Της Κατερίνας Καρσιώτη

Σε σπουδαίο «πρωταθλητή» μπορεί να αναδειχθεί η Δυτική Μακεδονία αναφορικά με την ανάδειξη, την προώθηση και την εξωστρέφεια του συνολικού πρωτογενούς τομέα ο οποίος αποτελεί έναν απαράμιλλο πλούτο της περιοχής.

Η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της αγροδιατροφής και την διασύνδεση της με την ευρύτερη τοπική κοινωνία συμβάλλει μοναδικά στην ενίσχυση της υπεραξίας και της διερεύνηση της. Είναι άλλωστε καίριας σημασίας τα τοπικά προϊόντα ενός τόπου  να βρεθούν σε πρώτο πλάνο και να αποτελέσουν πραγματικό σταθμό στην τοπική οικονομία, τον τουρισμό, τον πολιτισμό και την γαστρονομία καθώς και στις θεματικές εμπειρίες που ξετυλίγονται σε ένα σημείο.

Κάλλιστα αποτελούν σημαντικούς πρεσβευτές της χώρας καθώς διαθέτουν την δυναμική να λειτουργήσουν ως ένα σπουδαίο εργαλείο ήπιας ισχύος, να κάνουν διπλωματία και να ενδυναμώσουν σε μεγάλο βαθμό το συνολικό αγροδιατροφικό γίγνεσθαι.

Μαζί με την γνώση και την καινοτομία καθώς με γόνιμες και εύφορες συμπράξεις, η επιχειρηματικότητα στον αγροδιατροφικό κλάδο, σε κάθε περιφερειακή ενότητα μπορεί να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για την περιφερειακή ανάπτυξη. Ταυτοχρόνως είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι η ανταγωνιστικότητα μιας περιοχής συνδέεται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Όσο η δραστηριοποίηση τους λειτουργεί με εξελικτική τάση, ενδυνάμωση της τοπικής κουλτούρας, εξωστρέφεια και καινοτομία, τόσο το τοπικό brand θα ενισχύεται και θα αναδεικνύεται σε βάθος και όχι εφήμερα.

Συνέντευξη στον Ιορδάνη Μιχαηλίδη, Γραμματέας της Αγροτοδιατροφικής Δυτικής Μακεδονίας

Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα αγρότες και παραγωγοί;

Μέχρι το 2050 ο αγροδιατροφικός τομέας θα πρέπει να θρέψει 40% περισσότερους ανθρώπους και να αυξήσει την παραγωγή κατά 70 και ταυτόχρονα οι καλλιεργητικές εκτάσεις θα αυξηθούν μόνο κατά 10%.

Μέχρι τότε, το 68% του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί σε αστικές περιοχές, ενώ οι προβλέψεις δείχνουν ότι το 12% αυτού του πληθυσμού θα λιμοκτονήσει. Το 1970, η καλλιεργήσιμη έκταση ανά άτομο, παγκοσμίως, ήταν περίπου 3,8 στρέμματα. Το 2000 μειώθηκε στο 2,3%, ενώ η πρόβλεψη για το 2050 κυμαίνεται στο 1,5 στρέμμα.

Ταυτόχρονα, η κλιματική αλλαγή καθιστά επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων, όπως η σπατάλη τροφίμων, η αλόγιστη χρήση των υδάτινων πόρων, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η υποβάθμιση της γης και η μείωση της βιοποικιλότητας. Σήμερα, η ποιότητα του 75% της γης, παγκοσμίως, έχει υποβαθμιστεί σημαντικά, αν συνεχιστεί αυτή η τάση, το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο 95% το 2050.

Τέλος, οι διατροφικές συνήθειες αλλάζουν ραγδαία. Οι καταναλωτές, σήμερα, είναι πιο ευαίσθητοι σε θέματα υγείας, ευεξίας και διατροφής, καθώς και σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα. Αναζητούν «τοπικά, αυθεντικά, ανιχνεύσιμα, διαφανή και ηθικά» προϊόντα γνωστά ως «LATTE»

Η πρόσβασή τους σε ιστοσελίδες, εφαρμογές για κινητά και Social Media, τους δίνει τη δυνατότητα να έχουν ταχύτερη και πληρέστερη ενημέρωση για τα προϊόντα, γεγονός που επηρεάζει τις επιλογές και τη δέσμευσή τους.

Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι η πανδημία επηρέασε την ελληνική γεωργία και τα αγροδιατροφικά προϊόντα;

Η πανδημία Covid-19 επηρέασε με πολλούς τρόπους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα το αγροδιατροφικό σύστημα, σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Μερικά από τα αποτελέσματα μάλλον είναι εδώ για να μείνουν. Η πανδημία επαληθεύει τον σημαντικό ρόλο που παίζει η παραγωγή και η διανομή τροφίμων στο περιβάλλον, το κλίμα και την οικονομική ανάπτυξη. Επιπλέον συνέβαλε στη διαμόρφωση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΓΓΠ).

Όπως συμβαίνει σε κάθε κρίση, τα άσχημα έρχονται μαζί με νέες ευκαιρίες. Θα είναι πολύ χρήσιμο, αυτή τη φορά, να εκμεταλλευτούμε τη νέα κατάσταση για την ελληνική γεωργία.

