Με σημαντικές αντιφάσεις στο χώρο του τουρισμού αποχαιρετά τη Ζάκυνθο ο φετινός Σεπτέμβριος, αφού ναι μεν τα χαμόγελα είναι δικαιολογημένα λόγω των αυξημένων αφίξεων, είναι ωστόσο και συγκρατημένα, λόγω του προβληματισμού από τα χαμηλά έσοδα που συνόδεψαν αυτή την αύξηση.
Για μία ακόμη φορά φαίνεται πως ο μεγάλος κερδισμένος από κάθε ανοδική πορεία στις αφίξεις είναι το σύστημα του all-inclusive, αφού το over booking που καταγράφεται δεν αφορά τις κρατήσεις για πρωινό και ημιδιατροφή αλλά το πλήρες πακέτο. Η Ζάκυνθος ειδικά και η Ελλάδα γενικότερα φαίνεται πως επωφελήθηκαν σημαντικά από τις κρίσεις και την αστάθεια γειτονικών ανταγωνιστικών προορισμών αλλά η εξέλιξη αυτή έχει δύο παραμέτρους: αφενός μεν πρόκειται για αύξηση αφίξεων χαμηλής οικονομικής δυνατότητας και αφετέρου, η Τουρκία ανακάμπτει ταχύτατα και εξελίσσεται στο δεύτερο δυναμικό προορισμό της Μεσογείου, μετά την Ελλάδα. Το ντέρμπι μεταξύ των δύο χωρών θα κριθεί στις λεπτομέρειες και σε αυτές δίνουν βάρος οι επιχειρηματίες του τουρισμού.
Αναμενόμενος ο θετικός Σεπτέμβριος
Η ολοφάνερα αυξημένη τουριστική κίνηση στη Ζάκυνθο κρίνεται απολύτως αναμενόμενη από τους έμπειρους τουριστικούς πράκτορες του νησιού. Η συνολικότερη εικόνα της φετινής τουριστικής περιόδου αλλά και οι προκρατήσεις για το φθινόπωρο, έδειξαν ολοφάνερα ότι ο Σεπτέμβριος θα ήταν ένας μήνας ιδιαίτερα θετικός –όπως παραδοσιακά ήταν άλλωστε ο μήνας αυτός.
Το over booking και οι μη εξυπηρετούμενες υπερκρατήσεις χαρακτηρίζουν το φετινό Σεπτέμβριο. Πώς μεταφράζεται όμως αυτή η κατάσταση σε έσοδα; «Η αλήθεια είναι ότι ενώ έχουμε ολοφάνερα περισσότερες αφίξεις, έχει σημειώσει πτώση το κατά κεφαλήν εισόδημα από τους τουρίστες αυτούς», εξηγεί ο τουριστικός πράκτορας Μάνθος Μπολίδης. Ναι μεν ο τζίρος σε πολλές επιχειρήσεις παραμένει ο ίδιος, αλλά η φετινή αύξηση στις αφίξεις δεν έφερε και την εξίσου αναμενόμενη αύξηση εσόδων.
Αντιθέτως, σημειώθηκε μικρή μείωση, καθώς το target group που απορροφήσαμε ως χώρα από άλλες αγορές, ήταν χαμηλότερης αγοραστικής δύναμης. Μια κατατοπιστική εξήγηση για την εξέλιξη αυτή μας δίνει ο κ. Μπολίδης: «Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα και βέβαια κατ επέκταση και η Ζάκυνθος, έχουν προσελκύσει τους τουρίστες που επέλεγαν τη Βόρεια Αφρική (Αίγυπτο, Μαρόκο, Τυνησία) και την Τουρκία. Αυτοί είναι οι τουρίστες χαμηλής καταναλωτικής δυνατότητας. Όταν χάθηκαν οι προορισμοί αυτών των τουριστών, οι tour operators έπρεπε να τους δώσουν κάτι εναλλακτικό. Τους προσέφεραν λοιπόν την Ελλάδα, η οποία ωστόσο αποτελεί προορισμό υψηλότερης οικονομικής βαθμίδας. Οι tour operators λοιπόν, πήραν από την Ελλάδα τους υψηλότερης οικονομικής κατηγορίας τουρίστες, τους διοχέτευσαν στην Ισπανία που βρίσκεται σε ακόμη πιο υψηλό επίπεδο και γέμισαν τη χώρα μας με τους επισκέπτες της πιο χαμηλής οικονομικής κατηγορίας. Έτσι οι επισκέπτες που ήρθαν στη χώρα μας (και βέβαια στη Ζάκυνθο), δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να ξοδέψου όσα εμείς περιμέναμε», λέει ο κ. Μπολίδης. «Από την άλλη μεριά, η αύξηση των αφίξεων συνεπάγεται με λειτουργία πολλών μονάδων και επιχειρήσεων σε όλη την επικράτεια του νησιού», προσθέτει.
