του Χάρη Ντιγριντάκη
Στις ράγες της υλοποίησης αρχίζει να τρέχει η αξιοποίηση για τα 10 περιφερειακά λιμάνια, που έχουν υπαχθεί στη δικαιοδοσία του ΤΑΙΠΕΔ, με Αλεξανδρούπολη και Καβάλα να είναι τα πρώτα που αναμένεται να “αναζητήσουν” επενδυτές στο πλαίσιο των υπο-παραχωρήσεων δυνητικών ελκυστικών δραστηριοτήτων τους.

Όπως έχει γράψει ο ΕΤ της Κυριακής τέσσερα είναι τα πρώτα λιμάνια “στόχος”, Αλεξανδρούπολη, Καβάλα στα Βορειο – Ανατολικά και Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα στα Δυτικά. Κοινός τόπος ότι όλα βρίσκονται στις απολήξεις της Εγνατίας.

Εμπορευματικές μεταφορές, ενεργειακός κόμβος και κρουαζιέρα αποτελούν τους κύριους πόλους αξιοποίησης μέρους των εν λόγω λιμανιών σύμφωνα με τους μελετητές του Ταμείου.

Φιλόδοξος στόχος του Ταμείου είναι η πραγματοποίηση των διαγωνισμών για τα λιμάνια Αλεξανδρούπολη και Καβάλας εντός του 2018, ενώ οι διαγωνισμοί για Κέρκυρα και Ηγουμενίτσα οδεύουν για τα μέσα του 2019.
Ο Οδικός χάρτης που θα ακολουθήσεις το ΤΑΙΠΕΔ αναφορικά με τα λιμάνια είναι σύμφωνα με πληροφορίες ο εξής :

-Κύρωση των υφιστάμενων συμβάσεων κύριας παραχώρησης για τoυς Οργανισμούς Λιμένος με έναν νόμο.

-Νομοθετική πρόβλεψη δυνατότητας τροποποίησης των συμβάσεων κύριας παραχώρησης, ώστε να δίδεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων υπο-παραχώρησης. •

– Νομοθετική πρόβλεψη για την επιβολή στον παραχωρησιούχο αντισταθμιστικού τέλους, προς τον οικείο Οργανισμό Λιμένος. •

– Έναρξη διαγωνιστικών διαδικασιών από το ΤΑΙΠΕΔ των επιλεχθέντων προς αξιοποίηση λιμενικών δραστηριοτήτων / υπηρεσιών κάποιων εκ των 10 Οργανισμών Λιμένος •

-Κύρωση με νόμο των συμβάσεων υπο-παραχώρησης που θα συναφθούν.•

Λιμάνι Αλεξανδρούπολης

Το λιμάνι που έχουν βάλει στο μικροσκόπιο τους ουκ ολίγοι επενδυτές είναι αυτή της Αλεξανδρούπολης.

Οι λιμένες δικαιοδοσίας του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης Α.Ε. είναι: ο λιμένας, το αλιευτικό καταφύγιο Μάκρης, το λιμάνι Καμαριώτισσας στη Σαμοθράκη και το αλιευτικό καταφύγιο Θέρμων Σαμοθράκης.

Η βασική δραστηριότητα του λιμένα της Αλεξανδρούπολης αφορά χύδην ξηρά φορτία κατά 90%. Την περίοδο 2013-2015 η εν λόγω δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 31%.

Η ακτοπλοϊκή δραστηριότητα αφορά αποκλειστικά στη γραμμή της Σαμοθράκης και παραμένει σταθερή. Το λιμάνι δεν φιλοξενεί κρουαζιερόπλοια.

Σύμφωνα με τη γλώσσα των αριθμών ο Οργανισμός Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ) παρουσιάζει κάθε χρόνο βελτίωση οικονομικών μεγεθών, που πρέπει να πιστωθεί αναλογικά και στη διοίκησή του λιμένα και τους 7 (!) εργαζομένους του.

Ενδεικτικά: ο κύκλος εργασιών το 2016 ανήλθε σε 978.568 ευρώ, αυξημένος κατά 21,93% σε σχέση με το 2015 και τα κέρδη διαμορφώθηκαν σε 144.081 ευρώ, αυξημένα κατά 159%.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ / ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Σύμφωνα με τους μελετητές ο λιμένας διαθέτει ένα στρατηγικό πλεονέκτημα θέσης, το οποίο ορίζεται τόσο σε επίπεδο Πανευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών, αφού βρίσκεται στο άκρο του Πανευρωπαϊκού Άξονα ΙΧ, όσο και σε εθνικό επίπεδο, αφού συνδέεται με την οδική Εγνατία και με τον σιδηροδρομικό άξονα Θεσσαλονίκης – Τουρκικών συνόρων / Βουλγαρικών συνόρων.

Ο ΟΛΑ έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην υποδομή του (π.χ. νέα ναυτικά έργα τερματικών σταθμών εμπορευματοκιβωτίων, αποκατάσταση γης για μελλοντική ανάπτυξη τερματικού πολλαπλών χρήσεων, κανάλι πλοήγησης, βυθοκόρηση της λιμενικής λεκάνης, σιδηροδρομική σύνδεση με το εθνικό δίκτυο).

