Μεγάλη Παναγιά στη Βιβλιοθήκη του Ανδριανου (Photo Credit By Food and Travel)

Η Αθήνα είναι ένας μοναδικός προορισμός με αξιοθέατα παγκόσμια πολιτιστικής σημασίας που όλοι οι επισκέπτες της γνωρίζουν και επιδιώκουν να επισκεφθούν. Υπάρχει όμως και μια σειρά από άγνωστα μνημεία που το καθένα από αυτά κρύβει μια ξεχασμένη πτυχή της μακραίωνης ιστορίας της πόλης.

Τα πέντε αξιοθέατα που παρουσιάζονται σε αυτό το άρθρο είναι σημαντικά και ενδιαφέροντα, και αξίζει να τα ανακαλύψουν τόσο οι επισκέπτες της πόλης, όσο και οι κάτοικοι της, οι οποίοι ενδεχομένως περνούν συχνά από δίπλα τους αλλά αγνοούν την ύπαρξη τους ή τη σημασία τους.

Το Ιερό του Πάνα στην οδό Αρδηττού

Στη συμβολή των οδών Αθανασίου Διάκου και Αρδηττού, εκεί που ξεκινούν  οι οδοί Βουλιαγμένης και Καλλιρρόης, σε κατάφυτη περιοχή και σε χαμηλότερο επίπεδο από το δρόμο, βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής.  Κατεβαίνοντας προς την εκκλησία, υπάρχει μια πινακίδα που δείχνει τη θέση του Ιερού του Πάνα, ενός σημαντικού λατρευτικού χώρου στην Αρχαία Αθήνα.  Στην πραγματικότητα είναι ένας μεγάλος βράχος (που φράζει το πεζοδρόμιο στην οδό Αρδηττού) με δύο λαξευμένες πλευρές και μια μικρή φυσική σπηλιά στη βάση του. Το Ιερό αναγνωρίστηκε και εξερευνήθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα. Στις εγκοπές του βράχου πιθανότατα στηριζόταν ένα στέγαστρο, ενώ οι ανασκαφές στο εσωτερικό της μικρής σπηλιάς έδειξαν ότι χρησιμοποιούνταν ως  χώρος για ταφές.

Το Ιερό του Πάνα (Photo Credit By Food and Travel)

Το 1911, σύμφωνα με τη σχετική βιβλιογραφία, οι αρχαιολόγοι εντόπισαν σε μία από τις δύο στιλβωμένες κάθετες επιφάνειές του, μια ανάγλυφη παράσταση του Πάνα, που τον απεικονίζει να περπατά. Δυστυχώς, το ασυντήρητο ανάγλυφο που εκτίθεται στη ρύπανση έχει σχεδόν εξαφανιστεί και είναι αρκετά δύσκολο να το διακρίνει κανείς. Αποτελεί  όμως μια ενδιαφέρουσα πρόκληση για τον καθένα η προσπάθεια εντοπισμού του επάνω στην επιφάνεια του βράχου.

Το Ηλιακό Ρολόι του Μέτωνα στην Πνύκα

Ο  Έλληνας μαθηματικός, αστρονόμος, γεωμέτρης και μηχανικός Μέτων έζησε στην Αθήνα τον 5ο αιώνα π.Χ. και είναι γνωστός για την εφεύρεση του Ηλιακού Ρολογιού. Οι αρχαίοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο Μέτων κατασκεύασε το πρώτο Ηλιοσκόπιο (Ηλιακό Ρολόι) της Αθήνας. Τα θεμέλιά του είναι ορατά σήμερα ακριβώς πάνω από το βάθρο της Πνύκας. Με βάση τη θέση αυτή του Ηλιοσκοπίου, ο Μέτων υπολόγιζε τους χρόνους των ισημεριών και των ηλιοστασίων.


