του Χάρη Ντιγριντάκη

Με τραίνο δίχως φρένα προσιδιάζει ο ρυθμός αύξησης στην Ελλάδα των καταλυμάτων που ενοικιάζονται μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας τύπου Airbnb ,σε μία χρονική συγκυρία κατά την οποία η κυβέρνηση βάζει νέες πινελιές στο πλαίσιο που διέπει την αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι νέες παρεμβάσεις που εξετάζονται από το κυβερνητικό επιτελείο θα γνωστοποιηθούν το φθινόπωρο, μετά τη λήξη της καλοκαιρινής σεζόν.

Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι περιορισμοί που έχουν πέσει στο τραπέζι αφορούν το χρονικό όριο των μισθώσεων ακινήτων, καθώς και τον αριθμό ακινήτων που θα εκμισθώνονται ανά δήμο βάσει συγκεκριμένων παραμέτρων.

Παράλληλα, εξετάζονται ρυθμίσεις φορολογικού χαρακτήρα, μεταξύ των οποίων κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες ώστε να διαθέσουν τα σπίτια τους για μακροχρόνια μίσθωση αντί να τα προσφέρουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Και αυτό διότι η εκρηκτική αύξηση της εκμετάλλευσης κατοικιών μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb έχει περιορίσει στη διάθεση σπιτιών για μακροχρόνια ενοικίαση και έχει συμβάλει σημαντικά στην έκρηξη των τιμών των ενοικίων.

Η προσφυγή στο ΣτΕ

Την ίδια στιγμή, βέβαια, ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece), προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της εγκυκλίου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με την οποία χαρακτηρίστηκαν όλα τα μίσθια βραχυχρόνιας μίσθωσης ως υποκαταστήματα – επαγγελματικές εγκαταστάσεις των επιτηδευματιών βραχυχρόνιας μίσθωσης με ισχύ από την χρήση 2024. Ως εκ τούτου, βάσει της εγκυκλίου, πλέον του ΦΠΑ που επιβλήθηκε, του τέλους παρεπιδημούντων και του τέλους κλιματικής αλλαγής ανά διανυκτέρευση, επιβάλλεται και τέλος επιτηδεύματος (600 ευρώ) για κάθε ακίνητο που εκμισθώνεται με βραχυχρόνια μίσθωση από νομικά πρόσωπα.

«Η επιβολή τέλους επιτηδεύματος ανά κατάλυμα σημαίνει ότι οι εταιρείες μας θα βρεθούν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής αφού θα είναι αδύνατον να ανταποκριθούν σε τόσο μεγάλες υποχρεώσεις. Εάν μια εταιρεία διαχειρίζεται 50 ακίνητα κατ’ εντολή ιδιοκτητών καλείται να πληρώσει 30.000 ευρώ φόρο μόνο για το τέλος επιτηδεύματος», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο STAMA Greece.

Ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης

Με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου αυξάνονται τα καταλύματα τύπου Airbnb, με τις εγγραφές των ακινήτων τα οποία διατίθενται με όρους βραχυχρόνιων μισθώσεων να καταγράφουν αύξηση που προσεγγίζει ακόμη και το 70%.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία που συνέλεξε από τις ιστοσελίδες βραχυχρόνιας μίσθωσης το πανελλαδικό δίκτυο E-Real Estates, η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση εγγεγραμμένων σε πλατφόρμες τύπου Airbnb ακινήτων εντοπίζεται στην Κύθνο. Αν και σε απόλυτο αριθμό τα ακίνητα που προσφέρονται με όρους βραχυχρόνιων μισθώσεων φτάνουν τα 213, η σχετική ποσοστιαία άνοδος διαμορφώνεται στο 70%.

Ολοένα και περισσότερα είναι τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια και στη Φολέγανδρο, με την άνοδο να ανέρχεται στο 27% σε ετήσια βάση και τα καταλύματα να αριθμούν τα 89. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα στην Άνδρο, στην Αίγινα, στη Σίφνο, στη Μήλο και στην Αμοργό, με τις αυξήσεις να κυμαίνεται από 21% έως 26%.