Διαθέτει ένα σημαντικό πλεονέκτημα επάρκειας χερσαίων χώρων. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους λιμένες της χώρας σε διαθέσιμη χερσαία έκταση, η οποία επεκτάθηκε περισσότερο με την αξιοποίηση των προϊόντων των εκσκαφών από την εκβάθυνση λιμενολεκάνης και διαύλου.

Το χαμηλό κόστος απόκτησης της πρόσθετης χερσαίας επιφάνειας διευκολύνει την ελκυστικότητα του για την εγκατάσταση νέων χρήσεων.

Παρ ‘όλα αυτά, το δυναμικό του λιμένα για σημαντική αύξηση του όγκου των φορτίων και των επιβατών υπό τη σημερινή διαχείριση θεωρείται περιορισμένο.

Το λιμάνι χρειάζεται πόρους (ανθρώπινους και οικονομικούς, γνώση της αγοράς) και επενδύσεις (άμεσες και έμμεσες) για να μπορέσει να εκμεταλλευτεί τις μελλοντικές του δυνατότητες.

Άλλα πλεονεκτήματα:

1. Σημαντική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα (που προοριζόταν προηγουμένως για εργασίες με εμπορευματοκιβώτια)

2. Καλά εδραιωμένες υπηρεσίες ακτοπλοϊκών μεταφορών

3. Επαρκής χωρητικότητα για πλοία και άλλες δραστηριότητες4. Σιδηροδρομική σύνδεση στο εθνικό δίκτυο

Στις αδυναμίες του λιμανιού συγκαταλέγονται:

1. Περιορισμένες αποβάθρες

2. Περιορισμένη διαθεσιμότητα λιμενικού εξοπλισμού

3. Δραστηριότητες που διεξάγονται από συνδικάτα και τρίτους

4. Περιορισμένες ώρες λειτουργίας (ΜΕ 7 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ!!!!)

5. Κακή οδική σύνδεση

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως πύλη διακίνησης εμπορευμάτων προς την Κεντρική / Ανατολική Βαλκανική και τη Μαύρη Θάλασσα λόγω της στρατηγικής γεωγραφικής της θέσης του και της ευρείας κλίμακας υποδομής.

Έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην υποδομή του (π.χ. νέα έργα θαλάσσιων τερματικών σταθμών, αποκατάσταση γης για μελλοντική ανάπτυξη τερματικού πολλαπλών χρήσεων, κανάλι πλοήγησης, βυθοκόρηση λεκάνης απορροής, σιδηροδρομική σύνδεση με το εθνικό δίκτυο) και παρέχει σημαντική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα.

Ωστόσο, το δυναμικό του λιμένα για ιδιαίτερη επαύξηση του όγκου των φορτίων και των επιβατών θεωρείται περιορισμένο.

Σημειώνεται ότι η σιδηροδρομική σύνδεση των τερματικού σταθμών εμπορευματοκιβωτίων του λιμένα με το εθνικό δίκτυο (Εγνατία Οδός) μπορεί να διευκολύνει τις συνδυασμένες μεταφορές (θαλάσσια-σιδηροδρομική).

Επιπλέον, πρέπει να υλοποιηθεί η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής υποδομής και η ηλεκτροδότηση της γραμμής που συνδέει την Αλεξανδρούπολη με το Ορμένιο (ελληνοβουλγαρικά σύνορα). Σημαντικές είναι και οι προοπτικές δημιουργίας ενός ενεργειακού κόμβου στην περιοχή.

Τα άλλα λιμάνια

Το λιμάνι της Καβάλας σημείωσε αύξηση του όγκου των φορτίων καθώς και των επιβατικών μεταφορών.

Ωστόσο, δεδομένου ότι το λιμάνι εξυπηρετεί μόνο την τοπική ενδοχώρα, η αύξηση του φορτίου προβλέπεται να είναι μέτρια μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα.

Το μεγαλύτερο δυναμικό ανάπτυξης αναμένεται στον τομέα της κρουαζιέρας καθώς ο λιμένας προωθεί ενεργά τέτοιες δραστηριότητες.

Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας έχει καθιερωμένες συνδέσεις με πορθμεία. Επιπλέον, αναμένεται σημαντική αύξηση στον τομέα της κρουαζιέρας.

Δεδομένου ότι δεν αναμένεται να επικρατούν περιορισμοί της παραγωγικής ικανότητας μεσοπρόθεσμα, δεν απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις.

Το λιμάνι της Κέρκυρας έχει δυναμική στον κλάδο κρουαζιέρας και πορθμείων, καθώς το νησί της Κέρκυρας είναι ένας ελκυστικός τουριστικός προορισμός.

Το λιμάνι αναμένεται να επωφεληθεί από την συνεχώς αναπτυσσόμενη αγορά κρουαζιερόπλοιων στη Μεσόγειο Θάλασσα. Άλλωστε πρόσφατα επέκτεινε την υποδομή κρουαζιερόπλοιων.