της Εύας Οικονομάκη
Τον καταλυτικό ρόλο του τουρισμού στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ανέδειξε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), στο πλαίσιο παρουσίασης της τριμηνιαίας έκθεσής του.
Τα δύο σενάρια
- Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το βασικό σενάριο των εξελίξεων του ΙΟΒΕ, η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί το 2021 με ρυθμό 3,5%-4%, υπό την προϋπόθεση ότι ο τουρισμός θα επανεκκινήσει από τα μέσα του Μάϊου. Βάσει του συγκεκριμένου σεναρίου, η τουριστική περίοδος θα διαρκέσει μέχρι τις αρχές του Οκτωβρίου, με τα έσοδα να εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο 45-50% των επιπέδων του 2019, από 24% το 2020, άνοδος που αντιστοιχεί σε αύξηση από 3,8 έως 4,7 δισ. ευρώ.
- Στο εναλλακτικό (δυσμενές) σενάριο, η ανάκαμψη θα είναι ηπιότερη και θα κυμανθεί στο 1,5%-2%) εφόσον η υγειονομική κρίση υποχωρήσει βραδύτερα, περιορίζοντας την τουριστική περίοδο και επανακάμψει το φθινόπωρο με καθυστερήσεις στην απορρόφηση κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σύμφωνα με το συγκεκριμένο σενάριο, η επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας τοποθετείται από αρχές-μέσα Ιουνίου, όπως πέρυσι και η λήξη της στις αρχές του δ’ τριμήνου. Σε αυτή τη συνθήκη, τα έσοδα από διεθνείς τουριστικές υπηρεσίες εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο 35%-40% του επιπέδου το 2019, άνοδος που αντιστοιχεί σε διεύρυνση κατά 2,1 έως 3 δισ. ευρώ.
Προοπτικές σημαντικής ανάκαμψης
Η υγειονομική κρίση παραμένει ο πλέον καθοριστικός παράγοντας των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, και αναμένεται να βρίσκεται σε αυτή τη θέση καθ΄ όλο το 2021. «Την τρέχουσα περίοδο, οι σχετικές με αυτή εξελίξεις αφορούν στη νέα, δριμεία έξαρση της υγειονομικής κρίσης από τις αρχές Μαρτίου στην Ελλάδα, αλλά και την αυξανόμενη πρόοδο στη διαδικασία του εμβολιασμού, την αξιοποίηση των νέων, εύκολα προσβάσιμων tests για τον εντοπισμό του ιού, καθώς και τη χαλάρωση ορισμένων εκ των περιοριστικών μέτρων από την αρχή του Απριλίου.
Κλιμακούμενη πρόκληση φέτος αποτελούν οι αυξανόμενες μεταλλάξεις του ιού, που θεωρείται ότι αυξάνουν τη μεταδοτικότητά του, ενώ δημιουργούν αβεβαιότητα ως προς την αντιμετώπισή τους από τα υφιστάμενα εμβόλια», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, η έκθεση εστιάζει στο προσεχές χρονικό διάστημα, το οποίο χαρακτηρίζει κρίσιμο για τη σταδιακή επαναλειτουργία ορισμένων σημαντικών τομέων και δραστηριοτήτων της ελληνικής οικονομίας, οι οποίοι σχετίζονται και με τη θερινή τουριστική περίοδο που πλησιάζει (παροχή καταλύματος, επιβατικές μεταφορές, εστίαση, τέχνες-ψυχαγωγία).
Η πορεία του τουρισμού το α’ τρίμηνο
Από τα διαθέσιμα στοιχεία για τη διεθνή τουριστική κίνηση στο πρώτο τρίμηνο φέτος προκύπτει συνέχιση της ισχυρής υποχώρησής της (-87,2% σε όλα τα αεροδρόμια, -72,2% τον Μάρτιο στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών).
«Εφόσον ο τρέχων κύκλος έξαρσης της πανδημίας συνεχιστεί περαιτέρω με ένταση, ή εκδηλωθούν νέες εξάρσεις της, είναι πλέον πιθανό ότι η τουριστική κίνηση θα διαμορφωθεί ελαφρώς υψηλότερα του περυσινού της επιπέδου, χάρη κυρίως στον εμβολιασμό μέρους των ταξιδιωτών. Αντιθέτως, στην περίπτωση που θα σημειωθεί σημαντική εξασθένιση της πανδημίας προσεχώς, στην Ελλάδα και διεθνώς, οι επιβατικές μετακινήσεις θα κλιμακωθούν, ευνοώντας τον τουρισμό. Μια σημαντική χαλάρωση ή η άρση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας στους εξαγωγικούς προορισμούς θα τονώσει την εισαγωγική ζήτησή τους για ελληνικά προϊόντα», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Η ανάκαμψη παγκοσμίως
Σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ, η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας φέτος θα εξαρτηθεί κυρίως από παράγοντες που σχετίζονται με την πανδημία, όπως η ταχύτητα του εμβολιασμού, η συνέχιση ή και ενίσχυση των μέτρων στήριξης των οικονομιών και ο βαθμός αξιοποίησης των καινούργιων μέσων εντοπισμού του ιού (π.χ. self tests).
Βέβαια, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν και τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά των οικονομιών, όπως ο βαθμός εξάρτησής τους από τον τουρισμό, ο οποίος αναδεικνύεται σε βασικό καταλύτη στην πορεία προς την επάνοδο στην κανονικότητα.