Το Ηλιακό Ρολόι του Μέτωνα στην Πνύκα (Photo Credit By Food and Travel)

Από το σημείο αυτό, μπορείτε να δείτε και σήμερα την ανατολή του ηλίου κατά το θερινό ηλιοστάσιο πάνω από την κορυφή του Λυκαβηττού και την ανατολή του χειμερινού ηλιοστασίου πάνω από την κορυφή του Υμηττού. Το τόξο 60 μοιρών που σχηματίζεται από την ετήσια κίνηση του ήλιου στον ορίζοντα διχοτομείται από τον βράχο της Ακρόπολης. Με αυτόν τον τρόπο, το φως του ήλιου στις ισημερίες ευθυγραμμίζεται  με το βράχο της Ακρόπολης.

H θέα από το Ηλιακό Ρολόι του Μέτωνα στην Πνύκα (Photo Credit By Food and Travel)

Το θερινό ηλιοστάσιο ήταν σημαντικό για τους αρχαίους Αθηναίους αφού σηματοδότησε την έναρξη του νέου έτους. Οι υπολογισμοί αυτοί του Μέτωνα βοήθησαν στην καθιέρωση του Αττικού Ημερολογίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, που κατασκευάστηκε τον 2ο αιώνα π.Χ. και είναι ο παλαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής στον κόσμο, βασίζεται σ τον Μετωνικό κύκλο.

H Φυλακή του Σωκράτη στο Λόφο Φιλοπάππου

Πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι μια σπηλαιώδης δομή στη βάση του λόφου Φιλοπάππου και λίγα μέτρα από το Ηρώδειο, ήταν το μέρος όπου φυλακίστηκε ο Σωκράτης πριν δηλητηριαστεί. Σύμφωνα όμως  με την επικρατέστερη άποψη είναι δύσκολο να συνδεθεί αυτός  ο αρχαιολογικός χώρος με τη φυλακή της αρχαίας Αθήνας.

H Φυλακή του Σωκράτη (Photo Credit By Food and Travel)

Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που συμφωνούν με τις περιγραφές της φυλακής στους Διαλόγους του Πλάτωνα που στηρίζουν αυτή τη θεωρία. Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγούν τα στοιχεία ότι κατασκευάστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ., έβλεπε σε μεγάλο δρόμο και βρισκόταν σε λάκκο που περιείχε λουτρά. Επίσης, ένα μικρό άγαλμα του Σωκράτη ήταν ένα από τα αντικείμενα που βρέθηκαν στο σημείο. Η σκαλιστή κατασκευή ήταν πιθανότατα τμήμα ενός εντυπωσιακού διώροφου ή τριώροφου κτιρίου.

H Φυλακή του Σωκράτη (Photo Credit By Food and Travel)

Μια ενδιαφέρουσα πληροφορία για την επονομαζόμενη “Φυλακή του Σωκράτη” είναι  ότι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο χρησιμοποίησε αυτές τις σπηλιές ως χώρο αποθήκευσης αντικειμένων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το μουσείο έθαψε πολλά από τα εκθέματα του εκεί για να αποτρέψει την κλοπή τους από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Είτε πρόκειται για τη φυλακή του διάσημου φιλοσόφου είτε όχι, αυτή είναι μια πραγματικά ενδιαφέρουσα τοποθεσία που συχνά παραβλέπεται από τους επισκέπτες της κοντινής Ακρόπολης και είναι σχετικά άγνωστη στους κατοίκους της πόλης.

Το Λύκειο του Αριστοτέλη στη Ρηγίλλης

Σε πολύ κεντρικό σημείο της πόλης, κοντά στην οδό Ρηγίλλης, ανακαλύφθηκε το 1996 ένας πολύ σημαντικός αρχαιολογικός χώρος με παγκόσμια σημασία. Είναι τα ερείπια της παλαίστρας ενός από τα πρώτα γυμνάσια της αρχαίας Αθήνας, αυτού του Λυκείου του Αριστοτέλη. Σύμφωνα με τις αρχαίες μαρτυρίες, το Λύκειο ήταν μια ειδυλλιακή, κατάφυτη τοποθεσία στα ανατολικά της Αθήνας.

