Της Κατερίνας Καρσιώτη
Φυσικός πλούτος, σημεία, κρυμμένα μυστικά υπό την αίγλη των υπέροχων μονοπατιών και διαδρομών που κρύβει η Καστροπολιτεία.
Η προσέγγιση ενός τόπου υπό το πρίσμα των υπαίθριων δραστηριοτήτων «ξεγυμνώνουν» μία πτυχή ουσιαστική, μοναδική και κυρίως αυθεντική. Ο επισκέπτης βρίσκεται στο επίκεντρο εξερευνώντας και ανακαλύπτοντας ολόκληρο τον φυσικό πλούτο και την φυσική ομορφιά ενός σημείου.
Συνάντησε την Καστροπολιτεία στα ημιορεινά και ορεινά σημεία της
Η πεζοπορία έχει αίγλη. Και αυτό συμβαίνει διότι απευθείας ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με όλο το σκηνικό της Μονεμβασιάς, με ολόκληρο τον τόπο, την ιστορία, τη καθημερινότητα, τη φύση και τους κατοίκους της. Μία διαφορετική προσέγγιση και γνωριμία της περιοχής με χαρακτήρα, αυθεντικότητα και με αέρα οξυγόνου όπου ανάλογα με την εποχή βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μία άλλη κάθε φορά πραγματικότητα με το φυσικό τοπίο να αλλάζει και να προσφέρει κάθε φορά την μοναδικότητα του.
Στα ορεινά είτε στα ημιορεινά σημεία οι πεζοπόροι περιηγούνται και ανακαλύπτουν άμεσα τον περιβάλλοντα χώρο, την αρχιτεκτονική, τον πολιτισμό και τους μύθους που «κληρονομούνται» από τη μία γενιά στην άλλη. Με παλιά μονοπάτια κυρίως που αποτελούν διαύλους επικοινωνίας μεταξύ των χωριών και που συμπληρώνονται κυρίως με αγροτικούς δρόμους.
Στη Μονεμβασιά οι πεζοπορίες αναδύουν μία ολόκληρη κουλτούρα! Με υπέροχη θέα που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, ιδανικές για όλες τις εποχές του χρόνου, με εύκολες αλλά και πιο ιδιαίτερες διαδρομές ανάλογα με τα γούστα, τα ενδιαφέρονται και την φυσική κατάσταση των επισκεπτών.
Πεζοπορικές διαδρομές, θαύμα
Όλη η μαγεία της φύσης «ανεβαίνει» και «κατεβαίνει» από μονοπάτια εντάσσοντας τον πεζοπόρο κάθε φορά και σε ένα ιδιαίτερο χωρόχρονο. Οι διαδρομές που μπορεί κανείς να ακολουθήσει εκτείνονται σε όλη τη Μονεμβασιά.
Βασίζονται κυρίως στα διαμορφωμένα δίκτυα του ακρωτηρίου Μαλέα και της ευρύτερης περιοχής της πόλης της Μονεμβασιάς, στις διαδρομές διάσχισης του Χιονοβουνίου και σε μεμονωμένες διαδρομές που αποκαλύπτουν κρυφές γωνιές του Δήμου Μονεμβασιάς φυσικής και ιστορικής αξίας όπως το φαράγγι Μπαλογκέρι κοντά στη Ρειχιά, ο αρχαιολογικός χώρος του Ζάρακα, ο εγκαταλειμμένος μεσαιωνικός οικισμός Λογγάρι, το φαράγγι Λάρνακα και η κορυφή Στρογγύλα πάνω από τους Μολάους, το ακρωτήριο Ξυλί, το λόφο του Παλαιόκαστρου κοντά στα Παπαδιάνικα και τους νερόμυλους των Ταλάντων.
Στη Καστροπολιτεία οι λάτρεις της πεζοπορίας βρίσκουν λοιπόν τον τόπο τους καθώς όλες οι διαδρομές είναι οργανωμένες, σηματοδοτημένες με χρωματισμένα σημάδια και μικρές πινακίδες καρφωμένες σε βράχους, δένδρα ή άλλα σταθερά σημεία σε κόκκινο και άσπρο χρώμα. Επίσης σημαντικό αποτελεί το γεγονός ότι έχουν τοποθετηθεί πινακίδες ένδειξης της κατεύθυνσης της διαδρομής με τον κωδικό κάθε διαδρομής.
