Του Χάρη Ντιγριντάκη

Ο κύβος ερρίφθη στον κλάδο των μεταφορών και όλα δείχνουν ότι τοποθετήθηκαν οι ράγες για να τροχοδρομήσουν σε μια σύγχρονή εποχή οι αστικές και υπεραστικές μεταφορές με τις νέες ανάγκες που διανοίγονται στον επιβάτη και την αγορά. Η πολιτεία ολοκλήρωσε -δημοσιεύτηκε μόλις στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης- ένα σχέδιο ολοκληρωμένων παρεμβάσεων με στόχο την ριζική αναμόρφωση των αστικών και υπεραστικών μεταφορών.

Συγκεκριμένα, το «Σχέδιο δράσης για το 2021» περιέχει ένα σημαντικό καμβά αναφορών στα σιδηροδρομικά έργα και στο πλαίσιο σχέσεων μεταξύ των σιδηροδρομικών εταιρειών. Σε αυτό το κάδρο υπάρχει ειδική ενότητα για τον «Στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό ελληνικών σιδηροδρόμων».

Τι προβλέπεται

Ειδικότερα στο πρελούδιο του πλάνου του τρέχοντος έτους, προβλέπονται επείγοντα έργα σιδηροδρόμων. Αυτά περιλαμβάνουν την ανάταξη και συντήρηση του δικτύου του ΟΣΕ, τη συνεργασία ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ για το τμήμα Ρίο, Πάτρα, Πύργος και την ολοκλήρωση των συστημάτων του σιδηροδρομικού άξονα Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη – Προμαχώνας (ΠΑΘΕΠ) από τον ΟΣΕ.

Παράλληλα, υπάρχει πρόβλεψη για ομιλοποίηση ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ. Νέα σύμβαση, διεταιρικό διοικήσεων (Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών – ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ), σύσταση διεταιρικής επιτροπής επιχειρησιακού σχεδιασμού και σύσταση διεταιρικής επιτροπής παραλαβής έργων.

Επιπλέον, προβλέπεται η ανάταξη και συντήρηση του δικτύου (ωρίμανση και ένταξη του έργου σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα), το Ρίο – Πάτρα (μελέτη ανάλυσης εναλλακτικών λύσεων και οριστικοποίηση πρότασης), το Πάτρα – Πύργος (Πύργος – Πάτρα – Περιφερειακή Σύνδεση, Ρίο – Πάτρα: οριστική μελέτη, τεύχη δημοπράτησης, ένταξη έργου, προκήρυξη και λοιπές Συμβάσεις στο τμήμα: Κιάτο – Ρίο – Πάτρα) και τέλος, ολοκλήρωση συστημάτων ΠΑΘΕΠ (ολοκλήρωση της 717 Σύμβασης ΕΡΓΟΣΕ, ανάταξη του ΤΧ1 – ΤΧ5, Αθήνα – Θεσσαλονίκη 2021: προς τις 3 ώρες, Β’ φάση διαγωνιστικής διαδικασίας / ανάδειξη αναδόχου, έγκριση περιβαλλοντικών όρων).

Όπως αναφέρεται στο σχέδιο, η δράση αυτή θα συμβάλει, ώστε να επιτευχθεί η αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ, η εξειδίκευση του Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών για το σιδηρόδρομο, η διαχείριση του τροχαίου υλικού της ΓΑΙΑΟΣΕ, η βελτιστοποίηση της απόδοσης της συνεργασίας με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η ολοκλήρωση της μελέτης και των τευχών ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ για το τμήμα Θεσσαλονίκη – Αμφίπολη.

Επίσης, περιέχονται παρεμβάσεις στο θεσμικό, ρυθμιστικό και οργανωτικό πλαίσιο του σιδηροδρόμου. Η δράση αυτή θα συμβάλει, όπως υποστηρίζεται, ώστε να ολοκληρωθούν οι νομοθετικές παρεμβάσεις, η προσαρμογή σκοπών των εταιρειών, Αρχών και επιτροπών με την τροποποίηση ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, η προσαρμογή σκοπών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ, Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), Επιτροπής Ατυχημάτων και η διευθέτηση ορίων υποδομής και λοιπής ακίνητης περιουσίας.

