«Η Ελλάδα δοκιμάστηκε ήδη με επιτυχία στο θέμα του Έμπολα. Αν και η πιθανότητα για προβλήματα στη χώρα μας είναι μικρή, παραμένει όμως πάντα ανοιχτή» ανέφερε ο κ. Παναγιώτης Ευσταθίου, διοικητής του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε την Τρίτη, στα γραφεία της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής(ΕΕΒ). Όπως περιέγραψε, την δεύτερη ημέρα εφαρμογής του entry screening, εντοπίστηκε στο αεροδρόμιο ένας άνδρας ο οποίος τέσσερις ημέρες νωρίτερα βρισκόταν στη Γουινέα.

«Δεν είχε πυρετό, ήταν όμως μέσα στον ορισμό του κρούσματος κι εμείς έπρεπε να συστήσουμε καραντίνα για 16 ημέρες». Ο άνδρας αυτός ήταν ο συντονιστής του ΠΟΥ από τη Ζυρίχη, ο οποίος έδωσε και τα συγχαρητήριά του, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες τον παρακολούθησαν σε καθημερινή βάση και με τη συγκατάθεσή του, αφού τον ενημέρωσαν, τον κράτησαν σε συγκεκριμένο χώρο μέχρι να συμπληρωθούν οι απαραίτητες 21 ημέρες.

«Η χώρα μας πέρασε λοιπόν τη δοκιμασία αυτή με σεβασμό στις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της διακριτικότητας και της ηθικής, ώστε να μην δημιουργηθεί πρόβλημα ούτε στη χώρα, αλλά ούτε στην Ευρώπη» επισήμανε ο κ. Ευσταθίου, περιγράφοντας ουσιαστικά το αντικείμενο της συνάντησης, κεντρικό θέμα της οποίας ήταν τα ζητήματα βιοηθικής που ανακύπτουν στην περίπτωση της επιδημίας από τον ιό Έμπολα.

«Ο κίνδυνος εμφάνισης κρουσμάτων στη χώρα μας είναι υπαρκτός, καθώς η γεωγραφική θέση, τα πολλά μικρά απομακρυσμένα νησιά και η έξαρση της παράνομης μετανάστευσης δυσχεραίνουν τον έλεγχο» τόνισε ο καθηγητής Καρδιολογίας, κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης, πρόεδρος της νέας ΕΕΒ, η οποία ορίσθηκε πριν ένα μήνα περίπου. Όπως τόνισε στη διάρκεια της συνέντευξης, η πρώτη σύσταση της νέας Επιτροπής θα αφορά τον ιό Έμπολα.
18.188 άνθρωποι έχουν νοσήσει μέχρι σήμερα, 6.583 έχουν πεθάνει

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει χαρακτηρίσει, ήδη από τον Αύγουστο του 2014, τον Έμπολα παγκόσμια απειλή. «Η διεθνής κοινότητα είναι ανάστατη, καθώς πλέον με τις ταχείες μετακινήσεις δεν μπορούμε να περιχαρακώσουμε την κατάσταση. Όπως λέγεται χαρακτηριστικά, οι Βρυξέλλες απέχουν μόλις τρεις ώρες από το επίκεντρο της επιδημίας» σημείωσε ο κ. Θεόδωρος Παπαδημητρίου, γενικός διευθυντής ΚΕΕΛΠΝΟ. Συγκεκριμένα, έχουν συνολικά νοσήσει μέχρι σήμερα 18.188 άτομα, από τα οποία έχουν πεθάνει 6.583. Ιδιαίτερα στις τρεις χώρες που εκδηλώνεται η πανδημία, Γουινέα, Σιέρα Λεόνε και Λιβερία, η θνητότητα ανέρχεται σε άνω του 80%.

Στα υπόλοιπα κράτη, η θνητότητα δεν ξεπερνά το 15-20% κι αυτό έχει να κάνει με τα συστήματα υγείας. Η Ευρώπη έχει ήδη συγκεντρώσει 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ προς διάθεση σε αυτές τις περιοχές, ενώ από τα περιστατικά που έφτασαν στην Ευρώπη έχουμε δύο θανάτους στην Ισπανία και έναν στη Γερμανία. Περιστατικά έχουν διακομιστεί σε Αγγλία, Ισπανία, Γερμανία, Νορβηγία και Γαλλία, όπου υπάρχουν οι κατάλληλες, δοκιμασμένες δομές, όπου όσα περιστατικά διακομίστηκαν έχουν επιζήσει.

Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΚΕΕΛΠΝΟ, τα ερωτήματα που εγείρονται όταν τίθενται ζήτημα προστασίας της δημόσιας υγείας είναι: «Μέχρι πού μπορούμε να παρέμβουμε στον περιορισμό της ελευθερίας του ατόμου, δηλαδή στην εφαρμογή της καραντίνας; Τι γίνεται με το ιατρικό απόρρητο, το οποίο αναγκαζόμαστε ορισμένες φορές να παραβιάσουμε; Χαιρετίζω τη λειτουργία της Επιτροπής, η οποία εκτιμώ πως θα πρέπει να λειτουργεί ως Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα». Το ΚΕΕΛΠΝΟ έλαβε μάλιστα την απόφαση κάθε υγειονομική διάταξη και απόφαση με μεγάλο ενδιαφέρον όσον αφορά την προστασία από επιδημίες ή πανδημίες να τίθεται υπόψη της Επιτροπής. Όπως είπε ο κ. Παπαδημητρίου, «η πρώτη διάταξη για την οποία θα ζητήσουμε τη γνώμη της ΕΕΒ θα είναι η 39 Α», που απασχόλησε την κοινή γνώμη στην περίπτωση των οροθετικών ιερόδουλων γυναικών.

Πέντε Έλληνες εθελοντές για τον Έμπολα

Αναλυτικότερα, ο διοικητής του ΕΚΕΠΥ έθεσε τέσσερα ζητήματα βιοηθικής που προκύπτουν στο θέμα του Έμπολα. Πρώτον, το ζήτημα των εμβολίων, δηλαδή κατά πόσο, σε τέτοιες κρίσιμες καταστάσεις που δίδεται μάχη με το χρόνο, θα πρέπει να ακολουθηθούν όλες οι διαδικασίες (κλινικών φάσεων, εθελοντών, διαδικασίες μελετών κλπ). Δεύτερον, η χορήγηση πειραματικών φαρμακευτικών σκευασμάτων σε ανθρώπους που νοσούν. Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τον Έμπολα, όπως τόνισε ο κ. Ευθυμίου, ορισμένα σκευάσματα έδειξαν ότι βοήθησαν, για αυτό και η Επιτροπή Βιοηθικής του ΠΟΥ έδωσε ειδική άδεια για τη χρήση τους.

Κρίσιμο ζήτημα αποτελεί επίσης, η θεραπεία των εθελοντών. «Εάν ήσασταν εθελοντές για τον ιό Έμπολα, το μόνο που θα θέλατε θα ήταν εάν νοσήσετε, να νοσηλευτείτε κάπου με πιθανότητες να θεραπευθείτε. Αυτή είναι υποχρέωση της Ευρώπης, αλλά και της Ελλάδας για τους πέντε εθελοντές που ήδη έχει δηλωθεί επίσημα ότι θα βρεθούν στο πεδίο από τη χώρα μας». Μάλιστα, στη σύσκεψη που έγινε στο πλαίσιο του Senior Meeting, η Ευρωπαϊκή Ένωση καθόρισε τη διαδικασία διακομιδής για την επιστροφή αυτών των ανθρώπων πίσω στην Ευρώπη.

Για όλα τα παραπάνω ζητήματα, το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, που αποτελείται από διακεκριμένους επιστήμονες, θα συνεδριάσει άμεσα προκειμένου να εκφράσει επίσημα τη γνώμη του. «Η απόφαση που θα προκύψει για αυτό, όπως και για οποιοδήποτε άλλο θέμα, εκτιμώ ότι θα τύχει αποδοχής από τους εμπλεκόμενους φορείς, αν και δεν είναι δεσμευτική. Ο ρόλος είναι να ανοίγει η ίδια θέματα και να δίνει κατευθύνσεις» είπε ο κ. Στεφανάδης. Εξάλλου, παρεμβάσεις της ΕΕΒ έχουν γίνει αποδεκτές τα προηγούμενα χρόνια, όπως για παράδειγμα στα θέματα της νομοθεσίας για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή όπως σε γενικές γραμμές ακολουθήθηκε και στην περίπτωση της εικαζόμενης συναίνεσης για τις μεταμοσχεύσεις, όπου είχε αρνητική γνώμη και τελικά αυτή ακολουθήθηκε.

Άλλα ζητήματα που βρίσκονται σήμερα ψηλά στην ατζέντα των νέων μελών της ΕΕΒ είναι η εφαρμογή και ο έλεγχος της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας και η λίστα αναμονής χειρουργείων των Νοσοκομείων της χώρας, η χρήση πειραματόζωων, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και πολλά άλλα. Περισσότερες πληροφορίες για τη λειτουργία, τη σύνθεση και τις αποφάσεις της ΕΕΒ στον διαδικτυακό τόπο www.bioethics.gr.

tovima.gr