Της Εύας Οικονομάκη
Αντιμέτωπες με ισχυρές αναταράξεις βρίσκονται οι αερομεταφορές, ένας από τους κλάδους που έχουν πληγεί περισσότερο από την υγειονομική κρίση, με τις αεροπορικές εταιρείες, έχοντας υποστεί ζημιές δισεκατομμυρίων ευρώ από την επιβεβλημένη καθήλωση των στόλων τους, να προγραμματίζουν δειλά-δειλά την επαναφορά τους στους αιθέρες με σαφώς μειωμένο πτητικό έργο, τη στιγμή που η σύναψη διακρατικών συμφωνιών φαίνεται να κερδίζει έδαφος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προγραμματισμός των αεροπορικών εταιρειών, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται σε ένα πρωτόλειο στάδιο, περιλαμβάνει ένα 30% της δυναμικότητάς τους, με την προσοχή των φορέων της αγοράς να είναι στραμμένη στην άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών -οι οποίοι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (ΠΟΤ), έχουν επιβληθεί στο 100% των προορισμών παγκοσμίως-, γεγονός που θα επιτρέψει τη σταδιακή επαναφορά της ταξιδιωτικής βιομηχανίας.
«Οι αεροπορικές εταιρείες παγκοσμίως προσπαθούν να διαμορφώσουν ένα πλάνο πτήσεων, περιορίζοντας κατά 70% κατά μέσο όρο τα δρομολόγιά τους, έτσι ώστε τον Σεπτέμβριο, και υπό προϋποθέσεις, να έχουν καταφέρει να υποστηρίξουν ενδεχομένως ένα 60%-70% του πτητικού έργου που υλοποιούν υπό κανονικές συνθήκες», εξηγούν πηγές της αγοράς. «Από τη στιγμή, πάντως, που οι αεροπορικές εταιρείες λάβουν το «πράσινο» φως, χρειάζονται ένα διάστημα 40 ημερών περίπου επιχειρησιακής λειτουργίας προκειμένου να ξεκινήσουν εκ νέου τα δρομολόγιά τους», συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές, επισημαίνοντας ότι με βάση το ρεαλιστικό σενάριο ο εισερχόμενος τουρισμός θα αρχίσει να αποκτά δυναμική από τον Αύγουστο.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα, η οποία πρώτη άρχισε να ανακτά ρυθμούς κανονικότητας, διατηρούν αυτή τη στιγμή ένα 30%-40% του συνολικού πτητικού έργου τους, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι κομβικής σημασίας ώστε να αποκτήσουν ξανά ροή τα ταξίδια είναι η άρση της καραντίνας που ισχύει σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, για τους ταξιδιώτες που φτάνουν στα συγκεκριμένα κράτη.
Διακρατικές… ζυμώσεις
Την ώρα, μάλιστα, που η Ελλάδα μαζί με άλλα ευρωπαϊκά κράτη πιέζουν έτσι ώστε να υιοθετηθεί ένα ενιαίο κοινοτικό πρωτόκολλο υγείας και ασφάλειας, το οποίο θα δώσει το έναυσμα για την επανεκκίνηση των ταξιδίων -καθώς, όπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς μιας συντονισμένη προσέγγιση θα ενισχύσει σημαντικά τον ρυθμό ανάκαμψης των αερομεταφορών- φαίνεται ότι προκρίνεται τελικά το σενάριο των διακρατικών συμφωνιών όσον αφορά τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς.
«Ενδεχομένως επί του παρόντος να είναι πιο ωφέλιμο να συναφθούν διακρατικές συμφωνίες, με βάση τις οποίες θα μπορέσουν και οι αεροπορικές εταιρείες να προχωρήσουν στον προγραμματισμό των πτήσεών τους. Για την ώρα δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα σε επίπεδο πτήσεων, καθώς δεν υπάρχει σαφής εκτίμηση για τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουν ξανά οι αεροπορικές εταιρείες και τα αεροδρόμια και υπό ποιες προϋποθέσεις», επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς.
