Του Χάρη Ντιγριντάκη

Φως στο βάθος του τούνελ υλοποίησης των κατασκευαστικών έργων δήμων και περιφερειών διαφαίνεται στον ορίζοντα μετά τη σχετική τροπολογία του υπουργείου Υποδομών.

H νομοθετική ρύθμιση με τις παρεμβάσεις του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προκειμένου να διασφαλιστούν τα κατασκευαστικά έργα, μικρά και μεγαλύτερα, τοπικής και υπερτοπικής εμβέλειας.

Πάντως οι νέοι συντελεστές αναθεώρησης για το Δ’ τρίμηνο του 2021 που βγήκαν λίαν προσφάτως, προς ώρας δεν αφήνουν χαμόγελα στους κατασκευαστές.

Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου οι παραπάνω κινήσεις μέσω της τροπολογίας αναμένεται να δράσουν «πυροσβεστικά» και να διασφαλίσουν ότι τα μεγάλα αλλά και μικρότερα project που τρέχουν στις κατασκευές δεν θα βρεθούν μπροστά σε τοίχο εξαιτίας των επιπτώσεων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την εκτόξευση στις τιμές των υλικών. Και η αλήθεια είναι ότι πολλά έργα έχουν επανεκκινήσει.

Οι ζυμώσεις προκειμένου να βρεθεί η «χρυσή τομή» είχαν αρχίσει ήδη πριν το Πάσχα, καθώς οι κατασκευές αποτελούν ατμομηχανή για όλη την οικονομία και η ανάσχεση του θετικού κλίματος συνιστούσε γενική απειλή.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι πάνω από 100 επαγγέλματα σχετίζονται με τον κλάδο, ο οποίος τα τελευταία 2,5 χρόνια έχει επιστρέψει δυναμικά μετά από την ελεύθερη πτώση στην οποία βρισκόταν.

Ίσως η πιο σημαντική παρέμβαση είναι αυτή που επιτρέπει στους αναδόχους των έργων να τα παραδώσουν έως και έξι μήνες μετά την προκαθορισμένη ημερομηνία, μέτρο που χαρακτηρίστηκε ρεαλιστικό καθώς αγοράζει χρόνο, επιτρέποντας στα έργα να τρέξουν και πάλι.

Το επόμενο μέτρο αφορά την τιμολόγηση της ασφάλτου, PVC και πολυαιθυλενίου με τρόπο απολογιστικό που θα διορθώνει τις τιμές οι οποίες δόθηκαν κατά την ανάληψη των δημόσιων έργων.

Παράλληλα, ενεργοποιήθηκε και η επιτροπή διαπίστωσης τιμών η οποία θα μπορεί να πιστοποιεί τις διακυμάνσεις, ειδικά όταν υπάρχει σημαντική απόκλιση σε σχέση με την αγορά.

Στις παρεμβάσεις υπάρχει και το «καρότο» για τους εργολήπτες που θα συνεχίσουν και θα ολοκληρώσουν εντός χρονοδιαγράμματος και χωρίς καθυστερήσεις τα έργα, παραδίδοντάς τα εντός χρονοδιαγράμματος, καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις θα υπάρχει πριμ.

Το Υπουργείο Υποδομών, πάντως, διαμηνύει ότι το πριμ απευθύνεται σε εκείνα τα έργα που δεν έχουν παγώσει και δεν σημειώνουν καθυστερήσεις χωρίς την ευθύνη της αναθέτουσας αρχής.

Όμως όπως επισημαίνει στον ΕΤ της Κυριακής ο τ. πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. του ΣΑΤΕ κ. Ζαχαρίας Αθουσάκης τα μεγάλα έργα του υπουργείου, που οι εκπτώσεις τους είναι κατά μ.ο. στο 7% δεν δέχονται τους κραδασμούς των ανατιμήσεων των υλικών όπως τα έργα των δήμων και των περιφερειών (έργα έως 60%) που έχουν αναληφθεί κατά μ.ο. με εκπτώσεις 47%.

