Στις 18 Ιανουαρίου υπερψηφίστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η νέα Οδηγία (593 υπέρ, 21 κατά και 14 αποχές) που απαγορεύει τους ψευδείς πράσινους ισχυρισμούς “greenwashing” και τη διασπορά στην αγορά παραπλανητικών πληροφοριών για προϊόντα με στόχο την προστασία των καταναλωτών από παραπλανητικές πληροφορίες marketing και την ενδυνάμωση των βιώσιμων επιλογών.
Η νέα Οδηγία τροποποιεί τις Οδηγίες 2005/29/ΕΚ και 2011/83/ΕΕ όσον αφορά την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση μέσω καλύτερης προστασίας από αθέμιτες πρακτικές και καλύτερης ενημέρωσης.
Σύμφωνα με τις αρχές της οδηγίας η διασφάλιση ότι οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί είναι δίκαιοι, εύλογοι και αξιόπιστοι θα επιτρέψει στους εμπόρους να λειτουργούν με ισότιμους όρους ανταγωνισμού και θα δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιλέγουν προϊόντα που είναι πραγματικά καλύτερα για το περιβάλλον σε σύγκριση με τα ανταγωνιστικά προϊόντα.
Με τον τρόπο αυτό, θα ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός που οδηγεί προς πιο βιώσιμα από περιβαλλοντικής άποψης προϊόντα, και κατά συνέπεια θα μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Η Οδηγία απαγορεύει τη χρήση γενικών περιβαλλοντικών όρων όπως «φιλικό προς το περιβάλλον», «φυσικό», «βιοαποικοδομήσιμο», «κλιματικά ουδέτερο» ή «οικολογικό» χωρίς τεκμηριωμένη απόδειξη.
Η χρήση των ετικετών βιωσιμότητας θα ρυθμιστεί επίσης, δεδομένης της σύγχυσης που προκαλείται από τον πολλαπλασιασμό τους και την αδυναμία χρήσης συγκριτικών δεδομένων.
Στο μέλλον, στην Ε.Ε. θα επιτρέπονται μόνο ετικέτες βιωσιμότητας που βασίζονται σε επίσημα συστήματα πιστοποίησης ή έχουν θεσπιστεί από δημόσιες αρχές. Επιπλέον, η οδηγία απαγορεύει οριζόντια τους ισχυρισμούς ότι ένα προϊόν έχει ουδέτερο, μειωμένο ή θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Τέλος απαγορεύεται η διατύπωση περιβαλλοντικού ισχυρισμού για ολόκληρο το προϊόν (π χ. ανακυκλωσιμότητα ή περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένο υλικό) ή ολόκληρη την επιχείρηση του εμπόρου, όταν στην πραγματικότητα αφορά μόνο μια συγκεκριμένη πτυχή του προϊόντος ή ειδική, μη αντιπροσωπευτική δραστηριότητα της επιχείρησης του εμπόρου.
Η νέα Νομοθεσία τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (06.3.2024) και τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους 24 μήνες για να ενσωματώσουν τους νέους κανόνες στη νομοθεσία τους.
Η εισηγήτρια του ΕΚ (Biljana BORZAN) στη σχετική συνέντευξή τύπου τόνισε ότι αυτός ο νόμος θα αλλάξει την καθημερινότητα όλων των Ευρωπαίων. Θα απομακρυνθούμε από την κουλτούρα των πεταμένων προϊόντων, θα κάνουμε το μάρκετινγκ πιο διαφανές και θα καταπολεμήσουμε την πρόωρη απαξίωση των αγαθών. Οι άνθρωποι θα μπορούν να επιλέγουν προϊόντα που είναι πιο ανθεκτικά, επισκευάσιμα και βιώσιμα χάρη στις αξιόπιστες ετικέτες και τις διαφημίσεις.