Κερδισμένο το all-inclusive
Η εικόνα της Ζακύνθου, πλημμυρισμένης από κόσμο στις αρχές του Οκτωβρίου, είναι αναμφίβολα θετική και συναντάται σε πολλά μέρη της χώρας -καιρού επιτρέποντος. Η φετινή τουριστική σεζόν επιμηκύνθηκε σχεδόν κατά 2 εβδομάδες, τουλάχιστον από ορισμένες συγκεκριμένες αγορές και οι επιχειρηματίες του τουρισμού δείχνουν ότι μπορούν να υποστηρίξουν σθεναρά αυτή τη νέα τάση που και οι ίδιοι προκάλεσαν. Η πολωνική αγορά που καθίσταται πλέον σταθερά δεύτερη στο νησί μας, μετά τη βρετανική, σημείωσε άνοδο και μάλιστα με επισκέπτες υψηλότερου οικονομικού επιπέδου. Αυτό δεν συνέβη όμως με άλλες αγορές, όπου τα έσοδα καταγράφηκαν μειωμένα.
Σεπτέμβριος με πληρότητες δεν σημαίνει ότι αυτή είναι η γενική εικόνα. Όπως εξηγεί ο τουριστικός πράκτορας Δημήτρης Νάκος, η θετικότατη εικόνα αφορούσε σχεδόν αποκλειστικά τα ξενοδοχεία που δουλεύουν με το all-inclusive και όχι τη διαμονή με πρωινή ή με ημιδιατροφή. Πολλά δωμάτια αυτών των δύο κατηγοριών έμειναν κενά το Σεπτέμβρη.
Την ίδια στιγμή, αγορές όπως η σλοβακική και η τσεχική ζητούν διακοπές στη Ζάκυνθο αλλά είναι αδύνατο να το καταφέρουν καθώς οι ξενοδόχοι θέλουν μεγάλο χρόνο διαμονής, ενώ οι πράκτορες από τις παραπάνω χώρες ζητούν διάστημα όχι μεγαλύτερο των 100 ημερών και χαμηλότερες τιμές. Πώς λοιπόν θα καταφέρει η Ζάκυνθος να «παντρέψει» τη φθηνή διαμονή, το καλό προϊόν και τους ξενοδόχους; Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση του νησιού.
Σε υψηλό επίπεδο οι παροχές στο νησί
Η Ζάκυνθος αποτελεί έναν προορισμό που έχει να προσφέρει υψηλής ποιότητας τουριστικές υπηρεσίες στους επισκέπτες της. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι το πολυτελέστατο resort στη Ζάκυνθο απέσπασε δύο πανευρωπαϊκές πρωτιές στα World Travel Awards, και μάλιστα σε ιδιαίτερα απαιτητικές κατηγορίες, γεγονός που δείχνει τη σταθερή άνοδο του νησιού σε ποιοτικές παροχές. «Στον τομέα ποιότητας καταλυμάτων, η Ζάκυνθος έχει να προσφέρει πολύ καλές υπηρεσίες και οι ξενοδόχοι του νησιού κάνουν εξαιρετική δουλειά», επισημαίνει ο κ. Μπολίδης. Αυτό ωστόσο δεν φτάνει. «Μάλιστα αυτό μπορεί να στραφεί και μπούμερανγκ για το νησί, αφού ο πολύ απαιτητικός πελάτης που επιλέγει τόσο υψηλής ποιότητας κατάλυμα, απαιτεί ανάλογα υψηλού επιπέδου υπηρεσίες και παροχές εκτός ξενοδοχείου. Δεν έρχεται μονάχα για να μείνει σε ένα δωμάτιο γεμάτο χλιδή. Τις προσπάθειες της ιδιωτικής πρωτοβουλίας πρέπει να στηρίξουν και να συνδράμουν οι κρατικές δομές. Η Ζάκυνθος χρειάζεται αλματώδη βελτίωση σε ό,τι αφορά τις παροχές από τις τοπικές αρχές και φορείς», τονίζει ο κ. Μπολίδης.
