του Χάρη Ντιγριντάκη
Το κατάλληλο ευρωπαϊκό μοντέλο εμπλουτισμένο με τα ελληνικά δεδομένα διαχείρισης ενός project επεξεργάζεται τούτη την περίοδο το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ούτως ώστε όλα είναι έτοιμα στο λυκόφως του 2022, λίγους μήνες πριν την παράδοση του Μετρό της Θεσσαλονίκης στο επιβατικό κοινό της πόλης. Όλα δείχνουν ότι θα επιλεγεί σχήμα ΣΔΙΤ δηλαδή σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού φορέα δίχως να μπορεί να αποκλειστεί η δημιουργία μιας εταιρείας συμμετοχών (holding). Εύλογο είναι επίσης ότι θα παιχτεί σκληρό πόκερ για τη διαχείριση του έργου.
Ο Οδικός Χάρτης που θα ακολουθηθεί δόθηκε πριν λίγες ημέρες από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστα Καραμανλή κατά την επίσκεψη του στη Θεσσαλονίκη στο σταθμό Βενιζέλου. Όπως σημείωσε, ο φορέας λειτουργίας θα προκύψει από διαγωνιστική διαδικασία, κατά τα πρότυπα των σύγχρονων ευρωπαϊκών συστημάτων μετρό χωρίς οδηγό. Τόνισε δε ότι σε αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις, η εποπτεία και οργάνωση του συγκοινωνιακού έργου γίνονται από δημόσια αρχή, ενώ ο operator είναι ιδιωτική εταιρεία ή κοινοπραξία εταιρειών.
Βέβαια ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που μένουν να προσδιοριστούν είναι ο τρόπος αποζημίωσης του αναδόχου και η διάρκεια της σύμβασης. Σημειώνεται ότι ο φορέας λειτουργίας θα χρειαστεί και ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, που εκτιμάται σε 300 άτομα περίπου.
Δεδομένου ότι, όπως επαναβεβαίωσε με τις δηλώσεις του ο κ. Καραμανλής, το μετρό Θεσσαλονίκης θα παραδοθεί ολόκληρο τον Απρίλιο του 2023, τα χρονικά περιθώρια είναι εξαιρετικά στενά. Στη σύσκεψη με τον γενικό γραμματέα Υποδομών, κ. Γιώργο Καραγιάννη και τους κ. Νίκος Ταχιάο και Νίκο Κουρέτα, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο αντίστοιχα της Αττικό Μετρό, αποφασίστηκε η ίδρυση του εν λόγω φορέα, προκειμένου με την ολοκλήρωση της κατασκευής το έργο να μπορεί να τεθεί και σε εμπορική λειτουργία.
Την ίδια ώρα εύκολα διακριτό είναι το γεγονός -με βάση το δεδομένο ότι οι συρμοί του μετρό Θεσσαλονίκης είναι χωρίς οδηγό- ότι σε διεθνές επίπεδο η βεντάλια των εταιρειών που διαθέτουν ανάλογη εμπειρία είναι μικρή, με την ιταλική Trenitalia (η οποία ανήκει στην ίδια οικογένεια με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ) και τη γαλλική Kreolis να βρίσκονται μεταξύ των κορυφαίων. Ακόμη, στη συντήρηση των συρμών κατά πληροφορίες ενδέχεται να επιδείξουν ενδιαφέρον η γαλλική Alstom και η Hitachi Rail Italy που κατασκευάζει ήδη τους 18 συρμούς του μετρό Θεσσαλονίκης.
«Το έργο θα συνεχιστεί και θα παραδοθεί ολόκληρο το 2023» είπε στις δηλώσεις του ο κ. Καραμανλής, με το πέρας της επίσκεψης. «Πολύ σύντομα θα ξεκινήσουν και οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τον φορέα λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης. Γιατί χωρίς αυτόν τον φορέα δεν μπορούμε να έχουμε ένα Μετρό σε λειτουργία».
Ως προς το χρονοδιάγραμμα, προβλέπεται ότι μέσα στους επόμενους 12 μήνες θα έχουν ολοκληρωθεί οι αρχαιολογικές εργασίες, ενώ η κατασκευή του Σταθμού Βενιζέλου θα διαρκέσει 18 μήνες. Όπως προβλέπεται, τα υφιστάμενα αρχαιολογικά ευρήματα θα επανατοποθετηθούν σχεδόν στο σύνολό τους, ποσοστό περίπου 92%, οριζοντιογραφικά και υψομετρικά στην ίδια ακριβώς θέση που βρέθηκαν. Για να επιτευχθεί αυτό, η πλάκα του επιπέδου -1 τοποθετείται σε υψόμετρο χαμηλότερο από την συμβατικά προβλεπόμενη θέση της.
