Σύνταξη: tourismtoday.gr

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) σχεδιάζει να εξαιρέσει τις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων από το νέο νομοσχέδιο που προβλέπει την παρακολούθηση των εκπομπών χωρίς CO2.

Ηδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται πιέσεις για το θέμα από διεθνείς αεροπορικές εταιρείες, που υποστηρίζονται από τη Διεθνή Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA).

Στην αντίθετη πλευρά της συζήτησης βρίσκονται οι ευρωπαϊκές εταιρείες-κολοσσοί χαμηλού κόστους Ryanair, easyJet και Wizz Air.

Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, οι εκπομπές μη CO2 αναφέρονται σε εκείνες που παράγονται από την καύση καυσίμων αεριωθούμενων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων “υδρατμών (H2O), οξειδίων του αζώτου (NOx), οξειδίων του θείου (SOx), μονοξειδίου του άνθρακα (CO), αιθάλης (PM 2.5), άκαυστων υδρογονανθράκων (UHC), αερολυμάτων και ιχνών υδροξυλικών ενώσεων (-OH)”.
Εάν ο αέρας είναι αρκετά υγρός, οι υδρατμοί μπορούν να συμπυκνωθούν σε κρυστάλλους, σχηματίζοντας ουρά.

Η νομοθεσία της ΕΕ

Το σχέδιο από τις Βρυξέλλες αναφέρει ότι οι αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη θα πρέπει να παρακολουθούν και να αναφέρουν τόσο τις εκπομπές τους εκτός του διοξειδίου του άνθρακα όσο και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τον Ιανουάριο του 2025, δηλαδή σε λιγότερο από ένα χρόνο από σήμερα.

Το σύστημα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (MRV) της ΕΕ για τις εκπομπές μη CO2 περιλαμβάνει τη συλλογή δεδομένων σχετικά με την αιθάλη, το οξείδιο του αζώτου και την έκλυση υδρατμών.

Η νέα νομοθεσία επιδιώκει να απαλλάξει τις αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν διεθνείς πτήσεις μεταξύ ευρωπαϊκού και μη ευρωπαϊκού προορισμού για δύο χρόνια.

Με άλλα λόγια, από το 2027 και μετά, οι εν λόγω αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει επίσης να γνωστοποιούν τις εκπομπές τους στις υπηρεσίες που αγγίζουν το ευρωπαϊκό έδαφος.

Στην πραγματικότητα, οι κανόνες αναφέρονται στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ). Περιλαμβάνει επίσης πτήσεις προς τη Βρετανία και την Ελβετία από χώρες του ΕΟΧ. Σύμφωνα με πηγές, το προσχέδιο αναφέρει ότι “η εν λόγω αναφορά απαιτείται μόνο για τα δρομολόγια που περιλαμβάνουν δύο αεροδρόμια που βρίσκονται στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.”

Αυτή η εξαίρεση των διεθνών αεροπορικών εταιρειών το 2027 είναι παρόμοια με τους ισχύοντες κανόνες για τις εκπομπές CO2 που παράγονται στις ενδοευρωπαϊκές πτήσεις, οι οποίοι πρόκειται να επανεκτιμηθούν το 2026.

Υποστήριξη από την IATA

Η ΙΑΤΑ πιστεύει ότι η εξαίρεση είναι σημαντική, ιδίως λόγω της έλλειψης επιστημονικής τεκμηρίωσης γύρω από το ζήτημα των εκπομπών εκτός του CO2.
Αν και η έρευνα για το θέμα δεν είναι άμεσα διαθέσιμη, είναι κατανοητό ότι οι εκπομπές χωρίς CO2 είναι υψηλότερες στις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων.

Ο φορέας πιστεύει ότι η συμμετοχή των αεροπορικών εταιρειών στο πλαίσιο MRV θα πρέπει να παραμείνει εθελοντική, λαμβάνοντας υπόψη τον “πειραματικό χαρακτήρα” του.

Επιπλέον, πιστεύει ότι το πλαίσιο μη CO2 θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τους ισχύοντες κανόνες, οι οποίοι αποκλείουν τις μη ευρωπαϊκές πτήσεις.
Η ΙΑΤΑ αναφέρει πως “οποιαδήποτε πρόθεση επέκτασης πέραν του σημερινού πεδίου εφαρμογής του EU ETS για τις αερομεταφορές θα συνεπαγόταν νομικό κίνδυνο εξωεδαφικού αντίκτυπου και θα λειτουργούσε αντίθετα σε οποιαδήποτε εφαρμογή του MRV.

Επιπλέον, η πιθανότητα σχηματισμού contrail εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την περιοχή. Τα μεσαία γεωγραφικά πλάτη έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα σχηματισμού contrail από ό,τι οι τροπικές περιοχές ή ο ισημερινός, επομένως τα contrail επηρεάζουν διαφορετικά τις διάφορες περιοχές”.

Αντίθεση από τους γίγαντες low cost της Ευρώπης

Η Ryanair, η easyJet και η Wizz Air τάχθηκαν κατά της ΙΑΤΑ και του κανονισμού, υποστηρίζοντας ότι η εξαίρεση που προβλέπεται στο σχέδιο πρέπει να καταργηθεί.

Σε κοινή επιστολή τους, οι αεροπορικές εταιρείες αναφέρουν ότι “δεν έχουν καμία σχέση με την ΙΑΤΑ”. Υπογραμμίζουν πως “ο γενικός αποκλεισμός των δρομολογίων εκτός ΕΟΧ θα έδινε την παραπλανητική εντύπωση ότι τα δρομολόγια αυτά δεν δημιουργούν επιπτώσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας εκτός του CO2, παραπλανώντας όλα τα μελλοντικά μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων.”

Με άλλα λόγια, οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους πιστεύουν ότι η επιστημονική αξία του συστήματος MRV θα αποδυναμωθεί.

Τον περασμένο μήνα μια έκθεση του αντιπροσωπευτικού οργάνου των ευρωπαϊκών ΜΚΟ Transport & Environment (T&E) τάχθηκε επίσης υπέρ της κατάργησης μιας τέτοιας εξαίρεσης.
Επισημαίνει πως “είναι κρίσιμο να διατηρηθεί το πλήρες γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής, καθώς αποτελεί τη μόνη επιστημονικά ορθή βάση για την κατανόηση των επιπτώσεων των τύπων αεροσκαφών και των γεωγραφικών περιοχών.

Παράλληλα, επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων των πτήσεων μεγάλων αποστάσεων, που σύμφωνα με έρευνα, προκαλούν μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας και παρουσιάζουν μεγαλύτερες ευκαιρίες μετριασμού.

Είναι ζωτικής σημασίας να παρακολουθείται και να κατανοείται η δραστηριότητα σε περιοχές όπως η περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού, με υψηλή συγκέντρωση σχηματισμών contrail”.