του Χάρη Ντιγριντάκη

Ανάβουν οι μηχανές για την προσυδάτωση των πρώτων υδροπλάνων στην Ελλάδα την Άνοιξη του 2020.

Δεν πρόκειται για ανέκδοτο αλλά όπως όλα δείχνουν η δρομολόγηση των πρώτων υδροπλάνων στην ελληνική επικράτεια, περίπου 10 έτη μετά την πρώτη αποτυχημένη απόπειρα λειτουργίας του θεσμού στη χώρα.

Την ίδια ώρα εξυφαίνονται νέα σενάρια για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Υδατοδρομίου στην Αττική, αφού μετά τη λειτουργία του στο λιμάνι της Ελευσίνας ξαναμπαίνει στο τραπέζι η λειτουργία Υδατοδρομίου στο ΣΕΦ.

Κλειδοκράτορας για την λειτουργία υδατοδρομίου στο Σαρωνικό όλα δείχνουν ότι είναι το ΤΑΙΠΕΔ.

Και τούτο διότι όπως έχει ήδη αποκαλύψει ο ΕΤ της Κυριακής στο Ταμείο έχει κατατεθεί φάκελος από την Hellenic Seaplanes για τη δημιουργία υδατοδρομίου στην Ελευσίνα, εξέλιξη άρρηκτα συνδεδεμένη με την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος.

Επίσης στο τραπέζι επανέρχεται η αξιοποίηση από το ΤΑΙΠΕΔ του ΣΕΦ γεγονός που και αυτό συνδέεται με τη λειτουργία υδατοδρομίου (είχε κατατεθεί πλάνο επίσης από την Hellenic Seaplanes).

Στο παιχνίδι της Αττικής δεν αποκλείεται να εισέλθει και η Ελληνικά Υδατοδρόμια Α.Ε αφού ο κύριος μέτοχος της Άκτωρ Facilities είναι ο ανάδοχος της μαρίνας του Αλίμου.

Όπως και να έχει το φιλέτο της Αττικής θα ωριμάσει σε επόμενη φάση και δεν αποκλείεται τα πρώτα υδροπλάνα να απογειώνονται από το Ελευθέριος Βενιζέλος (έχουν διπλή δυνατότητα) και να προσυδατώνονται σε υδατοδρόμιο νησιωτικής περιοχής.

Όπως και να έχει το Νότιο Αιγαίο αναμένεται να επικυριαρχήσει στην Ευρώπη στον συγκεκριμένο τομέα δεδομένου ότι ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος σχεδιάζει την δημιουργία 26 υδατοδρομίων εκ των οποίων τα 6 πρώτα θα λειτουργήσουν εντός του 2020.

Πρόκειται για τα υδατοδρόμια :

Καλύμνου, Λέρου, Λειψών, Νάξου Σύρου και Αμοργού. Επίσης σχεδόν έτοιμο είναι το υδατοδρόμιο της Πάτμου στο οποίο έχει επενδύσει ο Ελληνομεξικανός επιχειρηματίας Ricardo Farias Nicolopoulos.

Υπενθυμίζεται ότι, τρία υδατοδρόμια έχουν αδειοδοτηθεί για τα λιμάνια της Κέρκυρας, των Παξών και της Πάτρας, ενώ 5 ακόμα υδατοδρόμια σε Θεσσαλονίκη, Ίο, Ηράκλειο, Πάτμο και Πύλο είναι υπό αξιολόγηση από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας.

Αντίστοιχα, εκκρεμούν περισσότερες από 20 επιπλέον αιτήσεις προς έγκριση.

Εν τω μεταξύ, στην απλούστευση των αδειοδοτικών διαδικασιών για την κατασκευή και εκμετάλλευση υδατοδρομίων, με στόχο να ξεπεραστούν τα εμπόδια γρήγορα και να επέλθει η επανεκκίνηση των πτήσεων με υδροπλάνα την άνοιξη του 2020, προτίθεται να προχωρήσει σύντομα το Yπουργείο Yποδομών & Μεταφορών.

Το υπουργείο Μεταφορών θα προσπαθήσει να ελαχιστοποιήσει, εφόσον αυτό καταστεί εφικτό, τον αριθμό των σχετικών αδειών, προχωρώντας παράλληλα στη δημοσίευση κάποιων κρίσιμων ΚΥΑ για την αποσαφήνιση του νέου θεσμικού πλαισίου για τα υδατοδρόμια, όπως άφησε να διαφανεί πρόσφατα σε δηλώσεις του ο υφυπουργός Μεταφορών κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης.

Στελέχη των δραστηριοποιούμενων εταιρειών σημειώνουν ότι τα υδροπλάνα από πτητικής πλευράς, αλλά και ευρύτερης επιχειρησιακής λειτουργίας, βρίσκονται πολύ κοντά στα χαρακτηριστικά λειτουργίας των ελικοπτέρων.

Υπάρχουν πολλά σημεία στο νόμο των Υδατοδρομίων, υποστηρίζουν, που αν είχαν εναρμονιστεί με τα αντίστοιχα σημεία του νόμου των ελικοδρομίων θα είχαν επιταχυνθεί κατά πολύ οι διαδικασίες.

Ως γνωστόν τα ελικοδρόμια/ελικόπτερα λειτουργούν πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα και έχει αποδειχθεί εμπράκτως ότι η δική τους νομοθεσία είναι επαρκής και ασφαλής.

Με βάση τα ανωτέρω θα πρέπει, για λόγους ισονομίας, το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των υδατοδρομίων να είναι αντίστοιχο με το νομοθετικό πλαίσιο για τα ελικοδρόμια, λαμβάνοντας βεβαίως υπόψιν τις ιδιαιτερότητες της θάλασσας, υπογραμμίζεται.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το πρώτο δίκτυο υδατοδρομίων θα δημιουργηθεί στο Ιόνιο Πέλαγος και τη Δυτική Ελλάδα.

Στην εγχώρια αγορά δραστηριοποιούνται δυο εταιρείες, η Ελληνικά Υδατοδρόμια με την Άκτωρ Facilitiy Management να κατέχει το 55% και η Hellenic Seaplanes, οι οποίες έχουν προσελκύσει, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών τους, ιδιωτικά κεφάλαια.

Μάλιστα, όπως αναφέρουν, το εγχώριο και διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον συνεχίζει να υφίσταται, ενώ παρουσία στην συγκεκριμένη αγορά επιδιώκει να αποκτήσει όπως τονίστηκε παραπάνω και ο Ελληνομεξικανός Ricardo Farias Nicolopoulos που δραστηριοποιείται στην αεροπορική βιομηχανία, μέσω δικών του εταιρειών (Bi-National Air, Air Choice One κ.ά.).

Το μεγάλο ερώτημα που απασχολεί την αγορά των υδροπλάνων, είναι η βιωσιμότητα της επένδυσης. Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, τα υδροπλάνα είναι συγκεκριμένης χωρητικότητας και συγκεκριμένων επιχειρησιακών δυνατοτήτων.

Σε καμία περίπτωση δεν έρχονται να υποκαταστήσουν αεροπλάνα ή πλοία, αλλά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά.

Για παράδειγμα, απομακρυσμένα νησιά μπορούν να συνδεθούν με τα υδροπλάνα πιο εύκολα με την ηπειρωτική Ελλάδα ή πιο κεντρικά νησιά, επιβάτες κρουαζιέρας μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για επισκέψεις σε νησιωτικούς προορισμούς και φυσικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έκτακτες περιπτώσεις (μεταφορά ασθενών).

Μια από τις βασικές αιτίες καθυστέρησης των τελευταίων ετών, εκτιμάται, σχετίζεται με το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο Σπίρτζη θεσπίστηκε με καθυστέρηση περίπου 2,5 ετών με την προσμονή του να “παγώνει” τα εν εξελίξει επενδυτικά εγχειρήματα.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, στις βελτιώσεις που ζητούν παράγοντες του κλάδου εκτός της αντιστοίχισης του νομοθετικού πλαισίου υδατοδρομίων/ελικοδρομίων, περιλαμβάνονται:

– η εκπαίδευση του προσωπικού υδατοδρομίου να παρέχεται είτε από την ΥΠΑ, “είτε από Πιστοποιημένα από την ΥΠΑ άτομα του Φορέα λειτουργίας του υδατοδρομίου”. Η εν λόγω δυνατότητα εκπαίδευσης θα είναι σαφώς βοηθητική, ειδικά για τα υδατοδρόμια σε μικρά και απομονωμένα νησιά που θα χρησιμοποιούν ντόπιους κατοίκους για προσωπικό καθώς θα είναι εξαιρετικά πρακτικό να εκπαιδεύονται στους χώρους του υδατοδρομίου.

– να προβλεφθεί στο νόμο η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών ασφάλειας αερομεταφορών από αυτοεξυπηρετούμενο φορέα, καθώς η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας προβλέπει την δυνατότητα αυτή για τα χερσαία αεροδρόμια. Στα Υδατοδρόμια, ιδίως των μικρών και απομονωμένων νησιών, η πρόβλεψη από το νόμο για παροχή υπηρεσιών ασφαλείας αερομεταφορών μέσω “και” αυτοεξυπηρετούμενου φορέα θα δώσει στον φορέα λειτουργίας του Υδατοδρομίου τη δυνατότητα να προσλάβει προσωπικό, από τους μόνιμους κατοίκους των νησιών, που θα αναλάβουν καθήκοντα προσωπικού ασφαλείας στο Υδατοδρόμιο (αφού πρώτα ολοκληρώσουν την απαιτούμενη εκπαίδευση).

– να προβλεφθεί η δυνατότητα σε παραχωρησιούχους λιμένων και μαρίνων, που θα έχουν αναλάβει τη Διοίκησή τους, κατόπιν διαγωνισμού του Δημοσίου, να μπορούν να αποκτήσουν άδεια ίδρυσης υδατοδρομίου εντός του εν λόγω λιμένα – μαρίνας.

Ο εν ισχύ νόμος δεν επιτρέπει στα δυο μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας (Πειραιάς – Θεσσαλονίκη) να αποκτήσουν υδατοδρόμιο καθώς ως γνωστόν οι ΟΛΠ και ΟΛΘ έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες.

Σημειωτέον ότι, ο ΟΛΘ, πριν ιδιωτικοποιηθεί, είχε καταθέσει Τεχνικό Φάκελο στο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών αιτούμενος την απόκτηση Άδειας Υδατοδρομίου στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Επιπρόσθετα η διάταξη αυτή δημιουργεί περαιτέρω ζήτημα για την περίπτωση μελλοντικής παραχώρησης σε ιδιώτες και άλλων λιμένων της χώρας.