Της Κατερίνας Καρσιώτη
Η αειφορία αποτελεί το σύγχρονο κλειδί καθώς και τον ακρογωνιαίο λίθο του τουριστικού γίγνεσθαι. Για αυτό και η Ελλάδα έχει ξεκινήσει να «τρέχει» με ιλλιγγιώδη ταχύτητα προς τον βιώσιμο τουρισμό μέσα από μία παλέτα δράσεων και ενεργειών.
Στη σκιά της κλιματικής αλλαγής, των μεγάλων φυσικών καταστροφών σε συνδυασμό με την πανδημία, το περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς και τις αλλαγές στις ταξιδιωτικές τάσεις παγκοσμίως, ο βιώσιμος τουρισμός αποτελεί ένα μεγάλο «παράθυρο».
Η βιώσιμη ανάπτυξη, η μόνη λύση για ένα ποιοτικό μέλλον
Η ποιοτική αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών στην οποία βασίζεται και η χρήση του όρου «βιώσιμη ανάπτυξη» αποτελεί έναν μεγάλο στόχο σε Ελλάδα και εξωτερικό. Άλλωστε επειδή οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το έχουν αντιληφθεί πλήρως, ασκούν πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης, μειώνοντας συνεχώς το ποσοστό παραγωγής αποβλήτων ανά προϊόν, ανακυκλώνοντας, επενδύοντας στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας καθώς και σε βιώσιμες υποδομές.
Ο κλάδος του τουρισμού επειδή αποτελεί την ατμομηχανή της χώρας καθώς προσφέρει το 25% του ΑΕΠ της Ελλάδας είναι απαραίτητο να διοχετεύσει οικολογικές πρακτικές και δράσεις δημιουργώντας τις ράγες προς ένα αειφόρο τουριστικό μέλλον.
Υπογραμμίζεται ότι μέσω της βιωσιμότητας επιτυγχάνεται άμεσα η διατήρηση υψηλών και σταθερών επιπέδων οικονομικής ανάπτυξης όχι μόνο στις τουριστικές περιφέρειες αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.
Η Ελλάδα στη τροχιά του βιώσιμου και υπεύθυνου τουρισμού
Για την πλήρη τόνωση του οικοσυστήματος της, η Ελλάδα ήδη «τρέχει» βιώσιμες ενέργειες όπως μείωση των πλαστικών απορριμμάτων που μολύνουν τη θάλασσα κατά 50%, μείωση των μικροπλαστικών που βλάπτουν το περιβάλλον κατά 30% έως το 2030, αειφόρες υποδομές με στόχο την περιορισμένη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και βιώσιμη κινητικότητα που ήδη κερδίσει φανατικούς υποστηρικτές.
Η ενίσχυση της βιωσιμότητας άλλωστε αποτελεί και τον ελκυστικό παράγοντα αναφορικά με τους διεθνείς επισκέπτες. Και αυτό συμβαίνει διότι ο σύγχρονος ταξιδιώτης θα επιλέγει κατά προτεραιότητα, αν όχι αποκλειστικά προτάσεις που θα εμπεριέχουν σε μεγάλο βαθμό το σεβασμό προς το περιβάλλον, την προβολή της τοπικής κοινωνίας, την ανθρωποκεντρική προσέγγιση, την αυθεντική ταυτότητα του τόπου καθώς την φιλοσοφία του slow travel.
Άλλωστε οι βασικοί πυλώνες του βιώσιμου τουρισμού ταυτίζονται με τα βασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας όπως φύση, άνθρωποι, πολιτισμός, τρόπος ζωής και γαστρονομία.
Άρρηκτη σχέση τουρισμού και βιώσιμης ανάπτυξης
Όλοι οι ανεπτυγμένοι προορισμοί αναζητούν διαρκώς τρόπους για να εξασφαλίσουν όρους βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ελλάδα, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ήδη από το 2016, είχε ξεκινήσει έναν κύκλο διαβουλεύσεων και παρεμβάσεων σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, επισημαίνοντας σε κάθε ευκαιρία ότι το μέλλον του τουρισμού είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη βιώσιμη ανάπτυξη, τον σεβασμό στο περιβάλλον, στην κοινωνία, στον άνθρωπο.
