Αύξηση των δαπανών τους για επενδύσεις κατά 15,4% το 2018 προβλέπουν οι διοικήσεις των βιομηχανιών της χώρας, όπως προκύπτει απ’ την τελευταία έρευνα του ΙΟΒΕ.
Οι ίδιοι πάντως υπογραμμίζουν πως παραμένουν μεγάλοι αποτρεπτικοί παράγοντες για επενδύσεις η οικονομική πολιτική στο σύνολό της, η φορολογία κερδών, αλλά και η διαθεσιμότητα και το κόστος κεφαλαίων.
Γεγονός που κάνει το ΙΟΒΕ να σχολιάσει πως συνήθως η αρχική πρόβλεψη για την επόμενη χρονιά αναπροσαρμόζεται προς τα κάτω στις έρευνες που έπονται.
Στην έρευνα του Οκτωβρίου – Νοεμβρίου πάντως οι βιομηχανικές επιχειρήσεις προχωρούν σε αναβάθμιση της πρόβλεψης τους για την πορεία των επενδυτικών δαπανών στο σύνολο του 2017 σε σχέση με έξι μήνες πριν.
Συγκεκριμένα εκτιμούν πως θα είναι αυξημένες κατά 12,1% σε σχέση με τις δαπάνες που είχαν κάνει το 2016. Όπως σημειώνει μάλιστα το ΙΟΒΕ η επίδοση αυτή είναι η 6η υψηλότερη στην Ευρώπη.
Όπως δείχνει και ο πίνακας που ακολουθεί ο κλάδος «τρόφιμα, ποτά, καπνός» εμφανίζεται ως αυτός στον οποίο φέτος έγινε η μεγαλύτερη αύξηση στις επενδυτικές δαπάνες φέτος ενώ «χημικά» και «μη μεταλλικά ορυκτά» είχαν σημαντική μείωση.
Ελαφρώς αυξημένες οι «λοιπές βιομηχανίες» που περιλαμβάνει τις βιομηχανίες: Ξύλου, Χάρτου, Εκτυπώσεων – Εκδόσεων, Διυλιστηρίων, Χημικών, Πλαστικών, Βασικής Μεταλλουργίας, Μηχανολογικού Εξοπλισμού, Ηλεκτρικών Μηχανών και Επίπλων.
Από αυτούς, στην Ένδυση – Υπόδηση και την Κλωστοϋφαντουργία, οι επιχειρήσεις δήλωσαν αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα για το 2017 (κατά 16,7% και 6,3% αντίστοιχα).
Ωστόσο, μεταξύ των λοιπών κλάδων, στον Μηχανολογικό εξοπλισμό και τις Ηλεκτρικές μηχανές & συσκευές καταγράφεται για αυτήν χρονιά σταθερότητα (0%) και πτώση (-17%) αντίστοιχα στην επενδυτική δραστηριότητα.
Σε ο,τι αφορά το 2018 «έκρηξη» επενδυτικών δαπανών προβλέπουν οι εκπρόσωποι του κλάδου «μη μεταλλικών ορυκτών» με ένα εντυπωσιακό 125,7%.
Σημαντικές αυξήσεις επίσης εκτιμούν ότι θα κάνουν οι διοικήσεις των βιομηχανιών στους κλάδους τροφίμων, ποτών, καπνού και χημικών.
Στον κλάδο Ένδυσης – Υπόδησης αναμένεται επίσης θετική μεταβολή των επενδυτικών δαπανών (16,7%), όπως και στην Κλωστοϋφαντουργία (6,3%), ενώ αντίθετα στις λοιπές βιομηχανίες οι πρόσφατες προβλέψεις καταλήγουν σε μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας το 2018 σε σχέση με το 2017 κατά -6,3%.
Η πτώση προέρχεται κυρίως από τα έπιπλα, το μηχανολογικό εξοπλισμό και τη βασική μεταλλουργία.
Κατανομή των επενδύσεων
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας, οι ελληνικές βιομηχανίες το 2017 μετέβαλλαν σχετικά τις βασικές προτεραιότητές τους στο επενδυτικό τους μείγμα έναντι του 2016.
Συγκεκριμένα, το 2017 το επενδυτικό μείγμα των επιχειρήσεων αποτελείτο πρωτίστως από δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού (46%) που ήταν η κύρια προτεραιότητα και το 2016, αλλά σε μεγαλύτερη απόσταση από τις υπόλοιπες (64%).
Έπονται σε σημασία οι επενδύσεις που αφορούν στη διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα, η οποία επίσης ήταν μικρότερη πέρυσι σε σχέση με το 2016 (23% από 7%).
Ακολουθούν οι δαπάνες για αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για τα ήδη παραγόμενα προϊόντα (11% από 12% το 2016) και εκείνες για βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (9% από 8%).
