Σύνταξη: tourismtoday.gr

Καλοκαίρι με ισχυρές επιδόσεις προβλέπεται στα περιφερειακά αεροδρόμια της Ευρώπης, ενώ η αστάθεια και τα κενά απόδοσης παραμένουν.

Αυτό διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων στο 14ο Ετήσιο Συνέδριο Περιφερειακών Αεροδρομίων που διοργανώνει στα Χανιά το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων Ευρώπης (ACI Europe).

Τα περιφερειακά αεροδρόμια συνέχισαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις σε άλλα τμήματα της αγοράς από την αρχή του έτους, έχοντας ανακτήσει σχεδόν το 93% του όγκου επιβατών πριν από την πανδημία (2019) έναντι 87% για τους κόμβους και άλλα μεγαλύτερα αεροδρόμια.

Η τελευταία ανάλυση του κλάδου από το ACI Europe περιέγραψε ένα τμήμα της αγοράς που ταυτόχρονα ξεπερνά σε απόδοση με ένα θετικό καλοκαίρι, ενώ προειδοποιεί επίσης για ανισότητες στον ρυθμό και την ισχύ της ανάκαμψης και συνεχείς οικονομικές προκλήσεις.

Στο συνέδριο του ACI Europe -που φιλοξενείται από τη Fraport Greece- παρέχει την ευκαιρία να επανεξεταστούν οι συνθήκες συναλλαγών και να αντιμετωπιστούν οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα περιφερειακά αεροδρόμια στην παροχή βιώσιμης αεροπορικής συνδεσιμότητας στο υποστήριξη της τοπικής ανάπτυξης, της εδαφικής ισότητας και της συνοχής.

Θετικές αλλά ανόμοιες προοπτικές κίνησης και αυξανόμενος ανταγωνισμός

Τα περιφερειακά αεροδρόμια συνέχισαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις σε άλλα τμήματα της αγοράς από την αρχή του έτους, έχοντας ανακτήσει σχεδόν το 93% του όγκου επιβατών πριν από την πανδημία (2019), έναντι 87% για τους κόμβους και άλλα μεγαλύτερα αεροδρόμια.

Αυτό αντανακλά τη δυναμική της κυκλοφορίας που εξακολουθεί να καθοδηγείται από την αναψυχή και τη ζήτηση VFR (Visiting Friends & Relatives), ενισχυμένη από την επέκταση των εταιρειών Ultra-Low Cost Carriers και βασιζόμενη κυρίως στην ενδοευρωπαϊκή, τη βόρεια Αφρική και την υπερατλαντική αγορά.

Σχετικά με τις άμεσες προοπτικές κυκλοφορίας, ο Olivier Jankovec, Γενικός Διευθυντής του ACI Europe σχολίασε ότι «η καλοκαιρινή σεζόν φαίνεται πολύ θετική για τα περιφερειακά αεροδρόμια συνολικά, καθώς βλέπουν χωρητικότητα θέσεων αεροπορικών εταιρειών ακριβώς πάνω από τα προ-πανδημικά επίπεδα κάτι που δεν ισχύει ακόμη για μεγαλύτερα αεροδρόμια.

Η ζήτηση επιβατών συνεχίζει να αψηφά τις πληθωριστικές πιέσεις, ιδίως τις αυξήσεις ρεκόρ των αεροπορικών ναύλων.

Ταυτόχρονα, οι κίνδυνοι διαταραχής σε όλο το αεροπορικό οικοσύστημα έχουν υποχωρήσει. Αυτό είναι αποτέλεσμα παλαιότερου σχεδιασμού, μαζικών προσλήψεων και βελτιωμένων μισθών, αν και η ικανότητα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας (ATM) και οι κοινωνικές αναταραχές παραμένουν σημαντική ανησυχία σε ορισμένες χώρες».

Πρόκληση οικονομικής βιωσιμότητας

Η επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας αποτελούσε πάντα πρόκληση για τα μικρότερα περιφερειακά αεροδρόμια λόγω ορισμένων διαρθρωτικών ζητημάτων, όπως η εποχικότητα της κυκλοφορίας και η ανισορροπία της ζήτησης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς και το υψηλότερο πάγιο κόστος και η έλλειψη οικονομιών κλίμακας που επιτυγχάνονται από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια.

Ωστόσο, οι τεράστιες απώλειες που συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε συνδυασμό με την ανανεωμένη αγοραστική δύναμη των αεροπορικών εταιρειών που έχει ως αποτέλεσμα μη βέλτιστα έσοδα από τις χρεώσεις χρηστών, σημαίνει ότι οι προοπτικές για βελτιωμένη οικονομική βιωσιμότητα είναι θολές – ειδικά για αεροδρόμια με λιγότερους από 1 εκατομμύριο επιβάτες ετησίως.

Όπως υπογράμμισε ο Olivier Jankovec «τα τέλη χρήσης που επιβάλλονται από τα περιφερειακά αεροδρόμια μειώνονται σταθερά τα τελευταία 3 χρόνια και σήμερα, σε προσαρμοσμένους με τον πραγματικό πληθωρισμό όρους είναι 13,4% χαμηλότερα από το 2019.