Με το βλέμμα στην ανερχόμενη Τουρκία
Όπως εξηγεί ο κ. Νάκος, η Τουρκία παραμένει ένας τουριστικός γίγαντας της περιοχής, ο οποίος λύγισε για κάποιο διάστημα, ωστόσο ανακάμπτει ταχύτατα και δυναμικά και κατάφερε να φτάσει στη 2η θέση στη Μεσόγειο, μετά τη χώρα μας. «Αντίθετα, η Ισπανία σημειώνει σημαντική πτώση λόγω των αυξημένων τιμών που προσέφερε η χώρα στους tour operators, σε σχέση με τις ελληνικές τιμές, με αποτέλεσμα οι κρατήσεις στη χώρα αυτή να εμφανίζονται μειωμένες για το 2018», εξηγεί ο κ. Νάκος.
Η ερχόμενη σεζόν φαίνεται να κυλά θετικά όχι όμως τόσο όσο η φετινή, σε ό,τι αφορά την προσέλκυση του κόσμου, πάντα με γνώμονα την άνοδο της Τουρκίας. Όπως επισημαίνει ο κ. Νάκος, τα στοιχεία προέρχονται από χώρες που δεν έχουν ως κύριο προορισμό τους τη γείτονα χώρα, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία. Μάλιστα, ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι πωλήσεις πακέτων από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης οι οποίες κατεξοχήν επιλέγουν την Τουρκία για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. «Θεωρώ ότι η πρωτιά το 2018 θα παιχτεί μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δε θα είναι μια εύκολη σεζόν, θα έχει πολλές προκλήσεις και την παρτίδα σε ό,τι αφορά τις αφίξεις, θα την κερδίσουν για μία ακόμη φορά οι Πολωνοί, με αύξηση άνω των 30%. Ηδη οι πωλήσεις προς τη Ζάκυνθο αλλά και γενικά στην Ελλάδα πάνε πάρα πολύ καλά για το καλοκαίρι του 2018 ενώ ανεβαίνουν σημαντικά και πιο ιδιόρρυθμες αγορές όπως η Αρμενία και ο Λίβανος».
Η γκάμα λοιπόν των χωρών που προτιμούν το νησί μας, διευρύνεται και με το τέλος του Οκτωβρίου, όταν θα ξεκινήσουν οι μεγάλες διεθνείς τουριστικές εκθέσεις, το τοπίο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Το πώς θα το αξιολογήσουμε είναι η μεγάλη πρόκληση και βέβαια το μεγάλο στοίχημα.
Ερχεται εξίσου «θερμός» Οκτώβριος
Ανάλογα θετικός αναμένεται και ο Οκτώβριος, αφού όπως εξηγεί ο κ. Μπολίδης, συνεργαζόμενη πολωνική εταιρεία με το γραφείο του, λήγει το πρόγραμμά της πιθανώς και μετά τις 20 Οκτωβρίου, ενώ αρχικά αυτό θα έληγε στις 6 του μήνα. Προγράμματα υπόλοιπων αγορών λήγουν κανονικά αλλά υπάρχουν βλέπεις για επιμήκυνση από τι ανεχόμενες αγορές όπως η ολλανδική. Ο μήνας που διανύουμε φαίνεται λοιπόν θετικός για ορισμένες μόνο αγορές, ενώ για την επόμενη χρονιά η εικόνα που αρχίζει ήδη να διαγράφεται απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
