Το Κιζ Κιουλεσί (Kız Kulesi) ή αλλιώς Πύργος της Κόρης, μια εμβληματική κατασκευή στα Στενά του Βοσπόρου της Κωνσταντινούπολης, άνοιξε ξανά τις πύλες του, στην εκατονταετηρίδα της Δημοκρατίας της Τουρκίας, και θα λειτουργεί πλέον ως μνημείο-μουσείο.
Οι διαδικασίες αποκατάστασης και βελτίωσης ξεκίνησαν το 2021, με πρωτοβουλία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της χώρας.
Ο Πύργος της Κόρης κατασκευάστηκε σε μια βραχονησίδα τον 5ο αιώνα π.Χ., σε απόσταση 20 περίπου μέτρων από την σημερινή ακτή του Ισκιντάρ (Üsküdar), και λειτουργούσε ως σημείο τελωνιακών ελέγχων και συλλογής φόρων για τα πλοία που ταξίδευαν διαμέσου του Βοσπόρου. Σε αυτή τη μικροσκοπική βραχονησίδα ο αυτοκράτορας της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Μανουήλ Κομνηνός διέταξε, τον 12ο αιώνα, την κατασκευή ενός αμυντικού κτιρίου. Μια σιδερένια αλυσίδα που εκτεινόταν από τον πύργο έως έναν άλλον πύργο, ο οποίος βρισκόταν στην Ιστορική Χερσόνησο, επέτρεπε τον έλεγχο της εισόδου και της εξόδου από τον Βόσπορο.
Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης το 1453 από τον Σουλτάνο Μεχμέτ Β΄, στο σημείο χτίστηκε ένας ξύλινος πύργος που λειτούργησε, τους επόμενους αιώνες, ως παρατηρητήριο, φάρος και χώρος απομόνωσης. Στην περίοδο της σύγχρονης Τουρκίας, ο πύργος, αφού είχε χρησιμοποιηθεί από τις λιμενικές αρχές της πόλης για αρκετό καιρό, αποδόθηκε στο τουρκικό υπουργείο Άμυνας, το 1964, και στη συνέχεια στην υπηρεσία Maritime Enterprises της Τουρκίας, το 1983. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου λειτούργησε ως σταθμός ραντάρ και αποθήκη, ενώ αργότερα ως εστιατόριο, και ήταν προσβάσιμος μόνο μέσω σκαφών από την παραλία του Ισκιντάρ.
Φιγουράροντας καταμεσής στον Βόσπορο σαν μια όμορφη κοπέλα που αναδεικνύει την ομορφιά της Κωνσταντινούπολης, ο Πύργος της Κόρης συνοδεύεται από αρκετούς μύθους που έχουν ενισχύσει τη φήμη του. Ο πρώτος αφηγείται την ιστορία ενός βασιλιά και της πριγκίπισσας κόρης του. Αφότου ένας μάντης προέβλεψε ότι η πριγκίπισσα θα πέθαινε από δάγκωμα φιδιού, ο βασιλιάς έχτισε τον Πύργο της Κόρης στα βράχια απέναντι από το Σαλαζάκ (Salacak) για να την προστατέψει.
Ωστόσο, η πριγκίπισσα δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τη μοίρα της, και τελικά τη δάγκωσε ένα φίδι που είχε τρυπώσει στο κάστρο μέσα σε ένα καλάθι με φρούτα. Σύμφωνα με έναν άλλον μύθο, ο Λέανδρος ερωτεύτηκε την Ηρώ, μια ιέρεια της Αφροδίτης που ζούσε στον πύργο, και κολυμπούσε κάθε βράδυ για να την δει, ακολουθώντας το φως από μια λάμπα του πύργου. Μια νύχτα, όμως, το φως της λάμπας έσβησε λόγω καταιγίδας. Ο Λέανδρος αποπροσανατολίστηκε και πνίγηκε στον Βόσπορο. Συντετριμμένη από τη λύπη και την απώλεια, η Ηρώ αυτοκτόνησε.
Ο Πύργος της Κόρης, ένα από τα εμβληματικά ορόσημα στον ορίζοντα της Κωνσταντινούπολης, απαιτεί συνεχή συντήρηση λόγω της θέσης του καταμεσής στη θάλασσα και της έκθεσής του στις καιρικές συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό, το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, το 2021, ξεκίνησε έργο αποκατάστασης με τίτλο «Ο Πύργος της Κόρης ξανανοίγει τα μάτια του».
Το έργο διεξήχθη υπό την επίβλεψη του υπουργείου και με τις συμβουλευτικές υπηρεσίες ειδικών από τον ακαδημαϊκό χώρο και αρχιτεκτόνων, συμπεριλαμβανομένων της καθηγήτριας Ζεϊμέπ Αχούνμπαϊ (Zeynep Ahunbay) και του Χαν Τουμέρτεκιν (Han Tümertekin). Στο πλαίσιο της πιο πρόσφατης αποκατάστασης, όλες οι προσθήκες από σκυρόδεμα οι οποίες δεν αναφέρονταν στα ιστορικά έγγραφα αφαιρέθηκαν από το κύριο κτίριο του πύργου. Επιπλέον, ο πύργος και η βραχονησίδα πάνω στην οποία είναι χτισμένος δέχτηκαν υποστήριξη με πασσάλους και σεισμικούς απομονωτές.
Η στέγη πάνω από τον αυλόγυρο του πύργου αφαιρέθηκε και αντικαταστάθηκε με ξύλινη, που κατασκευάστηκε σύμφωνα με την αρχική μορφή της. Η αυλή και τα εξωτερικά δάπεδα έχουν επίσης αποκατασταθεί με βάση το αρχικό υλικό που καθόρισαν τα ιστορικά αρχεία.
Ντόπιοι και επισκέπτες της Κωνσταντινούπολης απολάμβαναν πάντοτε αυτή την κομψή κατασκευή από διάφορα σημεία της πόλης. Τώρα που ο πύργος ξανάνοιξε τις πύλες του ως μουσείο, οι επισκέπτες θα μπορούν να απολαμβάνουν την όμορφη Κωνσταντινούπολη μέσα από τα μάτια του Πύργου της Κόρης.