Ο τουρισμός δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά αναδεικνύεται σε κύριο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας μας, που συμβάλλει σε σημαντικό βαθμό στην οικονομία, στην απασχόληση και κατ’ επέκταση στην κοινωνική ευημερία. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι για να έχουμε ευχαριστημένους επισκέπτες στη χώρα, είναι αναγκαίο να έχουμε πρωτίστως ευχαριστημένους κατοίκους, ενισχύοντας στο καλύτερο δυνατό την ποιότητα και τον τρόπο ζωής σε νησιά και σε πόλεις.
Εco Friendly ελληνικά παραδείγματα – Ξενοδοχειακοί όμιλοι, αεροπορικές εταιρείες και προορισμοί “λανσάρουν” βιωσιμότητα
Οι Βέλτιστες Πρακτικές Βιώσιμου Τουρισμού υιοθετούνται ιδιαιτέρως από ξενοδοχειακούς ομίλους, αεροπορικές εταιρείες αλλά και από προορισμούς με την βιωσιμότητα να αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία.
Όμιλος Sani / Ikos
Στο χώρο της διαμονής και φιλοξενίας, έχει ήδη πρωτοτυπήσει ο Όμιλος Sani / Ikos στη Κασσάνδρα της Χαλκιδικής, φιγουράροντας ψηλά τη βιωσιμότητα και την αειφορία που διακρίνει τις υποδομές και την εταιρική του ταυτότητα. Ξεχωρίζει με διαφορά στον τομέα του αειφόρου τουρισμού στη Μεσόγειο, αναδεικνύοντας τις καινοτόμες περιβαλλοντικές πρακτικές βάζοντας το λιθαράκι να αναδειχθεί η Ελλάδα σε κορυφαίο «πράσινο» προορισμό παγκοσμίως.
Ο όμιλος Sani / Ikos έχει αναπτύξει ένα στρατηγικό πλάνο αειφορίας, με τα προγράμματα Sani Green και Ikos Green, που εστιάζουν σε τρεις άξονες: τη βιωσιμότητα στη λειτουργία των ξενοδοχείων Sani και Ikos, την προστασία της βιοποικιλότητας σε όλες τις περιοχές της Μεσογείου όπου δραστηριοποιείται και τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας. Επίσης ο όμιλος έχει θέσει στόχο να πετύχει το Net Zero (μηδενική κατανάλωση άνθρακα) έως το 2030, μέχρι το 2024 να είναι σε θέση να παράγει μηδενικά πλαστικά απορρίμματα και μηδενικά απόβλητα για υγειονομική ταφή σε όλα τα ξενοδοχεία του.
Σημειώνεται ότι το Sani Resort στην Χαλκιδική έγινε το πρώτο ξενοδοχειακό συγκρότημα με ανθρακική ουδετερότητα στην Ελλάδα, αντισταθμίζοντας τις καθαρές εκπομπές του στο μηδέν, ενώ μέσα στο 2021 και τα Ikos Resorts έγιναν ανθρακικά ουδέτερα. Η στρατηγική του Ομίλου για τον άνθρακα περιλαμβάνει πρωτοβουλίες μείωσης κατανάλωσης ενέργειας (πχ, με «έξυπνες» τεχνολογίες και αυτοματισμούς ή διεύρυνση των σημείων μέτρησης), επένδυση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (πχ. φωτοβολταϊκά), καθώς και στρατηγική εξηλεκτρισμού (electrification).Ταυτόχρονα, έχει αναπτύξει ένα προηγμένο σύστημα μείωσης και διαχείρισης των υγρών και στερεών αποβλήτων, ενώ δραστικά είναι τα μέτρα του ομίλου και για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης.
Επιπλέον ο Όμιλος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής ενώ καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών του σε τρόφιμα και πρώτες ύλες μέσα από την τοπική παραγωγή, με προμηθευτές που επιλέγονται με αυστηρά κριτήρια βιωσιμότητας.
Όμιλος Ν. Δασκαλαντωνάκη – Grecotel
Πρωτοπόρος από τις αρχές τις δεκαετίας του 1990 στη προστασία του περιβάλλοτος με την ίδρυση Τμήματος Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, έχει θέσει την βιωσιμότητα και την αειφορία ως τους κύριους στόχους του, που ταυτοχρόνως αποτελούν και την βασική πηγή έμπνευσης για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές δράσεις.
