της Εύας Οικονομάκη
Πτώση του κύκλου εργασιών κατά 78% και επιπλέον έλλειμμα 900 εκατ. ευρώ καταγράφουν για το 2020 τα ελληνικά ξενοδοχεία τόσο λόγω του ανείσπρακτου τζίρου που ανέρχεται σε 278.365.800, όσο και λόγω της συρρίκνωσης κατά 83,3% των προκαταβολών για το 2021, σύμφωνα με την Ετήσια Έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για τις επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19 στα ελληνικά ξενοδοχεία, που παρουσιάστηκε σήμερα, με τον πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέξανδρο Βασιλικό, να αναδεικνύει την αδήριτη ανάγκη ενίσχυσης της ρευστότητας της ξενοδοχίας ως προϋπόθεση για να παραμείνει ισχυρός ο κλάδος. Ένας κλάδος, ο οποίος υπέστη καίρια πλήγματα εξαιτίας της δραματικής συρρίκνωσης της τουριστικής αγοράς το 2020, με τον τζίρο του να ανέρχεται σε μόλις 1,83 δισ. ευρώ από τα 8,4 δισ. ευρώ του 2019.
Στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε με στρωματοποιημένη αναλογική δειγματοληψία στο σύνολο των ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας και ολοκληρώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2020, αποτυπώνονται όλα τα βασικά μεγέθη που συνθέτουν την οικονομική πραγματικότητα για το ελληνικό ξενοδοχείο σήμερα.
Συρρίκνωση τζίρου
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα:
- Μόνο 1 από τα 5 ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας κατάφεραν να μείνουν ανοιχτά φέτος σε σχέση με αυτά που λειτουργούσαν την ίδια περίοδο του 2019. Από τα 3.965 ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας της χώρας, μετά το 1ο lockdown επαναλειτούργησε το 59% αυτών (2.328 ξενοδοχεία) και από αυτά το 63% αναγκάστηκε να ξανακλείσει μέχρι το τέλος του 2020. Ανοιχτά παρέμειναν τον Δεκέμβριο του 2020 τελικά μόνον 863 ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας που αντιπροσωπεύουν το 22% του συνόλου.
- Η μέση περίοδος λειτουργίας των εποχιακών ξενοδοχείων το 2020 συρρικνώθηκε στους 3,2 μήνες και των συνεχούς λειτουργίας στους 7 μήνες λόγω των έκτακτων συνθηκών που δημιουργήθηκαν.
- Η μέση πληρότητα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού περιορίστηκε στο 23,1%. Είναι χαρακτηριστικό πως οι συνολικές πωλήσεις δωματίων του τριμήνου Ιουλίου-Σεπτεμβρίου του 2020 ήταν λιγότερες από τις αντίστοιχες πωλήσεις μόνο του Σεπτεμβρίου του 2019.
- Ο τζίρος των ξενοδοχείων το 2020 μειώθηκε κατά 78% σε σχέση με το 2019.
- Τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη του ξενοδοχειακού κλάδου, κάλυψαν μέχρι στιγμής το 1/3 κατά μέσο όρο των συνολικών αναγκών ρευστότητας των ξενοδοχείων.
- Με την αρωγή των σχετικών προγραμμάτων στηρίχθηκε η απασχόληση σε όσα ξενοδοχεία κατάφεραν να λειτουργήσουν το 2020.
- Επιπλέον έλλειμμα 900 εκατ. ευρώ εμφανίζουν τα ταμεία των ξενοδοχείων λόγω ανείσπρακτου τζίρου του 2020 που φτάνει τα 278.365.800 αλλά και της συρρίκνωσης κατά 83,3% των προκαταβολών για το 2021.
Οξυγόνο η ρευστότητα
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός, επεσήμανε: «Τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας των ελληνικών ξενοδοχείων επιβεβαιώνουν το πρωτόγνωρο μέγεθος της κρίσης που αντιμετώπισαν το 2020. Η συνέχιση της ενίσχυσης της ρευστότητας είναι το οξυγόνο που χρειάζεται επειγόντως ο κλάδος για να παραμείνει ισχυρός. Όχι μόνο προς όφελος των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους αλλά και προς όφελος της εθνικής οικονομίας συνολικά και όλων των κλάδων που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το ελληνικό ξενοδοχείο και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής επιχειρηματικότητας».
«Φέτος ήταν μια πολύ ιδιαίτερη χρονιά, μας άφησε πολλές πληγές σε όλα τα επίπεδα. Μας έκανε να αναθεωρήσουμε βασικές μας αξίες και να προσαρμοστούμε σε μία διαφορετική πραγματικότητα», τόνισε από την πλευρά της η Κωνσταντίνα Σβύνου, πρόεδρος του ΙΤΕΠ.
