Τάσεις σταθεροποίησης μετά από 8 χρόνια πτώσης εμφανίζει η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών τα τελευταία δύο έτη, έχοντας από το 2008 απωλέσει 3 δις. ευρώ από τα έσοδα της. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών του κλάδου ο κύκλος εργασιών της αγοράς ανήλθε στα 4,1 δις. ευρώ (με την κινητή να εμφανίζει έσοδα 1.8 δις. ευρώ και την σταθερή 2,1 δις. ευρώ).

του Χάρη Ντιγριντάκη

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αν υπάρξει σταδιακή ανάκαμψη στην ελληνική οικονομία ως το 2020 με άνοδο στο ΑΕΠ, μείωση της ανεργίας και δημιουργία νέων επιχειρήσεων, τότε αυτοί οι παράγοντες θα επηρεάσουν θετικά τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών που αναμένεται να σημειώσει επίσης άνοδο, έχοντας να καλύψει το χαμένο έδαφος σε σύγκριση με την Ευρώπη. Οι κυρίαρχες τάσεις στον κλάδο τηλεπικοινωνιών για την επόμενη 5ετία, που θα αποτελέσουν και καταλύτες ανάπτυξης, αφορούν:

  1.      Την έκρηξη της χρήσης των υπηρεσιών data, και της
  2.      Ζήτησης για smartphones που θα οδηγήσουν σε περισσότερες επενδύσεις για
  3.      την  ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς τόσο στη σταθερή όσο και στην κινητή τηλεφωνία
  4.      Τη σύγκλιση κινητής, σταθερής και Internet σε συνδυασμό με την παροχή τηλεοπτικού περιεχομένου μέσα από πολλές διαφορετικές πλατφόρμες (κινητά, υπολογιστές, tablet, τηλεόραση) και
  5.      Τη συγκέντρωση της ελληνικής αγοράς σε τρεις μεγάλους παίκτες, Cosmote, Vodafone & WIND.

Η συνολική αξία της εγχώριας αγοράς τηλεπικοινωνιών εκτιμάται ότι το 2020 μπορεί να διαμορφωθεί στα 5 δις. ευρώ, ανακτώντας έτσι το 25% της αξίας που χάθηκε στα περασμένα έτη.

Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών επενδύουν σημαντικά για να χτίσουν τα δίκτυα νέας γενιάς σε κινητή (4G, 4G+) και σταθερή (οπτική ίνα ως τον τελικό χρήστη), ενώ η WIND έχει ανακοινώσει ότι φέτος μόνο θα επενδύσει 100 εκατ. ευρώ σε δίκτυα νέας γενιάς, εισερχόμενη και στην αγορά της τηλεόρασης.

Την ίδια ώρα νέο δίκτυο αρχιτεκτονικής «οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι» (Fiber to the Home – FTTH) ανέπτυξε πιλοτικά ο Όμιλος ΟΤΕ στο Δήμο Αθηναίων. Παρέχοντας ταχύτητες Internet έως 1 Gbps, ο Όμιλος ΟΤΕ ανοίγει τον δρόμο για την Κοινωνία του Gigabit.

Στο πλαίσιο του πιλοτικού έργου, τα καλώδια χαλκού αντικαταστάθηκαν πλήρως από οπτικές ίνες έως και τα σπίτια των καταναλωτών, σε επιλεγμένη περιοχή στο κέντρο της Αθήνας. Άλλωστε το Fiber to the Home αποτελεί στρατηγικό στόχο των τεχνολογικών σχεδίων του Ομίλου ΟΤΕ. Για το λόγο αυτό, ο Όμιλος έχει εντείνει το κατασκευαστικό του πλάνο φέρνοντας τις οπτικές ίνες στις γειτονιές, για τη διάθεση πολύ υψηλών ταχυτήτων σταθερού internet με VDSL και VDSL Vectoring.

Εν τω μεταξύ τίτλοι τέλους φαίνεται πως έπεσαν και επισήμως όσον αφορά στην προσπάθεια των Vodafone Ελλάδος και Wind Ελλάς να αποκτήσουν τον έλεγχο της Forthnet.

Η επιλογή της Vodafone να μην επιδιώξει να ανανεώσει το δικαίωμα που είχε ώστε να αποκτήσει πρόσθετο ποσοστό 13% (ήδη ελέγχει το 6,51%) της Forthnet από τη Wind, η οποία κατέχει το 33%, ουσιαστικά έδειξε ότι δεν υφίσταται πλέον κανένα ενδιαφέρον για τη Forthnet. Κάτι που ήταν εμφανές τους τελευταίους μήνες με βάση τις δηλώσεις των στελεχών τόσο της Vodafone όσο και της Wind όπως και από τις κινήσεις των δύο εταιρειών. Η μεν Vodafone προωθεί και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην συνδρομητική υπηρεσία τηλεόρασης που διαθέτει (Vodafone TV), ενώ όπως τονίστηκε παραπάνω η Wind ετοιμάζει τη δική της πρόταση, η οποία αναμένεται να είναι διαθέσιμη εντός της φετινής χρονιάς. Υπενθυμίζεται ότι ένας από τους βασικούς λόγους που οι δύο εταιρείες επεδίωξαν την απόκτηση της Forthnet ήταν προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στην πλατφόρμα συνδρομητικής τηλεόρασης της Nova.

Το ερώτημα είναι πάντως ποιες θα είναι οι επόμενες εξελίξεις στη Forthnet όπου οι πιστώτριες τράπεζες προχωρούν με τη διαδικασία αναχρηματοδότησης των δανείων και ουδείς μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να επιδιώξουν να ξεκινήσουν μία νέα προσπάθεια για την εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή δεδομένου κιόλας ότι ο βασικός μέτοχος, η αραβικών συμφερόντων Emirates InternationalTelecommunications (EIT) τους τελευταίους μήνες δεν έχει δείξει ότι ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την επένδυση που έχει κάνει στη Forthnet.

 

Αγορά Κινητής

Σύμφωνα με έρευνα της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας το 2016 τα έσοδα υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 4,5% αλλά ο ρυθμός μεταβολής αποκλιμακώνεται τα τελευταία τρίμηνα. Στο τελευταίο τρίμηνο έγινε θετικός για πρώτη φορά μετά από πολλά έτη. Παράλληλα τα συνολικά έσοδα από την κινητή τηλεφωνία μειώθηκαν με ρυθμό 5,9% το 2016.

Η αύξηση της χρήσης σε φωνή και δεδομένα αντισταθμίζεται από τη μείωση τιμών με αποτέλεσμα χαμηλότερα έσοδα.

Όπως αναφέρει η μελέτης της ΕΕΚΤ ο κλάδος συνεχίζει να εμφανίζει μεταβολές εσόδων που είναι περισσότερο αρνητικές από το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας συνολικά. Το 2016, οι επενδύσεις ανήλθαν σε 340 εκατ. ευρώ αλλά ο ρυθμός πτώσης είναι χαμηλότερος από τη μείωση των εσόδων, ενώ το ποσοστό των εσόδων που δαπανάται σε επενδύσεις αυξήθηκε το 2016 στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και πολλά έτη. Υπογραμμίζεται τέλος ότι η χρήση δεδομένων ανά συνδρομητή στην Ελλάδα είναι στο ένα τρίτο του επιπέδου άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ υπολείπεται ακόμη και έναντι χωρών όπως η Ρουμανία και η Πορτογαλία. Ο ρυθμός βελτίωσης της διείσδυσης έχει επιταχυνθεί από το παρελθόν.