Σύνταξη: tourismtoday.gr
Ο κινηματογραφικός τουρισμός γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, με πολλούς θεατές να εμπνέονται να ταξιδέψουν στις τοποθεσίες όπου γυρίστηκαν οι αγαπημένες τους ταινίες ή σειρές.
Η τάση έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, με πάνω από 80 εκατομμύρια τουρίστες να ταξιδεύουν για αυτόν τον λόγο το 2018, επιβεβαιώνοντας τον τουρισμό οθόνης, ως ένα αναπτυσσόμενο τμήμα.
Πέρα από τον οικονομικό αντίκτυπο της, η οπτικοακουστική βιομηχανία αναδιαμορφώνει επίσης την αντίληψη των προορισμών και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο τους βιώνουν οι επισκέπτες, όπως αποκαλύπτει έρευνα που διεξήγαγε η επιστημονική ομάδα του Κέντρου Ανάλυσης και Προοπτικών Τουρισμού (CAPT) στο Πανεπιστήμιο Κόρδοβα της Ισπανίας.
Η έρευνα ανέλυσε επίσης το κοινωνικό και δημογραφικό προφίλ των τουριστών ταινιών, τα κύρια ενδιαφέροντα και τα κίνητρα τους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εισροή τουριστών έχει τονώσει τις τοπικές οικονομίες και έχει αναζωογονήσει περιοχές.
Ωστόσο, αυτό το κύμα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε overtourism στους προορισμούς και κίνδυνο μείωσης της τοπικής ταυτότητας. Οι επισκέπτες μπορεί να κινούνται επιφανειακά, εστιάζοντας σε εμβληματικές σκηνές χωρίς να κατανοούν την τοπική ιστορία ή τον πολιτισμό.
Αυτοί οι ανταγωνιστικοί παράγοντες οδηγούν την προσπάθεια πολλών πόλεων, να εξισορροπήσουν τα πλεονεκτήματα του τουρισμού με την ανάγκη για βιωσιμότητα.
Οι κινηματογραφικοί τουρίστες εξαπλώνονται στο χρόνο
Ο κινηματογραφικός τουρισμός είναι μια σημαντική κινητήρια δύναμη για μια τοπική οικονομία, αλλά μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε δυσμενείς καταστάσεις. Όταν διαχειρίζεται αποτελεσματικά, ο τομέας χρησιμεύει τόσο ως πόλο έλξης όσο και ως τρόπος προώθησης των ταξιδιών όλο το χρόνο.
Οι ταξιδιώτες του είδους συχνά ενδιαφέρονται για τις τοποθεσίες που εμφανίζονται στην οθόνη και επιδιώκουν να τις ζήσουν στην πραγματική ζωή. Η επιθυμία σύγκρισης της απεικονιζόμενης εικόνας με την πραγματικότητα επιτρέπει στον κινηματογράφο και την τηλεόραση να επηρεάσουν σημαντικά τις ταξιδιωτικές αποφάσεις και να λειτουργήσουν ως ισχυρά εδαφικά εργαλεία μάρκετινγκ.
Ένα άλλο πλεονέκτημα του κινηματογραφικού τουρισμού είναι η ικανότητα του να κατανέμει πιο ομοιόμορφα την τουριστική ροή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η αυξημένη δραστηριότητα κατά τις περιόδους εκτός αιχμής έχει αρκετά ευεργετικά αποτελέσματα. Αναζωογονεί τις περιοχές ενώ διατηρεί το ενδιαφέρον για τον προορισμό, οδηγώντας σε βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη με μειωμένο κοινωνικό, πολιτιστικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Επιπλέον, ο τουρισμός που συνδέεται με ταινίες τείνει να καλλιεργεί μια μεγαλύτερη αίσθηση πίστης στον προορισμό. Οι επισκέπτες αναπτύσσουν μια σύνδεση που συχνά τους παρακινεί να επιστρέψουν.
Πολλοί τουρίστες μοιράζονται ακόμη και τις εμπειρίες τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή προτείνουν αυτές τις τοποθεσίες σε άλλους.
Η αυθεντικότητα είναι ζωτικής σημασίας σε αυτή τη διαδικασία, καθώς επιτρέπει στους τουρίστες να αισθάνονται γνήσια συναισθήματα και δημιουργεί μια μαγευτική εμπειρία. Αυτή η συναισθηματική σύνδεση είναι απαραίτητη για τη δημιουργία κινήτρων για επίσκεψη σε ένα μέρος και την καλλιέργεια πίστης.
Το Ντουμπρόβνικ πριν και μετά το «Game of Thrones»
Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται έναν προορισμό, μετατρέποντας τους καθημερινούς χώρους σε εμβληματικές τοποθεσίες.
Για παράδειγμα, το Ντουμπρόβνικ σημείωσε σημαντική αύξηση στον τουρισμό αφού έγινε γνωστό ως King’s Landing, η πρωτεύουσα των Επτά Βασιλείων στο «Game of Thrones».
Αυτό που κάποτε ήταν ένας εξειδικευμένος προορισμός στην Κροατία, υποδέχτηκε 40% περισσότερους τουρίστες μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, δημιουργώντας τόσο οικονομικές ευκαιρίες όσο και υλικοτεχνικές προκλήσεις για την πόλη.
