Σύνταξη: tourismtoday.gr
Τα αεροπορικά ταξίδια το 2024 παρέμειναν ασφαλέστερα από τον μέσο όρο της πενταετίας, αλλά μειώθηκαν από το 2023, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση Ασφάλειας 2024 από τη Διεθνή Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA).
- Το ποσοστό όλων των ατυχημάτων 13 ανά εκατομμύριο πτήσεις (ένα ατύχημα ανά 880.000 πτήσεις) ήταν καλύτερο από τον μέσο όρο πενταετίας 1,25 αλλά χειρότερο από το 1,09 που καταγράφηκε το 2023.
- Το 2024 σημειώθηκαν επτά θανατηφόρα ατυχήματα, μεταξύ 40,6 εκατομμυρίων πτήσεων. Αυτό είναι υψηλότερο από το μεμονωμένο θανατηφόρο ατύχημα που καταγράφηκε το 2023 και τον μέσο όρο πέντε ετών των πέντε θανατηφόρων ατυχημάτων.
- Υπήρχαν 244 θάνατοι επί του πλοίου το 2024, σε σύγκριση με τους 72 θανάτους που αναφέρθηκαν το 2023 και τον μέσο όρο πενταετίας 144. Ο κίνδυνος θανάτου παρέμεινε χαμηλός στο 0,06, κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας (0,10), αν και διπλάσιος από το 0,03 που αναφέρθηκε το 2023.
«Ακόμη και με πρόσφατα αεροπορικά ατυχήματα υψηλού προφίλ, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα ατυχήματα είναι εξαιρετικά σπάνια, δήλωσε ο Willie Walsh, Γενικός Διευθυντής της IATA.
Το 2024 σημειώθηκαν 40,6 εκατομμύρια πτήσεις και επτά θανατηφόρα ατυχήματα. Επιπλέον, η μακροπρόθεσμη ιστορία της αεροπορικής ασφάλειας είναι μια ιστορία συνεχούς βελτίωσης.
Πριν από μια δεκαετία, ο μέσος όρος της πενταετίας (2011-2015) ήταν ένα ατύχημα για κάθε 456.000 πτήσεις. Σήμερα, ο μέσος όρος της πενταετίας (2020-2024) είναι ένα ατύχημα για κάθε 810.000 πτήσεις. Αυτή η βελτίωση οφείλεται στο ότι γνωρίζουμε ότι κάθε θάνατος είναι ένας πάρα πολύς.
Τιμούμε τη μνήμη κάθε ζωής που χάθηκε σε αεροπορικό ατύχημα με τη βαθύτατη συμπάθειά μας και τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα να κάνουμε τις πτήσεις ακόμα πιο ασφαλείς. Και για αυτό, η συσσώρευση δεδομένων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης ασφαλείας του 2024, είναι το πιο ισχυρό μας εργαλείο».
Αυξανόμενοι κίνδυνοι ζώνης σύγκρουσης
Η κατάρριψη δύο αεροσκαφών σε ζώνες σύγκρουσης (Καζακστάν με 38 θανάτους και Σουδάν με πέντε θανάτους) ενίσχυσε τη σημασία της πρωτοβουλίας Safer Skies, που ιδρύθηκε μετά την τραγωδία του PS752 για τη διευκόλυνση των διασφαλίσεων σε εναέριο χώρο υψηλού κινδύνου.
Τα πιο συνηθισμένα ατυχήματα
Τα ατυχήματα στην ουρά και οι εκδρομές στο διάδρομο ήταν τα πιο συχνά αναφερόμενα ατυχήματα το 2024, υπογραμμίζοντας τη σημασία των μέτρων ασφαλείας απογείωσης και προσγείωσης. Συγκεκριμένα, δεν σημειώθηκαν ατυχήματα ελεγχόμενης πτήσης σε έδαφος (CFIT).
Οι αεροπορικές εταιρείες στο μητρώο του IATA Operational Safety Audit (IOSA) (συμπεριλαμβανομένων όλων των αεροπορικών εταιρειών-μελών της IATA) είχαν ποσοστό ατυχημάτων 0,92 ανά εκατομμύριο πτήσεις, σημαντικά χαμηλότερο από το 1,70 που καταγράφηκε από αερομεταφορείς εκτός IOSA.
Ζώνες σύγκρουσης: Η ανάγκη για δράση
Τα ατυχήματα και τα συμβάντα που σχετίζονται με ζώνες συγκρούσεων θεωρούνται συμβάντα που σχετίζονται με την ασφάλεια και δεν περιλαμβάνονται σε αυτήν την αναφορά.