5 διαδρομές αποκαλύπτουν ολόκληρο τον τόπο
Χ5: Παλαιόχωρα και Αγία Βαρβάρα
Μια υπέροχη διαδρομή κατά μήκος ενός από τα δύο παλιά μονοπάτια που οδηγούν στην ιστορική τοποθεσία της Παλαιοχώρας, που χρησίμευε ως καταφύγιο για τους κατοίκους του Κυπαρισσιού σε δύσκολες στιγμές. Ξεκινά στις αρχικές διαδρομές των διαδρομών Χ3 και Χ4. Μετά από μια καλύβα αιγοβοσκών, αρκετά κοντά στην αφετηρία, συνεχίζει βορειοδυτικά, περνώντας την εκκλησία των Προφήτων Ηλία και κοντά στη σπηλιά Μπάμπολα. Το μονοπάτι αρχίζει να ανεβαίνει σταδιακά, σε ορισμένα σημεία διασχίζοντας επίπεδους βράχους στον πυθμένα ψηλών βράχων.
Αφού περάσετε μια κοίτη ρέματος το μονοπάτι στρίβει βόρεια. Σε μια τοποθεσία γνωστή ως Reikiona, που πήρε το όνομά της από τις μάζες ερείκης που φυτρώνουν εκεί, συναντά ένα μονοπάτι που κατηφορίζει. Αυτή είναι η τελική ευθεία μέχρι την Παλαιόχωρα και τα ερείπια παλαιών σπιτιών και εκκλησιών που κάποτε αποτελούσαν μέρος αυτού του οικισμού. Λίγο πιο ψηλά (υψόμετρο 940 μ.), το μονοπάτι αρχίζει μετά μια κατάβαση μέσα από έλατα μέχρι την εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, όπου συναντά τη διαδρομή Χ2. Μέχρι που έφυγε, μονοπάτι οδηγεί στην Κρεμαστή, δεξιά προς Κυπαρίσσι.
Π21: Γύρος Κάστρου Μονεμβασιάς
Μια ενδιαφέρουσα και διαφορετική προσέγγιση στη Μονεμβασιά που κυκλώνει τη βάση της βραχώδους προεξοχής στην οποία βρίσκεται το φρούριο. Η διαδρομή ξεκινά πίσω από το ξενοδοχείο και το εστιατόριο λίγο μετά τη γέφυρα που οδηγεί στο φρούριο από την ηπειρωτική χώρα, με φορά δεξιόστροφα (με κατεύθυνση πρώτα προς τα βόρεια). Το μονοπάτι, που βρίσκεται ανάμεσα στη θάλασσα στα αριστερά και στον γκρεμό που φαίνεται πάνω στα δεξιά, περνά από μια παλιά δεξαμενή νερού σε έναν πέτρινο φάρο.
Λίγα μέτρα πιο πέρα (συνολικά 1.850 μέτρα από την αρχή) βρίσκονται τα τείχη του φρουρίου. Αυτή η διαδρομή δίνει μια πραγματικά ολοκληρωμένη εικόνα του ιστορικού τοπίου της Μονεμβασιάς.
Α2: Ακρωτήριο Ξυλής
Το μονοπάτι κατά μήκος αυτής της σύντομης αλλά ελκυστικής διαδρομής οδηγεί νότια από την άκρη του μικρού παραθαλάσσιου οικισμού Καραβοστάσι, δίπλα στο χωριό Πλύτρα στον κόλπο της Ξυλής, κατά μήκος της ανατολικής πλευράς της μικρής χερσονήσου, μέσα από χωράφια με αναβαθμίδες.
Μετά από περίπου 2.304 μ. φτάνει στο στενότερο τμήμα της χερσονήσου, όπου ένας άφαντος δρόμος κατευθύνεται νότια κατά μήκος της δυτικής πλευράς της, με θέα στον Λακωνικό Κόλπο. Μετά από άλλα 1.200 μ. ο δρόμος τελειώνει, σχεδόν στην άκρη του ακρωτηρίου. Από εκεί ένα μονοπάτι οδηγεί ανατολικά προς το φάρο.
Ζ3: Λογγάρι
Μια άλλη ενδιαφέρουσα διαδρομή οδηγεί στο Λογγάρι, έναν απομονωμένο, εγκαταλελειμμένο οικισμό από πέτρινα σπίτια, αισθητικού, ιστορικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, που μέχρι τα τελευταία χρόνια ήταν απρόσιτος οδικώς.