Πιο συγκεκριμένα εφαρμόζει σε όλη την επικράτεια και στις 32 ξενοδοχειακές μονάδες του, τα διεθνή standards στη προστασία του περιβάλλοντος και στη βιώσιμη ανάπτυξη. Πρόκειται άλλωστε από τους πρώτους ομίλους που υιοθέτησε στο μέγιστο τις βιώσιμες πρακτικές για αυτό και θεωρείται ένας όμιλος πρότυπο στην ξενοδοχειακή βιομηχανία της Μεσογείου για τις περιβαλλοντικές του πολιτικές.
Η στρατηγική του Ομίλου αναπτύσσει πρωτοβουλίες που συνδυάζουν την υψηλή ποιότητα με τα απαιτούμενα σύγχρονα περιβαλλοντικά μέτρα, αναβαθμίζοντας έτι περαιτέρω το τουριστικό του προϊόν. Η αποτελεσματικότερη λειτουργία των ξενοδοχείων, η ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών, η προστασία των φυσικών πόρων, των ειδών και των οικοσυστημάτων τους, οι ίσες ευκαιρίες για όλους, η συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων στον Όμιλο, των συνεργατών και επαγγελματιών του κλάδου, αποτελούν ορισμένα από τα όπλα που διαθέτει στη φαρέτρα προσφοράς του στην κοινωνία.
Υπογραμμίζεται ότι η Grecotel κάθε χρόνο πραγματοποιεί πληθώρα δράσεων με σημαντικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες όπου δραστηριοποιείται όπως σε Κρήτη, Κέρκυρα, Μύκονο, Ρόδο, Κω, αλλά και σε Αθήνα, Σούνιο, Πελοπόννησο, Χαλκιδική, Λάρισα και Αλεξανδρούπολη, ακολουθώντας και εφαρμόζοντας τα αυστηρά πρότυπα βιωσιμότητας.
Ο Όμιλος Metaxa Hospitality Group
Σε πρώτο πλάνο του ξενοδοχειακού ομίλου Metaxa Hospitality Group τέθηκε η βιώσιμη καλλιέργεια. Ειδικότερα η Βιώσιμη Ξενοδοχειακή Γεωργία και οι Βιώσιμες Προμήθειες αποτέλεσαν δύο καινοτόμα προγράμματα ο Όμιλος σε μία ουσιαστική προσπάθεια για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος αλλά και στην ανάπτυξη ενός αυτοελεγχόμενου οικοσυστήματος.
Το πρόγραμμα “Βιώσιμη Ξενοδοχειακή Γεωργία”, αφορά στην ιδιο-παραγωγή τροφίμων στα ξενοδοχεία του ομίλου, στην εφαρμογή πρακτικών καλλιέργειας και κηπευτικής που μειώνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και στην ανάπτυξη ενός αυτοελεγχόμενου οικοσυστήματος. Βιολογικά βότανα, φρούτα και καρποί καλλιεργούνται με πιστοποιημένες βιώσιμες πρακτικές στους κήπους των ξενοδοχείων.
Αναφορικά με το πρόγραμμα του Ομίλου “Βιώσιμες Προμήθειες” το οποίο στοχεύει στις βιώσιμες πρακτικές στον τομέα των τροφίμων και των ποτών, αποτελεί ένα σημαντικό τομέα στο οποίο επενδύει ο όμιλος Metaxa Hospitality Group. Να αναφερθεί ότι στο πρόγραμμα συμμετέχουν 11 επιλεγμένοι προμηθευτές ελληνικών προϊόντων, με τους οποίους ο όμιλος διατηρεί μακροχρόνια συνεργασία.
Ο Όμιλος MITSIS HOTELS
Αποτελεί άλλον έναν ξενοδοχειακό όμιλο που διακρίνεται για το αειφόρο αποτύπωμα του καθώς και για τις δράσεις και ενέργειες που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση καίριων σύγχρονων προκλήσεων του κλάδου.
Με σύγχρονη εταιρική ταυτότητα ενδυναμώνει και προβάλλει τις τοπικές κοινωνίες, την ελληνικότητα, την βιωσιμότητα και το περιβάλλον.
H AEGEAN AIRLINES «επενδύει» στις πράσινες μεταφορές
Στρατηγική βιωσιμότητα «έτρεξε» με επιτυχία, εδώ και ένα χρόνο, η AEGEAN AIRLINES για όλο και περισσότερες πράσινες μεταφορές.