Στο 20% ανέρχεται η άνοδος των εγγραφών ακινήτων σε Σύρο και Νάξο, ενώ διψήφιο ποσοστό αύξησης, από 10% έως 19%, σημειώνεται στην Τήνο, τη Σκιάθο, τη Σκόπελο, την Ύδρα, τη Σαντορίνη, τη Σέριφο και την Κέρκυρα.

Μικρότερη άνοδος διαπιστώνεται σε κάποιους από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της χώρας, όπως η Μύκονος.

Σημαντική αύξηση του αριθμού των ακινήτων που μισθώνονται βραχυχρόνια καταγράφεται και σε προορισμούς της ηπειρωτικής χώρας, σύμφωνα με τα στοιχεία. Στη Ναυπακτία διαπιστώνεται αύξηση 23% και ακολουθεί ο νομός Ηλείας με άνοδο 22%.

Αρνητικό είναι το πρόσημο που σημειώνεται, ωστόσο, σε εξίσου δημοφιλείς προορισμούς. Στη Ζάκυνθο καταγράφεται η μεγαλύτερη μείωση που φτάνει στο 17% σε σχέση με πέρυσι. Η Λευκάδα και η Κεφαλονιά ακολουθούν, με την Πάρο να έπεται με πτώση 6%, και την Ίο και την Κέα να κατατάσσονται στις επόμενες θέσεις.

Τα παραδείγματα

Η ενίσχυση της οικονομίας του διαμοιρασμού, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται η συγκεκριμένη τάση, αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι σε αρκετούς προορισμούς της χώρας ο αριθμός των καταλυμάτων τύπου Airbnb είναι πλέον ή τείνει να γίνει μεγαλύτερος από τον αριθμό των ξενοδοχείων και των ενοικιαζόμενων δωματίων.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Αθήνας, καθώς, σύμφωνα με τους επιχειρηματίες του κλάδου της φιλοξενίας, τα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις τείνουν να είναι πλέον τριπλάσια από τα ξενοδοχεία.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η Πάρος. Συγκεκριμένα, με βάση τη μελέτη «Ο τουρισμός στην Πάρο είναι βιώσιμος; Μεταξύ υπερτουρισμού και υπέρβασης της φέρουσας ικανότητας», οι κλίνες που διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας Airbnb στο νησί των Κυκλάδων είναι διπλάσιες σε σχέση με τις ξενοδοχειακές.

Με βάση τα στοιχεία, οι ξενοδοχειακές κλίνες το 2023 αντιστοιχούσαν σε 7.029. Την ίδια στιγμή, οι αντίστοιχες μόνο στην πλατφόρμα της Airbnb ξεπερνούσαν τις 13.800, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από εκείνες της παραδοσιακής ξενοδοχίας. Αντίστοιχα, ο αριθμός των κλινών στα ενοικιαζόμενα δωμάτια υπερέβαινε τις 16.900 και στα camping προσέγγιζε τις 2.400.

Μάλιστα, ο αριθμός των κλινών που διατίθεντο για βραχυχρόνια μίσθωση ενδέχεται στην πραγματικότητα να ήταν μεγαλύτερος, με δεδομένο ότι οι κλίνες στις ιδιωτικές κατοικίες ξεπερνούσαν το 2023 τις 30.800. Από αυτές, οι 13.800 μισθώνονται μέσω της Airbnb, ενώ υπάρχει και η πιθανότητα αρκετές από τις υπόλοιπες περίπου 17.000 να ενοικιάζονται βραχυχρόνια μέσω άλλης πλατφόρμας.

Πολλαπλάσιος είναι την ίδια στιγμή ο αριθμός των κλινών που προστέθηκαν ως ιδιωτικές κατοικίες έναντι των ξενοδοχειακών κλινών και εκείνων που βρίσκονται είτε σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, είτε σε camping. Με βάση τη μελέτη, οι ξενοδοχειακές κλίνες από 6.306 το 2013 αυξήθηκαν σε 7.029 το 2023, τη στιγμή που εκείνες στα ενοικιαζόμενα δωμάτια από 13.271 αυξήθηκαν σε 16.942. Την ίδια στιγμή, οι κλίνες στα camping από 1.924 το 2013 ανήλθαν σε 2.392 το 2023 και αυτές σε ιδιωτικές κατοικίες, μεταξύ των οποίων και εκείνες που ενοικιάζονται βραχυπρόθεσμα, από 21.885 αυξήθηκαν σε 30.885 το 2023.