Σημαντικότατα ελληνικά επιχειρηματικά συμφέροντα αναμένεται να στοιχηθούν πίσω από το άνοιγμα της αγοράς εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σύμφωνα με αναλυτές που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις. Και εφόσον η κυβέρνηση, η Ευρώπη αλλά και τα μεγέθη που θα προκύψουν από τις σεισμικές έρευνες σε Κρήτη και Ιόνιο το επιτρέψουν, η ενδεχόμενη συμμετοχή ελληνικών ομίλων στο νέο αυτό πεδίο της εθνικής οικονομίας θα ανατρέψει και την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση περί απώλειας μέρους του εθνικού πλούτου προς χείρες τρίτων.

Ήδη από το 2010 και μετά μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες που συμμετέχουν στην αλυσίδα που συγκροτεί την αγορά αυτή είναι ελληνικές ή ελληνικών συμφερόντων. Οι επενδύσεις τους τις καθιστούν de facto υποψηφίους για να συμμετέχουν στην ανάδυση μιας εγχώριας πετρελαϊκής βιομηχανίας.

Μεγάλοι όμιλοι και πλωτά γεωτρύπανα

Πέραν βεβαίως, των μεγάλων ελληνικών ενεργειακών ομίλων όπως είναι η Motor Oil και τα Ελληνικά Πετρέλαια, που προφανώς θα μπορούσαν να συμμετέχουν στην έρευνα και εκμετάλλευση, ναυτιλιακές όπως η Ocean Rig του Γιώργου Οικονόμου και η Deep Sea Metro του Θόδωρου Αγγελόπουλου διαθέτουν στόλους πλοίων και πλωτών πλατφορμών υπεράκτιων γεωτρήσεων (drill ships και drilling rigs) εξοπλισμού απολύτως απαραιτήτου για την ελληνική υπόθεση.

Πρόκειται για τα πλοία εκείνα που μπορούν να ανακτήσουν τα κοιτάσματα από περιοχές όπου οι σεισμικές έρευνες υπέδειξαν. Η Ocean Rig διαθέτει 4 τέτοια πλοία και δύο πλατφόρμες και έχει επενδυτικά πλάνα για περαιτέρω επέκταση του στόλου της, ενώ η Deep Sea Metro ελέγχει δύο τέτοια πλοία. Όλα έχουν ναυλωθεί από μεγάλες ενεργειακές ανά τον πλανήτη για να πραγματοποιήσουν έρευνα και εξόρυξη ακόμα και σε περιπτώσεις πολύ μεγάλου βάθους που προσομοιάζουν σε αυτές των υπεράκτιων οικοπέδων της νοτίου Κρήτης. Σημειώνεται ότι το κόστος ναυπήγησης καθενός εξ αυτών των πλοίων είναι της τάξης των 600 εκατ. δολαρίων.

Πλωτά εργοστάσια

Η εξόρυξη του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές γεννά το ζήτημα της μεταφοράς τους. Οι λύσεις της off shore βιομηχανίας -όπως ονομάζεται η βιομηχανία υπεράκτιων εκμεταλλεύσεων υδρογονανθράκων- είναι τα δεξαμενόπλοια FPSO (floating production, storage and offloading ) για το αργό πετρέλαιο και για το φυσικό αέριο, στην περίπτωση του οποίου μπορούν και να το υγροποιήσουν . Στον τομέα αυτό μεγάλο είναι το εκτόπισμα του εφοπλιστή Πέτρου Γ. Λιβανού. Ελέγχει μερίδιο στην Euronav η οποία είναι από τους μεγαλύτερους λειτουργούς τέτοιων ειδικών πλοίων.

Υγροποιημένο φυσικό αέριο

Από εκεί η μεταφορά τους προς τον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσα (ή τους νέους σταθμούς εκφόρτωσης φυσικού αερίου που θα πρέπει να δημιουργηθούν παράλληλα με δίκτυο αγωγών – όπου η απόσταση και το κόστος το επιτρέπει) μπορεί να γίνει μόνον με δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου ή LNG (Liquified Natural Gas).

Στον κλάδο αυτό, όπου το κάθε πλοίο κοστίζει 205 εκατομμύρια δολάρια, επενδύσεις δισεκατομμυρίων έχουν κάνει τα τελευταία δύο χρόνια οι Γιάννης Αγγελικούσης (Maran Gas), Γιώργος Προκοπίου (Dynagas) , Γιώργος Οικονόμου (Cardiff), Θ. Κανελλάκης (Alpha Tankers) και Πέτρος Γ. Λιβανός (GasLog στην οποία συμμετέχει και το Ίδρυμα Ωνάση). Είναι τέτοια η ζήτηση για τα πλοία αυτά παγκοσμίως και τόσο μικρός ο αριθμός τους που αποτελούν τον μοναδικό κλάδο της ναυτιλίας που απολαμβάνει στα χρόνια της κρίσης σταθερή και έντονη ανάπτυξη των εσόδων του.

