Σε μια από τις κρισιμότερες συναντήσεις για το μέλλον της ελληνικής ακτοπλοΐας αλλά και της επικοινωνίας της νησιωτικής χώρας με την ηπειρωτική Ελλάδα συναντιόνται την Παρασκευή το μεσημέρι στο κέντρο του Αιγαίου όλοι οι θεσμικοί παράγοντες της βιομηχανίας και των αρμοδίων υπηρεσιών. Υπό την δαμόκλειο σπάθη της απεργίας που έχει προκηρύξει η ΠΝΟ για την Μεγάλη Δευτέρα και Μεγάλη Τρίτη, συνέρχεται μεθαύριο στις 11:30 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου (Δημαρχιακό Μέγαρο) το Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών.

 Σκοπός είναι να εκτεθούν τα κρίσιμα ζητήματα των δρομολογίων με την προσοχή στις κλυδωνιζόμενες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις των οποίων οι ζημίες εκτιμάται ότι έχουν ξεπεράσει τα 450 εκατ. ευρώ. Τυπικά το Συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχουν οι γενικές γραμματείες Αιγαίου, Λιμένων και Ναυτιλίας, οι ενώσεις των ακτοοπλόων και υπηρεσιακοί παράγοντες, έχει σκοπό τον προσδιορισμό των δρομολογίων του καλοκαιριού. Όμως στο τραπέζι βρίσκεται ουσιαστικά η επιβίωση ολόκληρης της βιομηχανίας και θα κριθεί τόσο ο θεσμός των άγονων γραμμών όσο και οι δυνατότητες της χώρας να υποστηρίξει την νησιωτική της χώρα.

 Διέξοδο στην κρίση φιλοδοξεί να δώσει μια πρόταση που, σύμφωνα με πολύ καλά πληροφορημένες πηγές, θα πέσει στο τραπέζι. Η αναδιάταξη ολοκλήρου τους συστήματος των δρομολογίων και η οικοδόμηση ενός συστήματος transit στο οποίο τρία ή τέσσερα νησιά θα αποτελούν κεντρικούς σταθμούς που θα επικοινωνούν απευθείας με την ηπειρωτική χώρα και από εκεί θα ξεκινούν με την σειρά τους τοπικά, κυκλικά δρομολόγια προς τα γύρω νησιά.

Πως λειτουργούν τα κυκλικά δρομολόγια

 Πρόκειται για το μοντέλο κυκλικών δρομολογίων το οποίο στην πράξη σημαίνει πως ένα καράβι θα συνδέει για παράδειγμα την Σύρο με τον Πειραιά και από τη Σύρο θα ξεκινούν δρομολόγια άλλων πλοίων πχ για τις Κυκλάδες. Έτσι οι ταξιδιώτες θα πρέπει να μετεπιβιβάζονται προκειμένου να φτάσουν στο τελικό προορισμό τους. Το σενάριο αυτό αφαιρεί μεγάλα κόστη, περιορίζει τα μίλια που διανύονται και δημιουργεί καλύτερες επικοινωνίες στις περιφέρειες. Με το κόστος των άγονων γραμμών να είναι πλέον αδύνατον να αναληφθεί από το δημόσιο το ενδεχόμενο υιοθέτησης μιας τέτοιας λύσεις έχει ισχυροποιηθεί.

Αντιδράσεις

Η πρόταση που ανήκει σε επιτελικούς υπηρεσιακούς παράγοντες με σημαντική εμπειρία και κατάρτιση στην ακτοπλοΐα και τη λιμενική πολιτική πιθανόν να ανατρέψει την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ακτοπλοΐα αλλά αναμένεται αρχικά να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Και αυτό διότι μεταξύ άλλων σημαίνει ότι τα τοπικά δρομολόγια θα έχουν την μορφή περιηγητικών πλοών δηλαδή μπορεί να υπαχθούν στην άρση του καμποτάζ και ως εκ τούτου στην ελαστικότερη επάνδρωση των πλοίων που σήμερα διέπεται από πολύ δεσμευτικές προβλέψεις για ελληνόφωνα πληρώματα και υψηλό κόστος αποζημίωσής τους. Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι μπορεί βραχυπρόθεσμα να ρίξει λάδι στην φωτιά των κινητοποιήσεων της ΠΝΟ η οποία επιδιώκει την διατήρηση του σημερινού καθεστώτος. Επιπλέον εκτιμάται ότι οι τοπικές κοινωνίες αλλά και το επιβατικό κοινό δεν είναι ώριμο για τόσο ριζοσπαστικές λύσεις. Όμως θεωρείται κατάλληλη στιγμή για την δημοσιοποίηση της εισήγησης.

