Πως θα γίνει η απελευθέρωση των αστικών και υπεραστικών δημόσιων μεταφορών

Προς μερική απελευθέρωση οδεύουν οι αστικές και υπεραστικές μεταφορές στην Ελλάδα. Και τούτο διότι στο λυκαυγές του φθινοπώρου τοποθετείται η κατάθεση προς διαβούλευση του νομοσχεδίου του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών με τίτλο : «Δημόσιες υπεραστικές και αστικές τακτικές οδικές μεταφορές επιβατών», Σχέδιο Νόμου που ανοίγει το δρόμο για την απελευθέρωση της αγοράς στο πλαίσιο των επιταγών της Κομισιόν.

Ειδικότερα αντικείμενο του επί θύραις νομοσχεδίου είναι ο σχεδιασμός, η οργάνωση  και λειτουργία δικτύων δημοσίων  τακτικών υπεραστικών  και αστικών οδικών επιβατικών  μεταφορών που  συνδέουν  τα αστικά κέντρα μεταξύ τους  και εξασφαλίζουν την οδική μεταφορά επιβατών από οικισμούς προς τα αστικά ή διοικητικά κέντρα ή προς άλλες περιοχές ή προορισμούς με εργασιακό, εκπαιδευτικό, ιστορικό ή τουριστικό ενδιαφέρον.

Επίσης οροθετείται η  ρύθμιση  της χορήγησης αποκλειστικών δικαιωμάτων  εκμετάλλευσης δημοσίων τακτικών υπεραστικών και αστικών γραμμών  ή δικτύων, καθώς και η ρύθμιση αποζημιώσεων σε αντιστάθμιση για την εκπλήρωση  υποχρεώσεων παροχής  δημοσίων  οδικών  τακτικών  υπεραστικών και αστικών επιβατικών  μεταφορών.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 για την ίδρυση  και λειτουργία σταθμών  άφιξης  και αναχώρησης υπεραστικών λεωφορείων απαιτείται άδεια  της αρμόδιας Περιφέρειας,  που χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις  του π.δ. 79/2004. Σταθμούς  και εγκαταστάσεις  εξυπηρέτησης επιβατών αποτελούν και  οι  χώροι  που  διατηρούνται από   τους  συγκοινωνιακούς   φορείς   ή  από  εξουσιοδοτημένους πράκτορες  αυτών σε διάφορα σημεία των πόλεων, του ιδίου ή άλλου νομού που εξυπηρετούν για τη διευκόλυνση  του  επιβατικού   κοινού  όπως   για  την  έκδοση  εισιτηρίων,   κρατήσεις  θέσεων  και διακίνηση  ασυνόδευτων μικροδεμάτων.

Στάσεις – Στέγαστρα αναμονής επιβατών- Έσοδα από διαφημίσεις

• Οι στάσεις  και τα στέγαστρα  αναμονής  επιβατών  τοποθετούνται με μέριμνα  και δαπάνες των συγκοινωνιακών φορέων  και σε περίπτωση άρνησης αυτών  με μέριμνα  και δαπάνες των οικείων Ο.Τ.Α. Α’ Βαθμού. Οι προδιαγραφές αυτών  καθορίζονται  με τις  αποφάσεις των  αρμόδιων  κατά τόπους  περιφερειακών αρχών.
• Η διαφημιστική εκμετάλλευση  επί των λεωφορείων και των στεγάστρων  και στάσεων  που τοποθετούνται και συντηρούνται με μέριμνα  και δαπάνες  των συγκοινωνιακών  φορέων  γίνεται από τους τελευταίους, οι οποίοι εξαιρούνται της υποχρέωσης  καταβολής ανταποδοτικού τέλους υπέρ των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού για την τοποθέτηση διαφημίσεων στους ανωτέρω χώρους  και επιφάνειες.
• Επί των  στεγάστρων   και των  στάσεων  διατίθεται ικανή  επιφάνεια για την πληροφόρηση  του επιβατικού κοινού.

Προκήρυξη ανοιχτών διαγωνισμών

• Στους  διαγωνισμούς μπορούν   να  συμμετέχουν επιχειρήσεις   που  εκτελούν  οδικές  μεταφορές επιβατών, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1071/2009, είτε αυτόνομα  είτε σε κοινοπραξίες.
• Οι διαγωνιζόμενοι, κατά την ημερομηνία  διενέργειας των διαγωνιστικών  διαδικασιών, πρέπει να διαθέτουν  τον  προβλεπόμενο  απαιτούμενο  αριθμό   λεωφορείων  υπεραστικού    ή  αστικού   ή ημιαστικού  τύπου,   τις  απαιτούμενες εγκαταστάσεις   εξυπηρέτησης,   καθώς  και την  απαιτούμενη στελέχωση, την εμπειρία στην εκτέλεση των υπεραστικών και αστικών οδικών επιβατικών μεταφορών ως  ποσοστό  στο  ζητούμενο   από   τον  αντίστοιχο  διαγωνισμό  έργο,  την  οργάνωση,   συστήματα τηλεματικής   και ενιαίας   πληροφόρησης και  ενιαίας  έκδοσης  εισιτηρίων,  που   καθορίζονται   στις προκηρύξεις   των  διαγωνιστικών   διαδικασιών.

