“Ζεστό χρήμα” για την έξυπνη ανάπτυξη και την πράσινη οικονομία, δίνει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το οποίο είναι μακράν το μεγαλύτερο δημόσιο ταμείο της ΕΕ.
Ήδη, υπήρξε προσωρινή συμφωνία τη χρηματοδότηση των περιφερειών και την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της ΕΕ, μεταξύ των διαπραγματευτών του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
Οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της συμμόρφωσης με τους απαιτούμενους ελάχιστους πόρους που διατίθενται για καθέναν από αυτούς τους στόχους, είτε σε εθνικό είτε σε περιφερειακό επίπεδο.
Τα κατώτατα όρια καθορίζονται ως εξής:
Το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ) θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στις επενδύσεις σε περιβαλλοντικές υποδομές και υποδομές μεταφορών.
Ποιοι τομείς αποκλείονται από την χρηματοδότηση
Από την περιφερειακή χρηματοδότηση της ΕΕ, θα αποκλειστούν:
- Παροπλισμός ή η κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
- Δραστηριότητες που συνδέονται με τα προϊόντα καπνού.
- Αερολιμενικές υποδομές (με εξαίρεση τις εξόχως απόκεντρες περιοχές).
- Επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα.
Ποιοι τομείς εξαιρούνται
- Έργα φυσικού αερίου που αντικαθιστούν τα συστήματα θέρμανσης με καύση άνθρακα.
- Υποδομές μετασκευής αερίου ώστε να είναι δυνατή η χρήση ανανεώσιμων και χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
- Δημόσιες συμβάσεις προμήθειας καθαρών οχημάτων.
Τέτοιες επενδύσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν με ποσοστό μεταξύ 0,2% και 1,55% (ανώτατο όριο) των εθνικών πόρων του ΕΤΠΑ και του ΤΣ (τα εν λόγω κατώτατα όρια δεν περιλαμβάνουν επενδύσεις σε καθαρά οχήματα), σύμφωνα με κριτήρια που συνδέονται με τα επίπεδα του ΑΕΕ και την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Επιπλέον, τα έργα που περιλαμβάνουν επενδύσεις σε φυσικό αέριο πρέπει να εγκριθούν το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 προκειμένου να λάβουν χρηματοδότηση.
Άλλα βασικά μέτρα της συμφωνίας
- Μεγαλύτερη στήριξη για τις πόλεις, καθώς τουλάχιστον το 8% των πόρων του ΕΤΠΑ σε εθνικό επίπεδο προορίζονται για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και τη δημιουργία της «Ευρωπαϊκής Αστικής Πρωτοβουλίας».
- Ειδικά μέτρα για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, τα νησιά και τις ερημωμένες περιοχές
- Τήρηση των στόχων για το περιβάλλον, το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, καθώς και των αρχών της κυκλικής οικονομίας.
- Αυξημένη έμφαση στην έρευνα και την καινοτομία, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός «Διαπεριφερειακού Επενδυτικού Μέσου Καινοτομίας».
“Από τον τουρισμό έως τα προγράμματα κοινωνικής στέγασης, πρόκειται για έναν φιλόδοξο κανονισμό που προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες και επιτρέπει στα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν σημαντικές διεθνείς προκλήσεις.
Όπως η πανδημία, η μεταναστευτική κρίση ή η κλιματική αλλαγή, δήλωσε ο εισηγητής Αντρέα Κοτζολίνο (Σοσιαλιστές, Ιταλία).
Ποτέ άλλοτε η πολιτική συνοχής της ΕΕ δεν διέθετε τα εργαλεία για να καταπολεμήσει όλες τις ανισότητες και να βεβαιωθεί ότι κανείς δεν μένει πίσω”.
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αναμένεται τώρα να εγκρίνουν το περιεχόμενο της συμφωνίας.
Ο κανονισμός για το ΕΤΠΑ και το ΤΣ (που προηγουμένως καλύπτονταν από δύο ξεχωριστούς κανονισμούς) προσδιορίζει τους ειδικούς στόχους και το πεδίο εφαρμογής της στήριξης και για τα δύο ταμεία, συμπεριλαμβανομένων των μη επιλέξιμων δραστηριοτήτων, για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027. Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για την επόμενη επταετία προβλέπει 242,9 δισ. ευρώ για περιφερειακή χρηματοδότηση της ΕΕ.
Στο πλαίσιο του μελλοντικού κανονισμού περί κοινών διατάξεων, προσδιορίζονται πέντε στόχοι πολιτικής:
- Μια πιο ανταγωνιστική και εξυπνότερη Ευρώπη.
- Η μετάβαση προς μια πιο πράσινη, με οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική Ευρώπη.
- Μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη.
- Μια πιο κοινωνική Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς.
- Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της.
