του Χάρη Ντιγριντάκη
Με άθυρμα αμφίσημων μηνυμάτων για την βιομηχανία του τουρισμού προσιδιάζει το τουριστικό 2022.
Κοινός τόπος η αύξηση των εσόδων για τον ελληνικό τουρισμό, ίσως και πάνω από το 2019, ενώ τεράστιο αγκάθι αποτελεί η ανεπάρκεια προσωπικού, γεγονός που αντανακλά άμεσα στο τελικό προσφερόμενο προϊόν.
Οι επιχειρηματίες του κλάδου φιλοδοξούν φέτος να πάρουν τη ρεβάνς για τα δύο προηγούμενα χρόνια που «στιγματίστηκαν» απο την πανδημία του κορωνοϊού με δυσθεώρητες απώλειες για τα ταμεία τους με τις προκρατήσεις να μαρτυρούν ένα ισχυρό για τον ελληνικό τουρισμό 2022.
Άλλωστε, με βάση την ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ελληνικός τουρισμός εκτιμάται ότι θα καταγράψει επιδόσεις πέριξ των επιπέδων του 2019, κάτι στο οποίο συγκλίνει και η αναθέρμανση του ταξιδιωτικού ενδιαφέροντος που έχει αρχίσει να αποτυπώνεται σταδιακά και στις προκρατήσεις, έπειτα από ένα δίμηνο κατά το οποίο η ροή των προκρατήσεων ήταν υποτονική κατά κύριο λόγο εξαιτίας της εξάπλωσης της μετάλλαξης «Ομικρον».
Οι τιμές στην πλειονότητά τους παραμένουν σταθερές στα επίπεδα του 2019, με μία μικρή μερίδα των ξενοδόχων να έχει υπογράψει συμβόλαια με ποσοστιαία αύξηση περίπου στο 10%.
Την ίδια ώρα οι επιχειρηματίες του τουρισμού εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι και αναμένουν μία καλύτερη σεζόν, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει επιδείνωση των δεδομένων της πανδημίας, ενώ από την πλευρά τους οι μεγάλοι tour operators σημειώνουν απογείωση των προκρατήσεων για την Ελλάδα, καταγράφοντας ρυθμό αντίστοιχο, αν όχι πιο έντονο, με εκείνον πριν από την υγειονομική κρίση.
Παράλληλα, οι μεγάλοι παίκτες των αερομεταφορών επενδύουν στην επαναφορά του ελληνικού τουρισμού, εμπλουτίζοντας το πτητικό τους πρόγραμμα με πτήσεις σε προορισμούς της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας.
Η Κρήτη και τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου, με αιχμή τη Σαντορίνη, τη Μύκονο, την Κω και τη Ρόδο πρωταγωνιστούν προς ώρας στις προκρατήσεις, με τα Επτάνησα -με επίκεντρο την Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο- και τη Χαλκιδική να αποσπούν επίσης ένα σημαντικό μερίδιο των ταξιδιωτών.
Ενθαρρυντικά στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των τουριστών δρα και η χαλάρωση των μέτρων στην οποία προχωρούν η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες, με πιο ενδεικτικό το παράδειγμα της βρετανικής αγοράς, που, όπως εκτιμούν οι ξενοδόχοι θα είναι μία από τις χώρες-πηγές εισερχόμενου για την Ελλάδα τουρισμού που θα κάνουν τη διαφορά το 2022.
Εκτός από τη βρετανική αγορά, δυναμική βάσει των προκρατήσεων επιδεικνύουν οι Γάλλοι, οι Γερμανοί, οι Αμερικανοί, οι Αυστριακοί, οι Πολωνοί, οι Ολλανδοί, και οι ταξιδιώτες από τη Μέση Ανατολή. Με ερωτηματικό παραμένει για την ώρα η πορεία της ρωσικής αγοράς, καθώς, παρά το γεγονός ότι πρόσφατα προστέθηκαν κάποιες τακτικές πτήσεις μεταξύ των δύο χωρών, δεν έχει εγκριθεί από το ρωσικό Επιχειρησιακό Κέντρο το Μνημόνιο συνεργασίας (MoU) το οποίο υπέγραψαν τον Δεκέμβριο η ρωσική Υπηρεσία Αερομεταφορών με την αντίστοιχη ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και το οποίο προβλέπει την περαιτέρω αύξηση των τακτικών πτήσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας. Υπενθυμίζεται, μάλιστα, ότι προς το παρόν δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση πτήσεων charter μεταξύ των δύο χωρών.
