της Εύας Οικονομάκη
Τη σταδιακή επανεκκίνηση του ελληνικού τουρισμού σηματοδοτεί σήμερα η επανέναρξη εργασιών -έστω και σε θεωρητικό επίπεδο- για τα 12μηνης λειτουργίας ξενοδοχεία, τα οποία παραμένουν κλειστά από τις 23 Μαρτίου, στο πλαίσιο περιορισμού της διάδοσης του κορωνοϊού.
Βέβαια, όπως επισημαίνουν παράγοντες της τουριστικής αγοράς, η πλειονότητα των ξενοδοχείων δεν θα ανοίξει σήμερα, με την επαναλειτουργία των περισσότερων μονάδων να τοποθετείται το διάστημα από 15 Ιουνίου, όταν θα ανοίξουν τα σύνορα της χώρας για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, έως την 1η Ιουλίου, οπότε θα πραγματοποιούνται διεθνείς πτήσεις και στα περιφερειακά αεροδρόμια.
«Κλειδί» για την επαναλειτουργία των ξενοδοχείων αποτελούν οι πτήσεις, όπως υπογραμμίζει στο Tourism Today ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γιάννης Ρέτσος. «Οδηγός για το άνοιγμα των επιχειρήσεων και την πορεία του τουρισμού είναι οι πτήσεις, αυτός ο οδηγός είναι δυναμικός και από αυτόν εξαρτάται το πώς θα εξελιχθεί η σεζόν», επισημαίνει. «Όσο καλύτερος είναι ο ορίζοντας στο κομμάτι των πτήσεων και όσο δεν υπάρχουν αρνητικά στοιχεία στο υγειονομικό σκέλος, τόσο, προφανώς, καλύτερη θα είναι η εξέλιξη των επόμενων ημερών. Πηγαίνουμε βήμα-βήμα, μέρα με τη μέρα. Τα δεδομένα που έχουμε τώρα είναι καλύτερα από αυτά που είχαμε το α’ δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Είναι ένα θετικό βήμα. Τώρα έχουμε μια εικόνα, έχουν μπει οι ημερομηνίες που θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία και τα αεροδρόμια, υγειονομικά είμαστε σε θετικό επίπεδο. Με βάση το α’ δεκαπενθήμερο του Μαΐου τα πράγματα έχουν εξελιχθεί καλά, ωστόσο, η κριτική πρέπει να γίνεται πολύ προσεχτικά. Θα επανεξετάσουμε τα δεδομένα στις 15 Ιουνίου και θα δούμε σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε», συμπληρώνει.
«Ανοίγοντας για 29 χώρες με βάση τις συστάσεις των ειδικών λοιμωξιολόγων, ο ελληνικός τουρισμός κάνει το πρώτο βήμα για την επανεκκίνησή του. Αυτή τη στιγμή είναι πρόωρο να κάνουμε οποιαδήποτε εκτίμηση για το πώς θα πάνε τα πράγματα, καθώς υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες. Μεγάλες αγορές της Ευρώπης και οι ΗΠΑ είναι εκτός αυτής της λίστας μέχρι στιγμής. Υπάρχουν σοβαρές αβεβαιότητες για την επανεκκίνηση των αεροπορικών πτήσεων. Μένει να δούμε στην πράξη την ισορροπία μεταξύ της υγείας όλων μας, προσωπικού και επισκεπτών και της βιώσιμης επιχειρηματικής λειτουργίας ενός ξενοδοχείου, με βάση τα υγειονομικά πρωτόκολλα», επισημαίνει ο Αλέξανδρος Βασιλικός, πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ).
Από την πλευρά του ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) εκτιμά ότι το 80% των ξενοδοχείων σε ολόκληρη τη χώρα δεν θα λειτουργήσει σήμερα. «Σταδιακά θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία, η πλειονότητα δεν θα επαναλειτουργήσει σήμερα. Την 1η Ιουλίου θα ανοίξουν τα περισσότερα και αυτό θα καθοριστεί ανάλογα με την πληρότητα που θα καταγραφεί», τονίζει στο Tourism Today.
«Σε ό,τι αφορά το ποια ξενοδοχεία θα ανοίξουν ή όχι, δεν έχει νόημα να γίνονται εικασίες και υποθέσεις. Στις αμέσως επόμενες μέρες ξεκινάει ο τέταρτος κύκλος της έρευνας του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) για λογαριασμό του ΞΕΕ, προκειμένου να αποτυπωθεί με έγκυρο τρόπο η πραγματική εικόνα μεταξύ των συναδέλφων, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση», λέει ο πρόεδρος του ΞΕΕ.