Προσφορές των διαγωνιζομένων

• Οι διαγωνιζόμενοι υποβάλλουν προσφορά για το σύνολο α) των τακτικών υπεραστικών  γραμμών, β) των αστικών γραμμών  και γ) των υπεραστικών  και αστικών γραμμών που εντάσσονται στο δίκτυο της περιφερειακής ενότητας  ή γεωγραφικής περιοχής για την οποία  προκηρύσσεται ο διαγωνισμός.
• Οι προσφορές των διαγωνιζομένων περιλαμβάνουν το ποσό χρέωσης που προσφέρουν, το οποίο δεν μπορεί  να  υπερβαίνει το ανώτατο  όριο  χρέωσης,  που  ορίζεται  στα τεύχη  των  διαγωνιστικών διαδικασιών,  καθώς  επίσης   και  αναλυτικό   πίνακα  των  προσφερομένων  υπηρεσιών πέραν   των ελαχίστων απαιτούμενων, όπως οι συχνότητες  δρομολογίων στο υφιστάμενο δίκτυο, πρόσθετος εξοπλισμός σε λεωφορεία, υποδομές, εγκαταστάσεις, εμπειρία και προσωπικό,  που διασφαλίζουν τη βέλτιστη ανταπόκριση στο προκηρυσσόμενο έργο.
• Κάθε διαγωνιζόμενος δύναται να υποβάλει προσφορά μόνο σε μια διαγωνιστική διαδικασία ή να εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο για μία διαδικασία απευθείας ανάθεσης.

Διοικητικά πρόστιμα

Σε περίπτωση που  ο ανάδοχος παραβεί τις συμβατικές  του  υποχρεώσεις και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από  τον παρόντα  καθώς  από  τον  Κανονισμό (ΕΚ)  1370/2007 επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα   όπως   καθορίζονται  στην  απόφαση της  παρ.S  του  άρθρου   30,  το  ύψος  των  οποίων κυμαίνεται  από 1.000 έως  δέκα  χιλιάδες  10.000 ευρώ.  Τα διοικητικά  πρόστιμα που επιβάλλονται κατά των Αναδόχων αποτελούν έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού.

Διασφάλιση της συνεχούς  παροχής των τακτικών υπεραστικών και αστικών οδικών μεταφορών επιβατών (άρθρο 24)

• Σε περίπτωση διακοπής  των τακτικών  υπηρεσιών  υπεραστικών  και αστικών οδικών  μεταφορών επιβατών ή επικειμένου κινδύνου  διακοπής τους,  η αρμόδια  αρχή λαμβάνει  έκτακτα μέτρα  για τη διασφάλιση της  συνεχούς  παροχής  των  τακτικών  υπεραστικών   και αστικών  οδικών  μεταφορών επιβατών σε μία ή περισσότερες περιφερειακές ενότητες ή γεωγραφικές περιοχές,  που συνίστανται είτε στην απευθείας ανάθεση  σε τρίτο του έργου είτε στην παράταση της διάρκειας της σύμβασης με τον ανάδοχο πέραν των τυχόν προβλεπομένων ορίων, χωρίς τη διενέργεια διαγωνισμού.
• Η  διάρκεια  της  απευθείας ανάθεσης ή παράτασης της σύμβασης  πέραν  του  προβλεπομένου χρόνου δεν μπορεί  να υπερβαίνει τα δύο (2) έτη.

Διαδικασία ίδρυσης νέων υπεραστικών και αστικών γραμμών (Άρθρο 27)

• Οι αρμόδιες τοπικές αρχές δύνανται  να υποβάλουν στην αρμόδια αρχή φάκελο με τεκμηριωμένη πρόταση  για  τη δημιουργία νέας  τακτικής  γραμμής  υπεραστικών   ή αστικών  οδικών μεταφορών επιβατών, για την οποία  δεν έχει χορηγηθεί αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης ή αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης και δικαίωμα αποζημίωσης, μετά από διαγωνιστική  διαδικασία ή με διαδικασία απευθείας ανάθεσης.

Αν η αρμόδια αρχή  αποφασίσει τη δημιουργία νέας τακτικής υπεραστικής  ή αστικής  γραμμής, προβαίνει στην  πρόσκληση  ανάληψης του  έργου  από  τον ανάδοχο των  τακτικών  υπεραστικών ή αστικών  γραμμών  της  περιφερειακής ενότητας  ή γεωγραφικής  περιοχής,  στην  οποία  τάσσει  και προθεσμία υπογραφής συμπληρωματικής σύμβασης  εκτέλεσης του πρόσθετου έργου, με όρους  και διάρκεια σύμφωνους και ανάλογους της υφιστάμενης σύμβασης.

• Η ανάληψη του  έργου  και η υπογραφή  συμπληρωματικής σύμβασης  ανάθεσης νέας τακτικής υπεραστικής ή αστικής γραμμής με όρους  και διάρκεια  ανάλογης  της υφιστάμενης σύμβασης, είναι δεσμευτική για τον ανάδοχο  της αντίστοιχης περιφερειακής ενότητας  ή γεωγραφικής περιοχής.

Τέλος, με το άρθρο 33 η  Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών {Ρ.Α.Ε.Μ.) που συστάθηκε  και συγκροτήθηκε  με το ν.4199/2013 καταργείται από την ημερομηνία  έκδοσης της κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών. Οι 23 θέσεις  Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού μεταφέρονται στην Γενική Διεύθυνση  Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και υπόλοιπες 10 θέσεις μεταφέρονται στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων.