της Εύας Οικονομάκη
Στην 28η θέση, ανάμεσα σε 31 πόλεις, κατατάσσεται η Αθήνα πανευρωπαϊκά σε επίπεδο προοπτικών της αγοράς ακινήτων για το 2021, όπως αποτυπώνεται στην 18η έκδοση της έκθεσης «Emerging Trends in Real Estate-Europe», που δημοσιεύουν από κοινού η PwC και το Urban Land Institute (ULI), αποδεικνύοντας ότι η άμεση επίδραση της νόσου Covid-19 στον τουρισμό έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και την αγορά ακινήτων, ιδιαίτερα σε χώρες, όπως η Ελλάδα, που στηρίζονται στον συγκεκριμένο κλάδο.
«Στην Ελλάδα και στην Αθήνα βρίσκεται σε εξέλιξη μια αργή ανάκαμψη», επισημαίνουν στελέχη του παγκόσμιου real estate στο πλαίσιο της έκθεσης «Emerging Trends in Real Estate-Europe» και εμφανίζονται αισιόδοξα για τις προοπτικές της ελληνικής πρωτεύουσας.
Μάλιστα, αναφερόμενος στην επένδυση στον χώρο του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, ένας αναλυτής επισημαίνει ότι «το ξεμπλοκάρισμα αυτής της επένδυσης θα προσελκύσει το ενδιαφέρον και άλλων επενδυτών».
Η κατάταξη
Στην κορυφή της κατάταξης σε επίπεδο προοπτικών του real estate βρίσκεται το Βερολίνο, με τις γερμανικές πόλεις να παραμένουν ισχυρές επιδεικνύοντας αντοχή εν μέσω της πανδημίας και τους επενδυτές να ενθαρρύνονται από την σχετικά ισχυρή επίδοση της Γερμανίας στην αντιμετώπιση του Covid-19. Δεύτερο κατατάσσεται το Λονδίνο, ανεβαίνοντας δύο θέσεις, καθώς οι επενδυτές βλέπουν καλή μακροπρόθεσμη απόδοση, ενώ το Παρίσι συμπληρώνει στην πρώτη τριάδα.
Η κατάταξη των πόλεων στην φετινή έκθεση αντανακλά τόσο την επιφυλακτικότητα όσο και τις ευκαιρίες που χαρακτηρίζουν την αγορά, με επίκεντρο τις πόλεις που θεωρείται ότι προσφέρουν ρευστότητα και σταθερότητα.
Τα στελέχη του κλάδου των ακινήτων, πάντως, ήταν πολύ επιφυλακτικά σχετικά με τη συνολική πρόβλεψη, με το 28% να βλέπει μείωση στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη σε σύγκριση με 13% το 2019.
Ποιοι κλάδοι επηρεάζονται
Και μπορεί η αγορά του real estate να εξακολουθεί να παραμένει μια ελκυστική κατηγορία επενδύσεων, ωστόσο, επί του παρόντος, όπως αναφέρει η μελέτη, ο ευρωπαϊκός κλάδος ακινήτων διέρχεται μια περίοδο επιβράδυνσης, η οποία συμπίπτει με μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά ακινήτων.
Σύμφωνα με την έρευνα, η κατηγορία που θα επηρεαστεί περισσότερο από την αβεβαιότητα της πανδημίας είναι αυτή των ακινήτων που προορίζονται για χρήση λιανεμπορίου και γραφείων λόγω της αβεβαιότητας είσπραξης των ενοικίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το γεγονός αυτό οδηγεί τους επενδυτές στην αξιολόγηση του λειτουργικού κινδύνου των ενοίκων, εστιάζοντας ταυτόχρονα στα δικά τους πλεονεκτήματα ως διαχειριστές, στην προσπάθεια διασφάλισης των εισοδημάτων τους.
Παράλληλα, όπως αναφέρεται, τομείς όπως είναι τα ξενοδοχεία και τα εμπορικά κέντρα αντιμετωπίζουν, επίσης, δυσκολίες.
Οι προοπτικές κλάδου το 2021
Με βάση τα ευρήματα της έκθεσης Emerging Trends Europe, τα data centers, οι πύργοι επικοινωνίας, οι οπτικές ίνες και οι εγκαταστάσεις logistics είναι πιθανόν να ωφεληθούν από την αυξανόμενη ταχύτητα της ψηφιοποίησης σε όλο τον κόσμο, που έχει ενεργοποιηθεί περαιτέρω λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Οι βιοεπιστήμες, επίσης, συγκέντρωσαν ενδιαφέρον, με πολλούς κατασκευαστές και επενδυτές να σπεύδουν να ενημερωθούν για έναν κλάδο που παραδοσιακά ήταν εξαιρετικά εξειδικευμένος, αλλά στον οποίο αναγνωρίζονται ισχυρές προοπτικές, δεδομένων των μακροπρόθεσμων δημογραφικών τάσεων και του αντικυκλικού χαρακτήρα του κλάδου. Ψηλά στις προτιμήσεις των επενδυτών ανέρχονται, μάλιστα, η υγεία και η κατοικία ως αποτέλεσμα της πανδημίας.
Δεδομένης, δε, της μεγάλης αύξησης της εξ αποστάσεως εργασίας και της αβεβαιότητας σχετικά με το πώς θα εξελιχθεί αυτή η τάση μακροπρόθεσμα, καθώς και το μέλλον των χώρων εργασίας, δεν υπάρχει τομέας γραφείου στη κορυφαία δεκάδα φέτος, ενώ ακόμα και οι co-working χώροι γραφείων έχουν πέσει στην κατάταξη καθώς ο κλάδος υιοθετεί μια προσέγγιση αναμονής σχετικά με τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν μετά την πανδημία.