Όπως προσθέτει : «η καθυστέρηση της έκδοσης συντελεστών αναθεώρησης για τα δυο πρώτα τρίμηνα του 2022 αναγκάζει τους αναδόχους να υπολειτουργούν στα έργα που έχουν αναλάβει και ως εκ τούτου να μην τηρούν τα χρονοδιαγράμματα. Και αυτό διότι δεν μπορούν να απορροφήσουν τις ανατιμήσεις που έχει προκαλέσει η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Από την άλλη πλευρά οι ανάδοχοι δεν έχουν λάβει κάποια σημαντική αναθεώρηση με τους συντελεστές που έχουν εκδοθεί το 4ο τρίμηνο του 2021, όπως σιδηροπλισμός, σκυρόδεμα, αλουμίνια επιστρώσεις μαρμάρων και πλακιδίων, με αποτέλεσμα να έχουν ελάχιστη πρόοδο στα έργα τους», όπως τονίζει ο κ. Αθουσάκης «τα έργα οδοποιίας ως προς την ασφαλτόστρωση και τα υδραυλικά είχαν μικρή πρόοδο αλλά αναμένεται βελτίωση από τώρα και στο εξής μετά την πρόσφατη τροπολογία της απολογιστικής προμήθειας της ασφάλτου και των πλαστικών σωλήνων ύδρευσης-αποχέτευσης.

Την ίδια ώρα το υπουργείο δίδει πριμ 5% στον εργολάβο που θα ολοκληρώσει εμπρόθεσμα το έργο που εν γένει θεωρείται ικανοποιητικό στόχος».

KPMG

Πολυεπίπεδες είναι οι πιέσεις που δέχεται ο κλάδος κατασκευών και ακινήτων από το 2012, σύμφωνα με την μελέτη «The Future of Real Estate & Construction» της KPMG, οι οποίες μεταφράζονται σε χαμηλές επενδύσεις και σημαντικές μειώσεις στην παραγωγικότητα, στους τζίρους και στο προσωπικό των εταιρειών.

Σύμφωνα με την KPMG, η αλλαγή προς το καλύτερο που συντελείται από το 2018 είναι η αρχή μίας νέας εποχής, και παρόλο τον ερχομό της πανδημίας ο κλάδος δείχνει τις αντιστάσεις και την ανθεκτικότητά του, κάτι που προσδίδει αισιοδοξία για την πορεία του στο μέλλον.

Το σήμα για αυτό δίνουν τα μεγάλης εμβέλειας επενδυτικά πλάνα στους τομείς των logistics, data centers και των πράσινων κατασκευών. Από τα βασικά σημεία της μελέτης προκύπτουν τα παρακάτω:

  • Στην εποχή της πανδημίας οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται.  Παρά την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, η αποταμίευση των νοικοκυριών και το χαμηλό κόστος δανεισμού οδήγησαν τη ζήτηση σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά προ της πανδημίας.
    Η διαταραχή στην αλυσίδα αξίας και εφοδιασμού μαζί με την κορύφωση της ζήτησης στις υπηρεσίες κατασκευών και διαχείρισης ακινήτων αποτελούν, συνδυαστικά, δύο κρίσιμους παράγοντες των πρωτόγνωρων ανατιμήσεων στις πρώτες ύλες και στα υλικά.
    Καθώς η ελληνική οικονομία οδεύει προς την κανονικότητα και η κυβέρνηση υλοποίησε μέσω παρεμβάσεών της πλήθος μέτρων που επικεντρώθηκαν στη στέγαση και τις υποδομές, ο κλάδος δείχνει τις αντιστάσεις και την ανθεκτικότητά του συνεχίζοντας την πορεία ανάπτυξης.
  • Πράσινες κατασκευές και σύγχρονα Data & Logistics Centers έχουν δώσει νέα πνοή και δυναμική στον κλάδο και παραμένουν στην μετά COVID-19 εποχή.
    Η ψηφιοποίηση, το internet of things, η τρισδιάστατη χαρτογράφηση και η εν γένει προσφορά υπηρεσιών που επικεντρώνονται στη βιωσιμότητα των κτιρίων, δίνουν το έναυσμα για ταχεία αλλαγή στον κλάδο των κατασκευών και ακινήτων.
  • Η εμφάνιση ολοκληρωμένων συστημάτων PMIS, BIM και data analytics τοποθετούνται στην κορυφή των τάσεων καινοτομίας καθιστώντας τις επενδύσεις στον κλάδο αποδοτικές και βιώσιμες.