Ωστόσο, ο υπερπληθυσμός των τουριστών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε συγκρούσεις με τους κατοίκους και να αλλάξει την ίδια την ουσία ενός προορισμού.
Η Βαρκελώνη, η οποία ήταν το σκηνικό για ταινίες όπως η ρομαντική κομεντί «Vicky Cristina Barcelona» και το μυθιστόρημα του Πάτρικ Ζίσκιντ «El Perfume», αντιμετωπίζει επί του παρόντος ζητήματα αύξησης των τιμών για τα σπίτια και τα καταστήματα. Η κατάσταση έχει πυροδοτήσει διαμαρτυρίες κατά του ανεξέλεγκτου τουρισμού.
Κινηματογραφικοί τουρίστες και το προφίλ του
Οι περισσότεροι κινηματογραφικοί τουρίστες είναι νεαροί ενήλικες ταξιδιώτες, μεταξύ 18 και 35 ετών, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και μεσαίο έως υψηλό εισόδημα.
Τα κύρια ταξιδιωτικά τους κίνητρα περιλαμβάνουν τη διασκέδαση, την επιθυμία να ξεφύγουν από την καθημερινότητά τους και το πολιτιστικό ενδιαφέρον.
Το προφίλ τους υποδηλώνει ότι ο τουρισμός οθοόνης μπορεί να προσελκύσει ταξιδιώτες με υψηλότερη ικανότητα δαπανών.
Ωστόσο, παρουσιάζει και προκλήσεις, όπως το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι αυτοί οι επισκέπτες ασχολούνται με την τοπική κουλτούρα με τρόπους που ξεπερνούν την απλή επίσκεψη στα σκηνικά των αγαπημένων τους ταινιών.
Κινηματοτογραφικός τουρισμός και ο αντίκτυπος στην ταυτότητα προορισμών
Ένα από τα λιγότερο μελετημένα αποτελέσματα του κινηματογραφικού τουρισμού είναι η επίδραση του στην πολιτιστική ταυτότητα και την αστική δομή των προορισμών.
Όταν μια τοποθεσία συνδέεται έντονα με μια κινηματογραφική ή τηλεοπτική παραγωγή, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι επισκέπτες και οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται τον χώρο.
Ένα σαφές παράδειγμα αυτού είναι το Notting Hill στο Λονδίνο. Μετά την κυκλοφορία της διάσημης ταινίας που φέρει το όνομα του, η περιοχή γνώρισε δημογραφικές αλλαγές και αύξηση του κόστους στέγασης, γεγονός που οδήγησε στον εκτοπισμό κατοίκων.
Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως gentrification (αλλαγή «χρήσης γης») που προκαλείται από ταινίες, έχει πυροδοτήσει συζητήσεις σε πολλές πόλεις που έχουν χρησιμεύσει ως φόντο για επιτυχημένες παραγωγές.
Ομοίως, ορισμένοι προορισμοί επέλεξαν να προσαρμόσουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό τους για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του κινηματογραφικού τουρισμού.
Στη Νέα Ζηλανδία, το σκηνικό του «The Lord of the Rings» έχει γίνει μόνιμο αξιοθέατο, με υποδομές σχεδιασμένες για να φιλοξενούν τους επισκέπτες με ελεγχόμενο τρόπο.
Τέτοιες πρωτοβουλίες επιτρέπουν στους προορισμούς να επωφεληθούν από τον κινηματογραφικό τουρισμό διατηρώντας παράλληλα τη βιωσιμότητα.
Πώς ο κινηματογραφικός τουρισμός μπορεί να συμβαδίσει με τη βιωσιμότητα
Η μεγάλη πρόκληση σήμερα είναι να μετατρέψουμε τον κινηματογραφικό τουρισμό σε βιώσιμο μοντέλο. Μερικές επιτυχημένες στρατηγικές περιλαμβάνουν:
- Διαχείριση τουριστικών ροών: Το Ντουμπρόβνικ έχει περιορίσει τον αριθμό των καθημερινών επισκεπτών, ενώ το Άμστερνταμ έχει ξεκινήσει εκστρατείες για να ανακατευθύνει τους τουρίστες σε λιγότερο πολυσύχναστες περιοχές.
- Κανονισμός γυρισμάτων και τουριστικής προώθησης: Ορισμένες πόλεις απαιτούν πλέον από τις εταιρείες παραγωγής να χρηματοδοτούν την προστασία του περιβάλλοντος για τις τοποθεσίες γυρισμάτων.
- Συμμετοχή της τοπικής κοινότητας: Υποστήριξη πρωτοβουλιών που επιτρέπουν στους κατοίκους να επωφεληθούν από τον κινηματογραφικό τουρισμό προστατεύοντας παράλληλα τις τοπικές επιχειρήσεις.
Η μικρή και η μεγάλη οθόνη θα συνεχίσουν να εμπνέουν τα ταξίδια. Ωστόσο, είναι σημαντικό να είναι διαχειρίσιμος ο αντίκτυπος τους ώστε να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη δεν είναι σε βάρος της ταυτότητας και της ευημερίας των προορισμών.
Εφαρμόζοντας τις σωστές στρατηγικές, ο κινηματογραφικός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης, διατηρώντας παράλληλα τη βιωσιμότητα στις περιοχές.
