Ο αγωγός φυσικού αερίου East Med και η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Ελλάδας μέσω Κύπρου αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων για την ενεργειακή συνεργασία των τριών χωρών, που θα γίνουν σήμερα Πέμπτη στην συνάντηση των ηγετών των τριών χωρών που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη.
Ο αγωγός East Med, προϋπολογισμού επένδυσης 5 – 6 δισ. ευρώ για μεταφορική ικανότητα 10 – 16 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως, σχεδιάζεται με στόχο να μεταφέρει τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Το συγκριτικό του πλεονέκτημα είναι ότι εξυπηρετεί ταυτόχρονα δύο βασικούς στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, που είναι η διαφοροποίηση τόσο των πηγών όσο και των οδών ενεργειακού εφοδιασμού της Ένωσης. Επιπλέον, οι τεχνοοικονομικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί μέχρι στιγμής δείχνουν ότι, παρά τη μεγάλη απόσταση (1635 χιλιόμετρα) και τα μεγάλα θαλάσσια βάθη στη διαδρομή (έως 3000 μέτρα), ο East Med είναι τεχνικά εφικτός και οικονομικά ανταγωνιστικός απέναντι στις δύο βασικές εναλλακτικές επιλογές για τη μεταφορά του αερίου προς την Ευρώπη, οι οποίες είναι η υγροποίηση και μεταφορά του αερίου με πλοία LNG ή η διοχέτευσή του προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό που έχει γίνει για λογαριασμό της εταιρίας IGI Poseidon, που προωθεί το έργο (θυγατρική της ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison) η χάραξη του αγωγού ξεκινά από το «οικόπεδο 12» στην Κυπριακή ΑΟΖ και καταλήγει στις ακτές της Ιταλίας με ενδιάμεσους σταθμούς την Κύπρο (περιοχή Βασιλικού), την Κρήτη (Αθερινόλακκος, στην περιοχή του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού της ΔΕΗ), τη θέση Αγ. Φωκάς στη ΝΑ Πελοπόννησο, την περιοχή Λακκόπετρα (Αχαία), Γαλατάς (Αιτωλοακαρνανία) και τη Θεσπρωτία απ’ όπου θα ξεκινά το τελευταίο υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στα σενάρια που έχουν μελετηθεί περιλαμβάνεται και το ενδεχόμενο επαύξησης της μεταφορικής ικανότητας στο τμήμα του αγωγού μετά την Κρήτη, για την περίπτωση που αποκαλυφθούν κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή νότια – νοτιοδυτικά της Κρήτης για την οποία υπεβλήθη πρόσφατα επίσημο ενδιαφέρον για έρευνες από την Κοινοπραξία των εταιριών ExxonMobil, Total και ΕΛΠΕ.
Αντίστοιχη όδευση ακολουθεί η ηλεκτρική διασύνδεση με το υποβρύχιο καλώδιο Euro-Αsia- Interconnector, το οποίο θα ξεκινάει από το Ισραήλ μέσω Κύπρου και Κρήτης και θα καταλήγει στην Αττική. Το έργο συνδέεται δηλαδή και με την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα.