκα μέρες, έγινε με υπερσύγχρονα βαθυσκάφη και ROV (Remotely Operated Underwater Vehicle) που μετέφερε το πλοίο «U-ΒΟΑΤ NAVIGATOR» από τη Μάλτα. «Μακάρι να είχε και η υπηρεσία μας ένα τέτοιο», λέει η κ. Σίμωση προτείνοντας, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος που υπάρχει για το συγκεκριμένα ναυάγιο, να γίνει επισκέψιμος χώρος. «Πιστεύω ότι ο δήμος θα ήθελε να το εκμεταλλευτεί τουριστικά οργανώνοντας ενάλιες επισκέψεις που θα γίνονται όχι ατελώς όπως είναι σήμερα, αλλά με την καταβολή ενός τέλους».
Η προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων θυμάται πως παλιότερα είχε ζητήσει να δει το συγκεκριμένο ναυάγιο και ο Μπιλ Γκέιτς. Του έδωσαν την άδεια και το επισκέφθηκε. Ολοι όσοι ζητούν άδεια έχουν τον τρόπο να καταδυθούν με δικά τους μέσα.
Αυτό το ναυάγιο βρίσκεται στα 120 μέτρα βάθος. Η ομάδα από τη Μάλτα ήθελε να ελέγξει και να καταγράψει την κατάσταση διατήρησης του πλοίου, που σώζεται σχεδόν ακέραιο. Ανακαλύφθηκε από τον Ζακ Κουστώ το 1975 και εκείνος ήταν ο πρώτος με την ομάδα του που το εξερεύνησαν. Ωστόσο, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο Βρετανός ερασιτέχνης ιστορικός Σάιμον Μιλς αγόρασε το ναυάγιο και ασχολήθηκε ερευνητικά με την ιστορία του πλοίου. Προϊόν της έρευνάς του είναι δύο βιβλία. Επίσης συμμετείχε στην παραγωγή αρκετών τηλεοπτικών προγραμμάτων και είχε βασικό ρόλο στην οργάνωση πολλών καταδυτικών αποστολών.
Η κ. Σίμωση δεν αντιλαμβάνεται -εφόσον η πολιτική ηγεσία το επιθυμεί και το διακηρύσσει μάλιστα- γιατί δεν προχωράει η απελευθέρωση της περιοχής προκειμένου να δοθεί ο ενάλιος αυτός χώρος προς εκμετάλλευση. Ηδη, το υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, εγκαινιάζει το 2015, όπως μας επισήμανε, τις θαλάσσιες επισκέψεις του ναυαγίου του δεξαμενόπλοιου «Irene Serenade» στον όρμο του Ναυαρίνου στην Πύλο. Το ναυάγιο αυτό έχει κηρυχθεί επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος με κοινή υπουργική απόφαση του 2013, ενώ όλος ο όρμος έχει κηρυχθεί από το 1962. Το «Irene Serenade» είναι δεξαμενόπλοιο, βυθίστηκε ύστερα από φωτιά που εκδηλώθηκε ξαφνικά τον Φεβρουάριο του 1980. Υπήρξε μεγάλη ναυτική τραγωδία και θεωρείται το μεγαλύτερο ναυάγιο της σύγχρονης εποχής στη Μεσόγειο.
Μέσα στο 2015 αναμένεται να γίνει επισκέψιμο και το «ναυάγιο των κιόνων» στο ακρωτήριο της Σαπιέντζας (ακρωτήριο Καρσί) απέναντι από τη Μεθώνη. Το ναυάγιο αυτό εντοπίστηκε το 1920 από ψαράδες. Το πλοίο μετέφερε αρχαιότητες και βυθίστηκε σε μικρό βάθος μόλις 10 μέτρων. Πρόκειται για κίονες από γρανίτη που είναι ο ένας πλάι στον άλλο, όπως πιθανόν να ήταν πάνω στο πλοίο. Υπάρχουν επίσης και διάσπαρτα κομμάτια κιόνων στο βυθό.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ζητεί να γίνει επισκέψιμο και το ναυάγιο της Περιστέρας στην Αλόννησο, που η Εφορεία Εναλίων έχει χαρακτηρίσει ως αρχαιολογικό χώρο. Πρόκειται για ένα μάλλον αθηναϊκό εμπορικό πλοίο, από τα μεγαλύτερα διασωθέντα του 5ου αι. π.Χ. Βυθίστηκε σε περίπου 30 μέτρα βάθος γύρω στο 425 – 415 π.Χ. Ήταν φορτωμένο με 3.000 – 4.000 αμφορείς οίνου από τη Μένδη της Χαλκιδικής και την Πεπάρηθο (σημερινή Σκόπελο), δύο από τις σπουδαιότερες κρασοπαραγωγικές πόλεις-κράτη του αρχαίου ελληνικού κόσμου.
enet.gr