Και μπορεί τα μηνύματα από το εξωτερικό να είναι ενθαρρυντικά για την πορεία της σεζόν, ωστόσο, πονοκέφαλο προκαλεί στους ξενοδόχους η αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, που θα «ροκανίσει» τις εισπράξεις.
Όπως επισημαίνουν, μάλιστα, το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος σε πολλές επιχειρήσεις ισούται με το 30%-40% του τζίρου τους. Την ίδια στιγμή, οι επιχειρηματίες κάνουν λόγο για μία σεζόν ισχυρού ανταγωνισμού, καθώς δύο από τις βασικές ανταγωνίστριες της Ελλάδας σε επίπεδο τουρισμού, η Τουρκία και η Ισπανία, επανέρχονται δυναμικά, επιχειρώντας να καλύψουν το χαμένο έδαφος της τελευταίας διετίας.
Μία ακόμη πρόκληση στην οποία καλούνται να αντεπεξέλθουν οι επιχειρηματίες του τουρισμού είναι η έλλειψη των προκαταβολών από τους tour operators για μία ακόμη χρονιά, κάτι που ενισχύει την αβεβαιότητα, ενώ και η δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού ταλανίζει τους ξενοδόχους οι οποίοι αδυνατούν να καλύψουν τις θέσεις εργασίας.
Προβληματισμός, πάντως, επικρατεί στις τάξεις των επιχειρηματιών του κλάδου σχετικά με τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, τα οποία καταγράφουν ιδιαίτερα χαμηλές πληρότητες. Είναι ενδεικτικό ότι η πληρότητα των 12μηνης λειτουργίας ξενοδοχεία την εβδομάδα από 17 έως και 23 Ιανουαρίου διαμορφώθηκε στο 15,2%, αποτυπώνοντας τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, με τον πρόεδρο του ΞΕΕ, κ. Αλέξανδρο Βασιλικό να επισημαίνει πρόσφατα ότι ένα στα τέσσερα ξενοδοχεία έχει επιλέξει να κλείσει στους αστικούς προορισμούς αυτή την περίοδο.
Η εικόνα σε 6 προορισμούς
• Κρήτη
Κινητικότητα ως προς τις προκρατήσεις αντίστοιχη με εκείνη του 2019 καταγράφεται σε έναν από τους προορισμούς πρώτης γραμμής του ελληνικού τουρισμού, την Κρήτη. Η σεζόν αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου και οι ξενοδόχοι ευελπιστούν ότι θα προσεγγίσουν, αν όχι θα ξεπεράσουν, τα επίπεδα του 2019 όσον αφορά στα έσοδα. «Υπάρχει ζήτηση και πλέον βλέπουμε ότι αποκαθίσταται η ροή των προκρατήσεων μετά από ένα διάστημα, που λόγω της “Ομικρον” οι κρατήσεις ήταν μηδενικές. Βέβαια το λειτουργικό κόστος έχει ξεφύγει, είναι ένα μελανό σημείο το συγκεκριμένο. Επιπλέον υπάρχει έντονος προβληματισμός στον κλάδο γιατί υπάρχει έλλειψη σε εξειδικευμένο προσωπικό», επισημαίνει ο κ. Μανώλης Βαρκαράκης, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λασιθίου. Τονίζει, δε, ότι καταγράφεται ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα luxury ξενοδοχεία, που τα τελευταία δύο χρόνια συγκαταλέγονται στους κερδισμένους του ελληνικού τουρισμού.
• Πελοπόννησος
Τα πρώτα σοβαρά σημάδια ανάκαμψης του τουριστικού κλάδου εκτιμά ότι θα αρχίσουν να διαφαίνονται φέτος ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Μεσσηνίας, κ. Δημήτρης Καραλής. Στην Πελοπόννησο επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία της φετινής σεζόν με τη ζήτηση να αναμένεται να φτάσει στο πικ της κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.