Εν τω μεταξύ, οι ναύλοι των αεροπορικών εταιρειών έχουν αυξηθεί κατά +26% μέχρι στιγμής φέτος. Αυτό δεν είναι βιώσιμο προς τα εμπρός – ειδικά δεδομένου του τρόπου με τον οποίο το τρέχον πληθωριστικό περιβάλλον και οι αυξήσεις των επιτοκίων επιβαρύνουν το κόστος μας.

Αυτό που διακυβεύεται είναι η ικανότητα των αεροδρομίων να συνεχίσουν να επενδύουν στη βιωσιμότητα, την ψηφιοποίηση και τη χωρητικότητα.
Και ενώ θα χρειαστεί να διατηρήσουμε τις ευελιξίες που παρέχουν οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, χρειαζόμαστε επίσης τις αεροπορικές εταιρείες να πληρώνουν πιο δίκαιη τιμή για τη χρήση των εγκαταστάσεων μας».

Προχωρώντας ταχύτερα στην περιφερειακή αεροπορική συνδεσιμότητα Net Zero

Η τήρηση της αρχής «ο χρήστης πληρώνει» σχετίζεται επίσης με τη βιωσιμότητα και ιδίως την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Ένα ρεκόρ 207 περιφερειακών αεροδρομίων σε όλη την Ευρώπη είναι τώρα πιστοποιημένα για διαχείριση και μείωση του άνθρακα στο πλαίσιο του Airport Carbon Accreditation -το θεσμικά εγκεκριμένο παγκόσμιο πρότυπο- σε σύγκριση με 146 πριν από ένα χρόνο.

Πέρα από τη μείωση των εκπομπών του πεδίου 1 και 2 και την τήρηση των σχετικών στόχων καθαρού μηδενικού CO2, τα αεροδρόμια εξετάζουν επίσης όλο και περισσότερο τη στήριξη και την προώθηση μειώσεων στις εκπομπές του πεδίου 3 6 .

Αλλά δεν μπορεί να αποφευχθεί το γεγονός ότι θα χρειαστούν περισσότεροι πόροι και συνοδευτικά μέτρα για την ταχύτερη πρόοδο, ιδίως ενόψει των φιλοδοξιών και του περιεχομένου των προσεχών Κανονισμών της ΕΕ.

Τα περιφερειακά αεροδρόμια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στον αντίκτυπο του FIT FOR 55 – καθώς όλα τα σχετικά μέτρα ισχύουν πλήρως για τις ενδοευρωπαϊκές διαδρομές στις οποίες βασίζονται.
Έρευνα από το Oxera δείχνει ότι η ζήτηση επιβατών θα μειωθεί κατά σχεδόν 20% στα περιφερειακά αεροδρόμια – αναπόφευκτα σε κίνδυνο τη συνδεσιμότητα που παρέχουν στις κοινότητές τους.

Ο Marco Pernetta, Πρόεδρος του Περιφερειακού Φόρουμ Αεροδρομίων της ACI Europe και Διευθύνων Σύμβουλος του αεροδρομίου του Ίνσμπρουκ, δήλωσε ότι «ενώ το FIT FOR 55 είναι απόλυτη αναγκαιότητα, οι κυβερνήσεις και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει ακόμα να εξετάσουν και να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που εμπεριέχονται όσον αφορά τη συνοχή, την εδαφική ισότητα -και τελικά τον κίνδυνο αντίδρασης κατά της κλιματικής δράσης.
Καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέτυχε να παράσχει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων του FIT FOR 55, αυτά αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό- με δική μας ευθύνη.

Τα περιφερειακά αεροδρόμια αντιπροσωπεύουν πλέον το 35% της συνολικής απευθείας αεροπορικής συνδεσιμότητας στην Ευρώπη, έναντι 29% πριν από δέκα χρόνια. Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για βιώσιμη περιφερειακή αεροπορική συνδεσιμότητα που θα διασφαλίζει ότι η περιφερειακή αεροπορία μπορεί γρήγορα να γίνει το πεδίο δοκιμής για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες αερομεταφορές, μαζί με τα απαραίτητα αντισταθμιστικά μέτρα.

Αυτό μπορεί να γίνει πολύ πριν η ανάπτυξη των σιδηροδρόμων πλησιάσει αποτελεσματικά για να παρέχει οποιαδήποτε κατάλληλη εναλλακτική στην κλίμακα και το εύρος που απαιτείται».

Το ACI Europe προχώρησε την ανάλυση σε αυτό το ζωτικής σημασίας τμήμα της αγοράς σήμερα με τη δημοσίευση της έκθεσής της, European Regional Airports: Sustainably Connecting People, Places and Products.

Η έκθεση εξηγεί τον βασικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα περιφερειακά αεροδρόμια στην Ευρώπη, ιδίως κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης του COVID, μαζί με βασικά δεδομένα επιβατών και κίνησης.
Διερευνά επίσης ορισμένα από τα βασικά ρυθμιστικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα περιφερειακά αεροδρόμια και τα πλαίσια πολιτικής που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή για την αντιμετώπιση των αναγκών τους, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης της απαλλαγής τους από τον άνθρακα.