Αν και δεν εμφανίζονται σε αυτά τα δεδομένα αυτής της έκθεσης ασφάλειας, μαζί με τα αυξανόμενα περιστατικά παρεμβολών στο Παγκόσμιο Δορυφορικό Σύστημα Πλοήγησης (GNSS), αποτελούν βασικό μέλημα για την ασφάλεια της αεροπορίας που απαιτεί επείγοντα παγκόσμιο συντονισμό.
Όπως υπογραμμίζει ο Willie Walsh «κανένα πολιτικό αεροσκάφος δεν πρέπει ποτέ να είναι στόχος –σκόπιμα ή τυχαία– στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Οι κυβερνήσεις πρέπει να επιταχύνουν, να ενισχύσουν την ανταλλαγή πληροφοριών και να θεσπίσουν σαφέστερα παγκόσμια πρωτόκολλα για την πρόληψη τέτοιων τραγωδιών και την προστασία της πολιτικής αεροπορίας».
Περιφερειακές επιδόσεις ασφάλειας
- Αφρική: Με 10 ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων αυξήθηκε από 8,36 ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 10,59 το 2024, υπερβαίνοντας τον μέσο όρο της πενταετίας των 8,46.
Η Αφρική (AFI) κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό ατυχημάτων, αν και ο κίνδυνος θανάτου παρέμεινε στο μηδέν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι ατυχημάτων το 2024 ήταν οι εκδρομές στο διάδρομο προσγείωσης, ακολουθούμενοι από εκείνους που σχετίζονται με τα όργανα προσγείωσης. Το σαράντα τοις εκατό όλων των ατυχημάτων που αφορούσαν χειριστές που βασίζονται στο AFI, ήταν σε αεροσκάφη στροβιλοκινητήρα.
Μέσω της πρωτοβουλίας IATA Focus Africa, το Συνεργατικό Πρόγραμμα Βελτίωσης Ασφάλειας Αεροπορίας (CASIP) συνεχίζει να κινητοποιεί πόρους για την αντιμετώπιση βασικών προκλήσεων ασφάλειας. - Ασία-Ειρηνικός: Με επτά ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων αυξήθηκε από 0,92 ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 1,04 το 2024, αλλά παρέμεινε κάτω από τον περιφερειακό μέσο όρο της πενταετίας του 1,10.
Ο κίνδυνος θανάτου παρέμεινε αμετάβλητος από το 2023 στο 0,15. Δεν υπήρχε κυρίαρχη ταξινόμηση για τα ατυχήματα στην περιοχή που περιλάμβαναν χτυπήματα ουράς, ζημιές στο διάδρομο προσγείωσης και αναταράξεις, μεταξύ άλλων. - Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών: Χωρίς ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων βελτιώθηκε από 1,05 ατυχήματα ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε μηδέν το 2024, μια βελτίωση σε σχέση με τον πενταετή μέσο όρο της περιοχής 2,49. Ο κίνδυνος θανάτου παραμένει μηδενικός από το 2022.
Οι παρεμβολές GNSS και οι κίνδυνοι ασφάλειας που συνδέονται με περιφερειακές συγκρούσεις παραμένουν βασικές ανησυχίες για την ασφάλεια των αερομεταφορών στην περιοχή. Σημειώστε ότι η κατάρριψη αεροσκάφους της Αζερμπαϊτζάν Αερογραμμής τον Δεκέμβριο του 2024 σε ζώνη σύγκρουσης εξαιρείται από την ταξινόμηση ατυχημάτων σε αυτήν την έκθεση ασφαλείας.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι το CIS έχει περιορισμένες διαθέσιμες πληροφορίες ατυχημάτων και ενδέχεται να υποβληθούν σε μεγαλύτερες αναθεωρήσεις από το κανονικό μόλις γίνουν διαθέσιμα περισσότερα δεδομένα. Αυτό μπορεί να επηρεάσει το ποσοστό ατυχήματος καθώς και τον υπολογισμό του κινδύνου θανάτου. - Ευρώπη: Με εννέα ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων αυξήθηκε ελαφρά από 0,95 ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 1,02 ατυχήματα το 2024.
Το ποσοστό αυτό είναι στο ίδιο επίπεδο με το μέσο ποσοστό ατυχημάτων πενταετίας της περιοχής 1,02, ενώ του κινδύνου θανατηφόρου θανάτου αυξήθηκε από μηδέν το 2023 σε 0,03 το 2024.
Το μεγαλύτερο ποσοστό ατυχημάτων αφορούσε τα χτυπήματα στην ουρά ακολουθούμενη από εκδρομές στο διάδρομο προσγείωσης. - Λατινική Αμερική και Καραϊβική: Με πέντε ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων αυξήθηκε από 0,73 ατυχήματα ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 1,77 ατυχήματα το 2024.