Σε χαμηλά επίπεδα η ζήτηση
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η ζήτηση παραμένει υποτονική, με την πληρότητα στα καταλύματα να κινείται σε χαμηλά επίπεδα. «Ασφαλώς μένει να δούμε πώς θα αρχίσει να διαμορφώνεται η ζήτηση που μέχρι σήμερα παραμένει μηδενική. Σίγουρα είναι ένα καλοκαίρι που δεν μοιάζει σε τίποτα με όσα έχουμε γνωρίσει και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να σώσουμε ότι μπορεί να σωθεί από αυτή τη σεζόν. Άλλωστε δεν τελειώνουν όλα αυτό το καλοκαίρι. Το σημαντικό είναι να κρατήσουμε ψηλά το κεφάλι και να εργαστούμε πιο εντατικά, για να κερδίσουμε την επόμενη σεζόν αλλά και να χτίσουμε το αύριο του τουρισμού», συμπληρώνει ο Αλέξανδρος Βασιλικός.
«Αυτή τη στιγμή είναι πολύ χαμηλή η πληρότητα, δεν υπάρχει ζήτηση. Πρέπει να υπάρξει συχνότητα πτήσεων για να κινηθεί η αγορά. Στη βόρεια Ελλάδα υπάρχει κινητικότητα σε θεωρητικό επίπεδο από τις χώρες που έρχονται στη χώρα μας οδικώς, αλλά δεν υπάρχει πληρότητα», τονίζει ο Γρηγόρης Τάσιος.
Κρίσιμος παράγοντας η ρευστότητα
Καταλυτικό ρόλο δε στην επανεκκίνηση του κλάδου, που θα διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό το ΑΕΠ και την ύφεση, αναμένεται να παίξει η διασφάλιση της ρευστότητας για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. «Έχουν ήδη ανακοινωθεί κάποια μέτρα στήριξης αλλά θα χρειαστούν σίγουρα και πρόσθετες παρεμβάσεις προκειμένου να καταφέρει ο τουρισμός να συνεχίσει τα προσφέρει αυτά που πραγματικά μπορεί τα επόμενα χρόνια στην οικονομία και την κοινωνία», λέει χαρακτηριστικά ο Αλέξανδρος Βασιλικός.
«Για να ανοίξουν τα ξενοδοχεία πρέπει να εγκριθούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αυτή τη στιγμή το 70% των αιτήσεων δεν έχει εγκριθεί», επισημαίνει, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΠΟΞ, λέγοντας ότι η εφαρμογή των πρωτοκόλλων έχει μεν έναν ρεαλισμό, ωστόσο, ανεβάζει το κόστος σε μία τιμολογιακά κολλημένη αγορά. «Η σύμβαση με ένα γιατρό για ένα ξενοδοχείο έως 150 δωμάτια ανεβάζει το κόστος στα 300-500 ευρώ τον μήνα», λέει χαρακτηριστικά.
«Τα πρωτόκολλα δεν προβλέπουν κάτι που δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Απλώς χρειάζεται προσαρμογή και όποιος ξενοδόχος θα ήθελε να λειτουργήσει σήμερα το κατάλυμά του, θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει τις απαραίτητες εργασίες νωρίτερα, με βάση ίσως τα πρότυπα που ακολουθούν άλλες αλυσίδες στο εξωτερικό. Το timing ανακοίνωσης των πρωτοκόλλων δεν είναι αυτό που ήθελε η αγορά, ωστόσο, επειδή παρακολουθώ από κοντά τις εξελίξεις, πρέπει να πω ότι τα προβλήματα είναι καθημερινά και μακάρι να υπήρχε ένας κρατικός μηχανισμός που θα μπορούσε δίνει λύσεις σε όλα κατευθείαν», προσθέτει ο Γιάννης Ρέτσος.
Ζητούμενο η ανταγωνιστικότητα
Την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουρισμού, μιας παραμέτρου η οποία θα καθορίσει εν πολλοίς το 2021, προτάσσει, την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του ΞΕΕ. «Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για τη σεζόν του 2021 γιατί εκεί θα κριθεί το πώς θα τοποθετηθούμε στην παγκόσμια τουριστική αγορά που θα ανακάμπτει. Σε αυτή την κατεύθυνση το ΞΕΕ αλλά και όλοι οι φορείς του τουρισμού έχουμε επισημάνει την ανάγκη για τη μείωση του ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο. Αν και φέτος δεν θα έκανε τη διαφορά, του χρόνου θα παίξει καταλυτική σημασία», υπογραμμίζει.
