Η Τουρκία διαθέτει έναν πλούσιο κατάλογο ιστορικών Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με 21 από αυτά καταχωρημένα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και 79 στον Προσωρινό Κατάλογο. Κάποια από αυτά λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου θαυμαστά.
Αιζανοί: ένας θησαυρός στο εσωτερικό της ευρύτερης περιοχής
Οι Αιζανοί (Aizanoi), που περιλαμβάνονται στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, είναι ένας αξιοθαύμαστος αρχαιολογικός χώρος στην Κιουτάχεια (Kütahya). Οι Αιζανοί, το κύριο οικιστικό κέντρο των Αιζανιτών, κατοίκων της αρχαίας Φρυγίας, εξελίχθηκαν σε μια πλούσια και εξέχουσα πόλη κατά τη ρωμαϊκή περίοδο λόγω της καλλιέργειας σιτηρών και της παραγωγής κρασιού και μαλλιού. Στους Αιζανούς βρίσκεται το πρώτο κτίριο εμπορικών ανταλλαγών στον κόσμο, μια αγορά τύπου μάκελλου (macellum), και ο καλύτερα διατηρημένος ναός του Δία στην Ανατολία.
Στην Κιουτάχεια, στην κοιλάδα της Φρυγίας, υπάρχουν επίσης πολυάριθμοι υπαίθριοι ναοί και βωμοί αφιερωμένοι στη μητέρα θεά Κυβέλη, καθώς και λαξευμένοι σε βράχο τάφοι.
Η Καύνος και οι λαξευτοί τάφοι της
Η Καύνος (Kaunos), μια σημαντική πόλη-λιμάνι της αρχαιότητας, ξεχωρίζει για τους λαξευτούς τάφους της. Η Καύνος, που έχει καταχωρηθεί στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, έχασε το λιμάνι της, καθώς καλύφθηκε σταδιακά με λάσπη στο πέρασμα του χρόνου. Όπως και η Στρατονικεία, η Καύνος βρίσκεται στην επαρχία των Μούγλων (Muğla) και μπορείτε να φτάσετε εκεί μετά από 10λεπτο ταξίδι με το πλοίο από το Νταλιάν (Dalyan). Οι λαξευτοί τάφοι της Καύνου, είναι ορατοί και από το Νταλιάν, κατασκευάστηκαν τον 4ο αιώνα π.Χ. και χρησιμοποιήθηκαν κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.
Τουριστικά σκάφη μεταφέρουν τους επισκέπτες στην παραλία Ίζτουζου (İztuzu), ένα πραγματικό φυσικό θαύμα όπου μπορούν να παρατηρήσουν τις θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta. Κατά τη διάρκεια της περιόδου επώασης των αβγών της Caretta caretta και της αναπαραγωγής της, η παραλία δεν είναι επισκέψιμη από το βράδυ της προηγούμενης έως το πρωί της επόμενης ημέρας, καθώς προορίζεται αποκλειστικά για τις θαλάσσιες χελώνες για αυτό το ιδιαίτερα κρίσιμο διάστημα.
Κίβυρα, όπου το νερό αναβλύζει από μια αρχαία κρήνη
Τα Κίβυρα (Kibyra) βρίσκονται στο Μπουρντούρ (Burdur) και είναι από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της τοποθεσίας αυτής, μαζί με τη Σαγαλασσό (Sagalassos) η οποία έχει ιστορία διάρκειας 5.000 ετών και περιλαμβάνεται επίσης στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Τα κτίρια στα Κίβυρα, που περιλαμβάνονται στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 2016, είναι σχεδιασμένα και διατεταγμένα με τέτοιον τρόπο ώστε να εξασφαλίζουν όλα απρόσκοπτη θέα. Επιπλέον, μετά από την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης, πόσιμο νερό ρέει ξανά από την υπέροχη μεγαλειώδη κρήνη των Κιβύρων, ηλικίας 2.000 ετών. Η πόλη έφτασε στο απόγειο της ακμής της κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Άλλες αξιόλογες κτιριακές δομές των Κιβύρων περιλαμβάνουν ένα στάδιο χωρητικότητας περίπου 10.000 ατόμων, όπου διεξάγονταν αγώνες μονομάχων, και το Ωδείο που διαθέτει ένα μοναδικό ψηφιδωτό που απεικονίζει τη Μέδουσα.
Η σχεδιασμένη βάσει κάναβου πόλη της Πριήνης
Η αρχαία πόλη της Πριήνης χρονολογείται το 2000 π.Χ. και βρίσκεται κοντά στην πόλη Γκιουλιούμπαχτσε (Güllübahçe) στο Αϊδίνιο (Aydın). Χτισμένη με χρήση κάναβου που ανέπτυξε ο αρχιτέκτονας Ιππόδαμος ο Μιλήσιος, η Πριήνη –επίσης καταχωρημένη στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO–, θεωρείται από τα εμβληματικότερα παραδείγματα αρχαίου πολεοδομικού σχεδιασμού. Η πόλη, που αποτέλεσε μέρος των βασιλείων των Σελευκιδών και της Περγάμου κατά την ελληνιστική εποχή, προσαρτήθηκε στη Ρώμη μετά το θάνατο του ηγεμόνα της Περγάμου, Αττάλου Β΄. Η Πριήνη υπήρξε έδρα της ομώνυμης επισκοπής στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, το τέλος της οποίας σήμανε και την εγκατάλειψη της πόλης από τους κατοίκους της.