Οι πρώτες πτήσεις της σεζόν με προορισμό το αεροδρόμιο «Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος» της Καλαμάτας θα ξεκινούν τον Φεβρουάριο και θα διαρκέσουν μέχρι την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, ενισχύοντας σημαντικά τη συνδεσιμότητα της περιοχής με αρκετούς ευρωπαϊκούς προορισμούς και συμβάλλοντας στην πολυπόθητη επέκταση της τουριστικής περιόδου.
• Κως
Τον Απρίλιο τοποθετείται η εκκίνηση της τουριστικής σεζόν για την Κω. «Ο ρυθμός των προκρατήσεων έχει επανέλθει και αυτή τη στιγμή οι πληρότητες προσεγγίζουν τις αντίστοιχες της προ πανδημίας εποχής. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους πιο δημοφιλείς προορισμούς και έχει ιδιαίτερη δυναμική», επισημαίνει η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κω και του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, κα Κωνσταντίνα Σβύνου. Βέβαια, όπως τονίζει -με δεδομένο αφενός το υψηλό ενεργειακό κόστος και αφετέρου το γεγονός ότι οι τιμές φέτος έχουν παραμείνει στα επίπεδα του 2019-, είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους οι ξενοδόχοι και να υπογράψουν τα συμβόλαιά τους για το 2023, με αύξηση κατ’ ελάχιστον 10%.
• Πιερία
Συγκρατημένη αισιοδοξία κυριαρχεί και στη βόρεια Ελλάδα, με τους επιχειρηματίες να εκτιμούν ότι το 2022 θα είναι μία χρονιά πολύ καλύτερη από το 2021. «Ο ρυθμός των προκρατήσεων έχει αρχίσει να ομαλοποιείται. Φέτος μπορούμε να κάνουμε ένα σημαντικό σκαλοπάτι για να προσεγγίσουμε τα νούμερα του 2019. Δεν έχει τελειώσει ακόμη η πανδημία, ωστόσο, τα μηνύματα είναι θετικά. Βέβαια, θα πρέπει να υπάρξει προετοιμασία και συντονισμός στις πύλες εισόδου της χώρας, να στελεχωθούν εγκαίρως οι συνοριακοί σταθμοί και να γίνει εγκαίρως η θέσπιση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, βάσει των οποίων θα λειτουργήσουν φέτος οι επιχειρήσεις», λέει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Πιερίας, κ. Ηρακλής Τσιτλακίδης.
• Λευκάδα
Σε προκρατήσεις… μεταφράζεται πλέον το ενδιαφέρον των τουριστών και στη Λευκάδα. Από τις 6 Απριλίου ξεκινούν οι πτήσεις charter στο νησί του Ιονίου, με τον κ. Μανώλη Θερμό, πρόεδρο της τοπικής Ενωσης Ξενοδόχων, να μιλά για ενθαρρυντικά σημάδια. Μάλιστα, προβλέπει ότι φέτος η Λευκάδα μπορεί να προσεγγίσει το 70% των εισπράξεων του 2019. Γερμανοί, Ολλανδοί Γάλλοι, Αυστριακοί, Σκανδιναβοί και Ελβετοί αναμένεται να δώσουν φέτος το «παρών» στη Λευκάδα, με τον θαλάσσιο τουρισμό να εκτιμάται ότι θα καταγράψει για μία ακόμη χρονιά ισχυρές επιδόσεις.
• Σαντορίνη
Ισχυρή ζήτηση που προσεγγίζει ακόμη και το 40% σε επίπεδο προκρατήσεων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 (σ.σ.: πριν από την εμφάνιση της πανδημίας) καταγράφουν οι επιχειρηματίες στη Σαντορίνη. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων του νησιού, κ. Αντώνης Ηλιόπουλος κάνει λόγο για μία σεζόν που έχει τις δυνατότητες να κινηθεί στα επίπεδα του 2019, υπό την αίρεση της πανδημίας. «Αν δεν υπάρξει κάποια δυσμενής εξέλιξη, η σεζόν προδιαγράφεται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα του 2019. Οι προοπτικές είναι πολύ θετικές», τονίζει ο κ. Ηλιόπουλος. Βρετανοί, Αμερικανοί, Γερμανοί και Γάλλοι αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν φέτος στο κυκλαδίτικο νησί.
