της Εύας Οικονομάκη
Σε αλλαγές εκ βάθρων οδηγείται το εγχώριο real estate, με την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού που πλήττει τη χώρα μας να παραλύει έναν ακόμη νευραλγικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας -αφού το 95% των δραστηριοτήτων που συνδέεται με την αγορά ακινήτων έχει μπει στον πάγο- και τις τιμές ενοικίασης και αγοράς κατοικιών να εκτιμάται ότι θα υποστούν μείωση κατά 20%-30%. «Η κτηματαγορά αλλάζει και θα χρειαστεί χρόνος για να επανέλθει στα επίπεδα προ της υγειονομικής κρίσης», επισημαίνουν πηγές του κλάδου.
Η σχεδόν ανύπαρκτη ζήτηση σε επίπεδο ενοικιάσεων και οι μηδενικές αγοραπωλησίες ακινήτων σκιαγραφούν αυτή τη στιγμή την εικόνα του real estate, με παράγοντες της αγοράς να εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει άμεσα ύφεση της διάδοσης του Covid-19, ο τομέας των ακινήτων θα επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν την περίοδο της βαθιάς οικονομικής κρίσης. «Εάν αυτή η εξάπλωση του κορωνοϊού συνεχιστεί για τρεις μήνες ακόμη, θα έρθουμε αντιμέτωποι με καταστάσεις που βιώσαμε την περίοδο 2009-2011. Θα έχουμε έναν μικρό Αρμαγεδδών στην ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση στην αγορά ακινήτων», επισημαίνουν.
Τι αλλάζει στα ενοίκια
Μάλιστα, φορείς της αγοράς προβλέπουν ότι από τον Σεπτέμβριο θα σημειωθεί μείωση κατά 20%-30% στις τιμές ενοικίασης των ακινήτων, τη στιγμή που σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που ταλανίζουν την κτηματαγορά είναι η αδυναμία καταβολής των μισθωμάτων από ενοικιαστές, είτε αφορούν οικιστικές μισθώσεις, είτε επαγγελματικές. Με δεδομένο, δε, ότι το 2019 ο δείκτης μη καταβολής μισθωμάτων παρουσίασε άνοδο κατά 15%, παράγοντες της αγοράς θεωρούν ο αριθμός εκείνων που δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στην καταβολή του ενοικίου τους θα αυξηθεί σημαντικά.
«Η κτηματαγορά, το επόμενο διάστημα θα έρθει αντιμέτωπη με την ραγδαία αύξηση μη καταβολής των μισθωμάτων. Τα μέτρα στήριξης αφορούν αποκλειστικά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, και αν η πανδημία του κορωνοϊού δεν ολοκληρωθεί έως τέλη Απριλίου, ακόμη και με την νομοθέτηση καταβολής του 60% του μισθώματος για δυο μήνες, ελάχιστοι ενοικιαστές -επαγγελματίες ή/και εργαζόμενοι αυτών- θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Ήδη το μεγαλύτερο ποσοστό των επαγγελματιών που είναι υπόχρεοι σε καταβολή του 60% του μισθώματος, δεν έχουν τη δυνατότητα καταβολής του», εξηγούν στελέχη του κλάδου.
Και συμπληρώνουν: «Θα μπορούσαν να διευρυνθούν οι δικαιούχοι μέτρων προστασίας, ιδιαίτερα όταν αφορά ενοικιαστές που το ακίνητο που μισθώνουν αποτελεί την πρώτη κατοικία τους, δίνοντας γενναία φορολογικά κίνητρα στους ιδιοκτήτες (π.χ. ποσοστό μείωσης του ΕΝΦΙΑ, φόρους εισοδημάτων από ενοίκια). Παράλληλα, μεγαλύτερα φορολογικά κίνητρα θα πρέπει να δοθούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων που εκμισθώνουν ακίνητα σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις που δεν εμπίπτουν στα μέτρα στήριξης και αποτελούν την έδρα τους με στόχο την άμεση μείωση ακόμη και 30% του ενοικίου τουλάχιστον έως 30/9/2020».
«Πάγωμα» των αγοραπωλησιών
Σε πλήρη αδράνεια βρίσκεται στην παρούσα συγκυρία και ο τομέας των αγοραπωλησιών ακινήτων, καθώς δεν πραγματοποιείται καμία πράξη, ενώ «σε μερικές περιπτώσεις που δόθηκαν προκαταβολές πριν από την εμφάνιση του κορωνοϊού, και υπόκεινται σε ρήτρες, το πρόβλημα είναι μεγάλο», προσθέτουν πηγές του real estate.
Ήδη, πολλοί επενδυτές που επένδυαν μεγάλα κεφάλαια με ζητούμενη απόδοση 5%-6% και σε περιπτώσεις πολύ καλών ακινήτων ακόμη και 4,8%, σήμερα αναζητούν επενδύσεις με αποδόσεις στο 8%-9%, διαφορά, που όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, αναμένεται να έχει αντίκτυπο στην τιμή πώλησης του ακινήτου μεταξύ 20 %-30%. «Για να μπορέσει η Ελλάδα να συντηρήσει το επενδυτικό ενδιαφέρον που έχει καταγραφεί τους τελευταίους μήνες, θα πρέπει να προσαρμοστεί στα δεδομένα που θα υπάρχουν μετά την οικονομική ύφεση λόγω κορωνοϊού», τονίζουν.