Οι λοιποί σκοποί, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των συνθηκών ασφαλείας στην παραγωγική διαδικασία κλπ. παραμένουν πέμπτοι κατά σειρά προτεραιότητας, αλλά ενισχυμένοι (8% από 4% το 2016).
Τελευταία στη σχετική λίστα έρχεται η εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων (3% από 4%).
Οι επενδυτικές προτεραιότητες για το 2018 διαφοροποιούνται ελαφρώς σε σχέση με το 2016, βάσει των σχετικών προβλέψεων.
Κύρια προτεραιότητα παραμένουν οι δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, με υψηλότερο ποσοστό (52%), ενώ ακολουθούν οι δαπάνες για διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (18%), για αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για τα ήδη παραγόμενα προϊόντα (11%) και βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (10%).
Από τις τελευταίες προτεραιότητες παραμένουν οι δαπάνες για λοιπούς σκοπούς (5%) και η εισαγωγή νέων μεθόδων παραγωγής (4%).
Παράγοντες που επηρεάζουν τις επενδύσεις
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τρέχουσας έρευνας, τόσο το 2016, όσο και το 2017, μόνο τρεις από τους οκτώ εξεταζόμενους παράγοντες επιδρούν με θετικό τρόπο στην επενδυτική δραστηριότητα των βιομηχανικών επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, το 2017, με βάση τις τιμές του συντελεστή σημαντικότητας για τους εξεταζόμενους παράγοντες, προκύπτει ότι η συμβολή των τεχνολογικών εξελίξεων ήταν λιγότερο σημαντική από την προσδοκώμενη ζήτηση για προϊόντα στις επενδυτικές αποφάσεις των επιχειρήσεων.
Οι δύο αυτοί παράγοντες προβλέπεται και για το 2018 να συνεχίσουν να ασκούν σημαντική επίδραση. Συγκεκριμένα, τα δύο αυτά έτη, το 57% και 59% αντίστοιχα των ερωτηθέντων αποτιμά την επίδραση της ζήτησης ως θετική ή πολύ θετική.
Η συμβολή των τεχνολογικών εξελίξεων είναι ελαφρώς μικρότερης έντασης το 2017 σε σχέση με το 2018, με ένα 36% και 39% να την αποτιμά αντίστοιχα ως θετική ή πολύ θετική.
Εξάλλου, ενώ σύμφωνα με την προηγούμενη έρευνα τα κέρδη της επιχείρησης, ασκούσαν αρνητική επιρροή στην επενδυτική δραστηριότητα, στην τρέχουσα έρευνα ο συντελεστής σημαντικότητάς τους είναι θετικός και αποτιμώνται ως θετικά ή πολύ θετικά από το 31-32% των επιχειρήσεων του δείγματος.
Όλοι οι υπόλοιποι ερευνώμενοι παράγοντες ασκούν κατά μέσο όρο αρνητική επιρροή στα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων το 2017, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο.
Η επίδρασή τους στην επενδυτική δραστηριότητα της βιομηχανίας προβλέπεται να είναι στην ίδια κατεύθυνση το 2018, με παραπλήσια ένταση.
Ως λιγότερο αποτρεπτικοί των επενδύσεων παράγοντες κατά τα δύο εξεταζόμενα έτη αξιολογούνται από τις βιομηχανικές επιχειρήσεις λόγοι που συνδέονται με την ευρύτερη οικονομική κατάσταση (άλλοι λόγοι).
Τα κίνητρα για επενδύσεις επίσης αποτιμώνται ως επί το πλείστον αρνητικά για την επενδυτική δραστηριότητα το 2017, αλλά παρουσιάζονται ουδέτερα ως προς τη σχετική επίδρασή τους για το 2018.
Η διαθεσιμότητα και το κόστος κεφαλαίων ακολουθούν στη σχετική κατάταξη, με το ποσοστό που τα αξιολογεί αρνητικά να κυμαίνεται στο 34% και 30% αντίστοιχα το 2017 και το 2018.
Έντονα αρνητική εμφανίζεται και πάλι η επίδραση της φορολογίας κερδών, με το 60% των ερωτηθέντων (58% για το 2018) να θεωρεί το επίπεδο της φορολογίας αποτρεπτικό για επενδύσεις.
Την πρωτοκαθεδρία στις αρνητικές επιδράσεις επί των επενδυτικών σχεδίων των βιομηχανικών επιχειρήσεων διατηρεί σταθερά τα τελευταία έτη η οικονομική πολιτική στο σύνολό της, αν και βρίσκεται πλέον πολύ κοντά με τη φορολόγηση των κερδών.
Συγκεκριμένα, το 62% των ερωτώμενων κρίνει την επίδρασή της το 2017 ως αρνητική ή πολύ αρνητική, ποσοστό το οποίο μειώνεται ελαφρώς στο 58% για το 2018.