Αυτό ήταν καλύτερο από τον μέσο όρο πέντε ετών που ήταν 2,00. Ο κίνδυνος θανατηφόρου θανάτου αυξήθηκε από 0,00 το 2023 σε 0,35 το 2024. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ατυχημάτων αφορούσε τα χτυπήματα της ουράς. - Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική: Με δύο ατυχήματα το 2024, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων βελτιώθηκε από 1,12 ατυχήματα ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 1,08 το 2024 και ήταν επίσης καλύτερο από τον μέσο όρο της πενταετίας του 1,09.
Ο κίνδυνος θανάτου παραμένει μηδενικός από το 2019. Αν και κανένα ατύχημα δεν σχετίζεται με παρεμβολές GNSS, έχει αναδειχθεί ως κρίσιμος τομέας ανησυχίας στην περιοχή. - Βόρεια Αμερική: Με 12 ατυχήματα, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων βελτιώθηκε από 1,53 ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 1,20 το 2024 και ήταν καλύτερο από τον πενταετή μέσο όρο της περιοχής 1,26. Ο κίνδυνος θνησιμότητας παραμένει μηδενικός από το 2020. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι ατυχημάτων το 2024 ήταν τα χτυπήματα στην ουρά, ακολουθούμενα από ζημιές στο διάδρομο και εκδρομές στο διάδρομο.
Ενώ κανένα ατύχημα δεν έχει συνδεθεί με συντρίμμια από διαστημικές επιχειρήσεις, ο αυξανόμενος αριθμός εκτοξεύσεων πυραύλων παρουσιάζει προκλήσεις για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας. - Βόρεια Ασία: Με ένα μόνο ατύχημα, το ποσοστό όλων των ατυχημάτων αυξήθηκε ελαφρώς από μηδενικά ατυχήματα ανά εκατομμύριο τομείς το 2023 σε 0,13 το 2024. Αυτό ήταν καλύτερο από τον μέσο όρο της περιοχής των 0,16 ατυχημάτων ανά εκατομμύριο κλάδους την πενταετία.
Ο κίνδυνος θανάτου παραμένει μηδενικός από το 2022. Υπήρξε μόνο ένα ατύχημα στο οποίο ενεπλάκησαν χειριστές με έδρα τη Βόρεια Ασία και σχετιζόταν με χτύπημα ουράς.
Ενίσχυση της ασφάλειας μέσω έγκαιρων, περιεκτικών και δημόσιων αναφορών ατυχημάτων
Οι καθυστερημένες ή ημιτελείς αναφορές ατυχημάτων αρνούνται σε κρίσιμα ενδιαφερόμενα μέρη —φορείς εκμετάλλευσης, κατασκευαστές, ρυθμιστικές αρχές και παρόχους υποδομής— ζωτικής σημασίας πληροφορίες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν περαιτέρω την ασφάλεια της αεροπορίας.
Η ανάλυση της IATA για τις έρευνες ατυχημάτων 2018-2023 αποκαλύπτει ότι μόνο το 57% ολοκληρώθηκε και δημοσιεύτηκε όπως υποχρεούται από τη Σύμβαση του Σικάγου.
Τα ποσοστά ολοκλήρωσης ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των περιοχών, με τη Βόρεια Ασία να προηγείται στο 75%, ακολουθούμενη από τη Βόρεια Αμερική (70%) και την Ευρώπη (66%), την ΚΑΚ (65%), τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (60%), τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (57%), την Ασία-Ειρηνικό (53%) και την Αφρική (20%).
Η απότομη αύξηση των παρεμβολών GNSS εγκυμονεί αυξανόμενο κίνδυνο για την ασφάλεια της αεροπορίας
Τα δεδομένα από το IATA Incident Data Exchange (IDX) υπογραμμίζουν μια απότομη αύξηση των παρεμβολών που σχετίζονται με το GNSS, που μπορεί να παραπλανήσει τα συστήματα πλοήγησης αεροσκαφών.
Ενώ υπάρχουν πολλά εφεδρικά συστήματα για την υποστήριξη της αεροπορικής ασφάλειας ακόμη και όταν επηρεάζονται αυτά τα συστήματα, αυτά τα περιστατικά εξακολουθούν να ενέχουν σκόπιμα και απαράδεκτους κινδύνους για την πολιτική αεροπορία. Οι παρεμβολές GNSS είναι πιο διαδεδομένες στην Τουρκία, το Ιράκ και την Αίγυπτο.
Οι αναφορές παρεμβολών GNSS -συμπεριλαμβανομένων διαταραχών σήματος, παρεμβολών και πλαστογράφησης- αυξήθηκαν μεταξύ 2023 και 2024. Τα ποσοστά παρεμβολών αυξήθηκαν κατά 175%, ενώ τα περιστατικά πλαστογράφησης GPS αυξήθηκαν κατά 500%.
