Του Χάρη Ντιγριντάκη
Δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα υλοποίησης του τριετούς προγράμματος ωρίμανσης και αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου ακινήτων του ΟΣΕ, project που υλοποιεί η ΓΑΙΑΟΣΕ (η εταιρεία που διαχειρίζεται τα ακίνητα του Οργανισμού) και φιλοδοξεί να αλλάξει το Real Estate κάδρο του ελληνικού σιδηρόδρομου.
Εκτός από το Στρατόπεδο Γκόνου, για το οποίο στις 16 Δεκεμβρίου αναμένεται να υποβληθούν οι φάκελοι εκδήλωσης ενδιαφέροντος, παράταση δόθηκε επίσης έως την ίδια ημερομηνία στον ανοικτό διαγωνισμό για το έργο «Παροχή Υπηρεσιών Τεχνικού Συμβούλου για την αξιοποίηση των σιδηροδρομικών σταθμών του Πειραιά και του Επιβατικού Σταθμού Θεσσαλονίκης».
Σκοπός του διαγωνισμού είναι η επιλογή τεχνικού συμβούλου, που θα αναλάβει την υποστήριξη και καθοδήγηση για την αποτελεσματική αξιοποίηση των εν λόγω ακινήτων. Το κριτήριο για την ανάθεση της σύμβασης είναι η πλέον συμφέρουσα οικονομικά προσφορά, η οποία θα προκύψει βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 207.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ.
Στόχος της διοίκησης της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι να μετατραπούν οι εν λόγω σταθμοί σε ισχυρούς κόμβους μεταφοράς, που θα περιλαμβάνουν και Μετρό και Σταθμό Λεωφορείων, έτσι ώστε οι επιβάτες να μπορούν να μετακινηθούν οπουδήποτε στον αστικό ιστό.
Οι σχεδιασμοί και για τα δύο εμβληματικά σιδηροδρομικά κτήρια δίνουν και παίρνουν εδώ και χρόνια. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, το πάλαι ποτέ «στολίδι» έχει περιέλθει εδώ και χρόνια σε μία κατάσταση που δεν παραπέμπει σε ευρωπαϊκή πόλη.
Η ανάπλαση του υφιστάμενου κτηρίου και η μετατροπή του σε έναν πολυλειτουργικό μεταφορικό πόλο, κατά τα πρότυπα των σιδηροδρομικών σταθμών που κοσμούν τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, αποτελεί στοίχημα αναζωογόνησης για την ευρύτερη περιοχή, που μοιάζει ξεχασμένη σε μια άλλη εποχή.
Ο διαγωνισμός για τον Πειραιά
Είναι κοινός τόπος ότι η μετατροπή του σιδηροδρομικού σταθμού Πειραιά σε μητροπολιτικό συγκοινωνιακό κόμβο είναι πιο εύκολη. Από τη μία, ο σχεδιασμός βρίσκεται σε πιο ώριμο στάδιο, από την άλλη με την έλευση του μετρό και τα εμβληματικά έργα, όπως ο Πύργος Πειραιά, το νέο Δικαστικό Μέγαρο, η ανάπλαση στον Άγιο Διονύσιο, η πόλη βρίσκεται ήδη σε αναπτυξιακό αναβρασμό.
Το ακίνητο των 13,12 στρεμμάτων βρίσκεται στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης στην Ακτή Καλιμασιώτη. Από εκεί ξεκινάει σήμερα η γραμμή «Πειραιάς – Χαλκίδα» του προαστιακού, ενώ γειτνιάζει με τον ηλεκτρικό και τον νέο σταθμό του μετρό. Η θέση του ακινήτου και η εγγύτητα με το λιμάνι το καθιστά ως τον πλέον σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο της πόλης, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο δραστηριοτήτων της πόλης, δηλαδή τουρισμό, πολιτισμό, αναψυχή κλπ.
Σύμφωνα με την προκήρυξη για τον τεχνικό σύμβουλο, στόχος της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι «η ανάπτυξη, μέσω της προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων, ενός κέντρου μεικτών χρήσεων που μπορούν να εξυπηρετήσουν όχι μόνο το επιβατικό κοινό, αλλά επίσης τη διαρκή κίνηση στον λιμένα και στο κέντρο της πόλης, καθώς και τις ανάγκες της επιχειρηματικότητας της περιοχής». Βάσει των παλαιότερων σεναρίων, η επένδυση είχε εκτιμηθεί στα 50-70 εκατ. ευρώ,
Ειδικότερα, ως προς την προετοιμασία του έργου, έχουν εκπονηθεί οι ειδικές πολεοδομικές μελέτες, η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και η μελέτη αξιοποίησης, ενώ έχει προχωρήσει και η διαβούλευση. Ο διαγωνισμός αναμένεται να βγει στον αέρα τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να γίνει ένα pre-marketing με την εκδήλωση αρχικού ενδιαφέροντος, εν συνεχεία να γίνει η διαβούλευση με τους επενδυτές και η εκδήλωση δεσμευτικού ενδιαφέροντος.
Ισχυρή η Θεσσαλονίκη
Εν μεταξύ, το μέγεθος του εγχειρήματος στη Θεσσαλονίκη είναι σχεδόν διπλάσιο αυτού της Αθήνας που είναι συνολικής επιφάνειας 35.000 στρ. περίπου. Η προς αξιοποίηση έκταση του επιβατικού σιδηροδρομικού σταθμού ανέρχεται σε 86,58 στρέμματα, ενώ έχει ενταχθεί και στο γενικό πολεοδομικό σχέδιο της πόλης ως «σύνθετος πολυλειτουργικός συγκοινωνιακός κόμβος» με κεντρικές λειτουργίες και ελεύθερους χώρους πρασίνου.
Ο ρόλος του στο σύστημα συγκοινωνιών της πόλης θα αναβαθμιστεί περαιτέρω με τη λειτουργία του μετρό, καθώς σήμερα ήδη έχει σύνδεση με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ και τα ΚΤΕΛ.
Στην περίπτωση του σιδηροδρομικού σταθμού Θεσσαλονίκης, αν και έχουν επίσης γίνει πολεοδομικές μελέτες, ΣΜΠΕ και μελέτη αξιοποίησης, θα χρειαστεί εκτεταμένη διαβούλευση δύο φάσεων με φορείς, υπουργεία, τοπική κοινωνία και επενδυτές. Ακόμα, ο τεχνικός σύμβουλος που θα επιλεγεί θα υποστηρίξει τη ΓΑΙΑΟΣΕ στην εκπόνηση ενός high level masterplan.
Ειδικά για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης θα διενεργηθεί και μελέτη αντικτύπου, ακριβώς για να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο στη διαδικασία της διαβούλευσης, καθώς και ESG due diligence προκειμένου οι εν λόγω επενδύσεις να ακολουθούν τις αρχές της βιωσιμότητας.
Τέλος ο τεχνικός σύμβουλος που θα επιλεγεί, με προϋπολογισμό 223.200 ευρώ με ΦΠΑ -προβλέπεται και ποσό αμοιβής επιτυχίας διαγωνισμού 27.000 ευρώ-, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο, αξιολόγηση και επικαιροποίηση -εφόσον χρειαστεί- των υφιστάμενων μελετών, την επεξεργασία των προτάσεων υποψήφιων επενδυτών, την υποστήριξη της ΓΑΙΑΟΣΕ στη διαδικασία έγκρισης των μελετών και έκδοσης ΠΔ.