Σε 4+1 επίπεδα ο Σταθμός Βενιζέλου
Επίπεδο Οδού (Επίπεδο 0)
Ο Σταθμός έχει δύο ισοδύναμες προσβάσεις εκατέρωθεν της οδού Εγνατίας. Και οι δύο προσβάσεις κατασκευάζονται ως το επίπεδο -2, εξυπηρετώντας τον αρχαιολογικό χώρο και το επίπεδο διακίνησης επιβατών του μετρό. Μέρος των προσβάσεων παραμένει ανοικτό με κάλυψη γυάλινων στεγάστρων, ώστε να υπάρχει οπτική επαφή και φυσικός φωτισμός προς το επίπεδο -1 του αρχαιολογικού χώρου. Οι προσβάσεις διαθέτουν κυλιόμενες και σταθερές κλίμακες ενώ η νότια διαθέτει και ανελκυστήρα.
Επίπεδο Θέασης Αρχαιοτήτων (Μεσοπάτωμα)
Το μεσοπάτωμα διαμορφώνεται στο χώρο των εισόδων στο ενδιάμεσο του ύψους μεταξύ της πλάκας οροφής του σταθμού και του αρχαιολογικού χώρου. Είναι προσβάσιμο από τις σταθερές κλίμακες και τον ανελκυστήρα. Το σύνολο του Μεσοπατώματος, επιφανείας περίπου 440τμ., λειτουργεί ως χώρος έκθεσης ευρημάτων και εισαγωγή στον διδακτικό τομέα με βιτρίνες εκθεμάτων, οθόνες προβολής, επιφάνειες επεξηγηματικών κειμένων κτλ.
Στη στάθμη του μεσοπατώματος τοποθετείται διάδρομος που γεφυρώνει τη Βόρεια και Νότια Πρόσβαση του Σταθμού, εντός του αρχαιολογικού χώρου από μεταλλικό σκελετό αναρτημένο από την οροφή με επικάλυψη από υαλοπίνακες ασφαλείας, μια ελαφριά κατασκευή που επιτρέπει τη βέλτιστη θέαση των αρχαιοτήτων.
Επίπεδο Αρχαιοτήτων (Επίπεδο -1)
Στο επίπεδο αυτό που είναι προσβάσιμο από τις κυλιόμενες και σταθερές κλίμακες των εισόδων, καθώς και τον ανελκυστήρα, εκτίθενται οι ευρεθείσες αρχαιότητες σε άμεση γειτνίαση με την διαδρομή των επιβατών του μετρό. Στη νότια πρόσβαση δίνεται και η δυνατότητα εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο εξασφαλίζοντας την άμεση και βιωματική εμπειρία αυτού. Στο χώρο και των δύο εισόδων σε αυτό το επίπεδο προβλέπεται επανατοποθέτηση αρχαιολογικών ευρημάτων από την μελλοντική ανασκαφή σε συνέχεια του υφιστάμενου αρχαιολογικού χώρου.
Επίπεδο Έκδοσης Εισιτηρίων – Κίνησης Επιβατών (Επίπεδο -2)
Στο επίπεδο αυτό που είναι τυπικό των σταθμών της Θεσσαλονίκης, καταλήγουν οι σταθερές και κυλιόμενες κλίμακες και ο ανελκυστήρας των προσβάσεων από το επίπεδο οδού και ξεκινούν οι σταθερές και κυλιόμενες κλίμακες και ο ανελκυστήρας προς την αποβάθρα. Ταυτόχρονα, περιλαμβάνονται οι χώροι και οι εγκαταστάσεις έκδοσης και επικύρωσης των εισιτηρίων, οι χώροι προσωπικού και μηχανολογικοί χώροι. Τέλος, διατίθεται χώρος 60τ.μ. στη Βόρεια Πρόσβαση και 80τ.μ. στη Νότια Πρόσβαση για την ανάδειξη αρχαιοτήτων και πληροφοριακού υλικού.
Επίπεδο Ηλεκτρομηχανολογικών Χώρων (Η/Μ) (Επίπεδο -3)
Στο επίπεδο αυτό τοποθετούνται όλες οι υπόλοιπες απαιτούμενες για τη λειτουργία του σταθμού Ηλεκτρομηχανολογικές Εγκαταστάσεις.
Επίπεδο Αποβάθρας (Επίπεδο -4)
Στο επίπεδο αυτό βρίσκεται η κεντρική αποβάθρα και εκατέρωθεν οι σιδηροτροχιές των συρμών προς τις δύο κατευθύνσεις. Από το Επίπεδο Αποβάθρας ξεκινούν τα δύο κλιμακοστάσια κινδύνου που βρίσκονται στα δύο άκρα του σταθμού.