Σταθμός των ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα

Το 15ο μεγάλο έργο που εμπεριέχεται στο «λιμπρέτο» το ετήσιο σχέδιο δράσης του υπουργείου Υποδομών αφορά τον νέο σταθμό των ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα, που θα αντικαταστήσει του υφιστάμενους σε Κηφισό και Λιοσίων. Στο σχέδιο δράσης αναφέρεται πως μέσα στο 2021 αναμένεται να έρθει στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για το έργο, ενώ παράλληλα θα οριστικοποιηθούν τα τεύχη δημοπράτησης και θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός. Τους τελευταίους μήνες το έργο το οποίο είναι στα σχέδια εδώ και 15 χρόνια, έχει βγει από τα συρτάρια του υπουργείου, ενώ η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων βγήκε σε δημόσια διαβούλευση τον Φεβρουάριο.

Το έργο αυτό περιλαμβάνεται σε μία λίστα με «επείγοντα έργα αστικών συγκοινωνιών», τα οποία αναμένεται να ξεκινήσουν ως το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Ανάμεσα σε αυτά, βρίσκεται η προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάταξη και συντήρηση του Μετρό, η προκήρυξη διαγωνισμού για την προμήθεια διρρευματικών συρμών Μετρό, η προκήρυξη διαγωνισμού για το αμαξοστάσιο τραμ Πειραιά και Ελληνικού, με τον διαγωνισμό να βρίσκεται σε εξέλιξη (πρόκειται για την επέκταση του αμαξοστασίου του Ελληνικού και αναμένεται να συμβασιοποιηθεί ως το τέλος της χρονιάς) και ο σταθμός Κοινών Ταμείων Εισπράξεων Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) Αττικής και η διερεύνηση υποδομών φυσικού αερίου του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ).

Πρόγραμμα για τον ΗΣΑΠ

Εξάλλου, μέσα στη χρονιά αναμένεται η εκπόνηση προγράμματος συντήρησης και ανάταξης των συρμών (in house & outsourcing) του ΗΣΑΠ και τηλεματικής με τις σχετικές προκηρύξεις να αναμένονται. Επίσης, θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για την προμήθεια διρρευματικών συρμών του Μετρό που θα πραγματοποιούν τα δρομολόγια προς Αεροδρόμιο. Χωρίς επιπλέον συρμούς, δεν θα είναι δυνατή η πραγματοποίηση του δρομολογίου Πειραιάς – Αεροδρόμιο χωρίς μετεπιβίβαση ανά μία ώρα, όταν παραδοθεί η επέκταση του Μετρό στον Πειραιά.

Άλλη δράση που αναφέρεται σχετικά με τις συγκοινωνίες της Αθήνας είναι η θεσμική και χρηματοδοτική ανασυγκρότηση μητροπολιτικών αστικών συγκοινωνιών. Συγκεκριμένα, θεσμικό, ρυθμιστικό & οργανωτικό πλαίσιο αστικών συγκοινωνιών, ανάταξη συντήρησης και λειτουργίας, αναδιάρθρωση δικτύου των Οδικών Συγκοινωνιών Α.Ε. (ΟΣΥ ΑΕ), ανάταξη συντήρησης των Σταθερών Συγκοινωνιών Α.Ε. (ΣΤΑΣΥ ΑΕ), χρηματοδότηση και συμβολαιοποίηση, έλεγχος εσόδων συγκοινωνιακών φορέων.

Το υπουργείο αναμένεται να εκδώσει νέο θεσμικό πλαίσιο για τη συντήρηση σε ΟΑΣΘ, ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ, να προχωρήσει σε προσαρμογή εταιρικών σκοπών αστικών συγκοινωνιακών φορέων, καθιέρωση διεταιρικών και εποπτικών σχέσεων μεταξύ εταιρειών και με τρίτους (π.χ. ΚΤΕΛ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ) και δημιουργία παρατηρητηρίου λειτουργίας μητροπολιτικών αστικών συγκοινωνιών. Επιπλέον, θα γίνει ανάλυση, αναδιάταξη και κατάστρωση διαδικασιών ροής εισπράξεων σε ΟΑΣΘ, ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ.

Τέλος σε ότι, αφορά τα μεγάλα συγκοινωνιακά έργα, κύριοι στόχοι είναι η ολοκλήρωση της επέκτασης του Μετρό στον Πειραιά (μέσα στη χρονιά αναμένεται η δημοπράτηση των συστημάτων επικοινωνίας TETRA) και του τμήματος Άλσος Βεΐκου – Περισσός της γραμμής 4 όπου αναμένεται να έχουμε την υπογραφή της σύμβασης και την έναρξη των εργασιών. Επίσης, προχωράει η προμήθεια λεωφορείων φυσικού αερίου, ηλεκτρικά και EURO 6 για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και προχωράει η έκδοση νέου θεσμικού πλαισίου ώστε να προωθηθεί στις μεταφορές, η εισαγωγή της υδρογονοκίνησης.