Η πρόβλεψη για το 2021
Ερωτηθείς για την πορεία του ελληνικού τουρισμού το 2021, ο πρόεδρος του ΞΕΕ τόνισε: «Το 2021 δεν σηκώνει προβλέψεις και εκτιμήσεις. Και όποιος αποφασίσει να μπει σε αυτή την περιπέτεια μόνο από τύχη θα μπορέσει να πέσει μέσα στις προβλέψεις του καθότι είναι πάρα ακόμα πολλοί οι αστάθμητοι παράγοντες και τα ερωτηματικά που δεν έχουν απαντηθεί τέτοια εποχή, γιατί συνήθως είμαστε σε θέση, έχουμε δείκτες να δούμε περίπου πού θα πήγαινε μία χρονιά. Το τι θα γίνει φέτος δεν είναι στα χέρια των ξενοδόχων, όπως ήταν παλιότερα. Θα καθοριστεί από το τι θα πουν οι λοιμωξιολόγοι, από τον εμβολιασμό, από τον ρυθμό του εμβολιασμού και όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε όλες τις χώρες από τις οποίες έρχονται τουρίστες στην Ελλάδα. Η εξίσωση έχει πάρα πολλά άγνωστα στοιχεία», επεσήμανε, μεταξύ άλλων ο Αλ. Βασιλικός, λέγοντας, ωστόσο, πως υπάρχουν θετικά μηνύματα από πλευράς ζήτησης.
«Υπάρχει αναμονή για να ανοίξει η αγορά και να αρχίσουν και πάλι τα ταξίδια», είπε χαρακτηριστικά, αναδεικνύοντας παράλληλα την ανάγκη υιοθέτησης ενιαίας πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο. «Η επιστολή του πρωθυπουργού επιτάχυνε τη συζήτηση, ασχέτως το πού θα καταλήξουμε».
Τα μέτρα στήριξης
Αναφερόμενος στα χρηματοδοτικά εργαλεία που χρησιμοποίησαν οι Έλληνες ξενοδόχοι, ο πρόεδρος του ΞΕΕ είπε: «Η Επιστρεπτέα Προκαταβολή ήταν μακράν το χρηματοδοτικό εργαλείο το οποίο αξιολογήθηκε με τον καλύτερο βαθμό από τους Έλληνες ξενοδόχους όσον αφορά τη λειτουργία του και την αμεσότητά του. Η Επιστρεπτέα Προκαταβολή ευθύνεται για πάνω από το μισή χρηματοδότηση που έχει γίνει στην αγορά και κατά την άποψη των ξενοδόχων έχει περπατήσει καλά». Τόνισε δε πως «όσο καλύτερα στηριχθούν τώρα τα ελληνικά ξενοδοχεία, τόσο λιγότερο θα μιλήσουμε μετέπειτα για “κόκκινα” δάνεια».
»Το σημαντικό είναι να στηριχθεί το ελληνικό ξενοδοχείο γιατί έχει έναν πάρα πολύ άμεσο ρόλο να παίξει στην ανάκαμψη της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε. Ο τουρισμός θα πάρει πιο εύκολα μπρος απ’ ό,τι πάρα πολλοί άλλοι κλάδοι της οικονομίας», εξήγησε, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι θα χρειαστούν επιπλέον εργαλεία και προγράμματα για τη στήριξη της ελληνικής ξενοδοχίας, είτε βάσει ρευστότητας είτε βάσει των απωλειών σε επίπεδο τζίρου που κατέγραψε καθεμιά επιχείρηση. Σχολιάζοντας τα μέτρα στήριξης που έχει λάβει μέχρι σήμερα η ελληνική κυβέρνηση, ο πρόεδρος του ΞΕΕ είπε: «Η ελληνική κυβέρνηση και η Ευρώπη έχουν επιδείξει καλά αντανακλαστικά. Έχουμε αρκετό δρόμο μπροστά μας».
«Το 2020 θα διαρκέσει 16-18 μήνες»
«Πιστεύω ότι θα υπάρξει ένας προγραμματισμός όσον αφορά τα καινούργια προγράμματα, ο οποίος θα είναι κοντά στις ανάγκες της αγοράς και ως προς την απώλεια τζίρου και ως προς τη ρευστότητα που απαιτείται. Ως προς το πρώτο εξάμηνο θα είμαστε κοντά στο μηδέν, αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αυτό το οποίο παραμένει σαν ένα πολύ μεγάλο ερωτηματικό είναι το πότε θα βγούμε από αυτούς τους πρώτους μήνες με τα χαρακτηριστικά τα οποία έχουν, λαμβάνοντας υπόψη αυτούς που πλήττονται περισσότερο αυτή την εποχή, τα ορεινά ξενοδοχεία, τα αστικά ξενοδοχεία, τα συνέδρια, το city break», είπε ο Αλ. Βασιλικός.
Και προσέθεσε: «Μας απασχολεί πάρα πολύ η ισορροπία των δύο σημαντικών πυλώνων όπως τους έχουμε ορίσει από την αρχή, η επιβίωση του οικοσυστήματος του τουρισμού και ο μακροχρόνιος σχεδιασμός στην ανάπτυξη του τουρισμού με τα καινούργια χαρακτηριστικά του από δω και πέρα. Θέλει απόλυτη ισορροπία των δύο προκειμένου να έχει μια ουσιαστική συμβολή στο τουριστικό οικοσύστημα. Το α’ εξάμηνο περιμένουμε να δούμε πόσους μήνες θα διαρκέσει τελικά το 2020 γιατί φαίνεται ότι θα διαρκέσει τελικά 16-18 μήνες όσον αφορά τις τουριστικές επιδόσεις».
