του Χάρη Ντιγριντάκη
Με «ζεστό χρήμα» σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας προσιδιάζουν οι κοινοτικές ενισχύσεις στον ελληνικό τουρισμό.
Πρόκειται για ένα είδος χρηματοδότησης σε ένα υβριδικό καθεστώς, δεδομένου ότι για όσα προγράμματα αναπτυξιακού ή ΕΣΠΑ έχουν τρέξει από το 2015 μέχρι σήμερα κανείς δικαιούχος (πλην των φορέων του δημοσίου) δεν έχει λάβει ούτε ένα ευρώ !
Την ίδια ώρα που προγραμματίζονται να τρέξουν προγράμματα ύψους 113 εκατ. ευρώ και ενώ βρίσκεται ήδη στον αέρα πρόγραμμα 120 εκατ. ευρώ, ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η καταβολή των ποσών για προγράμματα που είχαν προκηρυχθεί εντός του 2015.
Και τούτο διότι καθυστερούν δραματικά οι αξιολογήσεις των όλων προγραμμάτων, λόγω δραστικής απομείωσης του προσωπικού σε νευραλγική υπηρεσία του υπουργείου Οικονομίας.
Κοινό μυστικό αποτελεί ότι η αποψιλωμένη Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων βάζει θηλιά στον λαιμό των επενδυτών οδηγώντας τους ουκ ολίγες φορές σε επενδυτική αστοχία.
Κοινός τόπος είναι ότι η υψηλή απορρόφηση που παρατηρείται αφορά προγράμματα για φορείς και έργα του δημοσίου, ενώ ως επί το πλείστον αφορά ιδιώτες περασμένων αναπτυξιακού νόμου και δη των περιόδων 2009-2012 !
Στο ΕΣΠΑ το τοπίο παραμένει εξαιρετικά θολό αφού αναμένεται ακόμα η οριστική ένταξη 7.108 επενδυτικών σχεδίων που βρίσκονται σε κατάσταση δυνητικής ένταξης σε προγράμματα του ΕΣΠΑ ενώ αν αθροίσει κανείς τις απορριφθείσες αιτήσεις στα τρία πρώτα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ θα αντιληφθεί ότι το νούμερο αγγίζει τις 25.000 αιτήσεις. Πέραν των συνηθισμένων ακριτομυθιών για πληρωμές δικαιούχων ούτε λόγος.
Τα νέα προγράμματα
Στο κάδρο των επί θύραις νέων προγραμμάτων που δρομολογεί το υπουργείο Τουρισμού, σύμφωνα με πληροφορίες του ΕΤ της Κυριακής, ξεχωρίζουν τα εξής :
– To προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ : «Δημιουργία πολυλειτουργικών παραθαλάσσιων – παραλίμνιων ‐ παραποτάμιων πάρκων» εντός αστικού ιστού.
– To προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ : «Αξιοποίηση και ανάδειξη των αναγνωρισμένων Ιαματικών Πηγών δικαιοδοσίας των ΟΤΑ α΄ βαθμού» και
– Η «Πιλοτική Δράση ενίσχυσης του θρησκευτικού τουρισμού» προϋπολογισμού 8 εκατ. ευρώ.
– Η Δράση «Αξιοποίηση και ανάδειξη των διαδρομών πεζοπορίας και περιήγησης της χώρας» προϋπολογισμού 5 εκατ. ευρώ.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές εγκρίθηκαν 2 προτάσεις για στρατηγικά έργα στο INTERREG Ελλάδα- Κύπρος και 1 έργο το Ελλάδα- Ιταλία, για την ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού (γεωτουρισμός, θρησκευτικός, ιατρικός).
Εν τω μεταξύ σε εξέλιξη βρίσκονται προγράμματα που αφορούν ΟΤΑ
Α) Το προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, «Δημιουργική Επανάχρηση Δημοτικής Ακίνητης Περιουσίας».
Οι υποβολές ξεκινούν από την προσεχή Τρίτη έως εξαντλήσεως προϋπολογισμού. Απευθύνεται στους ΟΤΑ α’ βαθμού της χώρας και στοχεύει στην ανάδειξη των δημοτικών κτιρίων μέσω της λειτουργίας τους ως εστιών τουριστικής, πολιτιστικής, αλλά και επιχειρηματικής δραστηριότητας
Στα 5 εκατ. ευρώ ανέρχεται η ενίσχυση της δράσης : «Δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών προσβάσιμων θαλάσσιων προορισμών» σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πρωθυπουργού.
Oι υποβολές ξεκινούν από την προσεχή Δευτέρα και λήγουν στις 31/12/2020. Απευθύνεται στους Δήμους και στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΤΑΔ Α.Ε.) και στοχεύει στη διευκόλυνση της πρόσβασης ΑμεΑ και άλλων κατηγοριών εμποδιζόμενων ατόμων στις παραλίες της χώρας.
Όπως έχει γράψει ο ΕΤ σε εξέλιξη βρίσκεται το προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ «πρόγραμμα Ενίσχυσης της Ίδρυσης και Λειτουργίας Μικρομεσαίων Τουριστικών Επιχειρήσεων» όλου του φάσματος των τουριστικών δραστηριοτήτων όπου οι υποβολές θα διαρκέσουν μέχρι τις 28/03/18.
Το ποσό επιμερίζεται ως εξής :
• Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα: 45.000.000 ευρώ
• Δυτική Μακεδονία, Ιόνια Νησιά, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κρήτη: 40.000.000 ευρώ
• Αττική: 15.000.000 ευρώ
• Στερεά Ελλάδα: 5.000.000 ευρώ
• Νότιο Αιγαίο: 15.000.000 ευρώ
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε Πολύ Μικρές, Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιηθούν στον τομέα του Τουρισμού και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες:
• Κατηγορία Δικαιούχων Α: Επιχειρήσεις που θα συσταθούν από την ημερομηνία έκδοσης της προκήρυξης της δράσης και θα διαθέτουν τον ΚΑΔ της επένδυσης μέχρι την πρώτη εκταμίευση της επιχορήγησης.