Στην κατεύθυνση αυτή, το υπουργείο Τουρισμού προχωρά, ανεξάρτητα από τις διεργασίες που πραγματοποιούνται σε επίπεδο Βρυξελλών, στην επόμενη ημέρα, προετοιμάζοντας ένα εθνικό πλάνο με βάση το οποίο θα επιχειρηθεί στο προσεχές διάστημα να υπάρξουν οι διακρατικές συμφωνίες που θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση των πτήσεων, κρίνοντας εν πολλοίς και την πορεία της φετινής καλοκαιρινής περιόδου.
«Υπάρχει μια ζύμωση με όλα τα κράτη που επιθυμούμε να διατηρήσουμε τη διασύνδεσή μας και κινούμαστε ανεξάρτητα από το κοινοτικό πλαίσιο. Προετοιμαζόμαστε σε εθνικό επίπεδο και εξετάζουμε τη διασύνδεση της χώρας όχι μόνο με χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με άλλες, υπό όρους και προϋποθέσεις υγειονομικής ασφάλειας που θα συμφωνηθούν και από τις δύο πλευρές», επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Τουρισμού, με τη σύνδεση Ελλάδας – Ρωσίας -πέραν της διασύνδεσης με χώρες εντός της Ενωσης- να βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του υπουργείου Τουρισμού. Σε κάθε περίπτωση, επιδίωξη είναι να αποκατασταθεί σταδιακά έστω και ένα τμήμα της αεροπορικής διασύνδεσης της χώρας με άλλα κράτη, έτσι ώστε να μην εκτελείται κατά τους θερινούς μήνες ένα μέρος μόνο του πτητικού προγράμματος των εταιρειών στο εσωτερικό δίκτυο, με δεδομένο ότι η εγχώρια κίνηση δεν είναι δυνατόν να ανακτηθεί αυτόματα στο σύνολό της.
Πάντως, στην ανάγκη να υπάρξει ευρωπαϊκή λύση για την αποκατάσταση των αερομεταφορών, κατά τη μετάβαση στη νέα κανονικότητα, εστίασε κατά την παρέμβαση του στο άτυπο συμβούλιο των Υπουργών Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης την περασμένη Τετάρτη, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Ο Έλληνας υπουργός ζήτησε ειδικότερα την έκδοση υγειονομικού πιστοποιητικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και να υπάρξει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τα μέσα Μαΐου μία συνολική πρόταση για την επανέναρξη των αεροπορικών ταξιδιών, ιδίως εν όψει της τουριστικής περιόδου.
Στήριξη των αεροπορικών
Με στόχο τη στήριξη των αεροπορικών εταιρειών, οι ζημιές των οποίων σε ευρωπαϊκό με βάση την αναθεωρημένη πρόβλεψη της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών ανέρχονται στα 89 δισ. δολάρια για το 2020, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων των αρμόδιων υπουργείων βρίσκεται αφενός η αποκλιμάκωση του ΦΠΑ στις μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των αερομεταφορών, από το 24% στο 13% και αφετέρου η επιδότηση ανά προσφερόμενη θέση με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Πρόκειται επί της ουσίας για την επιδότηση μέρους του ελάχιστου μεταβλητού κόστους των αεροπορικών εταιρειών (τέλη, καύσιμα) για την κάλυψη ορισμένων απαραίτητων εμπορικών δρομολoγίων, που δεν υπάγονται σε αυτά των άγονων γραμμών.
Στο πλαίσιο στήριξης των αερομεταφορών, υπενθυμίζεται ότι έχει ήδη θεσμοθετηθεί η χορήγηση voucher 18μηνης διάρκειας, έτσι ώστε να μην επιστρέφονται οι δαπάνες των εισιτηρίων για ακυρωμένες πτήσεις, δίνοντας μια ανάσα ρευστότητας στις εταιρείες.