Η διαδρομή ξεκινάει σε έναν άφαντο δρόμο λίγο έξω από το χωριό Άγιος Ιωάννης, με κατεύθυνση ανατολικά. Μόλις 1.280 μ. πιο κάτω βρίσκεται ένας μικρότερος άφαντος δρόμος με κατεύθυνση βόρεια. Περίπου 1.750 μέτρα πιο μπροστά είναι ένα πέτρινο μονοπάτι που οδηγεί ανηφορικά μέσα από το φαράγγι Λαγκαδά, το οποίο διασχίζει σε πολλά σημεία και στη συνέχεια ανεβαίνει στη δεξιά πλευρά του φαραγγιού.
Τοίχοι αντιστήριξης σώζονται ακόμη και σε ορισμένα σημεία υπάρχουν τα απομεινάρια του παλιού πέτρινου καλντερίμι. Μόλις περάσει ένα εικονοστάσι, είναι ορατός ο οικισμός, στο τέλος μιας διαδρομής 3.280μ. Το μονοπάτι συνεχίζει μέσα από τα παλιά πέτρινα σπίτια μέχρι την εκκλησία και το νεκροταφείο.
X1: Κρεμαστή – Λαμπόκαμπος
Μια πραγματικά όμορφη διαδρομή στις ελατοσκέπαστες πλαγιές του όρους Χιονοβούνι, μια περιοχή που αποτελεί μέρος του δικτύου Natura. Ξεκινώντας 4,5 χλμ. έξω από την Κρεμαστή στο δρόμο προς Πελέτα, στην αρχή ακολουθεί έναν άφαντο δρόμο που κατευθύνεται νοτιοανατολικά για δύο χιλιόμετρα σε ένα κατσικίσιο. Από εδώ ένα μονοπάτι οδηγεί ανηφορικά, τυλίγοντας ένα δάσος από έλατα. Αφού περάσει από μια κοιλότητα χωρισμένη σε χωράφια, ανεβαίνει λίγο παραπάνω σε υψόμετρο περίπου 1.080 μ.
Στη συνέχεια, το μονοπάτι κατηφορίζει λίγο. περίπου 1.700 μ. από το τέλος του ανεπιφανειακού δρόμου διασχίζει το μονοπάτι Χ2 προς Κυπαρίσσι από πηγάδι. Συνεχίστε να κατευθύνεστε νοτιοανατολικά καθώς το μονοπάτι ανεβαίνει και πέφτει μέσα από διαδοχικές βουτιές στους λόφους μέσα από παλιά χωράφια. 3.200 μ. αργότερα, σε άλλο κοίλωμα, συναντά το μονοπάτι Χ3 (Χάρακας – Κυπαρίσσι).
Η διαδρομή μας ακολουθεί αυτό για 660 μ. προς τον Χάρακα, μετά συνεχίζει ελαφρώς δεξιά δίπλα σε άλλη κατσικίσια. Ακολουθώντας την κοίτη του ρέματος κατηφορικά, διασχίζει μια μεγαλύτερη κοίτη και συνεχίζει ανηφορικά σε άλλη κοίτη σε μια κορυφογραμμή σε υψόμετρο περίπου 1.000μ. Το τοπίο εδώ είναι γυμνό από δέντρα.
Το μονοπάτι αρχίζει να κατηφορίζει σε μια ήπια πλαγιά μέσα από ένα φαράγγι, αφήνοντας έναν παλιό ανεμόμυλο στα αριστερά (ανατολικά). Το μονοπάτι απομακρύνεται από το φαράγγι καθώς σταδιακά γίνεται πιο απότομο, συνεχίζοντας να κατηφορίζει με θέα προς τον Ξηρόκαμπο. Καταλήγει σε ένα στενό ανεπίφαντο δρόμο 4.050 m από την κατσικίσια στο Χ3. Κατευθυνθείτε δυτικά σε αυτόν τον δρόμο, στρίβοντας σε έναν ευρύτερο προς τα νοτιοανατολικά, αγνοώντας μικρότερους δρόμους στις διασταυρώσεις, για να φτάσετε στον επιφανειακό δρόμο από Λαμπόκαμπο προς Κρεμαστή περίπου 1.330 μέτρα αργότερα. Στρίψτε αριστερά για 100 μέτρα στο ξωκλήσι του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στη συμβολή των δρόμων προς Χάρακα, Κρεμαστή και Λαμπόκαμπο.