• Κατηγορία Δικαιούχων Β: Τουριστικά Καταλύματα που έχουν συσταθεί και έχουν αποκτήσει, μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της προκήρυξης της δράσης, έναν τουλάχιστον από τους επιλέξιμους ΚΑΔ 55 ή/και τους ΚΑΔ: 41.20.20.01, 41.20.20.02, δεν διαθέτουν άδεια (σήμα) λειτουργίας, και το ΑΦΜ της επιχείρησης δεν έχει αναπτύξει καμία οικονομική δραστηριότητα.
Οι δυνητικοί δικαιούχοι οφείλουν με την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης χρηματοδότησης να υποβάλουν ταυτοχρόνως στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (www.ependyseis.gr/mis) και Ηλεκτρονικό Φάκελο Υποψηφιότητας.
Ο φάκελος αυτός θα περιλαμβάνει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβολής/ένταξης του Παραρτήματος Ι σε μη επεξεργάσιμη ηλεκτρονική μορφή αρχείου.
Το ύψος της επιδότησης κυμαίνεται από 25.000 ευρώ έως 400.000 ευρώ και χρηματοδοτείται το 45% των επιλέξιμων δαπανών.
Τι χρηματοδοτείται
• Κτίρια, λοιπές εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος
• Μηχανήματα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός προστασίας περιβάλλοντος και εξοικονόμησης ενέργειας και ύδατος
• Μεταφορικά μέσα
• Πιστοποίηση συστημάτων διασφάλισης ποιότητας, περιβαλλοντικής διαχείρισης
• Προβολή/Προώθηση – Συμμετοχή σε Εκθέσεις
• Τεχνικές μελέτες μηχανικού και υπηρεσίες φοροτεχνικού και νομικού συμβούλου
• Λογισμικά και υπηρεσίες λογισμικού
• Σύνταξη και παρακολούθηση υλοποίησης Επενδυτικού Σχεδίου.
Αγκυλώσεις Αναπτυξιακού Νόμου
Όπως προαναφέρθηκε οι αγκυλώσεις στην υλοποίησης των επενδυτικών προγραμμάτων είναι εκκωφαντικές.
Μετά από μία περίοδο 2 ετών χωρίς επενδυτικά κίνητρα μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου, η διαδικασία υποβολών στον Α κύκλο του Νόμου ξεκίνησε πριν ένα χρόνο και ολοκληρώθηκε στις 28/2/2017 για την Γενική επιχειρηματικότητα και τις Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ.
Σήμερα, σχεδόν ένα χρόνο από την λήξη των υποβολών στα δυο καθεστώτα του Α κύκλου υποβολών, δεν υπάρχει ακόμα καμία απόφαση υπαγωγής, ενώ στις Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ δεν έχει ξεκινήσει ακόμα ούτε ο έλεγχος νομιμότητας των φακέλων που υποβλήθηκαν.
Η δε προκήρυξη του Β κύκλου υποβολών αφορά μόνο την Γενική επιχειρηματικότητα και ενώ κανένα άλλο καθεστώς δεν έχει ενεργοποιηθεί.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι εάν υπάρχει ενεργός κάποιος Αναπτυξιακός Νόμος, αλλά και πως αυτός λειτουργεί και ποιος τον υποστηρίζει.
Στον υφιστάμενο Αναπτυξιακό Νόμο παρατηρούνται ζητήματα, που αποτελούν σκόπελο στην υποβολή νέων επενδυτικών προτάσεων.
Ειδικότερα υπάρχουν τεχνικά θέματα που σχετίζονται με την πολυπλοκότητα ορισμών ερμηνειών κάποιων άρθρων του Νόμου.
Σύμφωνα με τους ειδικούς απαιτείται η εμπλοκή εξειδικευμένου συμβούλου και η συμμετοχή στελεχών της ίδιας της επιχείρησης προκειμένου να συγκεντρωθούν, να επεξεργαστούν, να αξιολογηθούν και τελικά να υποβληθούν στο πληροφοριακό σύστημα και στη συνέχεια σε έντυπη μορφή.
Επίσης σημαντικό πρόβλημα αποτελεί το ίδιο το πληροφοριακό σύστημα υποβολής των επενδυτικών προτάσεων.
Πρόκειται για μία πολύ βαριά εφαρμογή που τριπλασιάζει το χρόνο υποβολής της πρότασης.
Όπως επισημάνθηκε αγκάθι για την επιτάχυνση ελέγχου των προτάσεων αποτελεί η απογυμνωμένη Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων.
Κύκλοι της αγοράς τονίζουν ότι η εν λόγω υπηρεσία ακόμα και να ενισχυθεί με προσωπικό από άλλες υπηρεσίες, απαιτείται πολύ μεγάλος χρόνος για ενημέρωση και κατάρτιση του προκειμένου να είναι σε θέση να βοηθήσει ουσιαστικά στη διαχείριση, αξιολόγηση και εξυπηρέτηση των επενδύσεων και των επενδυτών αντίστοιχα.
Τέλος -όπως σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες- το μητρώο αξιολογητών που έχει δημιουργηθεί δεν είναι σε θέση να βοηθήσει ουσιαστικά την συγκεκριμένη Υπηρεσία.
Διότι πρόκειται για άτομα χωρίς εμπειρία στο συγκεκριμένο αντικείμενο, χωρίς κίνητρο και με μεγάλο πρόβλημα ότι η φυσική τους θέση είναι πολύ μακριά από την Υπηρεσία.