Η αεροπορική εταιρία ήδη έχει χαράξει μία καθαρή γραμμή βιώσιμης ανάπτυξης η οποία διαμορφώνει τη νέα εταιρική κουλτούρα και φυσικά υποστηρίζεται από το σύνολο της εταιρικής της δραστηριότητας.
Πιο συγκεκριμένα έχει επενδύσει σε στόλο αεροσκαφών Airbus A20 και Α321neo με κύριο χαρακτηριστικό τους τις μειωμένες εκπομπές ρύπων όπως επίσης και την χρήση περισσότερων φιλικών προς το περιβάλλον υλικών κατά την εξυπηρέτηση σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού.
Με την πράσινη λειτουργία της εταιρείας να αποτυπώνεται σε όλους τους τομείς και ειδικότερα από το αεροδρόμιο και τα αεροσκάφη μέχρι τα γραφεία της. Επίσης αποτέλεσε την πρώτη αεροπορική εταιρεία που «πέταξε» με βιώσιμα καύσιμα (SAF) λανσάροντας με δυναμική την νέα εποχή.
Βιωσιμότητα: H «σταθερά» της Αλονήσου, της Χάλκης και της Αστυπάλαιας
Εδώ και εφτά χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 2015, το πράσινο νησί των Σποράδων, η Αλόννησος αποτελεί πρόταση. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους εφτά (7) παγκόσμιους προορισμούς που διακρίνονται για τον βιώσιμο – οικολογικό τουρισμό.
Το νησί της Αλοννήσου το οποίο επιδίδεται συνεχώς σε πράσινες ενέργειες εστιάζει πραγματικά στην οικολογία, στο περιβάλλον και στη βιωσιμότητα. Οι κάτοικοι του επιθυμούν να διατηρούν την αυθεντικότητα του τοπίου ανέγγιχτη, κάτι που το επιτυγχάνουν τελικώς και στη πράξη.
Αναφορικά με τις περιβαλλοντικές δραστηριότητες, ο ελληνικός προορισμός ο οποίος καινοτομεί και πρωτοτυπεί συνεχώς σε θέματα αειφορίας, έχει πραγματοποιήσει την λειτουργία του μεγαλύτερου φυσικού θαλάσσιου πάρκου της Μεσογείου, το πρόσφατο και πραγματικά εκπληκτικό πρώτο υποβρύχιο μουσείο της Ελλάδας το οποίο έκλεψε τις εντυπώσεις Ελλήνων και ξένων καθώς και τον περιορισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό της πλαστικής σακούλας, το οποίο μετράει τώρα ήδη εφτά χρόνια καθώς ξεκίνησε η πρωτοβουλία από το 2015.
Στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην αειφορία ακολουθούν επιτυχώς δύο επιπλέον προορισμοί, της Χάλκης και της Αστυπάλαιας. Πιο συγκεκριμένα η Χάλκη αποτελεί το πρώτο νησί που εντάχθηκε στην εθνική πρωτοβουλία “GReco Islands”, η οποία μέσω μιας σειράς δημοσίων και ιδιωτικών παρεμβάσεων στοχεύει να καταστήσει τα ελληνικά νησιά πρότυπα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας και ψηφιακής καινοτομίας. Η ένταξη της Χάλκης στην πρωτοβουλία συνοδεύθηκε, μεταξύ άλλων, από πρόβλεψη για την κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου, τη δωρεά ηλεκτρικών οχημάτων και την ανάπτυξη υποδομών 5G και ευρυζωνικών δικτύων.
Τέλος η Αστυπάλαια, ενορχηστρώνει όλο το στρατηγικό αφήγημα της βιωσιμότητας καθώς συγκαταλέγεται μεταξύ των πράσινων νησιών. Οι τέσσερις πυλώνες της «πράσινης» μετάβασης του νησιού σχετίζονται άμεσα με τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 70% στο τέλος του έργου και στην περικοπή του ενεργειακού κόστους κατά 25%. Παράλληλα θα λειτουργήσει πιλοτικά για την αλλαγή του μοντέλου ηλεκτροπαραγωγής σε μικρά ή απομακρυσμένα νησιά και θα αποτελέσει έναν σημαντικό κόμβο της ηλεκτροκίνησης.