Άρση του Καμποτάζ

 Εντωμεταξύ σήμερα και αύριο συζητείται και ψηφίζεται στη βουλή μετά την δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του υπουργείου ανάπτυξης και ναυτιλίας που περιλαμβάνει και τις διατάξεις για την πλήρη άρση του καμποτάζ με την οποία επιχειρείται και η ενίσχυση της βιομηχανίας της κρουαζιέρας με την έλευση ξένων εταιρειών και την χρήση των ελληνικών λιμένων ως home ports.

Ακτοπλοϊκό Κόστος και Δημόσιο Όφελος

 Σύμφωνα με το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος που εκπόνησε μεγάλη μελέτη για το Ακτοπλοϊκό Κόστος και Δημόσιο Όφελος, τα προεδρικά διατάγματα και οι νόμοι οι οποίοι διέπουν την λειτουργία της ακτοπλοΐας την κάνουν να λειτουργεί σαν «κλειστό επάγγελμα» με αποτέλεσμα να προσφέρει από τα ακριβότερα μεταφορικά έργα στη ΕΕ. «Τα ακριβά εισιτήρια για επιβάτες και αυτοκίνητα όλων των τύπων έχουν καθοριστική σημασία για τις οικονομίες των νησιών διότι επιβαρύνουν άμεσα το κόστος παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών το οποίο με τη σειρά του δρα αποτρεπτικά στην προέλευση τουριστών και επισκεπτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι σχεδόν όλα τα καύσιμα, υλικά, προμήθειες, τρόφιμα κ.α. μεταφέρονται στα νησιά από πλοία της ακτοπλοΐας σε φορτηγά αυτοκίνητα. Στο εισιτήριο της ακτοπλοϊκής μεταφοράς συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Καταβάλλεται δε και ΦΠΑ στο τιμολόγιο του μεταφορέα που περιέχει και το κόστος του ακτοπλοϊκού εισιτηρίου. Άρα το μεταφερόμενο εμπόρευμα πληρώνει δύο φορές ΦΠΑ για το θαλάσσιο σκέλος της μεταφοράς, πράγμα άδικο και αντιπαραγωγικό».
 Υπογραμμίζεται ότι οποιοσδήποτε παράγοντας που αυξάνει το κόστος της μεταφοράς, ανεβάζει το κόστος ζωής στα νησιά και μειώνει τον τουρισμό και την ανάπτυξη.

Ο ΦΠΑ

Θεωρούμενο το πρόβλημα από την πλευρά του κράτους παρουσιάζει το εξής ενδιαφέρον χαρακτηριστικό. Για κάθε επιβαλλόμενο ευρώ (€) ΦΠΑ στο εισιτήριο, χάνονται περίπου δέκα ευρώ από μη εισπραχθέντα ΦΠΑ από τις πωλήσεις στα νησιά, κυρίως από την μη αύξηση του τουρισμού. «Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η βέλτιστη λύση από πλευράς κρατικών εσόδων θα ήταν η πλήρης κατάργηση του ΦΠΑ στις ακτοπλοϊκές μεταφορές» αναφέρει το ΝΕΕ.

 «Η κατάργηση του ΠΔ περί συνθέσεων στα ακτοπλοϊκά και η αντικατάσταση του με τα προβλεπόμενα στην STCW, δηλαδή εξαίρεση του ξενοδοχειακού προσωπικού από τη σύνθεση πληρώματος, και η πλήρης εφαρμογή του Κανονισμού 3577/92 με την κατάργηση της ελληνομάθειας, η οποία θα επιτρέψει τη ναυτολόγηση κοινοτικών ναυτικών όπως στην Ιταλία και στην Πορτογαλία, είναι απαραίτητη. Με αυτό τον τρόπο το κόστος επάνδρωσης μπορεί να μειωθεί από 33-55%». Με το συνδυασμό αυτών των μέτρων εκτιμάται ότι όχι μόνο θα αποκατασταθεί η ισορροπία στην ακτοπλοΐα, αλλά θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες των νησιών και στα κρατικά έσοδα.

 «Οι Ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες εισήλθαν στη μνημονιακή περίοδο της οικονομίας πραγματοποιώντας ζημίες επί τριετία. Ο εκσυγχρονισμός του λειτουργικού πλαισίου της Ακτοπλοΐας είναι ο βασικός τρόπος διόρθωσης των οικονομικών αποτελεσμάτων των ακτοπλοϊκών εταιρειών πράγμα που θα εξασφαλίσει τις μεταφορικές ανάγκες των νησιών μας στο μέλλον. Ειδάλλως, με τις ζημιές που καταγράφει η Ακτοπλοΐα τα τελευταία χρόνια διακυβεύεται η απρόσκοπτη λειτουργία της» καταλήγει το ΝΕΕ.

Ηλίας Μπέλλος

Πηγή: capital.gr