Χατζηδάκης: Στήριξη των πολιτών με τήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, οι Υφυπουργοί Χάρης Θεοχάρης και Θάνος Πετραλιάς και ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής, προχώρησαν σε εξειδίκευση του πλαισίου της οικονομικής και φορολογικής πολιτικής που παρουσίασε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ.

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, τόνισε:

«Η κυβέρνηση υλοποιεί πρωτοβουλίες που αφορούν την περαιτέρω στήριξη των πολιτών. Πρωτοβουλίες με χρώμα κοινωνικής δικαιοσύνης όπως η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Προχωρούμε παράλληλα σε αποφάσεις που σχετίζονται με τις φυσικές καταστροφές και τις συνέπειές τους. Πάνω από όλα όμως δίνουμε στους πολίτες αυτά που έχουμε και όχι αυτά που δεν έχουμε, μένοντας πιστοί στη βασική μας γραμμή για δημοσιονομική σταθερότητα και σοβαρότητα».

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αρμόδιος για την Φορολογική Πολιτική, Χάρης Θεοχάρης, δήλωσε:

«Το πλέγμα των μέτρων που εξήγγειλε στη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε ουσιαστικές και βαθιές τομές. Ειδικά σε ό,τι αφορά στη φορολογική πολιτική, έχει σχεδιαστεί ένα εκτενές πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Μέτρα όπως η υποχρεωτική διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές σε 450.000 επιχειρήσεις έως την άνοιξη του 2024, η επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλη τη λιανική αγορά, η καθιέρωση των ψηφιακών τιμολογίων και των ηλεκτρονικών βιβλίων, καθώς και το ψηφιακό δελτίο αποστολής αποτελούν μέρος ενός προγράμματος επεξεργασμένου και άμεσα εφαρμόσιμου. Επιταχύνουμε τις μεταρρυθμίσεις, υπηρετούμε το δίκαιο -παντού είναι ο πυλώνας της πολιτικής μας». Μέχρι τώρα η πολιτεία φρόντιζε για την ελάφρυνση των πολιτών από φόρους -«λιγότεροι φόροι» λέγαμε την πρώτη τετραετία, το κάναμε πράξη-, τώρα στη δεύτερη τετραετία πρέπει να κερδίσουμε τον πόλεμο κατά της φοροδιαφυγής για να έχουμε δικαιότερη κατανομή των φόρων».

O Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αρμόδιος για την Δημοσιονομική Πολιτική, Θάνος Πετραλιάς, δήλωσε:

«Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που καλείται να αντιμετωπίσει ο τόπος, η Ελληνική Οικονομία αποδεικνύεται ανθεκτική. Κάτι που αποτυπώνεται τόσο στις πρόσφατες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις, όσο και στη δυνατότητά της να ανταπεξέρχεται στις οικονομικές συνέπειες μιας τόσο μεγάλης σε έκταση καταστροφής, χωρίς να παρεκκλίνει από τους βασικούς δημοσιονομικούς στόχους. Σε αυτά τα πλαίσια, σημαντικό ρόλο έχει και η ευελιξία που παρέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην αποτελεσματική χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων. Παράλληλα, το πρόγραμμα για το οποίο εξέλεξαν την Κυβέρνηση οι πολίτες συνεχίζει να υλοποιείται απαρέγκλιτα και μάλιστα υλοποιώντας τώρα τις Μεγάλες Αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα. Αλλαγές στο πεδίο της φοροδιαφυγής, στη θωράκιση της χώρας έναντι των οικονομικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στο βασικό πρόσταγμα της κοινωνίας για αύξηση των μισθών και του διαθέσιμου εισοδήματος».

Οι μεταρρυθμίσεις διαρθρώνονται σε τέσσερις άξονες:

Α. Τραπεζικός τομέας.

Β. Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής

Γ. Κοινωνική-εισοδηματική πολιτική, στήριξη των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού:

Δ. Αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις φυσικές καταστροφές.

Πιο αναλυτικά:

Α. Τραπεζικός τομέας

Στόχος των παρεμβάσεων είναι η τόνωση του ανταγωνισμού και η βελτίωση της πρόσβασης επιχειρήσεων και ιδιωτών στο τραπεζικό σύστημα. Οι στόχοι αυτοί εξυπηρετούνται με τις εξής πρωτοβουλίες:

Πρώτον: χρήση του επιτυχημένου προγράμματος Ηρακλής για την αντιμετώπιση των όποιων εκκρεμοτήτων και την περαιτέρω εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών.