Υποστηρικτικές υπηρεσίες

Η βιομηχανία off shore έχει μεγάλες ανάγκες και από υποστηρικτικές υπηρεσίες που παρέχουν εξειδικευμένοι στόλοι ρυμουλκών και μεταφορικών φορτηγίδων ή γερανών κλάδος όπου ελληνικές επιχειρήσεις όπως ο όμιλος Τσαβλίρη και η Βερνίκος-Αργοναύτης διαθέτουν μεγάλη τεχνογνωσία και στόλους.

Ενεργειακές

Ακόμα θα πρέπει να συμπεριληφθούν στους ελληνικούς ομίλους οι οποίοι ενδεχομένως να συμμετάσχουν στην αναδυόμενη ελληνική παραγωγή υδρογονανθράκων , εκτός από τις Motor Oil και Ελληνικά Πετρέλαια που ήδη δραστηριοποιούνται στην Αίγυπτο στην Έρευνα και Εκμετάλλευση και άλλες μικρότερες εταιρείες όπως η Energean Oil & Gas συμφερόντων Στάθη Τοπούζογλου και Μαθιού Ρήγα και βέβαια ενεργειακοί όμιλοι όπως η Prometheus Gas συμφερόντων Δ. Κοπελούζου ή άλλοι όμιλοι με ισχυρό ενδιαφέρον για τον κλάδο. Σε μεταγενέστερο στάδιο -και στο κομμάτι της εμπορίας- μεταξύ των πιθανών «παικτών» θα μπορούσαν να είναι οι ΔΕΠΑ, ΤΕΡΝΑ και ο Όμιλος Μυτιληναίου.

Παράλληλα με τα παραπάνω αναμένεται να ξεκινήσει ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα εθνικών υποδομών σε όλη την επικράτεια για να υποστηρίξει την αγορά φυσικού αερίου. Η ανάπτυξη νέων υποδομών στη Ρεβυθούσα, και τα έργα ενίσχυσης και επέκτασης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) προς Αλιβέρι και Μεγαλόπολη, καθώς και η κατασκευή μονάδας Συμπιεστή στη Ν. Μεσημβρία Θεσσαλονίκης δρομολογούνται ήδη από τον ΔΕΣΦΑ.

Γίνονται επίσης ήδη μελέτες, για τη διοχέτευση ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου ή και μέσω της χρήσης των εγκαταστάσεων της Ρεβυθούσας, για “έξοδο” αυτών των ποσοτήτων προς Ευρώπη. Οι ποσότητες αυτές αφορούν τόσο τις πρόσφατες ανακαλύψεις των μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου και του Ισραήλ όσο και των ελληνικών κοιτασμάτων που αναμένεται να μπουν στην παραγωγή τα επόμενα χρόνια.

Όλες οι παραπάνω ελληνικές ή ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις θα μπορούσαν εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν να συμμετάσχουν στην ανάδυση μιας ολόκληρης νέας ελληνικής βιομηχανίας, σε σύμπραξη ή όχι με ξένους ομίλους, οι οποίοι θα μπορούσαν να προικοδοτήσουν τις κοινοπραξίες και με την απαραίτητη πρόσβαση σε κεφάλαια. Κεφάλαια τα οποία στις συγκεκριμένες εκμεταλλεύσεις ανέρχονται σε δυσθεώρητα ύψη. Συναρτώνται δε όλα και από τις τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές καθώς, για παράδειγμα. μια μεγάλη πτώση των τιμών θα καθιστούσε πιθανόν μη βιώσιμα τα δυσκολότερα από τα κοιτάσματα (οπότε και με το μεγαλύτερο κόστος) που αναμένεται να διαπιστωθούν.

Καθίσταται σαφές πως η έρευνα και ανάπτυξη, η εκμετάλλευση, κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα μπορεί, ακόμα, σε μεγάλο βαθμό να αποτελέσει και ελληνική υπόθεση παρέχοντας έναν βατήρα ανάπτυξης για την οικονομία αλλά και το χρηματιστήριο. Το κανονιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα λάβουν χώρα όλα αυτά και το οποίο παραμένει ουσιαστικά υπό διαμόρφωση θα είναι καθοριστικής σημασίας. Η συμμετοχή 8 μεγάλων ξένων εταιρειών στο διαγωνισμό για τις σεισμικές έρευνες σε Κρήτη και Ιόνιο στηρίζει τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί για αξιόλογες εκμεταλλεύσεις στην ελληνική επικράτεια.

 

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Πηγή:capital.gr