Δύο ήταν οι κύριοι κίνδυνοι, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Ασφάλεια τροφίμων και επάρκεια τροφίμων.

Εάν μπορέσουμε να χειριστούμε αποτελεσματικά αυτά τα δύο προβλήματα, η ανάκαμψη της γεωργίας και των αγροδιατροφών θα είναι αξιοσημείωτη.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα για τη Δυτική Μακεδονία στον αγροδιατροφικό τομέα και ποια τα μειονεκτήματα;

Η Δυτική Μακεδονία έχει τρομερή ομορφιά και ο παραγωγικός τομέας είναι αρκετά ανεπτυγμένος, βάζοντας την περιοχή στους προορισμούς που αξίζει να επισκεφτείτε. Οι λίμνες, τα γραφικά χωριουδάκια, η φύση αλλά και η τοπική γαστρονομία, κάνουν τον τόπο αξιοσημείωτο.

Ποια είναι τα τοπικά προϊόντα με τεράστιες δυνατότητες; ποια προϊόντα με τον όρο Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη διαθέτει η περιοχή;

  • Φασόλια Καστοριάς και Πρεσπών (προϊόν ΠΓΕ) / ΠΓΕ Φασόλια (πλακέ μεγαλό Καστοριας και Πρεσπών Φλώρινας / ΠΓΕ Φασόλια (Γίγαντες Ελέφαντες) Καστοριάς και Πρεσπών Φλώρινας /
  • Κρόκος Κοζάνης (προϊόν ΠΟΠ), Το κυριότερο αναγνωρισμένο προϊόν με 3 προϊόντα ΠΟΠ και 4 προϊόντα ΠΓΕ. Οι συνολικές εξαγωγές αγγίζουν τα 309 εκατ. ευρώ.
  • Φέτα (προϊόν ΠΟΠ)
  • Ανεβατό / Anevato (προϊόν ΠΟΠ)
  • Μανούρι / Manouri (προϊόν ΠΟΠ)
  • Μπάτζος / Μπάτζος (προϊόν ΠΟΠ)
  • Κεφαλογραβιέρα / Kefalograviera (προϊόν ΠΟΠ)
  • Κασέρι / Kasseri (προϊόν ΠΟΠ)
  • Μήλο Καστοριάς ΠΓΕ / Milo Kastorias (προϊόν ΠΓΕ)

Θεωρείτε τις υπηρεσίες γεωργικών συμβούλων ένα σημαντικό εργαλείο στο οποίο επενδύετε;

Είναι κοινή γνώση ότι οι πρόσφατες αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΓΓΠ), έχουν δημιουργήσει ένα εντελώς νέο περιβάλλον, στο οποίο οι αγρότες πρέπει να λειτουργούν.

Βασικό στοιχείο της νέας εποχής είναι η ελευθερία των παραγωγών να επιλέξουν τι θα καλλιεργήσουν με βάση την επιστροφή. Κάθε αλλαγή απαιτεί τη χρήση νέων εργαλείων στη λήψη αποφάσεων. Αυτά τα εργαλεία πρέπει να εκμεταλλεύονται την τεχνολογία. Οι συνεργάτες μας είναι εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι, προωθούμε και εμπλουτίζουμε την έξυπνη γεωργία, δημιουργούμε νέες υπηρεσίες. Μέσω των γεωτεχνικών μας συνεργατών, οι οποίοι έχουν πρόσβαση στην έξυπνη γεωργία, βοηθάμε τους παραγωγούς να ελαχιστοποιήσουν τη διάβρωση και τις απώλειες θρεπτικών συστατικών.

Προσφέρουν συμβουλές για άρδευση, λίπανση, φυτοπροστασία και αξιόπιστες καιρικές προβλέψεις, βασισμένες στην έξυπνη γεωργία.

Αποτελεί ο αγροτουρισμός ένα σημαντικό “όχημα” ώστε ο επισκέπτης ενός τόπου να έρθει σε άμεση επαφή με την αγροδιατροφή μέσα από εμπειρίες;

Ο αγροτουρισμός είναι μια κατηγορία εναλλακτικού τουρισμού και ολοκληρώνει δραστηριότητες με όλες τις ιδιαιτερότητες της αγροτικής ζωής. Συνδυάζει τα βασικά στοιχεία του τουρισμού και της γεωργίας. Το φάσμα του αγροτουρισμού είναι πολύ μεγάλο και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πραγμάτων όπως η τοπική γαστρονομία, ο καθαρός αέρας, οι αγροτικές δραστηριότητες και η σύνδεση με τη φύση.

Ο αγροτουρισμός αρχίζει να κερδίζει όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα καθώς οι άνθρωποι αναζητούν εμπειρίες διακοπών και ταξιδιών που μπορούν να τους βοηθήσουν να επιστρέψουν στη φύση. Από την άλλη πλευρά, οι outdoorsman, θέλουν να βελτιώσουν το εισόδημά τους. Επομένως, για να επιτύχουμε γεωργική και οικονομική ανάπτυξη πρέπει να κινηθούμε πιο δυναμικά και να εργαστούμε μαζί ως μία ομάδα.