Δεύτερον: ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα, με στόχο τη μείωση της ψαλίδας μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων και των επιτοκίων καταθέσεων. Βασικό εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή θα είναι η δυνατότητα χορήγησης στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων και από μη τραπεζικά ιδρύματα – υπό την εποπτεία πάντοτε της Τράπεζας της Ελλάδος – που θα υλοποιηθεί με την προώθηση σχετικής νομοθεσίας.

Τρίτον: Στήριξη της υπηρεσίας IRIS, η οποία δίνει τη δυνατότητα αποστολής χρημάτων -μέσω κινητού, χωρίς να απαιτείται το IBAN και χωρίς καμία χρέωση και καμία προμήθεια- από μία τράπεζα σε μία άλλη (μέχρι τα 500 ευρώ ημερησίως).

Τέταρτον: Αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις συστημικές τράπεζες, η οποία θα προχωρήσει χωρίς καθυστερήσεις και θα φέρει νέα κεφάλαια στη χώρα.

Πέμπτον: Αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων με θέσπιση νέου πλαισίου κανόνων, υποχρεώσεων και ποινών για τους servicers και προστασία των πραγματικά ευάλωτων δανειοληπτών και όχι εκείνων που παριστάνουν τους ευάλωτους, αποκρύπτοντας για διάφορους λόγους την περιουσία τους και τα εισοδήματά τους. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο θα γίνει αποδεκτό – όχι μόνο από τους ευάλωτους δανειολήπτες – αλλά και από όσους, παρά τις δυσκολίες, εξακολουθούν να πληρώνουν τα δάνειά τους.

Β. Δέκα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής

Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.

Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.

Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.

Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.

Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής.

Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Σημειώνεται ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY (Μάρτιος 2021) έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462.493.710,3 €. Έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2.980.580.395.13€ (το ποσό είναι το συνολικό για τις δηλώσεις αυτές, διότι δεν καταχωρείται διακριτά το ποσό που καταβάλλεται με μετρητά).

Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων (μία στις τέσσερις).

Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.

Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.

Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας.

Στόχος, το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο να ενισχύσει την υποχρέωση και την ευθύνη όσων συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων να προβαίνουν στους αναγκαίους ελέγχους για τα πρόσωπα με τα οποία συναλλάσσονται και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.

Στον τομέα των βραχυχρόνιων μισθώσεων θεσμοθετείται συνδυασμός παρεμβάσεων με στόχο την αντιμετώπιση αθέμιτου ανταγωνισμού με τα ξενοδοχεία (στις περιπτώσεις που η δραστηριότητα αυτά αποκτά επιχειρηματικά χαρακτηριστικά χωρίς, έως τώρα, να συνοδεύεται από τις αντίστοιχες υποχρεώσεις), αλλά και την αντιμετώπιση των δευτερογενών αρνητικών επιπτώσεων στην κτηματαγορά και τα ενοίκια. Δεν θίγεται η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων που αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και για τη χώρα συνολικά.

Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τα εξής:

Τροποποίηση ορισμού της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης: Βραχυχρόνια μίσθωση θα ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.

Δημιουργείται νέος Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ειδικά για Βραχυχρόνια Μίσθωση. Όλα τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υποχρεούνται σε έναρξη ή προσθήκη δραστηριότητας με βάση τον νέο ΚΑΔ.

Υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας για φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με την συγκεκριμένη παρέμβαση οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση (ή υπεκμίσθωση) τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις (ατομική ή νομικό πρόσωπο) και θα υποχρεούνται σε έναρξη όπως υποχρεούνται ήδη τα νομικά πρόσωπα που ασκούν την συγκεκριμένη δραστηριότητα, (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).

Επιβολή ΦΠΑ, Τέλους Παρεπιδημούντων και Φόρου Διαμονής: Για τους εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές νομικά πρόσωπα/ατομικές επιχειρήσεις με ΚΑΔ βραχυχρόνιας μίσθωσης: α) το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα υπόκειται σε ΦΠΑ, β) θα υπόκεινται σε τέλος Παρεπιδημούντων και γ) θα υπόκεινται σε φόρο διαμονής, όπως ισχύει για τα τουριστικά καταλύματα (ξενοδοχεία και επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων).

Επισημαίνεται ότι ειδικά φόρο διαμονής που επιβαρύνει τον πελάτη, θα έχουν και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις των εκμισθωτών/υπεκμισθωτών φυσικών προσώπων (ιδιωτών) με ένα ή δύο ακίνητα. Επιπλέον, στο φόρο διαμονής ενσωματώνεται τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής τόσο στη βραχυχρόνια μίσθωση όσο και στα τουριστικά καταλύματα για την κάλυψη μέρους του κόστους των φυσικών καταστροφών (περισσότερες πληροφορίες για το τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στο τέλος του σημειώματος, στην ενότητα για τις φυσικές καταστροφές).