Το Λύκειο του Αριστοτέλη (Photo Credit By Food and Travel)

Η παλαίστρα ήταν ένα μεγάλο κτίσμα με διαμήκη άξονα από βορρά προς νότο που ιδρύθηκε στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ. Το κτίριο αποτελείται από μια εσωτερική αυλή που περιβάλλεται από στοές, πίσω από τις οποίες αναπτύσσονται συμμετρικά ευρύχωρα, ορθογώνια δωμάτια. Στη βόρεια πλευρά της αυλής χτίστηκε στα μεταγενέστερα χρόνια μια δεξαμενή λουτρών για τους αθλητές, με τοξωτές, στενές πλευρές.

Το Λύκειο του Αριστοτέλη (Photo Credit By Food and Travel)

Το Λύκειο του Αριστοτέλη ήταν και είναι ένα από τα σημαντικότερα μέρη στον κόσμο για την ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος. Ήταν η ενσάρκωση της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα για τους νέους βασισμένο στην ιδέα του «καλού καγάθου».

Η Μεγάλη Παναγιά στη Βιβλιοθήκη του Ανδριανου

Ο χώρος της Βιβλιοθήκης του Αδριανού έπαιξε σημαντικό ρόλο στη βυζαντινή περίοδο της Αθήνας φιλοξενώντας σημαντικά μνημεία της περιόδου αυτής. Στο κέντρο του αρχαιολογικού χώρου δεσπόζουν τα ερείπια ενός ναού που λίγοι από τους περαστικούς της Πλάκας και του Μοναστηρακίου, γνωρίζουν ότι ανήκουν σ’ έναν από τους σημαντικότερους Αθηναϊκούς βυζαντινούς ναούς. Πρόκειται για τον παλαιότερο χριστιανικό ναό της Αθήνας αφιερωμένο στην Παναγία, ο οποίος λόγω του μεγέθους του απέκτησε το προσωνύμιο Μεγάλη Παναγιά.

H Μεγάλη Παναγιά στη Βιβλιοθήκη του Ανδριανου (Photo Credit By Food and Travel)

Ο αρχικός τετράκογχος ναός χτίστηκε τον 5ο αιώνα, είχε μαρμάρινη τοιχοποιία και αποτέλεσε το πρώτο καθεδρικό ναό της Αθήνας. Τον 7ο αιώνα μετατράπηκε σε τρίκλιτη βασιλική, ενώ το 12ο αιώνα μετά την καταστροφή του από πυρκαγιά, μετατράπηκε σε μικρό μονόχωρο ναό. Τον 19ο αιώνα καταστράφηκε ολοσχερώς σε μεγάλη πυρκαγιά που κατέκαψε σημαντικό τμήμα της ευρύτερης περιοχής της Αγοράς.

Μεγάλη Παναγιά στη Βιβλιοθήκη του Ανδριανού (Photo Credit By Food and Travel)

Η αρχική τετράκογχος κατασκευή αποτελεί ένα κτίριο μοναδικής σημασίας για όλη τη βυζαντινή επικράτεια που επηρέασε με την αρχιτεκτονική του και άλλες μετέπειτα εκκλησίες (όπως οι Άγιοι Απόστολοι Σολάκη στην Αρχαία Αγορά).

Αυτά λοιπόν είναι πέντε μοναδικά μνημεία από διαφορετικές ιστορικές περιόδους της Αθήνας, που αποτελούν πέντε πτυχές της μετεξέλιξης της πόλης στην πάροδο του χρόνου και τα οποία αξίζει να γνωρίζουν οι επισκέπτες και οι κάτοικοι αυτής της ιστορικής και πολυπρόσωπης πόλης.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες ταξιδιωτικές προτάσεις για μοναδικούς προορισμούς, αξιοθέατα, διαμονή και εστιατόρια στην ιστοσελίδα:  byfoodandtravel.com